To «κτήνος» Φερέιρα: Ο πρώτος σούπερ σταρ στο ποδόσφαιρο της Αργεντινής

• Οι «Εκατομμυριούχοι» και η νέα σελίδα στο ποδόσφαιρο της Αργεντινής
• Ο τερματοφύλακας που λιποθύμησε και έχασε τη μνήμη του
• Ο διαγωνισμός, οι βρεγμένες μπάλες και το πρωτάθλημα της Ρίβερ
• Μπερναμπέ Φερέιρα: Είδωλο πριν τον Μαραντόνα και τον Μέσι
• Μπερναμπέ Φερέιρα: Σε ταινίες και τραγούδια

Η Αργεντινή στην κορυφή του κόσμου, για τρίτη φορά στην ιστορία της. Ο Λιονέλ Μέσι σύνθημα στα χείλη κάθε φίλου της αλμπισελέστε, σε όλη την οικουμένη. Συγκρίσεις με τον Ντιέγο Μαραντόνα, νοερές τελετές παράδοσης – παραλαβής, ύμνοι σε κάθε γλώσσα. Ο Μαραντόνα και ο Μέσι είναι τα σημεία αναφοράς για μια χώρα με τεράστια παράδοση στο ποδόσφαιρο, όμως η ιστορία της Αργεντινής, ωστόσο, δεν ξεκίνησε ούτε το 1986, ούτε το 1978, όταν και κατέκτησε το πρώτο της Μουντιάλ.

Οι κανόνες του παιχνιδιού έφτασαν στον Μπουένος Άιρες από την Αγγλία και δημοσιεύτηκαν το 1867, αρχικά για χρήση από την μεγάλη βρετανική και ιρλανδική κοινότητα της πρωτεύουσας. Η πορεία της ασπρόμαυρης «θεάς» εκτός της κοινότητας αυτής και ο ξεχωριστός δρόμος που τράβηξε το ποδόσφαιρο της Αργεντινής πιθανόν να μας απασχολήσουν σε κάποιο άλλο σημείωμα, γιατί σ' αυτό θα ακολουθήσουμε την πορεία του Μπερναμπέ Φερέιρα, ο οποίος ήταν, κατά τον Τζόναθαν Γουίλσον, συγγραφέα του "Angels with Dirty Faces", ο πρώτος σούπερ σταρ στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Αργεντινής. Και μεσουράνησε σε μια περίοδο περίεργη, εκείνη της περίφημης decada infame. Μια περίοδο με πραξικοπήματα, δολοφονίες, οικονομική ύφεση, σκάνδαλα, αλλά και με το ποδόσφαιρο να αναζητά τον δικό, του επαγγελματικό δρόμο.

Οι «Εκατομμυριούχοι» και η νέα σελίδα στο ποδόσφαιρο της Αργεντινής

Στις 9 Μάϊου του 1931, μια μέρα πριν την πρεμιέρα του πρωταθλήματος, δώδεκα ομάδες προχώρησαν στο σχίσμα με την ποδοσφαιρική ένωση και αυτοανακηρύχθηκαν επαγγελματικές. Ήταν η Μπόκα Τζούνιορς, η Ατλάντα, η Εστουδιάντες, η Χιμνάσια ι Έσγκριμα, η Λανούς, η Ράσινγκ, η Σαν Λορέντζο, η Πλατένσε, η Τσακαρίτα, η Ταγιέρες, η Φέρο και η Τίγκρε. Τις ακολούθησαν η Ρίβερ Πλέιτ και η Ινδεπενδιέντε και στο τέλος του μήνα σχηματίστηκα η πρώτη επαγγελματική λίγκα του ποδοσφαίρου της Αργεντινής. Οι ποδοσφαιριστές θα έπρεπε να περιμένουν αρκετές δεκαετίες ακόμα για να αποκτήσουν την ελευθερία μετακίνησης που οραματίζονταν, ωστόσο, το πέρασμα στον καιρό του επαγγελματισμού άνοιξε τον δρόμο των μετακινήσεων από τη μια ομάδα στην άλλη. Κι αυτό, φυσικά, είχε ως αποτέλεσμα την επικράτηση των ισχυρών.

Η Ρίβερ Πλέιτ τερμάτισε στην τέταρτη θέση το 1931 και για να αλλάξει την κατάσταση, προχώρησε σε μια μεταγραφή-ρεκόρ. Απέκτησε τον Μπερναμπέ Φερέιρα από την Τίγκρε, δαπανώντας 35.000 πέσος, ποσό ρεκόρ για την εποχή σε όλον τον κόσμο εκτός Ηνωμένου Βασιλείου. Χρειάστηκε να περάσουν 20 χρόνια για να δει το ρεκόρ της να καταρρίπτεται και κάπως έτσι γεννήθηκε το παρατσούκλι «Εκατομμυριούχοι». Όπως έγραψε ο Τύπος της εποχής, το ποσό αντιστοιχούσε στην αγορά 11 πολυτελών αυτοκινήτων, 5.000 ζευγαριών παπουτσιών και 514 κοστουμιών πρώτης ποιότητας. Τι ήταν όμως εκείνο, που ώθησε τη Ρίβερ να δαπανήσει τόσα χρήματα;

Η σωματοδομή του δεν θύμιζε και πολύ επιθετικό του σήμερα, όμως ο Φερέιρα ήταν τρομερά δυνατός και εκρηκτικός. Ταίριαζε περισσότερο στα βρετανικά ποδοσφαιρικά πρότυπα της εποχής, παρά στα λατινοαμερικάνικα. Καλός στον αέρα, ανθεκτικός στα πάντα. Όμως εκείνο που τον έκανε να ξεχωρίζει περισσότερο, ήταν η δύναμη του σουτ του. Από μικρός είχε τρέλα με το ποδόσφαιρο και η μητέρα του τον έδιωξε από το σπίτι, όταν κατάλαβε ότι είχε αποβληθεί από το σχολείο επειδή έκανε κοπάνες για να παίζει με ένα αυτοσχέδιο τόπι. Τα αδέρφια του, ωστόσο, μοιράζονταν την ίδια τρέλα.

Ο τερματοφύλακας που λιποθύμησε και έχασε τη μνήμη του

«Τα αδέρφια μου έλεγαν συνεχώς ότι πρέπει να έχω το δυνατότερο σουτ στην πόλη. Με έβαζαν να κλωτσάω την μπάλα από το πρωί μέχρι το απόγευμα, κάθε μέρα. Μου έλεγαν συνεχώς "πιο δυνατά, πιο δυνατά"», θυμόταν ο ίδιος. Το κόλπο έπιασε και το «κανόνι του Ρουφίνο» έδειξε από τα πρώτα του βήματα ότι θα γινόταν φόβος και τρόμος των αντιπάλων porteros. Έπαιξε σε ομάδες της γειτονιάς, πέρασε από τη Νιούελς και την Ταγέρες, για αρχίσει να «γράφει» στην Τίγκρε. Στο ντεμπούτο του, το 1929, πέτυχε 4 γκολ. Την επόμενη εβδομάδα παραχωρήθηκε με δανεισμό στην Βελές, για ένα τουρ (συνηθισμένο για την εποχή) σε Χιλή, Μεξικό, Κούβα, Περού και ΗΠΑ. Σημείωσε 38 γκολ σε 25 παιχνίδια. Και στα ταξίδια αυτά, είδαν το φως ιστορίες που τρόμαζαν, τις οποίες μεταφέρει ο Τζόναθαν Γουίλσον.

Όπως εκείνη, σε ένα φιλικό στο Περού, που το σουτ του έκανε ένα τερματοφύλακα να λιποθυμήσει. Πήγε στο νοσοκομείο να τον επισκεφτεί κι εκείνος ρωτούσε αν έχουν γνωριστεί ξανά. Όταν ξανασυναντήθηκαν, ο Φερέιρα του έδειξε με το δάχτυλο που θα σουτάρει κι εκείνος δεν προσπάθησε να σώσει το γκολ, ευχαριστώντας στη συνέχεια τον αντίπαλό του. Σε έναν άλλο αγώνα, ο διαιτητής έδινε συνεχώς επαναλήψεις στο πέναλτι που είχε αναλάβει να εκτελέσει ο Φερέιρα. Έχοντας στείλει ήδη τρεις φορές την μπάλα στα δίχτυα, του είπε: «Συνέχισε», για να ακούσει την απάντηση: «Θα συνεχίσω να σκοράρω για ολόκληρη την εβδομάδα».

Ο διαγωνισμός, οι βρεγμένες μπάλες και το πρωτάθλημα της Ρίβερ

Ο Μπερναμπέ σκόραρε δύο γκολ στο ντεμπούτο του με τη φανέλα της Ρίβερ. Ο δημοσιογράφος της Critica, Ούγκο Μαρίνι, φεύγοντας από το γήπεδο άκουσε ένα παιδί να ρωτά έναν ηλικιωμένο φίλο των «Εκατομμυριούχων» τη γνώμη του για τον νέο επιθετικό τους. «Δεν είναι άνθρωπος», του απάντησε. «Είναι κτήνος». Και κάπως έτσι γεννήθηκε το δεύτερο παρατσούκλι του. Σκόραρε με τέτοιον ρυθμό, που η Critica πρόσφερε αμοιβή στον πρώτη τερματοφύλακα που θα κατάφερνε να τον σταματήσει. Έπειτα από 19 γκολ σε 12 ματς, ο Κανδίδο ντε Νίκολα της Ουρακάν πήρε το βραβείο, αν και η ομάδα του έμεινε στο 1-1 με τη Ρίβερ.

Το «κτήνος» ήταν από εκείνους τους ποδοσφαιριστές που έβγαιναν ευνοημένοι όταν έβρεχε και η μπάλα μάζευε νερό, γεγονός που την έκανε πιο βαριά. Η Ρίβερ, σύμφωνα με τον αστικό μύθο, έκανε τα δικά της κόλπα για να τα καταφέρει, φτιάχνοντας τις μπάλες της με έξτρα περίβλημα και μουλιάζοντάς τις στο νερό για 48 ώρες πριν από κάθε αγώνα, ούτως ώστε να τις κάνει όσο το δυνατόν πιο βαριές. Οι τερματοφύλακες υπέφεραν από τα σουτ του Φερέιρα. Το 1932, ο Χουάν Γιούστριχ της Μπόκα λιποθύμησε, αφού δέχθηκε ένα σουτ στο στομάχι, ενώ το 1935 ο Φερνάντο Μπέλο της Ινδεπενδιέντε έγινε ο πρώτος τερματοφύλακας που αποσοβεί πέναλτι του Μπερναμπέ. Το τίμημα όμως ήταν μεγάλο, καθώς έφυγε από τον αγωνιστικό χώρο με διαλυμένους καρπούς.

Μπερναμπέ Φερέιρα: Είδωλο πριν τον Μαραντόνα και τον Μέσι

Στο τελευταίο ματς της σεζόν του 1932, η Ρίβερ ήταν έναν βαθμό πίσω από την Ινδεπενδιέντε. Τον καιρό εκείνο, η ενημέρωση για το σκορ σε άλλα ματς γινόταν από μεγάλους πίνακες-προσφορά του περιοδικού Αλούμνι, που ενημέρωναν τον κόσμο στο γήπεδο. Η Ινδεπεδιέντε βρέθηκε πίσω στο σκορ από τη Ράσινγκ, αλλά οι παίκτες της ήξεραν ότι και οι «Εκατομμυριούχοι» είχαν δεχθεί γκολ από τη Σαν Λορέντσο, οπότε έπαιζαν χωρίς να πιέζονται. Ωστόσο, ο άνθρωπος που ήταν επιφορτισμένος με την αλλαγή του σκορ στον πίνακα ήταν οπαδός της Ρίβερ και έτσι δεν ενημέρωσε για την ισοφάριση της ομάδας του μέχρι το τελικό σφύριγμα! Ο κόσμος και οι παίκτες της Ινδεπενδιέντε πανηγύριζαν, μέχρι να τους μεταφέρουν λίγο αργότερα ότι τελικά ο τίτλος θα κριθεί στα πλέι οφ.

Ο αγώνας έγινε στο γήπεδο της Σαν Λορέντσο και ο Φερέιρα με τον πήρε το όπλο του νωρίς. Το γκολ του, μαζί με αυτό του Πεουτσέλε και το Σατέλι έφεραν το 3-0 πριν λήξει το πρώτο μέρος. Η Ρίβερ κατέκτησε τον πρώτο τίτλο της στη νέα εποχή και το «κτήνος» έκλεισε τη χρονιά με 43 γκολ. Συνολικά, η ομάδα του είχε πετύχει 84.

Μπερναμπέ Φερέιρα: Σε ταινίες και τραγούδια

Η καταπόνηση της εποχής και οι τραυματισμοί είχαν ως αποτέλεσμα ο Φερέιρα να σταματήσει την μπάλα στα 30, έχοντας 187 γκολ σε 185 ματς με τη Ρίβερ και έχοντας καταφέρει να εξελιχθεί στον πρώτο μεγάλο σταρ του ποδοσφαίρου της Αργεντινής, όντας ο πρώτος με περισσότερα γκολ από τους αγώνες που έπαιξε. Όταν η Ρίβερ έκανε τα δικά της τουρ, η τιμή του εισιτηρίου του αγώνα κυμαινόταν ανάλογα με το αν έπαιζε ο Φερέιρα. Γράφτηκαν για κείνον στίχοι σε τραγούδια τάνγκο και «εμφανίστηκε» σε τέσσερις ταινίες, ενώ η ζωή του έγινε σενάριο. «Δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά ένας ήρωας σαν τον Μπερναμπέ», έλεγε ο μεγάλος σταρ του τάνγκο, Ανίμπαλ Τροΐλο.

«Ίσως έχουν υπάρξει καλύτεροι παίκτες, αλλά ποτέ μεγαλύτερο είδωλο». Ο Χοσέ Μανουέλ Μορένο, μέλος της περίφημης «Maquina» της Ρίβερ Πλέιτ και εκ των κορυφαίων ποδοσφαιριστών που φόρεσαν τη φανέλα της, υποστήριζε: «Ο Μπερναμπέ ήταν ένας ξεχωριστός ποδοσφαιριστής. Οι αντίπαλοι έπρεπε να δουλεύουν διπλά. Για εμάς, τους συμπαίκτες του, έκανε τα πράγματα ευκολότερα. Αλλά ως άνθρωπος, είχε μεγαλύτερη αξία. Ο Μπερναμπέ κέρδιζε όσα χρήματα ήθελε, αλλά δεν τον ενδιέφερε να τα κρατήσει. Μοίραζε λεφτά στους συνανθρώπους του, χωρίς να ζητά αντάλλαγμα. Όταν έσφιγγε το χέρι σου, ήσουν σίγουρος ότι είχες έναν φίλο για το υπόλοιπο της ζωής σου».

Σήμερα, με το όνομα του ξεχασμένο από τους περισσότερους της νέας γενιάς, μια ματιά στον all time πίνακα τον σκόρερ αρκεί για να θυμηθεί κανείς τις ιστορίες και τον τεράστιο αντίκτυπο που είχε, σε μια εποχή εντελώς διαφορετική. Για το ποδόσφαιρο, αλλά και για την κοινωνία.