Το δίλημμα των οπαδών της Νιούκαστλ και η κατάρρευση της επίπλαστης ηθικής του modern football

«Τι είναι ένα κλαμπ; Δεν είναι τα κτίρια, οι διευθυντές, οι άνθρωποι που πληρώνονται για να το εκπροσωπήσουν. Δεν είναι τα τηλεοπτικά συμβόλαια, τα τμήματα μάρκετινγκ, οι κερκίδες των επισήμων. Είναι ο θόρυβος, το πάθος, το αίσθημα του ανήκειν, είναι η περηφάνια της πόλης.

Είναι το μικρό αγόρι που σκαρφαλώνει τα σκαλιά του γηπέδου για πρώτη φορά, κρατώντας το χέρι του πατέρα του και κοιτώντας το γρασίδι στον αγωνιστικό χώρο από κάτω, χωρίς να μπορεί να κάνει οτιδήποτε, απλά ερωτεύεται.», έγραψε στο βιβλίο του «My kind of toon», ο θρυλικός Σερ Μπόμπι Ρόμπσον μιλώντας για την αγαπημένη του Νιούκαστλ. Τι θα έλεγε σήμερα αν ζούσε;

Το άγαλμά του στέκει επιβλητικό έξω από το St. James' Park. Το σημείο στο οποίο συγκεντρώθηκαν το βράδυ της Πέμπτης (07/10) οι οπαδοί της Νιούκαστλ για να πανηγυρίσουν την έναρξη μιας νέας περιόδου για τον σύλλογο, κάτω από την σκέπη του βαθύπλουτου Άραβα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.

Άλλοι έφυγαν νωρίτερα από το γραφείο, οι μικρότεροι έκαναν κοπάνα από το μάθημα. Ήταν όλοι παρόντες όμως, στη μεγαλύτερη στιγμή της σύγχρονης Ιστορίας του συλλόγου. Όταν η είδηση επιβεβαίωθηκε ξέσπασαν σε ξέφρενους πανηγυρισμούς.

Newcastle fans reaction after official takeover, here from St James’ Park. Exciting times are expected for the Magpies.#NUFC

[@JoshHalliday]pic.twitter.com/uoPepjQXlP

— Fabrizio Romano (@FabrizioRomano) October 7, 2021

Τα ματωμένα χέρια του πρίγκιπα

Η ομάδα ανήκει πια στο Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας (PIF) έναντι 350 εκατομμυρίων λιρών, κι αυτό χαροποίησε σχεδόν όλους τους οπαδούς ενός άλλοτε περήφανου συλλόγου που παρασύρθηκε άσκοπα τα τελευταία χρόνια.

Τα καμπανάκια της Διεθνούς Αμνηστίας έπαψαν να ηχούν στα αφτιά των διοικούντων την Premier League, ενώ κι η κάψα κάποιων οπαδών να δουν την ομάδα απελευθερωμένη από τον «ζυγό» του Μάικ Άσλεϊ, τους έκανε να αναφωνούν... «δεν υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα»!

Το «Public Investment Fund» επιβλέπεται από τον Πρίγκιπα της χώρας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, για τον οποίο η Διεθνής Αμνηστία είχε προειδοποιήσει την Premier League ότι έχει εμπλακεί σε «σαρωτική καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Πριν από περίπου τρία χρόνια, η Chi Onwurah, μέλος του Newcastle Central, σηκώθηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων και μίλησε για τη δολοφονία του δημοσιογράφου της Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, ζητώντας από τον υπουργό Εξωτερικών, Jeremy Hunt, να αναγνωρίσει ότι ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν ήταν «ο αυταρχικός ηγεμόνας αυτού που τώρα αποδεικνύεται δολοφονικό κράτος».

Τώρα βγάζει το καπέλο στους οπαδούς της Νιουκάστλ για την «επιμονή και την αποφασιστικότητα» που επέδειξαν απέναντι στην «απερίγραπτη» συμπεριφορά της Premier League να εμποδίσει αρχικά την εξαγορά της ομάδας από τους Σαουδάραβες και φυσικά πανηγυρίζει για την νέα εποχή που ξημερώνει για τον σύλλογο.

Κάτι παρόμοιο έκανε και ο βουλευτής από το Wansbeck, Ian Lavery, κάτοχος εισιτηρίου διαρκείας της Νιούκαστλ, ο οποίος ορκίστηκε να μην ξαναπατήσει ποτέ το πόδι του στο St. James' Park όσο χορηγός της ομάδας ήταν η Wonga, εταιρεία payday δανείων που ιδρύθηκε το 2006 και προσέφερε βραχυπρόθεσμα δάνεια υψηλού κόστους στους πελάτες της. Πέρυσι όμως ήταν εξαγριωμένος που η Premier League εμπόδισε την εξαγορά του συλλόγου.

Η αυγή μιας νέας εποχής στην σκιά του θανάτου

«Πνίγομαι… βγάλτε μου τη σακούλα από το κεφάλι, είμαι κλειστοφοβικός» φέρεται να είπε ο δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωσνταντινούπολη.

Ήταν 2 Οκτωβρίου του 2018, όταν ο Κασόγκι, άλλοτε έμπιστος της σαουδαραβικής βασιλικής οικογένειας που είχε πια μετατραπεί σε επικριτή της, μπήκε στο προξενείο της πατρίδας του στην Κωνσταντινούπολη προκειμένου να εξασφαλίσει κάποια έγγραφα απαραίτητα για τον επικείμενο γάμο του. Η μνηστή του τον περίμενε απέξω. Δεν τον ξαναείδε ποτέ κανείς. Το διαμελισμένο σώμα του δεν βρέθηκε.

Έκθεση που συνέταξαν CIA και NSA για την δολοφονία ανέφερε ότι ο πρίγκιπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν ήταν αυτός που έδωσε την εντολή της δολοφονίας του δημοσιογράφου. Ο ίδιος ανέλαβε την ευθύνη της δολοφονίας ένα χρόνο αργότερα «επειδή συνέβη ενώ εγώ είμαι επικεφαλής».

Το χωρητικότητας 52.000 θέσεων γήπεδο της Νιουκάστλ βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Λίγα στενά μακριά ζουν μερικές από τις φτωχότερες οικογένειες στην Αγγλία. Τα μισά παιδία στην περιοχή – σχεδόν 10.000 – ζουν σε συνθήκες φτώχειας.

Δύο μίλια μακριά από το γήπεδο είναι μία από τις πιο πολυσύχναστες τράπεζες τροφίμων στην Αγγλία, εκεί που περίπου 19.000 δέματα έκτακτης ανάγκης δόθηκαν σε οικογένειες της πόλης πέρυσι.

Το Νιούκαστλ είναι μια πόλη που λαχταρά διακαώς τις επενδύσεις και η εξαγορά της ομάδας από το fund των Σαουδαράβων κάνει τους κατοίκους να ελπίζουν σε μια πιο ενεργή συμμετοχή τους στην ευρύτερη περιοχή.

Ο Νικ Φορμπς, επικεφαλής του δημοτικού συμβουλίου του Νιούκαστλ, δήλωσε: «Αυτή είναι μια σημαντική μέρα στην ιστορία του συλλόγου και της πόλης μας. Το ποδόσφαιρο είναι ένα ζωτικό μέρος της ταυτότητας της πόλης».

Το πολύκροτο σίριαλ της εξαγοράς και τα τηλεοπτικά δικαιώματα

Το ότι η προσφορά του fund από τη Σαουδική Αραβία αρχικά δεν εγκρίθηκε, μα τώρα το deal έκλεισε, δεν έχει φυσικά να κάνει με την χυδαία διαδικτυακή επίθεση οπαδών της Νιουκάστλ στη χήρα του Κασόγκι, ούτε στον εκφοβισμό οποιουδήποτε δημοσιογράφου τόλμησε να εκφράσει τις αμφιβολίες του για την εξαγορά, ούτε στον χλευασμό προς τη Διεθνή Αμνηστία που έχει σταθεί ουκ ολίγες φορές στην κατάφορη παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία. Είχαν όλα να κάνουν με τα τηλεοπτικά δικαιώματα.

Σαουδική Αραβία και Κατάρ ήταν στα μαχαίρια.Το κράτος της Σαουδικής Αραβίας είχε αποκλείσει το beIN Sports [αθλητικό βραχίονα του Al Jazeera που ελέγχεται από το Εμιράτο του Κατάρ και ένας από τους σημαντικότερους συμπαίκτες της Premier League] που κατείχε τα δικαιώματα μετάδοσης των αγώνων του πρωταθλήματος στη Μέση Ανατολή, ενώ το μυστηριώδες beoutQ Sport μετέδιδε πειρατικά.

Οι άνθρωποι του Κατάρ είχαν ζητήσει (από την PL) να μην προχωρήσει το deal και είχαν προειδοποιήσει ότι οι Σαουδάραβες ήταν αυτοί που μέσω της πειρατικής πλατφόρμας τούς αναγκάζουν σε απώλεια σημαντικών εσόδων.

Η Premier League επιμένει ότι απέκλεισε αρχικά την προσφορά επειδή το «έντυπο 4» που σχετίζει με την εξέταση των υποψήφιων αγοραστών από την αρμόδια επιτροπή «ιδιοκτητών και διευθυντών» της διοργανώτριας αρχής, δεν είχε συμπληρωθεί.

Αλλά κατ' ουσίαν ο λόγος για τον οποίο δεν είχε συμπληρωθεί τότε, μα τώρα η διαδικασία προχώρησε είναι ότι το κρατικό fund του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας γνώριζε ότι θα αποτύχει αφού ο πειρατικός πομπός συνέχιζε να μεταδίδει κανονικά και ο αποκλεισμός του beIN υφίσταντο.

Το χάσμα μεταξύ των δύο χωρών πλέον, έχει γεφυρωθεί. Η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε την άρση της απαγόρευσης μετάδοσης του beIN στο βασίλειό της. Μόλις άρθηκε λοιπόν αυτός ο αποκλεισμός, η συμφωνία κατέστη δυνατή και οι... ανησυχίες για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων... εξαφανίστηκαν.

Το βαρύ ηθικό δίλημμα των οπαδών

Στις τάξεις των οπαδών, καθώς η κάψα του αρχικού ενθουσιασμού αρχίζει να κατακάθεται και οι στάχτες από τα καπνογόνα στολίζουν το πεζοδρόμιο στα πέριξ του γηπέδου, αρχίζει να γεννάται ένα ηθικό δίλημμα.

Οι περισσότεροι σκέφτονται τις νέες προοπτικές που ανοίγονται για τον σύλλογο, ενώ υπάρχουν κι άλλοι που κοιτάζουν αγανακτισμένοι το καζάνι της κόλασης, εκεί που τα ανθρώπινα δικαιώματα καταστρατηγούνται με ηθικούς αυτουργούς τους νέους ιδιοκτήτες της ομάδας τους.

Μια ήσυχη πλειοψηφία, στη μέση, περιμένει το τέλος της εποχής του Άσλεϊ. Που δημιούργησε όνειρα, που έμειναν σε αναμονή. Αυτοί παρακολουθούν κάπως σαστισμένοι την ιστορική αλλαγή που συντελείται μπροστά τους.

Σκέφτονται τον σύλλογο που εξαναγκάστηκε σε μια περίοδο μετριότητας από έναν ιδιοκτήτη απόντα. Σκέφτονται το προπονητικό κέντρο που χρειάζεται αναβάθμιση, τις εγκαταστάσεις του γηπέδου που χρειάζονται αναβάθμιση, την ομάδα που χρειάζεται αναβάθμιση, τις ριζωμένες, ανεκπλήρωτες προσδοκίες τους που χρειάζονται αναβάθμιση.

Είναι εκείνοι που έγδαραν τα λαρρύγια τους εκφράζοντας την αγανάκτησή τους, το αίτημά τους να αποχωρήσει ο Άσλεϊ. Όμως τελικά διαπίστωσαν ότι ήταν ανίσχυροι, κι ας τους είχε κοστίσει τόσο η απόφαση να απέχουν από τους αγώνες θέλοντας να διαμαρτυρηθούν.

Είναι εκείνοι που αγωνιούν να δουν τον σύλλογο ξανά σε πρωταγωνιστικό ρόλο, κι αποδέχονται – όσο κι αν τους προβληματίζει – την ταυτότητα των νέων ιδιοκτητών.

Είναι εξάλλου μάλλον άδικο να περιμένει κανείς από μια ομάδα οπαδών να απορρίψουν ένα deal που αγκάλιασε τελικώς θερμά τόσο η Premier League, όσο και η βρετανική κυβέρνηση με εκείνους να καλούνται να πληρώσουν ένα βαρύ ηθικό λογαριασμό.

Το ποδόσφαιρο στον χορό των εκατομμυρίων

Πολλοί από εκείνους που πανηγύριζαν έξω από το St. James' Park μετά την επισημοποίηση της εξαγοράς, ήταν πολύ νέοι για να μπορούν να θυμηθούν την εποχή του Σερ Μπόμπι Ρόμπσον ούτε τα λόγια ψυχής με τα οποία είχε περιγράψει την ομάδα. Ένα παιδάκι 14 ετών αναφώνησε «αυτή είναι η καλύτερη ημέρα της ζωής μου!».

Οι οπαδοί της Νιούκαστλ ήθελαν ελπίδα. Τώρα την έχουν. Το κλαμπ πέρασε στα χέρια του Πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, που ίσως χρειαστεί να τα... πλύνει πριν πιάσει τη φανέλα, αλλά πόση σημασία έχει αυτό;

Έχουν σωθεί και να το, το σύγχρονο ποδόσφαιρο στέκει εκεί, απένατί τους, απογυμνωμένο από κάθε ηθικό φραγμό. Στα χέρια ανθρώπουν που μέσω αυτού οπλίζουν την ελπίδα, δημιουργώντας τις τελείες εργαστηριακές συνθήκες για να πετύχουν τους στόχους τους.

* Νωρίτερα το 2021, έρευνα της Grant Liberty που δημοσίευσε ο Guardian, ανέφερε ότι η Σαουδική Αραβία έχει δαπανήσει περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε διεθνή αθλητικά γεγονότα υψηλού κύρους σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη φήμη της παγκοσμίως.

Η ανάλυση του μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έδρα το Λονδίνο, που μάχεται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, σκιαγράφησε την τεράστια επένδυση του βασιλείου σε αυτό που ονομάζουν «sportswashing», δηλαδή στην πρακτική της επένδυσης ή της φιλοξενίας σε αθλητικές διοργανώσεις σε μια προσπάθεια απόκρυψης του αρνητικού του ρεκόρ αναφορικά στην κατάφορη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μόνο το 2021, συγκεκριμένα από τον Ιανουάριο ως τον Ιούλιο θανατώθηκαν 40 άνθρωποι στο βασίλειο.