Τζον Μπαρνς στον «Guardian»: «Ο ρατσισμός είναι αόρατος - Πού είναι οι μαύροι προπονητές;»

• «Μου πετούσαν μπανάνες σε κάθε ματς»
• «Δεν μπορείς να δεις ή να αποδείξεις τον ρατσισμό»
• «Ο μόνος τρόπος να καταστραφεί ο ρατσισμός, είναι να καταστραφεί ο καπιταλισμός»
• «Που είναι οι μαύροι προπονητές;»

Γεννήθηκε στη Τζαμάικα, όπως o Ραχίμ Στέρλινγκ. Ο πατέρας του ήταν από το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, όπως στην περίπτωση του Τζέιντον Σάντσο. Στα 12 του χρόνια, μετανάστευσε με τους γονείς του στην Αγγλία και συγκεκριμένα στο Λονδίνο, όπου σταδιακά άρχισε την πορεία του στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, μέχρι την καταξίωση στη Λίβερπουλ και την εθνική Αγγλίας. Ο θρυλικός Τζον Μπαρνς, ο παίκτης-σύμβολο της μαύρης κοινότητας στο αγγλικό ποδόσφαιρο κι ένας εκ των κορυφαίων εξτρέμ των Τριών Λιονταριών, ήταν από τους πρώτους που βίωσαν τον ρατσισμό στο πετσί τους, όπως δυστυχώς συμβαίνει ακόμη τέσσερις δεκαετίες αργότερα, με τους μαύρους Βρετανούς και μη παίκτες του σήμερα στο Νησί.

Πάνω από 20 χρόνια πέρασαν από την απόσυρσή του από τα γήπεδα και ο 57χρονος πια Μπαρνς εξετάζει ως συγγραφέας και με μεγαλύτερη εμβάθυνση το ζήτημα του ρατσισμού. Επιδίδεται στην εξήγηση και την καταπολέμηση του φαινομένου. Μέσα από το βιβλίο του «The uncomfortable truth about racism», κάνει αυτό ακριβώς για το οποίο μιλά. Καταπιάνεται με την άβολη συζήτηση που πρέπει να γίνει για να έλθει στο φως, στις πραγματικές του προεκτάσεις ο ρατσισμός, αυτό ακριβώς που αναλύει και μέσω της συνέντευξης που έδωσε στον «Guardian», όπου μιλά για το αόρατο κοινωνικό στίγμα το οποίο εμφανίζεται και στο ποδόσφαιρο, επηρεάζοντας μέσω του αποκλεισμού κυρίως τους μαύρους προπονητές. Είναι άλλωστε εκείνος που είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι «Αν ο Κλοπ ήταν μαύρος θα τον είχαν απολύσει από τη δεύτερη σεζόν».

Περιέγραψε δε, τις δικές του εμπειρίες από τα γήπεδα, όταν του πετούσαν μπανάνες σχεδόν σε κάθε αγώνα, καθώς και τα προβλήματα που αντιμετώπισε από ένα σημείο και μετά στην εύρεση εργασίας ως προπονητής (διετέλεσε τεχνικός της Σέλτικ τη σεζόν 1999-00, της εθνικής Τζαμάικα το 2008-09 και της Τρανμίρ το 2009).

«Μου πετούσαν μπανάνες σε κάθε ματς»

«Έπαιζα επαγγελματικά στην Αγγλία από το 1981, τότε μου πετούσαν μπανάνες στο γήπεδο κάθε μέρα. Με τη φανέλα της Γουότφορντ, κόντρα στη Μίλγουολ και τη Γουέστ Χαμ συνέβαινε το ίδιο πράγμα, αλλά αυτά τα ματς δεν ήταν υψηλού προφίλ και ο Τύπος δεν έδινε σημασία. Για αυτό και η πρώτη φορά που έγινε σκάνδαλο ήταν σε ένα ντέρμπι Λίβερπουλ-Έβερτον το 1988. Ξαφνικά, ξέσπασε σάλος».

«Δεν μπορείς να δεις ή να αποδείξεις τον ρατσισμό»

«Μου έχουν πει "δεν σε βλέπω ως μαύρο" ή "σε θεωρώ φυσιολογικό", λες και είναι κοπλιμέντο. Δεν λένε "σε βλέπω ως μαύρο άνθρωπο" γιατί στο μυαλό τους, υποσυνείδητα, αυτό ισούται με το να με θεωρούν κατώτερο. Γιατί να μην με θεωρούν μαύρο και φυσιολογικό. Γιατί να μη με βλέπουν ίδιο με αυτούς, ή σε κάποιες περιπτώσεις και καλύτερό τους;

«Δεν μπορείς να δεις ή να αποδείξεις τον ρατσισμό. Για τους μαύρους ανθρώπους συμβαίνει κάθε μέρα της ζωής τους. Υπάρχουν αόρατα στίγματα και πράγματα που δεν λέγονται αλλά είναι περισσότερο καταστροφικά από μία επίθεση»

«Ο μόνος τρόπος να καταστραφεί ο ρατσισμός, είναι να καταστραφεί ο καπιταλισμός»

Μέσα στο βιβλίο του, ο Μπαρνς δεν περιορίζεται μόνο στις εκφάνσεις του ρατσισμού στο ποδόσφαιρο. Ξετυλίγει το κουβάρι από την αρχή, εξετάζοντας τις επιρροές της αποικιοκρατίας και της δουλείας, για να καταλήξει στο πώς φτάσαμε εδώ και από που πηγάζει η συνεχής, «βουβή» διάκριση της κοινωνίας, επιμένοντας στην εκπαιδευτική διαδικασία που είναι ο μόνος τρόπος για να συντελεστεί πρόοδος.

«Γίνεται πάντα πολλή κουβέντα όποτε προκύπτει ένα ρατσιστικό περιστατικό, αλλά τίποτα δεν αλλάζει πραγματικά. Έχετε δει κάθε φορά που ο Γκάρι Νέβιλ λέει στο «Sky Sports», "είμαι υπέρ αυτής της καμπάνιας κατά του ρατσισμού»; Για τις επόμενες έξι μέρες είμαστε κι εμείς υπέρ, μέχρι το επόμενο παιχνίδι. Αλλά τι γίνεται τον επόμενο μήνα ή τον επόμενο χρόνο; Τίποτα, μέχρι το επόμενο περιστατικό. Αυτό είναι απαίσιο, πρέπει να κάνουμε κάτι»

«Που είναι οι μαύροι προπονητές;»

«Υπάρχει γενική απουσία μαύρων προπονητών σήμερα στο ποδόσφαιρο. Όταν έπαιζα εγώ, έπρεπε να είσαι καλύτερος από τον μέσο όρο για να σε υπογράψουν. Τώρα πια έχουμε πάρα πολλούς μαύρους παίκτες που κερδίζουν εξωπραγματικά χρήματα. Για αυτό το ποδόσφαιρο είναι ίσως η λιγότερο ρατσιστική βιομηχανία. Όχι σε όρους επιθέσεων μέσω twitter, αλλά λόγω του ότι τόσοι πολλοί μαύροι παίκτες μπορεί να είναι χειρότεροι από κάποιους λευκούς και να αμείβονται καλύτερα. Σε ποια άλλη βιομηχανία συμβαίνει αυτό; Που είναι, όμως, οι μαύροι προπονητές;

«Ζήτησα πέντε φορές δουλειά σε ομάδα ως πρώτος προπονητής. Μιλάω για συλλόγους της League One. Μία από αυτές ήταν ομάδα της League Two. Πήγα για συνέντευξη στη μία από τις πέντε. Αλλά η ουσία είναι ότι το ποσοστό των μαύρων παικτών στο αγγλικό ποδόσφαιρο είναι 30%. Άρα θα έπρεπε να έχουμε και 30% μαύρους προπονητές, ή έστω 10%;

«Όχι, δεν απογοητεύομαι. Και δεν το κάνω διότι πιστεύω σε αυτό που εγώ και πολλοί άλλοι άνθρωποι προσπαθούμε. Απογοητεύομαι μόνο όταν οι άνθρωποι κάνουν το ίδιο και το ίδιο, χωρίς να πετυχαίνουν την παραμικρή διαφορά. Πρέπει, όμως, να είμαστε ειλικρινείς και αυτή τη στιγμή δεν νομίζω ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν νομίζω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα μέχρι να αρχίσουμε να πραγματοποιούμε αλλαγές από μία πιο εκπαιδευτική και βαθύτερη οπτική. Πρέπει να κάνουμε αυτές τις πιο άβολες συζητήσεις»

Πηγή: Guardian