Νιουκάστλ: Έγγραφα αποκαλύπτουν την παρέμβαση του υπουργού των Τόρις για την ομαλή εξαγορά της

Ο Λόρδος Τζέρι Γκρίμστοουν, τότε υπουργός Επενδύσεων, ζήτησε από τον τότε πρόεδρο της Premier League, Γκάρι Χοφμαν, τον Αύγουστο του 2020 να μοιραστεί τις νομικές συμβουλές της λίγκας σχετικά με «το επόμενο βήμα» για την μπλοκαρισμένη εξαγορά από το Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας (PIF), αποκαλύπτουν έγγραφα.

Ο Γκρίμστοουν, πρώην τραπεζίτης με επαφές υψηλού επιπέδου στη Σαουδική Αραβία και τον Κόλπο, ο οποίος διορίστηκε από τον Μπόριτς Τζόνσον τον Μάρτιο του 2020 για να προσελκύσει επενδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, είπε στον Χόφμαν: «Μπορώ στη συνέχεια να διαβεβαιώσω από τα υψηλότερα επίπεδα της σαουδαραβικής κυβέρνησης εάν αυτό [η πρόταση] είναι παραδοτέο και τότε όλοι θα ξέρουμε πού βρίσκεται».

Τα έγγραφα, που κυκλοφόρησαν από το Υπουργείο Διεθνούς Εμπορίου ως απάντηση σε αίτημα για ελευθερία πληροφοριών από το openDemocracy, δείχνουν ότι ο Γκρίμστοουν εργάστηκε σκληρά για να βοηθήσει στην εξασφάλιση της εξαγοράς, συνδέοντας την Premier League και την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας για μια πιθανή «λύση».

Τα στοιχεία των προσπαθειών του Γκρίμστοουν, σε εσωτερικά σημειώματα σε αξιωματούχους της Downing Street και στον Βρετανό πρεσβευτή στη Σαουδική Αραβία, Νέιλ Κρόμπτον, έρχονται σε αντίθεση με την επανειλημμένη επιμονή της βρετανικής κυβέρνησης ότι δεν είχε καμία ανάμειξη στη διαδικασία εξαγοράς.

Τον Απρίλιο του 2021 ο Τζόνσον δήλωσε σε μια κοινοβουλευτική απάντηση στον βουλευτή του Νιούκαστλ, Τσι Ονγουράχ: «Η κυβέρνηση δεν συμμετείχε σε κανένα σημείο στις συνομιλίες εξαγοράς για την πώληση της Νιούκαστλ».

Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, ως απάντηση στην πρώτη αποκάλυψη του Guardian για τις συζητήσεις υψηλού επιπέδου του Γκρίμστοουν για την ενθάρρυνση της συμφωνίας, ένας εκπρόσωπος του Τμήματος Διεθνούς Εμπορίου, υποβάθμισε τη συμμετοχή του υπουργού, λέγοντας ότι «ποτέ δεν προσπάθησε να επηρεάσει τον κ. Χόφμαν και την Premier League να εγκρίνουν την εξαγορά της Νιουκάστλ».Ο εκπρόσωπος είπε ότι ο Γκρίμστοουν εκπληρώνει μόνο τον ρόλο του για να «ενημερωθεί για τις μεγάλες επενδύσεις που ενδεχομένως έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Τα έγγραφα που έδωσε στη δημοσιότητα η DIT αποτελούνται από τέσσερα υπομνήματα που στάλθηκαν τον Αύγουστο του 2020 στον Κρόμπτον και δύο ανώνυμους αξιωματούχους στην Downing Street, που τους ενημέρωνε για την επαφή του με τον Χόφμαν, συμπεριλαμβανομένων μηνυμάτων WhatsApp και τριών τηλεφωνικών κλήσεων.

Το DIT διέγραψε σε μεγάλο βαθμό τα σημειώματα πριν τα δημοσιεύσει, αναφέροντας λόγους ότι η δημοσίευση των λεπτομερειών θα μπορούσε να βλάψει τις διεθνείς σχέσεις ή τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, είναι σαφές από τα τμήματα που δεν αλλοιώθηκαν ότι ο Γκρίμστοουν έψαχνε έναν τρόπο για να εγκριθεί η εξαγορά από την Premier League και ότι η «παγωμένη» διαδικασία θεωρήθηκε ευαίσθητη και δυνητικά «ντροπιαστική» για τις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία.

Στο πρώτο σημείωμα, που στάλθηκε στις 11 Αυγούστου 2020, ο Γκρίμστοουν είπε στον Κρόμπτον ότι μόλις είχε μια κλήση 45 λεπτών με τον Χόφμαν «Διαπιστώσαμε ξεκάθαρα στην αρχή της κλήσης ότι ο μόνος μου ρόλος ήταν να διευκολύνω τη μετάδοση ιδεών μεταξύ του EPL και του PIF και ότι σε καμία περίπτωση δεν έθιγε την πλήρη αυτονομία του EPL σε αυτό το θέμα», έγραψε ο Γκρίμστοουν.

Ο Χόφμαν είπε στον υπουργό ότι ο δικηγόρος της Premier League είχε ενημερώσει ότι το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας (KSA) είχε την εξουσία να ελέγχει το PIF. Αυτό σήμαινε ότι το ίδιο το κράτος της Σαουδικής Αραβίας έπρεπε να εκκαθαριστεί από το τεστ «κατάλληλων και κατάλληλων προσώπων» του πρωταθλήματος για ιδιοκτήτες και διευθυντές. Οι επόμενες ενότητες προφανώς παραθέτουν την εξήγηση του Χόφμαν για το «γιατί» αυτό μπορεί να ήταν πρόβλημα, αλλά είναι όλα αναδιατυπωμένα.

Είναι κατανοητό ότι οι Σαουδάραβες απέρριψαν αυτή τη νομική συμβουλή σχετικά με τον κρατικό έλεγχο του PIF και αρνήθηκαν να υποβληθούν στο τεστ ιδιοκτητών και διευθυντών. Θεωρήθηκε επίσης ότι το κράτος της Σαουδικής Αραβίας ήταν πιθανό να αποτύχει στη δοκιμή, με αποτέλεσμα να μπλοκαριστεί η εξαγορά.

Αυτό δεν οφείλεται στις περιβόητες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κράτος ή στη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, που έχουν κάνει την εξαγορά της Νιούκαστλ εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, αλλά λόγω της κρατικής πειρατείας της Σαουδικής Αραβίας των αθλητικών τηλεοπτικών δικαιωμάτων του Κατάρ.

Ο Γκρίμστοουν έγραψε στο σημείωμά του: «Στη συνέχεια συζητήσαμε πιθανούς τρόπους επίλυσης αυτού του γρίφου». Ο Guardian ανέφερε προηγουμένως ότι οι προσπάθειες του Γκρίμστοουν φαίνεται να περιελάμβαναν την προσπάθεια να βρεθεί λύση στο θέμα της πειρατείας.

Αναφέροντας μια επακόλουθη κλήση με τον Χόφμαν στις 22 Αυγούστου, ο Γκρίμστοουν έγραψε ότι η EPL θα ήθελε να βρει μια λύση και «συμφωνήσαμε ότι οποιαδήποτε διαδικασία δεν θα πρέπει να ξαναρχίσει μέχρι να βρεθεί στο τραπέζι μια ξεκάθαρη διέξοδος, καθώς οποιαδήποτε νέα «αποτυχία» θα ήταν πολύ ενοχλητική».

Ο Γκρίμστοουν έγραψε ότι ο Χόφμαν επρόκειτο να επικοινωνήσει με τον δικηγόρο της Premier League, «και να του ζητήσει να τον συμβουλεύσει για το αν υπάρχει πλάγιος δρόμος και, αν ναι, ποιες δεσμεύσεις θα έπρεπε να αναλάβει η KSA. Τα μέρη θα έχουν τότε ξεκάθαρη άποψη για το πόσο ψηλό είναι το εμπόδιο και αν είναι διατεθειμένα να το πηδήσουν».

Αργότερα την ίδια μέρα ο Γκρίμστοουν έστειλε ένα μήνυμα WhatsApp στον Χόφμαν: «Νομίζω ότι για χάρη όλων μας πρέπει να προσπαθήσουμε να ολοκληρώσουμε αυτό το θέμα το συντομότερο δυνατό. Όπως συζητήθηκε, θα ήταν χρήσιμο για εσάς και εγώ να έχουμε μια άποψη από το QC σας σχετικά με το τι κατά τη γνώμη του θα χρειαζόταν για να επιτευχθεί αυτό. Μπορώ τότε να επιβεβαιώσω από τα υψηλότερα επίπεδα της κυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας εάν αυτό είναι παραδοτέο και τότε όλοι θα ξέρουμε πού βρίσκεται αυτό».

Ο Γκρίμστοουν προσφέρθηκε να «συμμετάσχει σε μια συζήτηση» με τον δικηγόρο της Premier League. Η εκτίμηση του ίδιου του υπουργού για την πρόθεση της κυβέρνησης, που περιλαμβάνεται στο τέλος του υπομνήματος ήταν: «Ελπίζουμε ότι βοηθάμε να δώσουμε κάποια σαφήνεια σε μια πολύ μπερδεμένη κατάσταση για να επιτρέψουμε στα κόμματα να το φέρουν στο σημείο της απόφασης».

Παρά τις προσπάθειες του Γκρίμστοουν, η συμφωνία δεν ολοκληρώθηκε το 2020, καθώς οι νομικές συμβουλές δεν άλλαξαν ποτέ και η KSA αρνήθηκε να υποβληθεί στη δοκιμή ιδιοκτητών και διευθυντών. Τον Οκτώβριο του 2021 η Premier League ανακοίνωσε ότι είχε βρεθεί τρόπος για να εγκριθεί η εξαγορά, καθώς η PIF είχε παράσχει «νομικά δεσμευτικές διαβεβαιώσεις ότι το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας δεν θα ελέγξει τη Νιούκαστλ Γιουνάιτεντ».

Στη συνέχεια, ο Χόφμαν είπε σε μια συνάντηση των 20 συλλόγων της Πρέμιερ Λιγκ ότι η κυβέρνηση άσκησε πίεση στο πρωτάθλημα για να εγκρίνει την εξαγορά. Ο Ρίτσαρντ Μάστερς, ο διευθύνων σύμβουλος της λίγκας, τους είπε ότι δεν είχε, ωστόσο σε συνέντευξη στο BBC ανέφερε: «Υπήρχαν συνομιλίες με την κυβέρνηση, αλλά δεν ασκήθηκε πίεση».