• Η ουσιαστική και διπλή βελτίωση του Άρη
• Ο κυρίαρχος ΑΠΟΕΛ
• Η Πάφος που κλέβει τις εντυπώσεις με τις πρωτιές της
• Η Ομόνοια που... καβαλάει το κύμα
• Η Ανόρθωση που έχασε έδαφος αλλά έχει πίστη

Πέντε ομάδες σε μέγιστη απόσταση τεσσάρων βαθμών. Μόλις τόσοι είναι αυτοί που χωρίζουν την 5η από την πρωτοπόρο μετά από 13 αγωνιστικές. Όχι δεν πρόκειται για τη «λαμπερή» και πάντα αμφίρροπη Premier League αλλά για το Πρωτάθλημα Cyta που φέτος υπόσχεται να αποδειχθεί πιο δραματικό και πιο συναρπαστικό από ποτέ.

Άρης Λεμεσού, ΑΠΟΕΛ, Πάφος, Ομόνοια και Ανόρθωση ήδη έχουν φροντίσει με την εξαιρετική τους εικόνα να δημιουργήσουν ένα φοβερό... μποντιλιάρισμα γύρω από την κορυφή της λίγκας.

Και το Gazzetta με τη βοήθεια του Wyscout, της κορυφαίας πλατφόρμας ποδοσφαιρικής ανάλυσης, επιχειρεί να εξετάσει τα δεδομένα, τα ατού και τις αδυναμίες κάθε μιας από τις πέντε διεκδικήτριες αυτού του τίτλου.

Η ουσιαστική και διπλή βελτίωση του Άρη

Μπορεί ο Άρης Λεμεσού την περυσινή σεζόν να φόρεσε το στέμμα του πρωταθλητή, όμως και φέτος στο χορτάρι αποδεικνύει πως έχει βλέψεις να μην κατέβει από τον θρόνο του. Άλλωστε, το βράδυ της Δευτέρας (04/12) έχει την ευκαιρία να ανέβει ξανά στην κορυφή, αν περάσει από την έδρα της ΑΕΛ. Το σημαντικό όμως είναι πως δείχνει ιδιαίτερα βελτιωμένες σε δύο εξαιρετικά ουσιώδεις πτυχές του παιχνιδιού του. Η ομάδα του Σπιλέφσκι, που εκτός των άλλων είναι ζωντανή και στην Ευρώπη, έχει καταφέρει φέτος να είναι καλύτερη τόσο δημιουργικά όσο και ανασταλτικά κι αυτό αποτυπώνεται στους αριθμούς της.

Ο Άρης μετρά κατά μέσο όρο στο πρωτάθλημα 1,73xG/90', όταν πέρυσι το ίδιο νούμερο ήταν στο 1,47. Αυτό σημαίνει πως πλέον - με βάση το υπάρχον δείγμα - είναι πιο απειλητικός, δημιουργεί καλύτερες, πιο ποιοτικές ευκαιρίες και γίνεται πιο επικίνδυνος, αυξάνοντας τις πιθανότητές του να σκοράρει σε ένα ματς. Ταυτόχρονα όμως, παρουσιάζεται και περισσότερο ασφαλής στα μετόπισθεν και για την ακρίβεια αποτελεί την καλύτερη άμυνα της λίγκας, αφού έχει δεχθεί τα λιγότερα xG από κάθε άλλη. Φέτος, τα xG κατά του ανέρχονται στο 0,93/90', ενώ πέρυσι βρισκόταν στο 1,08. Δέχεται δηλαδή λιγότερο απειλητικές ευκαιρίες από τους αντιπάλους του.

Ο Άρης καταγράφει αυτή την πολύ εντυπωσιακή διπλή βελτίωση. Είναι μάλιστα η ομάδα που έχει βελτιώσει περισσότερο από κάθε άλλη την Expected Goals Difference, τη διαφορά ανάμεσα στα xG που δημιουργεί κι αυτά που δέχεται. Πέρυσι αυτό το νούμερο άγγιζε το 0,39 και φέτος το 0,80, μια επίδοση δηλωτική της εξέλιξης και της ωρίμανσής του με στόχο το back to back στην κορυφή.

Ο κυρίαρχος ΑΠΟΕΛ

Εντάξει, το εμπόδιο της ουραγού Δόξας δεν ήταν σε καμία περίπτωση απροσπέλαστο. Όμως το Κυριακάτικο (03/12) 5-0 ήταν ακόμη μια απόδειξη της κυριαρχικότητας και της σοβαρότητας που αποπνέει ο ΑΠΟΕΛ φέτος. Η πιο επιτυχημένη ομάδα του κυπριακού ποδοσφαίρου δεν έχει γευτεί τη χαρά του πρωταθλήματος εδώ και τέσσερις σεζόν, όμως δείχνει πως μπορεί το 2024 να είναι ξανά η χρονιά της.

Για να το πούμε με απλά λόγια, οι κιτρινομπλέ είναι φέτος η ομάδα που εμφανίζεται πιο συχνά πιο ανώτερη από τον αντίπαλό της. Ο ΑΠΟΕΛ έχει κατά μέσο όρο τη μεγαλύτερη Expected Goals Difference, η οποία αγγίζει φέτος το 0,90. Αυτός είναι ένας πολύ απλός δείκτης, ο οποίος φανερώνει πόσο καλύτερη είναι μια ομάδα από τον εκάστοτε αντίπαλο. Και ο ΑΠΟΕΛ κυριαρχεί περισσότερο από τον καθένα. Δεν είναι ούτε η πιο απειλητική ομάδα του πρωταθλήματος, ούτε αυτή με την καλύτερη ανασταλτική λειτουργία. Είναι όμως αυτή που στα παιχνίδια της έχει τη μεγαλύτερη διαφορά με τον αντίπαλό της.

Πάντα θα απειλήσει πολύ περισσότερο από όσο θα απειληθεί (1,83xG vs 0,93xGA) και αυτό είναι το στοιχείο που του δείχνει τον δρόμο προς την επιστροφή στην κορυφή της Κύπρου φέτος. Χαρακτηριστικό είναι δε, το γεγονός ότι φέτος έχει κινηθεί σαν μια γροθιά, χωρίς κάποιον παίκτη να κάνει... όργια και να κουβαλά. Άλλωστε, τέσσερις παίκτες της ομάδας (Δώνης, Μαρκίνιος, Εντονγκαλά και Κβιλιτάια) είναι οι πρώτοι σκόρερ με 4 τέρματα.

Η Πάφος που κλέβει τις εντυπώσεις με τις πρωτιές της

Η Πάφος πέρασε και από την έδρα της Νέας Σαλαμίνας (2-0) την Κυριακή (03/12) κι έδωσε συνέχεια στο σερί νικών της, το οποίο την έχει φέρει - έστω και στην ισοβαθμία - στην κορυφή του πρωταθλήματος. Η ομάδα του Καρθέντο τερμάτισε πέρυσι εκτός ευρωπαϊκών θέσεων αλλά φέτος δείχνει έτοιμη για πρωταθλητισμό, ούσα μάλιστα εντυπωσιακή στο χορτάρι. Η Πάφος έχει βρεθεί να στρογγυλοκάθεται σε ορισμένες πολύτιμες κορυφές των metrics.

Για παράδειγμα, είναι η πιο απειλητική ομάδα του πρωταθλήματος, αυτή με τα περισσότερα Expected Goals (2,06/90') δηλαδή και ταυτόχρονα αυτή με τα περισσότερα σουτ (18/90'). Γενικά, σε πτυχές που αφορούν την κυριαρχία και την επιθετικότητα η Πάφος επιβάλλεται έναντι των αντιπάλων της. Είναι το σύνολο με το υψηλότερο ποσοστό κατοχής (58%) και αυτό με τις περισσότερες ενέργειες στην αντίπαλη περιοχή (30/90').

Αντίστοιχα εντυπωσιακές είναι και οι επιδόσεις της στην πίεση και τη σωστή κυκλοφορία, τις οποίες μπορούμε να εξετάσουμε μέσα από το PPDA (Passes Per Defensive Actions). Ο συγκεκριμένος δείκτης φανερώνει το πόσες πάσες αλλάζει η αντίπαλος μιας ομάδας πριν αυτή παρέμβει στην κατοχή. Η Πάφος είναι η καλύτερη σε αυτό το κομμάτι με δείκτη 7,2, κάτι που σημαίνει πως κατά μέσο όρο οι αντίπαλοί της, εξαιτίας της πίεσής της, δεν ανταλλάσουν περισσότερες από οκτώ πάσες ανά κατοχή. Και σαν να μην αρκούσε αυτό, η ίδια ομάδα είναι η καλύτερη και στην «ανθεκτικότητα» στην πίεση. Έχει τον μεγαλύτερο δείκτη PPDA Against (13,5). Τόσες πάσες πραγματοποιεί κατά μέσο όρο ανά κατοχή, αντέχοντας στο πρέσινγκ των αντιπάλων. Είναι φανερό, λοιπόν πως ο Καρθέντο έχει χτίσει μια ομάδα που μόνο τυχαία δεν πρωταγωνιστεί στο πρωτάθλημα.

Η Ομόνοια που... καβαλάει το κύμα

Η Ομόνοια χρειάστηκε να ιδρώσει, όμως πήρε την Κυριακή (03/12) το δύσκολο «διπλό» 2-1 στην έδρα του Οθέλλου με ανατροπή και έμεινε... ζωντανή στο «κόλπο» της κορυφής. Το Τριφύλλι αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο -3 από τους πρωτοπόρους, κάτι που έχει καταφέρει... καβαλώντας το κύμα. Τι εννοούμε; Πως η Ομόνοια έχει εκμεταλλευτεί στο έπακρο τη ρέντα και την εξαιρετική φόρμα των ποδοσφαιριστών της. Και... μπράβο της, η αλήθεια είναι. Ωστόσο, ας εξηγηθούμε.

Η ομάδα από τη Λευκωσία έχει φέτος τα περισσότερα τέρματα από κάθε άλλη στο πρωτάθλημα, 27 τον αριθμό. Όμως τα metrics της κρύβουν μια άλλη αλήθεια και δεν δικαιολογούν αυτά τα ύψη. Η Ομόνοια μετρά συνολικά 18,48 Expected Goals. Αυτά είναι τα τέρματα που θα «έπρεπε» να έχει βάλει με βάση την ποιότητα των τελικών της και έχει βάλει 27, σχεδόν 9 περισσότερα δηλαδή. Η απόκλιση είναι μεγάλη - μεγαλύτερη από κάθε άλλη ομάδα φέτος - και δεν δείχνει πως μπορεί να είναι βιώσιμη και να διατηρηθεί ως το τέλος. Αυτό το κενό φυσικά έχει εξήγηση και αυτή κρύβεται στους ποδοσφαιριστές της.

Ο Γούλι Σεμέντο για παράδειγμα είναι εξαιρετικός μέχρι στιγμής και τρομακτικά φορμαρισμένος. Όμως έχει σκοράρει 7 τέρματα από τα 2,66 xG του συνολικά, ένα overachieving που δύσκολα μπορεί να συνεχιστεί, την ώρα που το Τριφύλλι έχει τη μικρότερη Expected Goals Difference από τις ομάδες της πεντάδας (0,46). Βέβαια, όσο συνεχίζει να εκμεταλλεύεται τις καταστάσεις, τόσο μένει ζωντανή στο κυνήγι και το ποδόσφαιρο δεν χωράει σίγουρες προβλέψεις.

Η Ανόρθωση που έχασε έδαφος αλλά έχει πίστη

Σε ένα παιχνίδι γεμάτο νεύρα και ένταση αλλά και δύο αποβολές μέχρι το... 13ο λεπτό, η Ανόρθωση έχασε την ευκαιρία να μείνει σε απόσταση αναπνοής από την κορυφή αφού «κόλλησε» στο 0-0 με την ΑΕΚ την τελευταία αγωνιστική. Ακόμα κι αν βρίσκεται όμως στην 5η θέση του πρωταθλήματος, η ομάδα του Γκαγιέγκο έχει τους λόγους της να πιστεύει πως μπορεί να μείνει ζωντανή στο κυνήγι του τίτλου. Κι αυτό διότι, η πραγματική της διαφορά με όσους βρίσκονται από πάνω της δεν είναι τόσο... τεράστια, ειδικά επιθετικά.

Η Ανόρθωση αποτελεί τη δεύτερη πιο απειλητική ομάδα του πρωταθλήματος, αφού στη σχετική κατάταξη με τα Expected Goals μετά από 13 αγωνιστικές βρίσκεται πίσω μόνο από την Πάφο. Το 1,88xG/90' των Κυανόλευκων είναι μια πολύ ικανοποιητική επίδοση. Και γίνεται ακόμα καλύτερη, αν κανείς σκεφτεί πως η Ανόρθωση προέρχεται από το περυσινό 1,42. Σε αυτό το διάστημα μάλιστα, η ομάδα του Γκαγιέγκο έχει μπορέσει να κρατήσει την απειλή που δέχεται επί της ουσίας στα ίδια επίπεδα. Πέρυσι οι αντίπαλοί της δημιουργούσαν 1,23xG και φέτος 1,26. Παρατηρούμε δηλαδή μια σημαντική βελτίωση στην επιθετική λειτουργία και τη δημιουργία κινδύνων αλλά ταυτόχρονα και μια εξίσου - αν όχι περισσότερο - πολύτιμη συνέπεια σε όσα αφορούν την αμυντική της ασφάλεια.

Αν θέλει όντως, να το φτάσει μέχρι το τέλος, ίσως η Ανόρθωση θα πρέπει να γίνει ακόμα πιο στιβαρή, όμως σίγουρα έχει κάνει βήματα προόδου τα οποία την κρατούν... ζωντανή στο όνειρο.