Οι αποφασιστικοί ποδοσφαιριστές

• Ο “έτοιμος” Βιτάλ
• Ο “αεράτος” Τσούμπερ

Στο ποδόσφαιρο, μια ομάδα προκειμένου να ανεβάσει τον ρυθμό ανάπτυξης των επιθέσεών της πρέπει να πραγματοποιεί ομαδικές τακτικές ενέργειες. Για να κινηθεί πιο γρήγορα η μπάλα, πρέπει να κινούνται συγχρονισμένα οι ποδοσφαιριστές, που υπηρετούν το αγωνιστικό μοντέλο του προπονητή και έχουν την γνωστική ικανότητα για να διαβάσουν την συμπεριφορά του αντιπάλου, να προσανατολιστούν στο τερέν σε σχέση με την μπάλα, τους συμπαίκτες και τους αντιπάλους, να πάρουν στον μικρότερο χρόνο μια σωστή απόφαση και να ενεργήσουν. Για να συμβούν όλα αυτά, μια ομάδα πρέπει να δουλεύει αποτελεσματικά για ένα ικανό διάστημα χρόνου. Με άλλα λόγια θα πρέπει αυτοί οι ίδιοι ποδοσφαιριστές, τα μέλη της ομάδας, να έχουν αντιμετωπίσει μια σειρά από διαφορετικές καταστάσεις παιχνιδιού και να έχουν βρει τις λύσεις, υπό την καθοδήγηση του προπονητή. Δηλαδή χρειάζονται παραστάσεις - όχι μόνο αυτές των προπονήσεων αλλά και αυτές των αγώνων.

Αυτή η παράγραφος είναι μια σύντομη εξήγηση για την “ανετοιμότητα” των ομάδων στην αρχή της σεζόν. Κι όσο πιο καινούργια η ομάδα, δηλαδή αν έχει νέο προπονητή και πολλούς νέους ποδοσφαιριστές στο τερέν, τόσο πιο μεγάλη η πρόκληση που αντιμετωπίζει στην αρχή της σεζόν λόγω της έλλειψης των αγώνων που θα την δώσουν την ευκαιρία για να ωριμάσει και να αποκτήσει τα στοιχεία που τη βοηθούν να έχει καλύτερη ομαδική λειτουργία. Ένα σύνολο που δεν έχει προλάβει να γίνει ομάδα δεν μπορεί να ανεβάσει τον ρυθμό ανάπτυξης - δηλαδή δεν μπορεί να αναπτύξει επιθέσεις με λιγότερες επαφές με την μπάλα ανά ποδοσφαιριστή, διότι για να παίξεις γρήγορα και απλά απαιτούνται οι οργανωμένες τακτικές ενέργειες από τους παίκτες.

Και πώς καλύπτεται αυτό το έλλειμα στην αρχή; Αν προσπαθήσουμε να αφήσουμε στην άκρη το στοιχείο του απρόβλεπτου από ένα παιχνίδι χάους, όπως είναι το ποδόσφαιρο, δηλαδή αν δεν βρούμε την λύση σε ένα γκολ που θα έρθει στην πρώτη οργανωμένη επίθεση ή στην πρώτη στατική φάση, ή σε ένα σοβαρό λάθος του αντιπάλου, την λύση την δίνει η ατομική ποιότητα.

Ο “έτοιμος” Βιτάλ

Το απόγευμα του Σαββάτου στη Λεωφόρο το καταλάβαινες, κατά τη διάρκεια του πρώτου ημίωρου ότι ο Παναθηναϊκός δυσκολευόταν απέναντι στον Απόλλωνα χάρη στην τακτική του Γιάννη Πετράκη. Η ιδέα του προπονητή του Απόλλωνα ήταν να στήσει την ομάδα του ψηλά στο τερέν, να αμυνθεί στα 40 μέτρα από την εστία της και να επιχειρήσει να πιέσει ψηλά τον Παναθηναϊκό. Μολονότι αυτό το είχε προεκτιμήσει ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς, και γι’ αυτό είχε φροντίσει να βάλει στο τερέν μισή “παλιά” ομάδα και να έχει “παλιούς” παίκτες στον κεντρικό άξονα (τερματοφύλακας, κεντρικός αμυντικός, κεντρικός μέσος, κεντρικός επιθετικός) ο Παναθηναϊκός δοκιμάστηκε. Ήταν κυρίως η πρεμούρα των νέων παικτών να “δείξουν” στην πρώτη συνάντηση με το κοινό της νέας τους ομάδας, αυτός ο εκνευρισμός ήταν που δημιουργούσε αδυναμίες στο χτίσιμο των επιθέσεων του Παναθηναϊκού απέναντι σε μια ομάδα που αμυνόταν πολύ καλά και πολύ επιθετικά. Οι πρώτες επαφές των Σάρλια, Ρούμπεν Πέρεθ, Λούντκβιστ (ειδικά ο Σουηδός είχε 30% ακρίβεια στις 10 μεταβιβάσεις που πρόλαβε να κάνει προτού αντικατασταθεί) δεν ήταν καλές. Ο Παναθηναϊκός έχανε την μπάλα στο δικό του μισό του τερέν και ο Απόλλωνας έβρισκε ευκαιρίες να επιτεθεί σε κενούς χώρους.

Μπροστά σε αυτή την δοκιμασία ο Παναθηναϊκός, που δεν είχε προλάβει να ωριμάσει, είχε την ανάγκη από κάποιον εκ των ποδοσφαιριστών του να κάνει την διαφορά με την ατομική ποιότητά του. Αυτή την διαφορά έκανε ένας 23χρονος Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής στην πρώτη φορά που έπαιξε επίσημο παιχνίδι μπροστά στο κοινό της νέας του ομάδας αλλάζοντας για πρώτη φορά στη ζωή του ήπειρο. Το μαζικό χειροκρότημα από το κοινό της Λεωφόρου, το οποίο άρχισε να ξεσηκώνεται από τις πρώτες επιτυχημένες ενέργειές του, έδωσαν πολύ μεγάλη αυτοπεποίθηση σε ένα παιδί, το οποίο όμως κατάφερε να μη βγει από την πνευματική ισορροπία του και να γυρίσει το ματς σε αγώνα επίδειξης. Ο Ματέους Βιτάλ έμεινε συγκεντρωμένος, πολύ πειθαρχικός στο τακτικό πλάνο και στην φάση της άμυνας, και πολύ ουσιαστικός στις επαφές του με την μπάλα. Έκανε ντρίμπλες και πήγαινε να επιτεθεί με την μπάλα στους αντιπάλους του με μεγάλη αποφασιστικότητα, αλλά και με μεγάλη γνωστική ικανότητα: ενεργούσε γρήγορα και ομαδικά, με συνέπεια να βελτιώσει πολύ την ομαδική επιθετική λειτουργία. Τόσο όσο διακρίνει κανείς από τα highlights του παιχνιδιού.

Στο πρώτο γκολ είναι αυτός που κάνει μια προσωπική ενέργεια που δημιουργεί την κατάσταση από την οποία βρίσκει ο Μαουρίτσιο την ευκαιρία να σκοράρει.

Στο δεύτερο γκολ κάνει μια ποιοτική πάσα στον Χουάνκαρ, με τον οποίο συνεργάστηκαν πολύ καλά και συνεισφέρει στην ανάπτυξη της επίθεσης που φέρνει το γκολ του Καρλίτος.

Στο τρίτο γκολ διαβάζει την κίνηση του Καρλίτος στον κενό χώρο και του δίνει την ευκαιρία να σκοράρει.

Είναι πάρα πολύ νωρίς, κι είναι ελάχιστο το δείγμα για να μπορεί να πει κανείς ότι πρόλαβε να γνωρίσει έναν ποδοσφαιριστή. Μας χρειάζονται 4-5 παιχνίδια ακόμη προτού καταλάβουμε το μέταλλο από το οποίο είναι φτιαγμένος ο Ματέους Βιτάλ. Όμως το πρώτο δείγμα ήταν εντυπωσιακό. Όχι σε σχέση με τις τεχνικές δεξιότητες, διότι αυτές ήταν εύκολο να τις διακρίνει κανείς μέσα από τα highlights της καριέρας του, αλλά σε σχέση με τον χαρακτήρα, την προσωπικότητα, και την γνωστική ικανότητα ενός ποδοσφαιριστή που σου δημιουργούσε την αίσθηση ότι η αγωνιστική νοοτροπία του ήταν ότι “δεν έβλεπε” τους αντιπάλους του.

Ο “αεράτος” Τσούμπερ

Τα ίδια λόγια, με παρόμοια γεγονότα μπορεί να γράψει κανείς για τον Στίβεν Τσούμπερ. Διότι ήταν τέτοια, το ίδιο μεγάλη η επίδρασή του στην απόδοση της ΑΕΚ απέναντι στον Ιωνικό το βράδυ της Κυριακής στο ΟΑΚΑ. Ο Ελβετός άρχισε να περνά με άνεση τους αντιπάλους του (70% επιτυχία σε 10 ντρίμπλες), συνδέθηκε αμέσως με τον Αμραμπατ στον βαθμό που να σου δημιουργεί την αίσθηση ότι μετρούν χρόνια και όχι τρεις ημέρες συνεργασίας, έγινε απειλητικός και δημιουργικός, ανέβασε αισθητά τον ρυθμό ανάπτυξης των επιθέσεων της ΑΕΚ, δημιούργησε εκπλήξεις απέναντι σε μια οργανωμένη άμυνα που προσπαθούσε αποτελεσματικά να καλύπτει τους χώρους, έβαλε το στοιχείο του απρόβλεπτου με την κίνησή του σε όλο το πλάτος του τερέν. Έκανε, λαϊκά, “παπάδες”, έφτιαξε ένα γκολ (το πέναλτι που κέρδισε ο Αραούχο)

και πέτυχε ένα, έδωσε δυο ασίστ για σουτ, είχε υψηλή ακρίβεια στην τελική πάσα.

Για τον Τσούμπερ δεν υπήρχε ερώτηση σχετικά με τον χαρακτήρα. Αν υπήρχε, σχετικά με την διάθεση με την οποία ήρθε στην Ελλάδα, δηλαδή σχετικά με την επαγγελματική και αγωνιστική νοοτροπία του, το πρώτο δείγμα ήταν καθηλωτικό. Αν έχουν φωνή τα πόδια του, μας είπαν ότι δεν ήρθε στην Ελλάδα για τουρισμό αλλά με την φιλοδοξία να διατηρήσει την απόδοσή του στο επίπεδο που την βλέπουμε με την Ελβετία.

Σε ένα παιχνίδι χάους, το ποδόσφαιρο, δεν υπάρχουν κανόνες που δίνουν εγγυήσεις, αλλά όσους περισσότερους αποφασιστικούς παίκτες διαθέτει μια ομάδα τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητές της να κερδίσει τον χρόνο που της χρειάζεται μέχρι να μονταριστεί. Όσο περισσότεροι οι αποφασιστικοί ποδοσφαιριστές, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες να καλυφθούν τα ελλείμματα της αρχής σε ομαδική ποιότητα. Των προπονητών και αυτών που αποφασίζουν για τις μεταγραφές, αυτή είναι η ευθύνη που τους αναλογεί: να κάνουν κινήσεις που αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας και αφήνουν λιγότερα πράγματα στην τύχη. Όσο περισσότεροι οι “Βιτάλ” και οι “Τσούμπερ”, τόσο λιγότερη τύχη χρειάζεται μια ομάδα για να πάρει μπροστά.