Η Παναθηναϊκή Ανάπλαση και οι λευκοί ελέφαντες

• Η Στρατηγική της Παναθηναϊκής Ανάπλασης
• Ένα παράδειγμα προς μίμηση
• Τα διεθνή πρότυπα
• Το πρώτο Ολυμπιακό Πάρκο της σύγχρονης εποχής
• Το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών
• Οι μικροί λευκοί ελέφαντες

Τα μέλη του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου αποφάσισαν να δώσουν στον Δήμαρχο Αθηναίων το μπαλάκι που τους ζήτησε - ελλείψει άλλου ηγέτη, εναλλακτικού σχεδίου και χρημάτων - με την ελπίδα η προοπτική του νέου γηπέδου να προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων για την αναγκαία χρηματοδότηση της ποδοσφαιρικής ομάδας που θα αγωνίζεται σε αυτό. Τόσο απλά.

Η Στρατηγική της Παναθηναϊκής Ανάπλασης

Στο σημείο αυτό τελειώνουν τα εύκολα και αρχίζουν τα δύσκολα. Δεδομένου ότι κανένα αντίστοιχο αθλητικό έργο μέχρι στιγμής στην Ελλάδα δεν έχει πετύχει. Τόσα και τόσα γήπεδα φτιάχτηκαν, αλλά ουσιαστικά δεν επιτελούν τον σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκαν. Ούτε στον κοινωνικό ιστό εντάχθηκαν, ούτε τις ομάδες που στέγασαν βοήθησαν να αλλάξουν σελίδα. Το ζήτημα δεν είναι ούτε οικονομικό, ούτε νομικό, ούτε κατασκευαστικό. Τα λεφτά βρίσκονται, οι νόμοι γράφονται και τα γήπεδα χτίζονται. Αυτό που λείπει είναι η ικανότητα αντίληψης και διαχείρισης της μεγάλης εικόνας. Με αποτέλεσμα, παρά τις αναπλάσεις που έγιναν να μην είναι λίγοι οι σύλλογοι που τελικά υποβιβάστηκαν, ενώ οι περισσότεροι επέστρεψαν στην ιστορική τους έδρα. Η επικράτεια είναι γεμάτη λευκούς ελέφαντες.

Ο κίνδυνος για τον Παναθηναϊκό, εάν επαναληφθούν όσα έγιναν σε όλες τις αντίστοιχες προσπάθειες αναπλάσεων που απέτυχαν, δεν φτιαχτεί ομάδα αντάξια των προσδοκιών που επιβάλλει το νέο γήπεδο και γκρεμιστεί η Λεωφόρος, είναι ότι δεν θα έχει καν που να επιστρέψει.

Για να λειτουργήσουν εκτός του φυσικού τους χώρου στο κέντρο των πόλεων αυτές οι εγκαταστάσεις, δεν αρκεί να κατασκευαστεί ένα γήπεδο. Ο σχεδιασμός των αναπλάσεων πρέπει να είναι ευρύτερος από το συγκεκριμένο οικόπεδο. Σε μία πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, η αισθητική τους να σηματοδοτεί ένα νέο τοπόσημο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση της Διπλής Ανάπλασης, η συμβολική νοηματοδότηση και η αρχιτεκτονική ταυτότητα να αποτυπώνουν το όραμα, τις αξίες, την ιστορική μνήμη και τη συλλογική εμπειρία που προσδιορίζουν όλα όσα σημαίνει η Παναθηναϊκή Ιδέα. Οι υποδομές πρόσβασης και στάθμευσης να είναι άρτιες, ο προγραμματισμός των δράσεων και εκδηλώσεων καθημερινός, η διαχείριση των εγκαταστάσεων ολοκληρωμένη για την προσέλκυση επισκεπτών και την άθληση των πολιτών και το προσφερόμενο θέαμα state of the art. Διαμορφώνοντας όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός νέου Παναθηναϊκού προορισμού.

Ένα παράδειγμα προς μίμηση

Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), το μοναδικό έργο που πληροί αυτές τις προδιαγραφές στη χώρα μας, πέντε χρόνια μετά τα εγκαίνια λειτουργίας του, παρά τη σχετική σύμβαση και τη ρητή διαβεβαίωση του κράτους, ο σταθμός του μετρό δεν έχει ακόμα παραδοθεί. Με την υποστήριξη του Ιδρύματος, μέχρι σήμερα έχουν διοργανωθεί 16.000 εκδηλώσεις και το Κέντρο έχει δεχτεί 20 εκατομμύρια επισκέψεις. Μόνο για το έτος 2022, το Ίδρυμα χρειάστηκε να δωρίσει επιπλέον10 εκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων και του προγραμματισμού του σε αυτό το υψηλό επίπεδο. Όμως, η πενταετής σύμβαση υποστήριξης (2017 – 2022) έληξε. Και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το παράδειγμα που έθεσε έγινε πραγματικά αντιληπτό από τους υπεύθυνους ως πρότυπο για τη λειτουργία αντίστοιχων έργων στην Ελλάδα.

Τα διεθνή πρότυπα

Σε άλλες χώρες, αυτά τα ζητήματα έχουν επιλυθεί εδώ και δεκαετίες. Πενήντα χρόνια πριν, μόλις έξι ημέρες μετά την τελετή λήξης των Αγώνων του 1972, το Ολυμπιακό Πάρκο του Μονάχου φιλοξένησε την πρώτη μεγάλη εκδήλωση. Από τότε, περισσότερες από 14.000 εκδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του. Μόνο το 2019, το πάρκο κατέγραψε 4,3 εκατομμύρια επισκέπτες, εκ των οποίων 2,9 εκατομμύρια παρακολούθησαν 417 εκδηλώσεις - περισσότερες από μία την ημέρα όλο το χρόνο - και 1,4 εκατομμύρια άτομα επισκέφθηκαν τις τουριστικές και ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις. Ο στόχος της εταιρείας Olympiapark München GmbH είναι να λειτουργεί τις υποδομές του Ολυμπιακού Πάρκου και τις λειτουργικά και τοπικά συνδεδεμένες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών και βοηθητικών χώρων. Με αυτή τη μοναδική συγκέντρωση αξιοθέατων και τον συνδυασμό διαφορετικών εκδηλώσεων και ψυχαγωγικών δυνατοτήτων, το Ολυμπιακό Πάρκο του Μονάχου έχει εξελιχθεί στο κέντρο αθλητισμού και πολιτισμού της πόλης.

Με μία αντίστοιχη στρατηγική αξιοποιήθηκε και το Ολυμπιακό Στάδιο του Λονδίνου μετά τους Αγώνες του 2008. Η χρήση του τροποποιήθηκε για να φιλοξενεί σε μόνιμη βάση αγώνες ποδοσφαίρου, με κριτήριο τη διασφάλιση των αναγκαίων εσόδων για τη συντήρησή του και τη μεγιστοποίηση της ανταποδοτικότητας των οικονομικών επενδύσεων που έγιναν για την κατασκευή του.

Ως συνήθως, τα πράγματα στην πατρίδα μας ακολουθούν μία διαφορετική λογική. Ο μοναδικός τρόπος για να κερδηθεί το στοίχημα της Παναθηναϊκής Ανάπλασης είναι να σχεδιαστούν όλα από την αρχή όπως πρέπει, σωστά. Και μην επαναληφθεί τίποτα από όσα έχουν εφαρμοσθεί σε αντίστοιχες αναπλάσεις στη χώρα μας μέχρι σήμερα. Για να μην χαθεί τόσος χρόνος και τόσα εκατομμύρια για έναν ακόμα λευκό ελέφαντα.

Το πρώτο Ολυμπιακό Πάρκο της σύγχρονης εποχής

Από τα πρώτα χρόνια του νεοσύστατου κράτους, όλοι όσοι ήταν αντίθετοι με το όραμα και την υπόσχεση του Ρήγα Φεραίου στους σκλαβωμένους Έλληνες για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων μετά την απελευθέρωση της πατρίδας είδαν με καχυποψία το σχετικό σχέδιο νόμου που συνέταξε ο μαθητής του διαφωτιστή Αδαμάντιου Κοραή Παναγιώτης Σούτσος το 1834, μόλις η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα. Μπορεί η 25η Μαρτίου να καθιερώθηκε, σύμφωνα με την πρώτη διάσταση του σχεδίου, ως εθνική εορτή, αλλά η μορφή του εορτασμού με την αναβίωση των Αγώνων παραπέμφθηκε στις καλένδες.

Στη συνέχεια, έκαναν ότι μπορούσαν για να παραχαράξουν την αληθινή βούληση του Ευαγγέλη Ζάππα, που διέθεσε την αμύθητη περιουσία του για την αναβίωση και τη μόνιμη τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Ακόμα και σήμερα, στο Παναθηναϊκό Στάδιο δεν υπάρχει καμία αναφορά στο όνομά του, παρότι με τις χρυσές λίρες του αγοράστηκαν τα βοσκοτόπια στα οποία ήταν κρυμμένο για αιώνες και αυτός χρηματοδότησε για πρώτη φορά την αναμαρμάρωσή του. Όπως ακριβώς διαγράφηκε από την ιστορία το γεγονός ότι, χάρις στην επιμονή του βασιλιά Γεωργίου Α΄, σε αυτό το Στάδιο αναβίωσαν πραγματικά οι Αγώνες το 1870. Για να μην εκληφθεί ως υποχρέωση της αρμόδιας Επιτροπής Ολυμπίων, που διαχειρίζεται την περιουσία του Εθνικού Ευεργέτη, η επανάληψή τους. Με τον ίδιο τρόπο, σβήστηκε η ονομασία των Ολυμπίων από το Μέγαρο που μετονομάσθηκε Ζάππειο για να μη θυμίζει σε τίποτα τον σκοπό της κληρονομιάς του.

Και να ξεχαστεί ότι η κατασκευή του κόστισε πέντε φορές περισσότερα χρήματα από το ποσό που είχε συμφωνηθεί. Μεταφέροντας και την τοποθεσία που προβλεπόταν στη διαθήκη, από την κορυφή του Σταδίου, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, για να αλλοιωθεί η αποστολή του και να μη λειτουργεί ως Μουσείο. Όπως ξεχάστηκε η άρνηση της αρμόδιας Επιτροπής Ολυμπίων να διοργανώσει τους Αγώνες του 1896, μετά την απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, η οποία συγκροτήθηκε αναγκαστικά για να καλύψει το κενό εφαρμογής της διαθήκης. Εξαναγκάζοντας τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ να συγκροτήσει άλλη οργανωτική επιτροπή για τη διοργάνωση. Με αποκορύφωμα, να πλαστογραφηθεί με αναγκαστικό νόμο ενός δικτατορικού καθεστώτος – που εξακολουθεί να ισχύει ακόμα και σήμερα – ο σκοπός λειτουργίας του ιδρύματος. Η υποχρέωση κατασκευής των προπυλαίων του Σταδίου, σύμφωνα με τη διαθήκη του Εθνικού Ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ο οποίος χρηματοδότησε για δεύτερη φορά την κατασκευή του, ακόμα εκκρεμεί.

Για περισσότερο από έναν αιώνα, το Παναθηναϊκό Στάδιο είναι αποκομμένο από τις συμπληρωματικές εγκαταστάσεις του. Από το ναό του Ολυμπίου Διός – προς τιμήν του οποίου διαξάγονταν οι Αγώνες, από το Μέγαρο των Ολυμπίων (το γνωστό Ζάππειο), το Ολυμπιακό κολυμβητήριο, το Φωκιανό γυμναστήριο, τις αθλητικές εγκαταστάσεις του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου και τον Όμιλο Αντισφαίρισης Αθηνών. Κανένας δεν νοιάστηκε για να λειτουργεί ολοκληρωμένα στο κέντρο της πόλης, ως μέρος της καθημερινής ζωής των πολιτών, ένας ζωντανός χώρος άθλησης και προσέλκυσης επισκεπτών - το Central Park της Αθήνας. Κανένας δεν έχει φροντίσει, ούτε για την ελάχιστη υποχρέωση να ανακηρυχθεί Μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτισμικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Ως το πρώτο Ολυμπιακό Πάρκο της σύγχρονης εποχής μετά την Ιερά Άλτι στην Αρχαία Ολυμπία. Το αρχαιότερο εν λειτουργία στάδιο σε όλο τον κόσμο, στο οποίο διοργανώθηκαν οι τρεις πρώτοι αληθινοί Ολυμπιακοί Αγώνες. Το 1870 αναβίωσαν, το 1896 έγιναν διεθνείς, το 1906 διασώθηκαν -μετά το φιάσκο των επιδείξεων του 1900 στο Παρίσι και του 1904 στο Σαιντ Λιούις - και το 2004 διοργανώθηκαν αγωνίσματα για τέταρτη φορά στη σύγχρονη ιστορία. Ο συμβολικότερος μητροπολιτικός πόλος της πρωτεύουσας, θεωρείται ο πρώτος λευκός ελέφαντας και παραμένει αναξιοποίητος από το 1906.

Το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών

Αντίστοιχο είναι και το παράδειγμα του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών. Δυστυχώς, ο δεύτερος μεγάλος λευκός ελέφαντας σήμερα φθείρεται αναξιοποίητος, 18 χρόνια μετά το 2004. Για την αποφυγή ενός τέτοιου ενδεχομένου και την αξιοποίηση του συνόλου των εγκαταστάσεων την επόμενη ημέρα μετά την τελετή λήξης των Αγώνων του 2004 επέμενε ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ από το 1997. Ενώ όμως όλοι τον διαβεβαίωναν ότι κατάλαβαν τι εννοούσε και δεσμεύονταν ότι θα το εφαρμόσουν, το ξέχναγαν μόλις έβγαιναν από το γραφείο του.

Οι ομιλίες από τη σχετική συζήτηση που έγινε στη Βουλή για τους Αγώνες του 2004 αποδεικνύουν το χάσμα μεταξύ του αρχικού σχεδιασμού και του τελικού αποτελέσματος.« Η Ελλάδα σήμερα, έχει μια μοναδική ευκαιρία», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης. «Είναι ευκαιρία να προωθήσουμε αποφάσεις που θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία του μητροπολιτικού κέντρου. Να σκεφτόμαστε τόσο τους Αγώνες όσο και την επόμενη μέρα μετά τους Αγώνες. Να αφήσουμε τη χώρα με την περηφάνεια μιας λαμπρής επιτυχίας, αλλά και με έργα που θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής όλων μας», συμπλήρωσε ο Κώστας Καραμανλής.

Το κτίριο του IBC, ένα από τα μεγαλύτερα ραδιοτηλεοπτικά κέντρα του κόσμου, διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη για να μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο - σύμβολο της εμπορευματοποίησης, την οποία η Ελλάδα είχε δεσμευτεί ότι θα καταπολεμήσει όταν ανέλαβε τους Αγώνες. Το μουσειάκι που εγκαινιάσθηκε στις αποθήκες του, κουκουλώνοντας τα 32 εκατομμύρια ευρώ που χάθηκαν για ένα έργο που υποτίθεται ότι θα εγκαινιαζόταν το 2009 και δεν έγινε ποτέ, είναι ότι απέμεινε από την κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Κανένας ξένος δεν θα επισκεφτεί την πατρίδα μας για να το δει, πολύ απλά γιατί δεν έχει κάτι να πει.

Οι μικροί λευκοί ελέφαντες

Aπό τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, παρότι δεν υπήρχε καμία αντίθετη οδηγία από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και δαπανήθηκαν τόσο χρήματα, ούτε ο Παναθηναϊκός, ούτε ο ΠΑΟΚ, ούτε η ΑΕΚ, ούτε ο Άρης απέκτησαν γήπεδο. Το πολιτικό σύστημα επέλεξε να κατασκευάσει λευκούς ελέφαντες σε όλη την Ελλάδα, παρόλο που η λειτουργία τους δεν είναι ανταποδοτική.

Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι τα γραφειοκρατικά σχέδια ανάπλασης αποτελούν τη μοναδική συνταγή για τη διασφάλιση της αποτυχίας τους. Καμία από τις αναπλάσεις που έχουν μέχρι σήμερα εξαγγελθεί δεν λειτούργησε τελικά ως προορισμός.

Το γήπεδο Καραϊσκάκη και το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας είναι τα μόνα που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ελεφάντων, καθώς κατασκευάστηκαν στον χώρο της ιστορικής έδρας του Ολυμπιακού. Στα μάτια των υπευθύνων του δημοσίου μπορεί να φαντάζουν και ως success stories. Η πραγματικότητα, όμως, δεν είναι αυτή. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, ποτέ δεν ολοκληρώθηκε η ανάπλαση της περιοχής για τη δημιουργία του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Φαλήρου, όπως προβλεπόταν στον Φάκελο Διεκδίκησης από το 1996. Ο χώρος δεν ενοποιήθηκε, ώστε να λειτουργεί ως μία ολοκληρωμένη εγκατάσταση. Ένα από τα καλύτερα οικόπεδα της Αττικής, μπροστά στη θάλασσα, ακόμα και σήμερα δεν έχει διαμορφωθεί ώστε να λειτουργεί ως ελκυστικός καθημερινός προορισμός. Με αποτέλεσμα, όταν δεν υπάρχει επίσημος αγώνας, 25 ημέρες κάθε μήνα, να παραμένει άδειος και έρημος.

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Παρά την κατασκευή του Παγκρήτιου Σταδίου, σε οικόπεδο δίπλα στη θάλασσα, ο Eργοτέλης έχει υποβιβαστεί και ο ΟΦΗ αγωνίζεται στο γήπεδο Θεόδωρος Βαρδινογιάννης, γνωστό ως Γεντί Κουλέ. Η κατασκευή του Παμπελοποννησιακού Σταδίου δεν βοήθησε την Παναχαϊκή να ανεβεί κατηγορία και η ομάδα επέστρεψε στο γήπεδο Κώστας Δαβουρλής. Παρότι το Καυταντζόγλειο Στάδιο ανασκευάσθηκε για τους Αγώνες του 2004, σήμερα ο Ηρακλής αγωνίζεται στην δεύτερη εθνική. Ακόμα και η εξαιρετική αρένα που κατασκευάσθηκε με ίδια κεφάλαια σε χώρο 114 στρεμμάτων δεν κράτησε τη Λάρισα ούτε στο νέο γήπεδο, ούτε στη μεγάλη κατηγορία. Πλέον αγωνίζεται και πάλι στο γνωστό Αλκαζάρ.

Παναθηναϊκή Αναγέννηση

Η επιτυχία κάθε επένδυσης στον κλάδο των ακινήτων συνοψίζεται σε 3 βασικές αρχές: location, location, location. Σε σχέση με όλα τα αντίστοιχα σχέδια ανάπλασης που απέτυχαν σε πολύ καλύτερες τοποθεσίες, το σχέδιο του Βοτανικού ξεκινάει με το συγκριτικό αυτό μειονέκτημα. Η τοποθεσία που επιλέχθηκε για την κατασκευή των αθλητικών εγκαταστάσεων απαιτεί σχεδιασμό πολύ ευρύτερης κλίμακας για να το υπερκαλύψει.

Αντιστρόφως, είναι περισσότερο από προφανές το γεγονός ότι ο μέχρι σήμερα σχεδιασμός της Διπλής Ανάπλασης δεν είναι επαρκής. Η πρόβλεψη για 300 θέσεις στάθμευσης σε ένα γήπεδο 40.000 θεατών στο Βοτανικό και ο απροσδιόριστος χώρος ενός μουσείου, εντευκτηρίου, αναψυχής και εστίασης μόνο 680 τ.μ. στη Λεωφόρο αποτελούν δείγματα μιας προχειρότητας που είναι αναγκαίο άμεσα να διορθωθεί.

Το πολιτικό σύστημα οφείλει επίσης να επαναξιολογήσει τις απαιτήσεις του Προεδρικού Διατάγματος για την αναγκαιότητα κατεδάφισης της Λεωφόρου, όπως ακριβώς διασώθηκαν τα Προσφυγικά ακριβώς απέναντι. Με το επιπρόσθετο δεδομένο ότι, σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος, ο αθλητισμός τελεί υπό την προστασία και την ανώτατη εποπτεία του Kράτους και κανένας άλλος χώρος δεν προβλέπεται να αντικαταστήσει την απώλεια αυτών των υποδομών στο κέντρο της πρωτεύουσας για την άθληση των πολιτών. Με σκοπό η Ανάπλαση να μην είναι μόνο Διπλή, αλλά αθλητική και Παναθηναϊκή.

Aκόμα όμως και αν δεν αξιοποιηθεί η εμπειρία από τις αποτυχίες όλων των άλλων αναπλάσεων και δεν σχεδιαστεί τίποτα ώστε να λειτουργεί σωστά, το ελάχιστο που πρέπει να διασφαλιστεί είναι η δημιουργία μιας ομάδας ικανής να γεμίζει το γήπεδο τουλάχιστον 2 ή 3 φορές το μήνα, ώστε να μη γίνει και ο Βοτανικός άλλος ένας λευκός ελέφαντας.

Οι φίλαθλοι του Παναθηναϊκού προσφέρουν την κληρονομιά που έλαβαν από τους παππούδες και τους γονείς τους, προκειμένου να αποκτήσει γήπεδο η ΠΑΕ. Δεδομένου ότι η εταιρία δεν καταβάλλει ούτε 1 ευρώ, η ελάχιστη υποχρέωση προς τους φιλάθλους του Παναθηναϊκού για την ανεκτίμητη προσφορά τους είναι η σύναψη ενός τέταρτου συμβολαίου τιμής μαζί τους, σύμφωνα με το οποίο θα καθίστανται ατύπως συνέταιροι στην προοπτική του ποδοσφαιρικού τμήματος. Για την Αναγέννηση του Παναθηναϊκού. Όπως ο Δήμαρχος Αθηναίων ανέλαβε απέναντί τους την υποχρέωση της απ’ευθείας ενημέρωσής τους κάθε μήνα για την εξέλιξη της κατασκευής. Εάν επιτέλους δεν δουν, ύστερα από μία χαμένη δεκαετία, μία ομάδα αντάξια της ιστορίας της με παίκτες που έχουν τη δύναμη να σηκώσουν το βάρος αυτής της φανέλας, ώστε να γεμίσουν και πάλι το γήπεδο, κανένα σχέδιο ανάπλασης δεν πρόκειται πρακτικά να εφαρμοστεί.

Προκειμένου ο Παναθηναϊκός το 2026 - ή το 2024 σύμφωνα με την ΠΑΕ - να είναι στο νέο γήπεδο ανταγωνιστικός, με ξεκάθαρους στόχους το πρωτάθλημα και τη διάκριση στο Champions League, θα πρέπει το budget της ομάδας τότε να είναι τετραπλάσιο από το σημερινό. Δεδομένου ότι οι ομάδες δεν χτίζονται σε ένα καλοκαίρι και τα έξοδα της εταιρίας δεν επιβαρύνονται με το κόστος κατασκευής ώστε να υπάρχουν περικοπές, ο προϋπολογισμός της ομάδας θα πρέπει από φέτος τουλάχιστον να διπλασιαστεί.

Ο Δημήτρης Τζιώτης www.dimitristziotis.org είναι Σύμβουλος Στρατηγικής και συγγραφέας. Στον τομέα του αθλητισμού έχει σχεδιάσει τη στρατηγική για τη διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα 2004, την Πολιτιστική Ολυμπιάδα, την Ολυμπιακή Εκεχειρία, τη SuperLeague και τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία. Το βιβλίο του με τίτλο “H ιδέα του Φωτός” αναδεικνύει την αληθινή ιστορία της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων στη σύγχρονη εποχή.