Πέντε λόγοι που εξηγούν την αγωνιστική εικόνα του Παναθηναϊκού

• Η απουσία λύσεων
• Η άμυνα που έχασε την ισορροπία της
• Το ντεφορμάρισμα βασικών παικτών και ο Αίτόρ
• Η δημιουργία και το εύκολο γκολ
• Ο ψυχολογικός παράγοντας

Ήταν ένα δύσκολο απόγευμα για τον Παναθηναϊκό αυτό της Κυριακής, απέναντι στον ΠΑΟΚ. Κι ήταν δύσκολο όχι μόνο λόγω του αποτελέσματος, αλλά και λόγω της εικόνας του και της διαχείρισης του αγώνα. Έπειτα από ένα πρώτο ημίχρονο που το ματς ήταν πραγματικό ντέρμπι, δεν κατάφερε να βρει αντίδραση μετά το αυτογκόλ του Πέρεθ. Αυτό ξένισε περισσότερο από όλα για μια ομάδα, που στον πρώτο γύρο δεν έχανε ποτέ την αυτοσυγκέντρωση και την πίστη της. Ακόμα κι αν βρισκόταν πίσω στο σκορ, ακόμα κι αν όλα έδειχναν κατά της, πάλευε μέχρι το τέλος και έπειθε τον παρατηρητή ότι ακόμα κι αν δεν τα καταφέρει, θα πέσει μαχόμενη.

Πώς, όμως, άλλαξε κατά αυτόν τον τρόπο ο Παναθηναϊκός; Παρακάτω θα δείτε πέντε λόγους, οι οποίοι συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.

Η απουσία λύσεων

H ήττα της Κυριακής από τον ΠΑΟΚ είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Νωρίτερα, η ΑΕΚ, που αυτή τη στιγμή είναι ο βασικός συνδιεκδικητής του τίτλου, βρέθηκε πίσω στο σκορ από τον Ιωνικό. Κι έφερε από τον πάγκο τον Πάολο Φερνάντες, τον Μιγιάτ Γκατσίνοβιτς, τον Στέφαν Τσούμπερ και τον Πέτρο Μάνταλο. Ο πρώτος έκανε την ασίστ για την ισοφάριση, ο τρίτος έβαλε το γκολ της νίκης από ασίστ του τέταρτου. Παίκτες, που θα μπορούσαν κάλλιστα να ξεκινούν στην 11άδα. Κι όλα αυτά σε ένα ματς, από το οποίο έλειπε το βασικό της φέτος σημείο αναφοράς στην επίθεση, ο Λιβάι Γκαρσία.

Ο Παναθηναϊκός, από την άλλη, για να αντιδράσει σε ένα ματς που ήταν ήδη 3-0, άλλαξε τα πλάγια μπακ του (Πούχαρτς, Βαγιαννίδης πέρασαν στο ματς), έβαλε έναν μέσο που από την αρχή δεν υπολογιζόταν ως «ενδεκαδάτος» (Τσοκάι), τον Φακούντο Σάντσες και τον ντεφορμέ Σπόραρ. Το ρόστερ του «τριφυλλιού» δημιουργήθηκε με πολύ σημαντική ποιοτική αναβάθμιση στην 11άδα, αλλά με πολύ περιορισμένο βάθος κι αυτό ήταν κάτι που φάνηκε και στο ντέρμπι με την ΑΕΚ, όπου στην κρίσιμη στιγμή δεν υπήρχαν παίκτες που να έρθουν από τον πάγκο και να δώσουν το κάτι παραπάνω. Τον Ιανουάριο χάθηκε σημαντικός χρόνος για να αλλάξει αυτό. Τους λόγους ανέλυσε επαρκώς ο Νίκος Αθανασίου.

Η άμυνα που έχασε την ισορροπία της

Η σούπερ επίδοση του πρώτου γύρου είχε ως πυλώνα την αμυντική λειτουργία, γεγονός που με τη σειρά του «ξεκλείδωσε» διαφορετικά πράγματα που ήταν ξεκάθαρα στην αγωνιστική εικόνα του Παναθηναϊκού. Την πίστη στο πλάνο, την εμπιστοσύνη στο σχέδιο και στους συμπαίκτες, τη μη λεκτική επικοινωνία, τις αλληλοκαλύψεις που γίνονταν σχεδόν αυτόματα.

Η ομάδα του Γιοβάνοβιτς έκλεισε το πρώτο μέρος του πρωταθλήματος ούσα η καλύτερη στα Expected Goal Against, επιτρέποντας τις λιγότερες ποιοτικές ευκαιρίες στους αντιπάλους του: 8.33, τη στιγμή που η ΑΕΚ είχε 9.99. Πλέον, η Ένωση είναι πρώτη με 13.51 xGoals Against, ενώ ο Παναθηναϊκός έχει φτάσει στα 14.77. Ο τρίτος Ολυμπιακός έχει 16.69. Δεν είναι μόνο οι αριθμοί, αλλά η εικόνα των αγώνων. Ο Κωνσταντέλιας έβρισκε χώρους στο μεσοδιάστημα με χαρακτηριστική ευκολία, ο Ολιβέιρα έβγαινε νικητής στις περισσότερες μονομαχίες. Άμυνα δεν είναι μόνο η αμυντική γραμμή, είναι η συνολική ανασταλτική λειτουργία, την οποία ο Παναθηναϊκός προστάτευε με την κατοχή και τη συνοχή. Έχει χάσει και σε αυτό.

Το ντεφορμάρισμα βασικών παικτών και ο Αίτόρ

Είναι από πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο ένας ποδοσφαιριστής που ξεκινάει τη σεζόν με πολύ υψηλούς δείκτες απόδοσης να συνεχίσει στο ίδιο επίπεδο σε όλη τη σεζόν. Τραυματισμοί, προσωπικοί λόγοι, κόπωση, απώλεια συγκέντρωσης, συμπαίκτες και άλλοι παράγοντες παίζουν το ρόλο τους. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του Χουάνκαρ, επηρέασε το γεγονός ότι αγωνίστηκε για ένα διάστημα με μικροτραυματισμό, όμως επηρέασε και η απουσία του Αϊτόρ, με τον οποίο είχαν εξαιρετική συνεργασία στην πτέρυγα και είχαν αναπτύξει την μεταξύ τους επικοινωνία σε πολύ σημαντικό βαθμό.

Γενικότερα, η απουσία του Ισπανού επηρέασε τον Παναθηναϊκό σε πάρα πολλούς τομείς, γιατί ο ίδιος συμμετείχε σε διαφορετικές φάσεις του παιχνιδιού, ανταποκρινόμενος στην εντέλεια στο πλάνο του Ιβάν Γιοβάνοβιτς. Ο Βέρμπιτς δεν κατάφερε ποτέ να μπει στα παπούτσια του και η εικόνα του, τη δεδομένη στιγμή, δεν ανταποκρίνεται σε παίκτη που θα σηκώσει το βάρος του βασικού στον Παναθηναϊκό που κάνει πρωταθλητισμό. Δεν είναι μόνο αυτοί. Ο Σπόραρ έχασε επίσης τη φόρμα του, όπως και ο Σένκεφελντ, που ήταν «βράχος» στον πρώτο γύρο και ο line leader της άμυνας. Ακόμα και ο Ρούμπεν, που είναι «κομπιούτερ» στις μεταβιβάσεις, κάνει εύκολα λάθη, όπως αυτό που οδήγησε στη χαμένη ευκαιρία του Κωνσταντέλια στο πρώτο ημίχρονο. Το ντεφορμάρισμα παικτών-κλειδιών έχει άμεσο αντίκτυπο στη συνολική εικόνα και στην τακτική αφομοίωση.

Η δημιουργία και το εύκολο γκολ

Ο Παναθηναϊκός, πέραν της καλύτερης αμυντικής λειτουργίας, ήταν και η πιο killer ομάδα του πρώτου γύρου, όντας απόλυτα κυνικός στην εκτέλεση. Με κάθε τρόπο, κατάφερνε να «καθαρίζει» στα δύσκολα και να μένει πιστός στο πλάνο της ανάπτυξης και της δημιουργίας ευκαιριών με τον δικό του τρόπο. Ως αποτέλεσμα αυτού, απειλούσε με 0.15 xGoals ανά τελική προσπάθεια. Μολονότι η ΑΕΚ είχε καλύτερο συντελεστή xGoals ανά ματς (2.03 έναντι 1.8 των πράσινων), η ποιότητα των ευκαιριών που δημιουργούσε ήταν καλύτερη από κάθε άλλον στο πρωτάθλημα, λόγω του αριθμού που προαναφέραμε.

Πλέον, το «τριφύλλι», μολονότι συνεχίζει να υπερτερεί στα xGoals ανά σουτ (0.143), έχει πέσει πολύ πίσω από την Ένωση στα συνολικά expected Goals (31.97 ο Παναθηναϊκός, 41.27 η ΑΕΚ, 34.39 ο Ολυμπιακός), με τον ΠΑΟΚ να βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο (31.25). Παράλληλα, είναι πέμπτος στα συνολικά σουτ (223) και στις επαφές στην αντίπαλη περιοχή (343), πίσω και από τον Άρη. Οπότε, μολονότι διατηρεί την ποιότητα στις ευκαιρίες (τέσσερα δοκάρια σε τέσσερα σερί ματς), οι ίδιες οι ευκαιρίες έχουν λιγοστέψει κι αυτό αντανακλάται και στα αποτελέσματα.

Ο ψυχολογικός παράγοντας

Εδώ συνδέονται όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Παναθηναϊκός είναι μια ομάδα που φέτος βρέθηκε «ξαφνικά» να κάνει πρωταθλητισμό. Στον πρώτο γύρο η ψυχολογία ήταν στα ύψη και οι παίκτες του Γιοβάνοβιτς κατάφερναν να μένουν συγκεντρωμένοι στο πλάνο ακόμα και όταν τα ματς έδειχναν να στραβώνουν, βρίσκοντας λύση για κάθε πρόβλημα. Όταν αυτό σταμάτησε να συμβαίνει, ξεκίνησαν να νιώθουν την πίεση. Κι αυτή η πίεση, κατάφερε να τους επηρεάσει. Γράψαμε πριν από μερικές μέρες ότι ο τίτλος θα κριθεί στον τρόπο που η κάθε ομάδα θα καταφέρει να διαχειριστεί τις κρίσεις της στην τελική ευθεία, όσο μεγάλες ή μικρές μπορεί αυτές να είναι. Η διαχείριση κρίσεων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ψυχολογία και κατά συνέπεια τη διαχείριση της πίεσης και αυτή τη στιγμή, ο Παναθηναϊκός δείχνει να δυσκολεύεται. Κι έπειτα, έρχεται και η διαχείριση της κόπωσης.

Η έννοια της κόπωσης δεν είναι κάτι απλό, δεν εξηγείται με το ερώτημα το «πώς κουράζονται με ένα ματς την εβδομάδα;». Η κόπωση, πνευματική και σωματική εξαρτάται από πολλούς τομείς και επηρεάζει άμεσα το νευρικό σύστημα και την απόδοση. Απόρροια του πνευματικού παράγοντα μπορεί να είναι ένα εύκολο λάθος, τα νεύρα, το βάρος όσο ένα ματς πλησιάζει στο 90' και δείχνει να «στραβώνει», η καθυστερημένη αλληλοκάλυψη, η απώλεια όλων αυτών που στον Παναθηναϊκού του πρώτου γύρου έμοιαζαν εύκολα και αυτονόητα, αλλά απαιτούσαν πολύ υψηλό επίπεδο στην πνευματική προετοιμασία.

Γυρίζει το χαρτί; Είχαμε πει και από το φινάλε του πρώτου γύρου, που η απόσταση από την κορυφή ήταν σημαντική, ότι το Πρωτάθλημα έχει ακόμα πολύ δρόμο. Το ίδιο συνεχίζει να συμβαίνει και τώρα. Είναι ξεκάθαρο πως οι ζημιές μπορούν να γίνουν στους μεγάλους από κάθε αντίπαλο και τα πλέι οφ είναι μια κατηγορία μόνα τους. Ο Παναθηναϊκός, παρά τις ήττες, παρά τον προβληματισμό, συνεχίζει να είναι πρώτος στη βαθμολογία και γνωρίζει καλά τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει για να ξαναβρεί τον εαυτό του.