15' λεπτά που άλλαξαν την ιστορία στο Καραϊσκάκη

Τσέλσι - Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με αξεπέραστο Live στοίχημα και αμέτρητα ειδικά στοιχήματα! (21+)

Και τώρα, που είδαμε και το τελευταίο καθοριστικό ντέρμπι της Superleague είναι μια πολύ καλή στιγμή για να συζητήσουμε και να συνεννοηθούμε μεταξύ μας για κάτι που στο μυαλό πολλών από εμάς έμοιαζε ως αυτονόητο αλλά παρέμενε μια αλήθεια που ήθελαν να μας κρύβουν: το κύριο, το μεγαλύτερο πρόβλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου, κι όχι απλώς του πρωταθλήματος της πρώτης κατηγορίας, είναι ο ίδιος ο μικρόκοσμός του και ειδικά αυτοί που επιχειρούν σε αυτό, δηλαδή οι ιδιοκτήτες. Ο δικός τους τσαμπουκάς είναι που βάζει το δηλητήριο, με το οποίο φροντίζουν να μας ποτίζουν όλους χάρη στην ικανότητά τους να χτυπούν ολόκληρο το σώμα του ποδοσφαίρου με τις ενέσεις που του κάνουν σε πολλά διαφορετικά σημεία. Η κορύφωση του τσαμπουκά τους είναι όλο αυτό το power game για τη διαιτησία, το bullying που ασκούν προς τους διαιτητές, προς αυτούς που τους ορίζουν, προς αυτούς που τους ελέγχουν “πειθαρχικά” όταν παραπέμπονται, προς αυτούς που τους βαθμολογούν. Αυτό το bullying, το οποίο επιχειρούν με σωματική, λεκτική, μιντιακή και οποιασδήποτε άλλης μορφής βίας, είναι η γενεσιουργός αιτία των προβλημάτων που δημιουργούν την κακή φήμη του πρωταθλήματος και διώχνουν τον κόσμο όχι μόνο από τα γήπεδα αλλά και από τις τηλεοράσεις.

Μέχρι τη σεζόν 2018 – '19 θεωρητικολογούσαμε, διότι αυτός ο κόσμος, του ελληνικού ποδοσφαίρου, δεν αποφάσιζε ποτέ να φέρει ξένους διαιτητές. Κι ήρθε η σεζόν – σημείο καμπής στην σύγχρονη ελληνική ιστορία του ποδοσφαίρου, που χάρη σε μια σειρά από συγκυρίες, τις οποίες έχω καταγράψει και αναλύσει στο παρελθόν, ήρθαν ξένοι διαιτητές σε μεγάλα παιχνίδια. Σφύριξαν, έκαναν λάθη, και ως δια μαγείας όλα τα ντέρμπι άρχισαν και τελείωσαν, δηλαδή ολοκληρώθηκαν, δίχως να ανοίξει μύτη και δίχως να μείνει κολλημένη η βελόνα της κουβέντας γύρω από την διαιτησία και τα λάθη της. Αρκούσε να έρθουν οι ξένοι για να συμπεριφερθούν οι πάντες στο ελληνικό ποδόσφαιρο σαν ξένοι, δηλαδή όπως συμπεριφέρονται στα ευρωπαϊκά παιχνίδια, κόσμια, πολιτισμένα. Αρκούσε να έρθουν οι ξένοι για να σταματήσουν οι τσαμπουκάδες εντός τερέν, στους πάγκους, ακόμη και στα αποδυτήρια, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι ουδείς εκ των ξένων κατήγγειλε οποιαδήποτε απόπειρα εκφοβισμού.

Αντίθετα, είναι μια σειρά από παιχνίδια με Ελληνες διαιτητές στα οποία υπήρξε μέχρι και δημόσιο bullying, και υπήρξαν οι τυπικές ελληνικές συμπεριφορές προς τον διαιτητή από ποδοσφαιριστές και πάγκους. Και υπήρξε και ο ξυλοδαρμός του Θανάση Τζήλου.

Ολα τα παραπάνω, δηλαδή οι εικόνες των ντέρμπι με τους ξένους και οι εικόνες από τα ματς με Ελληνες διαιτητές είναι από μόνα τους αρκετά στοιχεία για να φωνάξουν την αλήθεια. Το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν μπορεί με Ελληνες διαιτητές. Στη δεδομένη στιγμή αναλογεί σε όλους εμάς, με πρώτα τα media, να αναγκάσουμε την υψηλή κοινωνία της διοίκησης του ποδοσφαίρου να το παραδεχθεί. Η παρουσία ξένων διαιτητών είναι η μόνη βάση για να στηριχθεί πάνω της μια επιχείρηση που θα αλλάξει τη φήμη του ελληνικού ποδοσφαίρου ώστε αυτό να ξαναγίνει ελκυστικό για τον Ελληνα και τελικά δημοφιλές. Δεν είμαι αυτός που θα προσδιορίσει τα επόμενα βήματα, παρ' όλο που θεωρώ ότι το πρότζεκτ του Μέλο Περέιρα για την σταδιακή εκπαίδευση και προώθηση νέων Ελλήνων διαιτητών στα λόγια ακούγεται ορθολογικό, αλλά είμαι, όπως φαντάζομαι ότι είναι όλοι, βέβαιος ότι το πρώτο βήμα δεν μπορεί να είναι κανένα άλλο εκτός από αυτό: ένα πρωτάθλημα μόνο με ξένους διαιτητές, όποιο και αν είναι το κόστος του.

Η παρουσία του Τομπίας Στίλερ στο τερέν του Καραϊσκάκη μας επιτρέπει να κουβεντιάσουμε σήμερα μόνο για ποδόσφαιρο. Να συζητήσουμε για τα δύο παιχνίδια που είδαμε στην συσκευασία του ενός, διότι ήταν τόσο μεγάλη η διαφορά στην εικόνα των δύο ομάδων ανάμεσα σε πρώτο και δεύτερο ημίχρονο.

Ηταν εντυπωσιακό, για κάποιον που δουλεύει μόνο 10 μέρες σε μια ομάδα, ότι κατάφερε να παρουσιάσει ένα σύνολο με τόσο καλή ομαδική λειτουργία στην εκτέλεση του αγωνιστικού σχεδίου. Το πρώτο ημίχρονο της ΑΕΚ ήταν υποδειγματικό. Ναι, υπηρέτησε αδιανόητα την στρατηγική του Μανόλο Χιμένεθ το γκολ του Πόνσε στο 3'ο λεπτό, αλλά είναι επίσης γεγονός ότι η ομάδα του ήταν έτοιμη να διαχειριστεί καλά αυτό το προβάδισμα. Τι δεν έκανε η ΑΕΚ στο α' ημίχρονο; Επέλεξε να μην επενδύσει πάνω στον εκνευρισμό που είχε δημιουργήσει στον Ολυμπιακό το 0-1. Ο Χιμένεθ έκρινε ότι δεν ήταν συμφέρουσα επιλογή να πάρει το ρίσκο και να πιέσει ψηλά με επιθετική άμυνα τον Ολυμπιακό στο αμυντικό του τρίτο. Η ιστορία του ματς λέει ότι ο Ισπανός δεν το έκανε επειδή φοβήθηκε πως η ομάδα του θα ξέμενε από δυνάμεις αν έκανε τόσο απαιτητικό – σε κατανάλωση δυνάμεων – α' ημίχρονο. Δεν θα μάθουμε ποτέ τι θα είχε συμβεί αν η ΑΕΚ είχε παίξει με μεγαλύτερο θάρρος στο πρώτο ημίχρονο. Ξέρουμε όμως ότι δεν της βγήκε σε καλό που έμεινε να πιέζει συντηρητικά, με μεσαία πίεση, τον αντίπαλό της για 45' λεπτά. Βεβαίως και με αυτή την τακτική η ΑΕΚ είχε τις στιγμές της για να μεγαλώσει το προβάδισμα. Και η αυτοκριτική της, στο κομμάτι των ευθυνών των ποδοσφαιριστών, ξεκινά από εκεί: από την αποτελεσματικότητα. Στο πεδίο της κρίσης του προπονητή τα δύο καίρια σημεία είναι η επιλογή να μην παίξει “τα ρέστα του” στο α' ημίχρονο, και – κυρίως αυτή - η πολύ κακή αντίδραση μετά το 1-1 και το 2-1. Με λίγα λόγια, η στρατηγική δεν δικαίωσε τον στρατηγό. Η ΑΕΚ έμοιαζε να μην ξέρει τι θέλει και πώς θέλει να το κάνει μετά το πρώτο και κυρίως μετά το δεύτερο γκολ του Ολυμπιακού. Και η εξήγηση του Χιμένεθ, αυτό το δημόσιο χρέωμα όλης της ευθύνης για την κατάρρευση στην κακή φυσική κατάσταση των ποδοσφαιριστών δεν είναι πειστική και τον εκθέτει διπλά. Αν το έβλεπε να έρχεται, τι έκανε για να το προλάβει; Η στάση της ΑΕΚ μετά το 2-1 ήταν εντελώς αμήχανη, και σε αυτή την εικόνα “συνέβαλε” και ο ίδιος με την επιλογή του να αφαιρέσει από το τερέν τον Αλεφ αντί του Σιμόες, ο οποίος είχε στεγνώσει από ενέργεια. Στα 33' αγωνιστικά λεπτά μέχρι τη στιγμή της επιλογής του κεντρικού μέσου που θα αφαιρούσε ο Χιμένεθ από το ματς, ο Αλεφ είχε 2 στις 3 επιτυχημένες διεκδικήσεις στη φάση της άμυνας (67%) και 3 στις 6 επιτυχημένες διεκδικήσεις στην φάση της επίθεσης (50%). Σε ολόκληρο το β' ημίχρονο ο Σιμόες είχε 4 στις 9 επιτυχημένες διεκδικήσεις στην φάση της άμυνας (44%) και 2 στις 3 κερδισμένες μονομαχίες στην φάση της επίθεσης (67%). Διαφορά υπήρχε στις επιδόσεις τους και στην φάση κατοχής της μπάλας. Η ακρίβεια του Αλεφ στις μεταβιβάσεις κάθε φορά που έπαιξε τη μπάλα προς τα εμπρός ήταν 73% (11 στις 15), ενώ η ακρίβεια του Σιμόες σε όλο το β' ημίχρονο, με λιγότερες πάσες, ήταν 7 στις 11 (64%). Τα στατιστικά δεδομένα του InStat scout τεκμηριώνουν την αίσθηση του παρατηρητή: ο Αλεφ ήταν πιο χρήσιμος για την ΑΕΚ και στις δύο φάσεις παιχνιδιού, πιθανόν επειδή είναι πιο έτοιμος συγκριτικά με τον Πορτογάλο, από τον οποίο λείπει ο ρυθμός του παιχνιδιού λόγω αχρησίας. Οι αλλαγές του Χιμένεθ είχαν μόνο ένα επίπεδο σκέψης: φρέσκα πόδια, για να αντέξει. Η ΑΕΚ δεν είχε συνοχή, άνοιξε τις αποστάσεις μεταξύ των γραμμών της και των ποδοσφαιριστών της, έμεινε από τρεξίματα, όπως δείχνει η συμπεριφορά του Σιμόες στη φάση του τρίτου γκολ και η κακή στάση της στη φάση που φέρνει το λάθος του Αλμπάνη και στην κατάληξή της το 4ο γκολ. Εδωσε στον Ολυμπιακό το γήπεδο για να φτάσει με άνεση στο 4-1, κι αυτή η κατάρρευση είναι το πρόβλημα της επόμενης ημέρας για έναν προπονητή που δεν έχει συμπληρώσει δεκαπενθήμερο. Ο Χιμένεθ δεν προετοίμασε τους ποδοσφαιριστές του για το τι πρέπει να κάνουν αν βρεθούν πίσω στο σκορ, δηλαδή δεν αξιοποίησε την κατάσταση ηρεμίας στην οποία βρίσκονταν στην ανάπαυλα του ημιχρόνου για να μεταδώσει τις εντολές του. Κι αν το έκανε, δεν το έκανε αποτελεσματικά.

Ηταν το χειρότερο ημίχρονο του Ολυμπιακού στον Καραϊσκάκη στον καιρό του Πέδρο Μαρτίνς αυτό που είδαμε στα πρώτα 45' λεπτά. Και ναι, εξηγείται από το σοκ του 0-1 στο 3', και φυσικά μερικώς δικαιολογείται, αλλά προκειμένου να προοδεύσει και να εξελιχθεί το πρότζεκτ του Πορτογάλου στον Ολυμπιακό θα πρέπει να την βοηθήσει την ομάδα του ώστε αυτή να αντέχει και να συμπεριφέρεται καλύτερα σε συνθήκες δοκιμασίας. Αυτή η συζήτηση είναι πιο σημαντική από την αντίστοιχη που είναι σχετική με την επιλογή του να τοποθετήσει τον Μεριά στη θέση του δεξιού μπακ.

Αν η ΑΕΚ ήταν πιο αποτελεσματική, ο Μαρτίνς θα είχε πληρώσει αυτό το 45'λεπτο με κόστος πολύ μεγαλύτερο των αποδοκιμασιών που εισέπραξε στη λήξη του ημιχρόνου.

Τι έκανε ο Πορτογάλος στην ανάπαυλα; Αξιοποίησε στο έπακρο την ανάπαυλα. Ηρέμησε την ομάδα του, της μετέδωσε εμπιστοσύνη, και έπειτα άλλαξε παίκτες, άλλαξε θέσεις σε παίκτες, ανέθεσε διαφορετικούς ρόλους και διαφορετικές ευθύνες σε παίκτες. Και ζήτησε πιο άμεσο ποδόσφαιρο για να “τρέξει” την ΑΕΚ. Κι ήταν αρκετά αυτά για αρχή. Ο Ολυμπιακός επένδυσε πάνω στο γκολ που βρήκε στο 50', κέρδισε την ηρεμία του στο 72' κι ύστερα διαχειρίστηκε πολύ ψύχραιμα την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί από την ανατροπή. Δεν σταμάτησε να επιτίθεται με ταχύτητα σε κάθε ευκαιρία που του έδινε η ΑΕΚ, δεν φρέναρε ούτε μετά το 3-1, αλλά το έκανε με σύνεση, δίχως ρίσκα, δίχως να αφήνει χώρους πίσω του για να προσφέρει στην ΑΕΚ την ευκαιρία να αντεπιτεθεί υπό ευνοϊκές συνθήκες. Η τοποθέτηση του Τοροσίδη στο δεξί άκρο και η απελευθέρωση του Γκιγιέρμε, ο οποίος στο α' είχε αναλάβει την επιτήρηση του Μάνταλου και στο β' την άφησε στον Καμαρά, ήταν οι πιο επιδραστικές - στο παιχνίδι του Ολυμπιακού - επιλογές του Μαρτίνς. Κι όλο αυτό το πακέτο που έδειξε στο β' ημίχρονο ο Μαρτίνς έχει μεγάλη σημασία για τον Ολυμπιακό. Τέτοια σημασία, που αναγάγει σε πολύτιμο δώρο αυτό που έζησε ο Ολυμπιακός, με αυτή την πλοκή, το βράδυ της Κυριακής. Διότι είδε τον προπονητή του σε συνθήκες μεγάλης δοκιμασίας, και τον είδε να αντιδρά πολύ καλά και στα τρία επίπεδα: ψυχοπνευματική διαχείριση, τακτική, στρατηγική. Ολα τα έκανε πολύ σωστά ο Πορτογάλος σε μια στιγμή που το κεφάλι του δεχόταν πολλές επιρροές και τα νεύρα του δέχονταν επίθεση εκνευρισμού. Η αντίδραση του Μαρτίνς το βράδυ της Κυριακής σε σύγκριση με την αντίδρασή του μετά το πρώτο 20'λεπτο στην Τούμπα είναι καθαρό σημάδι προόδου. Και επειδή πρόκειται για προπονητή που κάνει πρώτη φορά πρωταθλητισμό, όλο αυτό έχει την σημασία του. Αυτό το τεστ για τις αντοχές και το καθαρό μυαλό του προπονητή του ήρθε συσκευασμένο σε μια νίκη με τέσσερα γκολ επί της ΑΕΚ, με την οποία κλείδωσε την 2η θέση. Αν του το έλεγες προτού αρχίσει το ντέρμπι, ο Ολυμπιακός θα έπρεπε να πληρώσει πολλά για να αγοράσει μια τόσο διδακτική και ωφέλιμη εμπειρία μαζί με την ψυχαγωγία του κοινού του και το ηθικό με το οποίο θα μπει η αποστολή στο αεροπλάνο για το Κίεβο.