Προλαβαίνουν να ξαναπάρουν τον περσινό τους δρόμο

Η συζήτηση που αφορά το χθες, το σήμερα και το αύριο του Παναθηναϊκού θα έπρεπε να χωρίζεται σε δύο μέρη: το “εταιρικό” και το “αγωνιστικό”. Συμβαίνει παντού η πλατιά μάζα των φίλων μιας ομάδας να “καίγεται” και να ασχολείται με το αγωνιστικό, ξοδεύοντας όλη την ενέργεια της σκέψης πάνω στην ανάλυση του προηγούμενου αποτελέσματος και του επερχόμενου αγώνα. Συμβαίνει παντού η πλειοψηφία μιας κοινωνίας φίλων μιας ομάδας να μη βάζει μεγάλο βάθος στη σκέψη και την αντίληψη της επικρατούσας κατάστασης και της προοπτικής που έχει η εταιρεία που χρηματοδοτεί την ομάδα. Στις κουβέντες που στήνονται σχετικά με το σήμερα και το χθες, οι περισσότεροι έχουν άποψη σχετικά με το αν έπρεπε ή όχι να έχει αποκτηθεί ένας δημιουργικός κεντρικός μέσος. Λίγοι έχουν μια ακριβή και ρεαλιστική αίσθηση της οικονομικής πραγματικότητας και της εταιρικής λειτουργίας της ΠΑΕ Παναθηναϊκός. Λίγοι ξέρουν πώς παραμένει η εταιρεία σε καθεστώς λειτουργίας και ποια είναι η προοπτική της. Ελάχιστοι γνωρίζουν τα στοιχεία της πραγματικής οικονομίας της. Στα media αναλογεί η αποτύπωση αυτής της εικόνας. Διότι αυτή η εικόνα είναι που επηρεάζει και διαμορφώνει συνειδήσεις και τελικά επηρεάζει, έως και καθορίζει τη στάση που κρατά ο κόσμος απέναντι στον μεγαλομέτοχο και τη διοίκηση της αγαπημένης του ομάδας.

Στην υπόθεση του Παναθηναϊκού, σχετικά με το “εταιρικό” της καθεστώς, η κουβέντα σήμερα είναι παραπάνω από απλή: στην σημερινή ελληνική οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα υπάρχει ένας επιχειρηματίας, στον οποίο έχει “ξεμείνει” η ΠΑΕ Παναθηναϊκός. Ο Γιάννης Αλαφούζος δεν υποσχέθηκε ποτέ ότι θα βάζει 20 εκατομμύρια ευρώ από τις τσέπες του για να χρηματοδοτεί τα όνειρα των φίλων του Παναθηναϊκού. Και μετά από μια σειρά από – με δική του ευθύνη – αποτυχημένες “επενδύσεις”, δηλαδή αφού πέταξε ένα σωρό χρήματα, έφτασε στην απόφαση να αποχωρήσει. Δεν αποχώρησε επειδή δεν μπορεί, διότι δεν υπάρχει κανείς με διάθεση να αναλάβει τις ευθύνες και τα χρέη. Κι επειδή δεν είχε το “κουράγιο” να βάλει λουκέτο στην ΠΑΕ και να οδηγήσει τον Παναθηναϊκό στη διάλυση, παρέμεινε και παραμένει, με μόνο όραμα να μη του κοστίζει πολύ ακριβά – σε χρήμα και κακή έκθεση- η παραμονή του.

Αν βάλεις ρεαλισμό στη σκέψη σου, δεν γίνεται να μη βλέπεις ότι σήμερα ο Παναθηναϊκός δεν έχει καμία άλλη λύση. Θα ζει “εγκλωβισμένος” στα χέρια ενός επιχειρηματία, ο οποίος δεν έχει πλέον ούτε διάθεση, ούτε όραμα, ούτε “τρέλα”, ούτε ανάγκη να χρησιμοποιήσει τον Παναθηναϊκό για να πάρει δουλειές. Θα ζει έτσι όσο δεν εργάζεται κανείς για να προσελκύσει επιχειρηματικό ενδιαφέρον για μια από τις μεγαλύτερες ποδοσφαιρικές ομάδες της Ελλάδας. Είναι παραπάνω από σαφές ότι σήμερα, στην δεδομένη κατάστασή του, ο Παναθηναϊκός έχει ανάγκη τον Αλαφούζο προκειμένου να παραμείνει σε καθεστώς “υγιούς” λειτουργίας. Και θα τον έχει ανάγκη μέχρι την ημέρα που θα εμφανιστεί κάποιος με διάθεση να αναλάβει να πληρώσει τις ζημιές του παρελθόντος και να χρηματοδοτήσει τα όνειρα των φίλων του Παναθηναϊκού για επιστροφή του συλλόγου στο ιστορικό αγωνιστικό μέγεθός του.

Ολη αυτή η παραπάνω πραγματικότητα τονίζει τη σημασία του “αγωνιστικού” σχεδίου που είναι σε εξέλιξη από το καλοκαίρι του 2018. Αυτό που ξεκίνησαν να επιχειρούν πριν από περίπου 14 μήνες ο Νίκος Νταμπίζας και ο Γιώργος Δώνης ήταν, στην πρώτη του ανάγνωση και κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του, το μόνο σχέδιο που δημιουργούσε μια ρεαλιστική προοπτική αγωνιστικής και εταιρικής ανάπτυξης του Παναθηναϊκού· μια πραγματική προοπτική να επιστρέψει σε βάθος χρόνου σε προηγούμενα αγωνιστικά μεγέθη και παράλληλα να βελτιώσει τόσο την οικονομία του που να μπορεί, σε βάθος χρόνου, να απλώσει μακρύτερα τα πόδια του επειδή προηγουμένως θα έχει μακρύνει την κουβέρτα του.

Ο Παναθηναϊκός ως κοινωνία έχει δυσκολευτεί να αντιληφθεί, να κατανοήσει, να εμπεδώσει και να συνειδητοποιήσει τα παραπάνω. Αλλος επειδή θέλει να πιστεύει ότι θα εμφανιστούν σωτήρες, άλλος επειδή νομίζει ότι ο Παναθηναϊκός θα έπρεπε να φτιάχνει ομάδες της μιας σεζόν και να ρίχνει ζαριές για να επιστρέψει σε μια ευρωπαϊκή διοργάνωση, άλλος επειδή θα ήθελε να βλέπει μια διοίκηση να ψάχνει στο παρασκήνιο την επιτυχία, άλλος επειδή δεν έχει χρόνο και όρεξη να κάνει δεύτερες σκέψεις, οι περισσότεροι, οι πολλοί δεν αγκάλιασαν σφιχτά αυτό το πρότζεκτ. Βρέθηκαν στο γήπεδο στον καιρό του ενθουσιασμού των σερί νικών, έφυγαν από το γήπεδο κατά τη διάρκεια του δεύτερου γύρου του περσινού πρωταθλήματος, όταν η νεανική ομάδα “ξεφούσκωσε”.

Δυστυχώς για τον Παναθηναϊκό και την προοπτική του, η στάση των πολλών επηρέασε το μυαλό αυτών που εκπόνησαν το σχέδιο και εκτέλεσαν την πρώτη φάση υλοποίησής του κατά τη διάρκεια της περσινής σεζόν, δηλαδή τον Νταμπίζα και τον Δώνη. Το καλοκαίρι του 2019 οι δυο τους το ξόδεψαν αναζητώντας λαβράκια, ευκαιρίες, λαχεία. Εκαναν 9 μεταγραφές, πήραν 8 ξένους και μπήκαν στην διαδικασία της αλλοίωσης, όχι της εξέλιξης του σχεδίου που είχαν εκπονήσει. Για λόγους που δεν έχουν εξηγηθεί επαρκώς, ο προπονητής αποφάσισε να “τάξει” πρωταθλητισμό από την περίοδο των φιλικών και βιάστηκε να τον κυνηγήσει αλλάζοντας πολύ τη σύσταση της ομάδας του. Πάτησε τόσο το γκάζι, που βιάστηκε να αλλοιώσει και τα βασικά στοιχεία της αγωνιστικής ταυτότητας της ομάδας του. Δίχως να έχει αγορασμένη ποιότητα εγνωσμένης αξίας για να την υποστηρίξει, μπήκε στη διαδικασία μιας κοσμογονικής αλλαγής στο αγωνιστικό μοντέλο. Βιάστηκε να στήσει μια ομάδα που θα παίξει ποδόσφαιρο κατοχής, σαν να περίμενε ότι ωρίμανση των “πιτσιρικάδων” και – κυρίως αυτή – η άμεση ένταξη των νεοαποκτηθέντων στον κορμό της ενδεκάδας θα μετέτρεπαν τον περσινό Παναθηναϊκό σε μια ομάδα με αρετές ποδοσφαίρου κατοχής και χαρακτήρα πρωταθλητή.

Ευτυχώς για τον Νταμπίζα και τον Δώνη, η κατάρρευση του νέου μοντέλου, επειδή αυτό δεν στηρίχθηκε σε γερά θεμέλια, δηλαδή σε ρεαλιστικές εκτιμήσεις, ήρθε αμέσως. Νωρίς. Κι ακριβώς επειδή ήρθε νωρίς, η κατάσταση “σώζεται” και ο Παναθηναϊκός τους προλαβαίνει, μπορεί να επιστρέψει στις περσινές ιδέες και να εξελίξει το περσινό σχέδιο. Για να συμβεί αυτό όμως θα πρέπει ο τεχνικός διευθυντής και ο προπονητής να εμπνέονται από αυτό. Θα πρέπει δηλαδή να το πιστεύουν. Ο Παναθηναϊκός έκανε καλά που κράτησε τον Δώνη, αν ο Δώνης πιστεύει στο περσινό πρότζεκτ και την εξέλιξή του. Ο Παναθηναϊκός δεν έχει σήμερα άλλη προοπτική από αυτή που του δίνει η με πρόγραμμα προώθηση και ανάδειξη ποδοσφαιριστών. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος που θα τον ξανακάνει, αγωνιστικά και εταιρικά, αυτό που ήταν προ 10ετίας. Ή, πιο σωστά, δεν μπορεί να μπει σε άλλον δρόμο αν δεν εμφανιστεί στο γραφείο του ένας επιχειρηματίας που θα επενδύει διψήφιο αριθμό εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος.

Μέχρι την περασμένη Κυριακή, ο Παναθηναϊκός ζούσε με τον κίνδυνο να κάνει μια μεγάλη τρύπα στο νερό και να πετάξει στα σκουπίδια τον κόπο των προηγούμενων 14 μηνών. Διότι αν ο Δώνης αποχωρήσει και ο επόμενος προπονητής ακυρώσει την δουλειά με τους “μικρούς”, ο Παναθηναϊκός θα επιστρέψει στο σημείο μηδέν. Στο μηδέν θα επιστρέψει όμως και στην περίπτωση που βαδίσει στον δρόμο που βάδισε στην έναρξη του πρωταθλήματος, με την εμπιστοσύνη προς ποδοσφαιριστές που έχουν εδώ και χρόνια τρυπήσει το ταβάνι τους και δεν είναι προορισμένοι να παίξουν στο υψηλότερο επίπεδο.

Είναι νωρίς για να βγάλει κανείς συμπέρασμα για την ποιότητα και την αποδοτικότητα των ποδοσφαιριστών που απέκτησε το καλοκαίρι ο Παναθηναϊκός. Δεν είναι όμως νωρίς για να εκτιμήσει κανείς ότι ο Παναθηναϊκός πάει να κάνει το μεγάλο λάθος να ακυρώσει το πρότζεκτ της ανάπτυξης ποδοσφαιριστών και της δημιουργίας υπεραξιών που θα του φέρουν επιτυχίες και χρήματα. Θα είναι μεγάλο κρίμα να αποτύχουν ο Νταμπίζας και ο Δώνης. Οχι μόνο για τον Παναθηναϊκό, αλλά για το ελληνικό ποδόσφαιρο.