Τι θα γίνει στο CAS με Ολυμπιακό και ΠΑΟΚ

Το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, και πιο ειδικά η Superleague 1 ζει πλέον στην αναμονή των αγώνων που θα διεξαχθούν στο CAS (Court of Arbitration for Sport). Σε αυτό προσέφυγε ο ΠΑΟΚ μετά την απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ για την υπόθεση πολυιδιοκτησίας, σε αυτό προσέφυγε ο Ολυμπιακός για να επιδιώξει μεγαλύτερη τιμωρία για τον ΠΑΟΚ σχετικά με αυτή την υπόθεση. Μας έχει γίνει πλέον απολύτως σαφές ότι τα μεγάλα ντέρμπι Ολυμπιακού - ΠΑΟΚ το ελληνικό ποδόσφαιρο θα τα ζήσει πλέον, έστω από τηλεαπόσταση, στη Λοζάνη και όχι στους αγωνιστικούς χώρους.

Όλα όσα έχω διαβάσει στη διάρκεια των τελευταίων περίπου 20 ημερών μου έχουν δημιουργήσει σύγχυση σχετικά με τα δεδομένα αυτής της υπόθεσης. Διαβάζω και ακούω αντικρουόμενες πληροφορίες σχετικά με το καθεστώς διεξαγωγής αυτών δικαστικών αναμετρήσεων. Πληροφορίες που παίζουν μπουνιές μεταξύ τους ακόμη και όταν διατυπώνονται από μέλη της ίδιας ομάδας. Αν μου συμβαίνει, φαντάζομαι τι συμβαίνει στο μυαλό του μέσου Έλληνα ποδοσφαιρόφιλου. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο βρήκα νόημα να επιδιώξω μια συνομιλία με έναν “ουδέτερο” γνώστη. Ο συνομιλητής μου είναι ο Γρηγόρης Ιωαννίδης. Ένας δικηγόρος με εξειδίκευση στο Αθλητικό Δίκαιο, ο οποίος είναι σήμερα διευθυντής μεταπτυχιακού προγράμματος (International Sports Law in Practice) στο Sheffield Hallam University.

Έβαλα στον Γρηγόρη Ιωαννίδη, του οποίου η εμπειρία στον χειρισμό υποθέσεων στο CAS, όπως και στα πειθαρχικά όργανα της FIFA, είναι 20ετής, μια σειρά από ερωτήσεις προκειμένου να αντιληφθώ μέσα από τις απαντήσεις την πραγματικότητα και την προοπτική εξέλιξης και κατάληξης αυτών των υποθέσεων που αφορούν το ελληνικό ποδόσφαιρο. Μέσα από τις απαντήσεις του έγινα πολύ σοφότερος σχετικά με το αν το CAS δικάζει ή όχι από την αρχή την υπόθεση πολυιδιοκτησίας, σχετικά με το αν έχει ή όχι δικαίωμα παρέμβασης ο Ολυμπιακός, σχετικά με το αν η Ελλάδα έχει ή όχι την υποχρέωση να πειθαρχήσει στην όποια απόφαση του CAS, σχετικά με τον ρόλο της ΕΠΟ στην υπόθεση, σχετικά με το πότε θα εκδοθεί μια απόφαση.

Κοινή, πολύ συνηθισμένη ερώτηση: είναι μια απλή υπόθεση η προσφυγή μιας ομάδας στο CAS. Κι είναι απλό να αναλαμβάνει το CAS να δικάσει μια υπόθεση; Πόσο μπορεί να κοστίζει σε μια ομάδα η προσφυγή στο CAS;

“Όχι, σε καμία περίπτωση δεν είναι απλή υπόθεση η προσφυγή στο CAS και χρειάζονται ειδικές γνώσεις στο αθλητικό δίκαιο, άριστες γνώσεις στην νομολογία του CAS και της Δικονομίας του, και επίσης άριστη γνώση του Ελβετικού Δικαίου. Το CAS, όντας διαιτητικό δικαστήριο, θα δεχτεί μια προσφυγή αν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των αντιδίκων (για εκδίκαση στο CAS) και αυτή η συμφωνία απορρέει συνήθως μέσα από το δίκαιο κανόνων της εκάστοτε εθνικής ομοσπονδίας/λίγκας. Επομένως, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κοιτάξει ένας δικηγόρος πριν κατατεθεί η προσφυγή στο CAS είναι η δικαιοδοσία του δικαστηρίου της Λοζάνης, η οποία απορρέει από την συμφωνία των αντιδίκων, για επίλυση διαφορών στην Λοζάνη. Επίσης θα πρέπει να έχει γίνει χρήση όλων των πειθαρχικών/διαιτητικών οργάνων σε εθνικό επίπεδο, αλλιώς η προσφυγή θα απορριφθεί. Όσον αφορά στο κόστος, εκτός από το παράβολο των 1000 Ελβετικών φράγκων, αυτός που καταθέτει την έφεση θα πρέπει να σκεφτεί ιδιαίτερα αν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά. Αν η προσφυγή προχωρήσει με 3 δικαστές αυτό σημαίνει ότι το κόστος θα είναι υψηλό, καθώς η αμοιβή των δικαστών διαμορφώνεται σύμφωνα με τον χρόνο που θα ξοδέψουν στην υπόθεση, αλλά και από το που θα ταξιδέψουν για να παραβρεθούν στην Λοζάνη (λόγω της υπάρχουσας κατάστασης, λογικά θα γίνει τηλεδιάσκεψη). Το κόστος της προσφυγής μοιράζεται ανάμεσα στους αντιδίκους. Όμως πρέπει να προσέξουμε το παρακάτω σενάριο. Αν πχ. ο εφεσιβαλλόμενος (σε αυτήν την περίπτωση η ΕΠΟ), δεν πληρώσει το μερίδιο του, τότε το δικαστήριο θα διατάξει στον εφεσιβάλλοντα να πληρώσει αυτός το μερίδιο του εφεσιβαλλόμενου. Αν ο εφεσιβάλλοντας αρνηθεί να πληρώσει, τότε η έφεση αποσύρεται αυτόματα, σύμφωνα με την δικονομία του CAS, και σε αυτό το σημείο τελειώνουν όλα. Σε κάποιες πρόσφατες υποθέσεις που έκανα στο CAS με ποδοσφαιρικές ομάδες, το κόστος είχε ανέλθει σε κάποιες προσφυγές σε 40.000 ελβετικά φράγκα, ενώ σε άλλες από 60 έως και 70.000. Σε αυτά τα ποσά θα πρέπει ,επίσης, να προστεθούν και οι αμοιβές των δικηγόρων”.

Στα δημοσιεύματα παρουσιάζεται ως κάτι συνηθισμένο να «απαιτεί» μια ομάδα την άμεση έκδοση απόφασης προκειμένου να προλάβει προθεσμίες διεξαγωγής/ολοκλήρωσης ενός πρωταθλήματος. Είναι κάτι τόσο «απλό» και εύκολο να δικάζει το CAS κατά παραγγελία σχετικά με τον χρόνο έκδοσης μιας απόφασης όταν υπάρχουν ισχυρές λογικές αιτίες; Είναι μια ρεαλιστική εκτίμηση ότι το CAS θα έχει εκδώσει απόφαση μέχρι το τέλος του Ιουλίου για μια υπόθεση σαν αυτή;

“Το CAS είναι ένα δικαστήριο που έχει την ικανότητα να βγάλει αποφάσεις σχετικά γρήγορα. Άλλωστε κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων λειτουργεί Τμήμα ad hoc και μπορεί να βγάλει απόφαση και σε μία μέρα. Όμως στην εν λόγω προσφυγή του ΠΑΟΚ (που πιθανότατα ο ΠΑΟΚ έχει ζητήσει η έφεση να εκδικαστεί με τρεις δικαστές) η απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί σε μία μέρα. Το αν θα υπάρξει απόφαση μέχρι τον Ιούλιο θα εξαρτηθεί από τους παρακάτω παράγοντες:

1. Αν ο ΠΑΟΚ έχει ζητήσει η προσφυγή να εξετασθεί με τη διαδικασία του ‘κατεπείγοντος’. Αυτό δεν μπορεί να επιβληθεί στην άλλη πλευρά, και αν η ΕΠΟ αρνηθεί τότε η διαδικασία θα γίνει κανονικά.
2. Αν η μία πλευρά θέσει θέμα δικαιοδοσίας, ή αν ένα τρίτο μέρος (πχ Ολυμπιακός) αποφασίσει να κάνει παρέμβαση. Σε αυτές τις περιπτώσεις η διαδικασία παγώνει, και θα πρέπει το δικαστήριο να ακούσει την επιχειρηματολογία όλων των πλευρών.
3. Αν κάποιος από τους αντιδίκους αποφασίσει να καταθέσει αιτήσεις και να ζητήσει από το δικαστήριο να διατάξει την εμφάνιση στοιχείων που πιθανόν να βρίσκονται στα χέρια της μιας ή της άλλης πλευράς.
4. Το κατά πόσο κάποιοι μάρτυρες δεν έχουν εμφανιστεί από κάποια πλευρά και η άλλη πλευρά ζητά αυτοί οι μάρτυρες να καταθέσουν.
5. Αν υπάρχουν ελεύθερες ημερομηνίες στο ημερολόγιο του CAS.

Αν τα άνωθεν ζητήματα δεν προκύψουν, τότε λογικά ίσως να υπάρξει απόφαση μέχρι τα τέλη Ιουλίου. Αν κάποια από τα 5 προαναφερθέντα σημεία ισχύσουν, τότε η απόφαση θα καθυστερήσει σημαντικά.

Τι ρίσκο αναλαμβάνει μια ομάδα όταν προσφεύγει στο CAS; Με απλά λόγια, μπορεί να χάσει περισσότερα από αυτά που ήδη έχει χάσει από μια απόφαση ελληνικού δικαστηρίου; Στην υπόθεση ΠΑΟΚ - Ξάνθη υπάρχει ενδεχόμενο να αποφασίσει βαρύτερη ποινή για τον ΠΑΟΚ και την Ξάνθη ή αυτό αποκλείεται επειδή το CAS θα κρίνει βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, η οποία μετά την «τροπολογία Γεραπετρίτη» δεν προβλέπει υποβιβασμό για υποθέσεις πολυϊδιοκτησίας;

“Καταρχάς θεωρώ αδιανόητο για το CAS να αποφασίσει κατά της Ξάνθης, καθώς η Ξάνθη δεν συμμετέχει στην διαδικασία. Όσον αφορά στον ΠΑΟΚ, η ποινή που θα επιβληθεί εξαρτάται από το τι θα ζητήσει η ΕΠΟ στην απάντησή της (μετά από 20 ημέρες) στην προσφυγή του ΠΑΟΚ. Το CAS θα αποφασίσει με βάση μόνο αυτό που ζητάνε οι αντίδικοι. Εάν δηλαδή η ΕΠΟ δεν ζητήσει να επιβληθεί μια άλλη ποινή, τότε θεωρώ δύσκολο για το CAS να συζητήσει κάτι άλλο, εκτός από το αντικείμενο της έφεσης, που είναι η αφαίρεση των 7 βαθμών. Αν η ΕΠΟ ζητήσει άλλη ποινή εκτός των 7 βαθμών, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσει επιχειρηματολογία και να εκθέσει την νομική βάση πάνω στην οποία θα στηρίζεται μια διαφορετική ποινή. Πρέπει να τονίσουμε ότι το CAS θα χρησιμοποιήσει ποινές που προβλέπονται από τους κανόνες, δεν θα δημιουργήσει νέους κανόνες. Αυτό ισχύει και για την τροπολογία Γεραπετρίτη. ‘Όπως έχω πει και σε άλλη συνέντευξη, το δίκαιο κανόνων της ΕΠΟ εφαρμόζεται πρωτίστως (οπότε η ΕΠΟ θα πρέπει να πιστοποιήσει τον κανόνα πάνω στον οποίο βασίζεται η ποινή) και επικουρικά θα εφαρμοσθούν οι κανόνες της UEFA και της FIFA, καθώς επίσης το Ελβετικό Δίκαιο, αλλά και το Ελληνικό. Επομένως, αναμένουμε την απάντηση της ΕΠΟ στην προσφυγή του ΠΑΟΚ”.

Σε μια υπόθεση σαν αυτή της προσφυγής του ΠΑΟΚ, το CAS δικάζει την υπόθεση ή δικάζει επί της απόφασης; Διαβάζω τις “ευελπιστούμε ότι το CAS θα δικάσει” δηλώσεις των παραγόντων του ΠΑΟΚ και τις “το CAS δικάζει από την αρχή την υπόθεση” δηλώσεις νομικών συμβούλων του ΠΑΟΚ και αναρωτιέμαι αν αυτό είναι κάτι που το ευελπιστεί κάποιος ή είναι ένα δεδομένο το οποίο γνωρίζει εκ των προτέρων μια ομάδα όταν προσφεύγει στο CAS.

“Και επί των δύο. Η υπόθεση ξεκινά de novo, δηλαδή από την αρχή και αυτό προβλέπεται στην δικονομία του CAS και υποστηρίζεται από την νομολογία του (προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις του κας εφαρμόζονται στην διαδικασία, σε μια μορφή που μοιάζει με το Αγγλικό Δίκαιο, χωρίς όμως να είναι δεσμευτικές). Θα πρέπει επίσης ο ΠΑΟΚ να το ζητήσει ξεκάθαρα μέσα στα έγγραφα του”.

Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι εκ των προτέρων δεδομένο το τι καλείται να κάνει και τι έχει “δικαίωμα” να κάνει το CAS; Θα εξετάσει την υπόθεση από την αρχή ή θα κρίνει την απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ;

“Εφόσον του ζητηθεί θα κάνει και τα δύο. Η υπόθεση ξεκινά από την αρχή, είναι δηλαδή σαν να μην έχει γίνει τίποτα πρωτόδικα. Ο λόγος αυτής της σοφής δικονομικής πράξης έγκειται στην σκέψη ότι αν έχουν γίνει δικονομικά και ουσιαστικά λάθη πρωτόδικα, αυτά θα θεραπευτούν με την διαδικασία de novo, δηλαδή με διαδικασία που ξεκινά από την αρχή”.

Από τι μπορεί να εξαρτάται το αν το CAS θα ζητήσει όλα τα στοιχεία ή και περισσότερα στοιχεία προκειμένου να εξετάσει την υπόθεση από την αρχή, ή αν θα αξιολογήσει και θα κρίνει μόνο την απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων;

“Κυρίως από τις διάφορες αιτήσεις που θα καταθέσουν οι αντίδικοι και από την επιχειρηματολογία που θα αναπτύξουν. Πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι το δικαστήριο δεν θα υποδείξει στους αντιδίκους ποια επιχειρηματολογία θα χρησιμοποιήσουν, ούτε θα τους πει ποια στοιχεία θα καταθέσουν. Επομένως η στρατηγική των στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν (ή όχι) και η επιχειρηματολογία που θα αναπτύξουν είναι πολύ σημαντική”.

Στην υπόθεση αυτή, της προσφυγής του ΠΑΟΚ, μια άλλη ομάδα - στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Ολυμπιακός - έχει ή όχι δικαίωμα παράστασης/παρέμβασης;

“Ξεκάθαρα έχει δικαίωμα και αυτό πηγάζει τόσο από την δικονομία του CAS όσο και από την νομολογία του. Εάν ο Ολυμπιακός θέλει να συμμετάσχει σε αυτήν την διαδικασία θα πρέπει να καταθέσει αίτηση μέσα σε δέκα ημέρες, από την ημερομηνία στην οποία του έγινε γνωστή η έφεση του ΠΑΟΚ. Θα πρέπει να αναπτύξει επιχειρηματολογία για τους λόγους για τους οποίους θέλει να συμμετάσχει, και κυρίως να τονίσει ποιο είναι το έννομο συμφέρον που έχει στην υπόθεση. Επίσης θα πρέπει να υποδείξει στο CAS ότι και αυτός έχει αποδεχτεί την διαιτητική συμφωνία που διέπει την διαδικασία. Το CAS μετά θα ρωτήσει τις άλλες πλευρές αν συμφωνούν με την συμμετοχή του Ολυμπιακού και μετά το πάνελ των τριών δικαστών (ή ο Πρόεδρος του CAS αν δεν έχει συσταθεί το πάνελ) θα αποφασίσουν για την συμμετοχή του Ολυμπιακού. Επομένως ο Ολυμπιακός ΕΧΕΙ την δυνατότητα να κάνει παρέμβαση. Το αν θα γίνει δεκτή είναι άλλο θέμα. Να υπενθυμίσω ότι παρόμοιες παρεμβάσεις είχαν γίνει δεκτές για τους εντολείς μου ΠΑΟ και ΑΕΚ στην υπόθεση Βάλνερ το 2008”.

Οι δύο προσφυγές από ΟΣΦΠ και ΠΑΟΚ θα συνεκδικαστούν;

“Εξαρτάται. Αν ο Ολυμπιακός κάνει ξεχωριστή προσφυγή κατά της ΕΠΟ και κατά πόσο θα μπορέσει να συνδέσει το γεγονός ότι προσφεύγει κατά απόφασης υπόθεσης στην οποία δεν ήταν αντίδικος (ΕΠΟ κατά ΠΑΟΚ). Η ίδια περίοδος των 21 ημερών ισχύει. Κατά την γνώμη μου θα ήταν δικονομικά λογικό και ουσιαστικά χρήσιμο, για τον Ολυμπιακό να κάνει παρέμβαση στην ήδη υπάρχουσα προσφυγή του ΠΑΟΚ και αν η παρέμβαση του γίνει δεκτή, τότε θα του δοθούν πλήρη δικονομικά δικαιώματα και θα μπορέσει έτσι να καταθέσει διάφορες αιτήσεις”.

Είναι πιθανό μια απόφαση του CAS να ανατραπεί ή να διαφοροποιηθεί από απόφαση της οικείας ομοσπονδίας ή της κυβέρνησης;

“Όχι δεν το νομίζω. Οι αποφάσεις του CAS εφαρμόζονται από τις εθνικές ομοσπονδίες καθώς αυτές ακολουθούν τους γενικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας αλλά και της Παγκόσμιας. Επίσης οι αποφάσεις του CAS υποστηρίζονται και από την διεθνή συνθήκη διαιτησίας της Νέας Υόρκης. Στην περίπτωση που εσείς περιγράφετε, τόσο η ΕΠΟ όσο και η Κυβέρνηση θα έθεταν σε κίνδυνο το ελληνικό ποδόσφαιρο, καθώς μη εφαρμογή απόφασης του CAS θα μπορούσε να επιφέρει τιμωρίες από την UEFA και FIFA”.