Τι (δεν) περιμένουμε από Κλοπ και Λίβερπουλ

Τις τελευταίες μέρες με την Kloppo-mania που έχει κατακλύσει το Λίβερπουλ οι Άγγλοι έχουν βάλει για τα καλά στην ποδοσφαιρική τους καθημερινότητα την έννοια του gegenpressing, την γρήγορη δηλαδή μετάβαση από την επίθεση στην άμυνα και την άμεση επανάκτηση της μπάλας που δημιουργεί στον αντίπαλο ψυχολογικό και τακτικό πανικό. Είναι κάτι το διαφορετικό από τη λογική του συνεχούς πρέσινγκ της σχολής Μπιέλσα.

Ο Κλοπ ήταν εκείνος που στη Ντόρτμουντ το εφάρμοσε καλύτερα από τον καθένα σε υψηλό επίπεδο. Ο Ρόγκερ Σμιντ, για παράδειγμα, που με το «δομημένο χάος», όπως το χαρακτηρίζουν οι Γερμανοί στη Λεβερκούζεν το έχει εξελίξει, την περίοδο εκείνη αποτελούσε υποστηρικτή του, ωστόσο πάλευε με την Πάντερνμπορν σε χαμηλότερες κατηγορίες. Η Μπορούσια της τριετίας 2010-13 είχε τους παίκτες και την τεχνογνωσία για να το εφαρμόσει. Μονάδες με πολύ δουλεμένη φυσική κατάσταση, αμυντικούς χαφ με τρομερή αντίληψη, η οποία όπως και τα υπόλοιπα στοιχεία εξελίσσεται στην προπόνηση, συχνά με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η ταχύτητα της σκέψης, είχε πει ο Βενγκέρ μιλώντας για την αήττητη ομάδα της Άρσεναλ, είναι σημαντικότερη από αυτή της μπάλας ή τον παικτών.

Ο «Κλόπο» δούλευε μεθοδικά στο 4-2-3-1 έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή ο κάθε παίκτης του να ξέρει ακριβώς τι ρόλο πρέπει να επιτελέσει. Όλοι μπορούσαν να διατηρούν την συνοχή υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και να επιλέγουν σωστά πότε πρέπει να πρεσάρουν άμεσα για την επανάκτηση της κατοχής, ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους να βρεθούν εκτεθειμένοι. Όταν για παράδειγμα ο αριστερός μπακ ήταν ψηλά, ο αμυντικογενής χαφ (Κελ ή Μπέντερ) έμενε πίσω. Υπήρχαν καταστάσεις άμυνας όπου έμενε οπισθοχωρημένος έχοντας κενό τόσο αριστερά, όσο και δεξιά. Η κίνησή του προϋπέθετε άμεσο διάβασμα του παιχνιδιού του αντιπάλου. Οι wingers έπρεπε να γυρίζουν για να μαρκάρουν και να πιέζουν μαζί με τους υπόλοιπους, έχοντας στο μυαλό τους το πως θα τρέξουν αμέσως μόλις η μπάλα επανακτηθεί. Η εξαιρετική αντίληψη και φυσική κατάστασή τους ήταν must. Κλειδί για τη σωστή εφαρμογή και την διάρκεια είναι η ισορροπία. Αν χαθεί έστω και για λίγο, μπορεί να είναι αργά.

Το γρήγορο τρανζίσιον, στο οποίο συχνά αναφερόμαστε, αφορά την άμεση μετάβαση από κατάσταση άμυνας σε κατάσταση επίθεσης. Η αντιστροφή του όμως είναι κάτι που τα τελευταία χρόνια δουλεύεται επίσης πολύ σε υψηλό επίπεδο. Το 2005-06 το ετήσιο report της UEFA για το Champions League ανέφερε ότι το 40% των γκολ σε ανοιχτό παιχνίδι μπήκαν από αντεπιθέσεις. Το περσινό ποσοστό ήταν στο 20.6%. Οι ομάδες προσαρμόζονται όλο και καλύτερα στη γρήγορη μετάβαση σε συνθήκες άμυνας, ώστε να μην «τρώνε» εύκολα αντεπιθέσεις, κλείνουν τους χώρους, δουλεύουν με θερμικούς χάρτες και δεδομένα για να είναι όσο το δυνατόν πιο έτοιμες όταν χάσουν την μπάλα σε επικίνδυνο σημείο.

«Η καλύτερη στιγμή για να κερδίσεις τη μπάλα είναι αμέσως αφού η ομάδα σου τη χάσει. Ο αντίπαλος προσπαθεί ακόμα να προσανατολιστεί στο που να πασάρει την μπάλα. Στην προσπάθειά του για τάκλιν ή για κόψιμο θα έχει χάσει την προσοχή του στο παιχνίδι και θα έχει σπαταλήσει ενέργεια. Και τα δύο τον κάνουν ευάλωτο», τόνιζε ο Κλοπ. Η συγκεκριμένη ιδέα ήταν από τους βασικούς πυλώνες της Μπαρτσελόνα του Πεπ, πιθανότητα της καλύτερης ομάδας που έχουμε δει να εξελίσσεται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.

Πριν από τον τελικό της Ρώμης (2009), ο Αλεξ Φέργκιουσον είχε πει πως «ο τρόπος που πιέζει η Μπαρτσελόνα, ώστε να κλέψει ξανά τη μπάλα, κόβει την ανάσα!», αναφερόμενος στον περίφημο κανόνα των τριών δευτερολέπτων. Για τον Πεπ, τα πρώτα τρία δευτερόλεπτα που αντίπαλος παίκτης έχει την μπάλα, σκεπτόμενος το που να πασάρει, που να κινηθεί και πως να ξεκινήσει την επίθεση της ομάδας του είναι ο χρόνος στον οποίο οι παίκτες του έπρεπε να είχαν πέσει πάνω του για να του την πάρουν, βραχυκυκλώνοντάς τον και βγαίνοντας με ψυχολογικό πλεονέκτημα σε επίθεση. Όλο αυτό φυσικά δεν γίνεται να λειτουργήσει από τη μία μέρα στην άλλη. Θέλει πολλή δουλειά, αντίληψη και φυσικά παίκτες που να συνδυάζουν όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα εξασφαλίσουν το γρήγορο τρανζίσιον. Και ο φυσικά η ιδέα του Πεπ περιοριζόταν στην γρήγορη επανάκτηση. Μετά, το όπλο για την δημιουργία ήταν η κατοχή.

Γκουαρδιόλα, Κλοπ, Σμιντ. Το gegenpressing έχει διαφορετικές ερμηνείες και εφαρμογές από προπονητή σε προπονητή και από ομάδα σε ομάδα. Για τον Κλοπ είναι μέρος της φιλοσοφίας του για το ποδόσφαιρο, την οποία, όταν πέρυσι στην Ντόρτμουντ στράβωσε το πράγμα, αρνήθηκε να εγκαταλείψει. Είναι δομικό στοιχείο της δικής του ομάδας. Στις πρώτες του δηλώσεις στους Ρεντς τόνισε: «Πιστεύω ότι η αγωνιστική μου φιλοσοφία είναι πολύ συναισθηματική, πολύ γρήγορη και πολύ δυνατή. Οι ομάδες μου πρέπει να παίζουν με τέρμα το γκάζι και να φτάνουν στα όρια το κάθε ξεχωριστό παιχνίδι. Είναι σημαντικό να έχεις μια φιλοσοφία που αντανακλά την δική σου νοοτροπία, το σύλλογο και σου δίνει μια ξεκάθαρη κατεύθυνση. Τακτική φυσικά, αλλά τακτική με μεγάλη καρδιά».

Πώς θα εξελιχθεί αυτό στη Λίβερπουλ; Είναι μάλλον απίθανο το να περιμένει κανείς από τη μία στιγμή στην άλλη να δει τα στοιχεία του παιχνιδιού και του χαρακτήρα της «καλής» Ντόρτμουντ. Εκτός από το αντικειμενικό κομμάτι της δουλειάς στην προπόνηση που θέλει χρόνο, χρειάζεται τους παίκτες με τα χαρακτηριστικά για τους ρόλους. την αντίληψη και την λογική. Υπάρχουν αρκετές μονάδες που δυνητικά θα ταίριαζαν στη λογική Κλοπ, αλλά αυτό πρέπει να φανεί στην πράξη.

Τη δεδομένη στιγμή είναι επίσης δύσκολο το gegenpressing να έχει τον αντίκτυπο που είχε όταν η Ντόρτμουντ έμαθε να το εφαρμόζει άριστα. Το ποδόσφαιρο εξελίσσεται συνεχώς, μαζί του οι τακτικές, οι προπονήσεις και το διάβασμα του αντίπαλου. Πλέον, είναι γνωστή σε όλους η φιλοσοφία του «Κλοπο». Ίσως, τελικά, να δούμε μια διαφορετική εκδοχή της προσπάθειας για γρήγορη επανάκτηση. Εφαρμοσμένη σε διαφορετικές ζώνες και διαφορετικές καταστάσεις από ότι στη Βεστφαλία. Συνδυασμένη με επιπρόσθετα στοιχεία που θα μπορούν να εκμεταλλευτούν ποδοσφαιριστές όπως ο Μπεντέκε. Όχι όμως μια απλή κόπια της Μπορούσια.

Είναι πολύ πιθανόν απέναντι στην Τότεναμ και γενικά στο άμεσο μέλλον η Λίβερπουλ να βγάλει ένα διαφορετικό πρόσωπο, το οποίο όμως θα οφείλεται περισσότερο στο ψυχολογικό αντίκτυπο της αλλαγής προπονητή και στον ερχομό μιας προσωπικότητας όπως ο Γερμανός. Τα στοιχεία Κλοπ στο παιχνίδι των Μέρσεϊσαϊντερς θα ριζώσουν όμως σταδιακά και πιθανόν όταν το ρόστερ (κυρίως στα άκρα της επίθεσης) έρθει στις απαιτήσεις του. Και δεν αποκλείεται να δούμε τακτικές εκπλήξεις και νεωτερισμούς. Κλοπ είναι αυτός!

Y.Γ: Το ταίριασμα της φιλοσοφίας του Κλοπ με αυτή της Λίβερπουλ φαντάζει τέλειο. Ίσως υπερβολικά τέλειο...