Ο Μασκ, ο Τραμπ και η Tesla που βρίσκεται σε κρίση ταυτότητας

• Ο Μασκ και το τίμημα της πολιτικής
• Οι προκλήσεις: προϊόντα, εικόνα και στρατηγική
• Το κρίσιμο σταυροδρόμι
• Ένα ερώτημα που δεν είναι μόνο για την Tesla

Για πάνω από μια δεκαετία, η Tesla υπήρξε το σύμβολο της τεχνολογικής αισιοδοξίας. Μια εταιρεία που έκανε το ηλεκτρικό αυτοκίνητο mainstream και τον Ίλον Μασκ, όχι μόνο έναν δισεκατομμυριούχο, αλλά έναν «θρύλο» της καινοτομίας. Όμως οι τελευταίοι μήνες δείχνουν ότι ούτε το πιο στιβαρό brand είναι απρόσβλητο από πολιτικά ρίσκα και στρατηγικά λάθη.

Η πτώση 71% στα καθαρά κέρδη για το πρώτο τρίμηνο του 2025 και η μείωση 9% στα έσοδα είναι ενδεικτικά μιας κρίσης. Όχι μόνο εμπορικής, αλλά και στρατηγικής. Οι παραδόσεις μειώνονται, το ενδιαφέρον του κοινού κλονίζεται και το πιο ανησυχητικό: η δημόσια εικόνα της Tesla μοιάζει περισσότερο εύθραυστη από ποτέ.

Ο Μασκ και το τίμημα της πολιτικής

Ο Ίλον Μασκ υπήρξε πάντοτε ένας CEO που αρνιόταν να «παίξει με τους κανόνες». Όμως η στενή του σχέση με την κυβέρνηση Τραμπ και η ενεργή εμπλοκή του με την πρωτοβουλία DOGE έχουν δημιουργήσει ερωτήματα. Όχι μόνο ηθικά ή πολιτικά, αλλά και επιχειρηματικά.

Στις ΗΠΑ, η εικόνα της Tesla ταυτίστηκε με έναν άνθρωπο που, για πολλούς, υπονομεύει θεμελιώδεις θεσμούς. Οι διαμαρτυρίες έξω από εκθέσεις, η αρνητική δυναμική των μετοχών και η δραματική πτώση των μεταπωλητικών αξιών των οχημάτων δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη του κοινού δεν είναι ανεξάντλητη.

Οι δασμοί που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ πλήττουν και την ίδια την Tesla, παρότι τα περισσότερα οχήματά της κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Η εξάρτηση από εισαγόμενα εξαρτήματα, ειδικά από την Ασία, αποδείχθηκε πιο κομβική απ’ όσο παραδεχόταν η εταιρεία.

Οι προκλήσεις: προϊόντα, εικόνα και στρατηγική

Η καθυστέρηση στα φθηνά μοντέλα, που αναμένονταν ως το αντίβαρο στην κάμψη των πωλήσεων, είναι κακό σημάδι. Αντιθέτως, η Tesla μοιάζει αποπροσανατολισμένη: ανακοινώνει ρομποταξί, ρομπότ εργοστασίων και πλήρη αυτόνομη οδήγηση, την ώρα που δεν μπορεί να διασφαλίσει σταθερότητα στις παραδόσεις των πιο βασικών της μοντέλων.

Το αφήγημα που στήριξε την Tesla επί χρόνια ήταν το όραμα ενός μέλλοντος καθαρών, αυτόνομων και προσιτών οχημάτων. Όμως αυτό το αφήγημα ακούγεται όλο και πιο απόμακρο. Η πίστη ότι «ο Μασκ ξέρει τι κάνει» υποχωρεί, καθώς η αδυναμία υλοποίησης των ίδιων του των υποσχέσεων γίνεται εμφανής.

Το κρίσιμο σταυροδρόμι

Η παραμονή του Μασκ σε κυβερνητικό ρόλο και η ενασχόλησή του με το Λευκό Οίκο έχουν λειτουργήσει διαβρωτικά για την εικόνα του. Ο ίδιος δήλωσε ότι θα μειώσει την παρουσία του, αλλά το ερώτημα παραμένει: είναι αρκετό αυτό για να αντιστραφεί η τάση;

Οι αναλυτές είναι διχασμένοι. Κάποιοι, όπως ο Daniel Ives της Wedbush, δηλώνουν ότι η απομάκρυνση του Μασκ από την κυβέρνηση είναι η μόνη ρεαλιστική προοπτική. «Η Tesla είναι ο Μασκ και ο Μασκ είναι η Tesla», γράφει χαρακτηριστικά. Άλλοι θεωρούν ότι η εταιρεία μπορεί να σταθεί και χωρίς τον ιδρυτή της στην πρώτη γραμμή.

Ένα ερώτημα που δεν είναι μόνο για την Tesla

Το case study της Tesla δεν αφορά μόνο έναν CEO, μια εταιρεία ή ένα brand. Αφορά το πώς συνυφαίνονται σήμερα η τεχνολογία, η πολιτική και η κοινωνία. Και κυρίως, πώς η ισορροπία ανάμεσα στο όραμα και την πραγματικότητα μπορεί να κλονιστεί από επιλογές που μοιάζουν ξένες προς την αποστολή της εταιρείας.

Η Tesla εξακολουθεί να είναι ένας τεχνολογικός κολοσσός. Αλλά η νέα εποχή δεν θα κριθεί από το ποιος είχε το πιο εντυπωσιακό όραμα, αλλά από το ποιος κατάφερε να το υπηρετήσει με συνέπεια. Και η συνέπεια, πια, είναι η μεγάλη πρόκληση για τον Ίλον Μασκ.

Φωτογραφίες: Tesla