κξ
19/01/2023

Ο αθλητισμός ως καταφύγιο της LGBTQ+ κοινότητας, μέσα από τις ιστορίες αθλητριών

Πηνελόπη Γκιώνη

Μέχρι πριν μερικά χρόνια, ο αθλητισμός δεν αποτελούσε το πιο φιλικό περιβάλλον για τα άτομα της LGBTQ+ κοινότητας. Αυτό έχει αλλάξει αρκετά τελευταία, μετά από μάχες που δόθηκαν από πολύ μεγάλες μορφές του αθλητισμού και μάχες που συνεχίζουν να δίνονται.

Την Πρωτομαγιά του 1981 ο κόσμος του αθλητισμού «συγκλονίζεται» από την είδηση πως η τεράστια μορφή του τένις γυναικών, Μπίλι Τζιν Κινγκ, είναι ομοφυλόφιλη και πως η σχέση της με την πρώην βοηθό της, Μέριλιν Μπάρετ, ίσχυε. Ήταν η πρώτη επαγγελματίας αθλήτρια που έκανε coming out, σε μία εποχή που όχι μόνο στον αθλητισμό αλλά σε κανέναν τομέα δεν υπήρχε φιλικό περιβάλλον προς τους μη στρέιτ ανθρώπους. Η Μπίλι Τζιν Κινγκ είχε αναγκαστεί να πει την αλήθεια δημόσια αφού η Μπάρετ της είχε κάνει μήνυση και την απειλούσε, μετά από διαμάχες που υπήρχαν μεταξύ τους και ενώ μάλιστα οι ίδιοι οι γονείς της τενίστριας ήταν ομοφοβικοί. Από τότε και έπειτα, όμως, δεν σταμάτησε ποτέ να μιλά για αυτό και το δικαίωμα κάθε ανθρώπου στο να κάνει ό,τι εκείνος θέλει. Το σκάνδαλο εκείνης της εποχής άφησε ένα τεράστιο στίγμα και σημοτοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής, η οποία βέβαια θα ερχόταν περίπου 30 χρόνια αργότερα.

Στο σήμερα, τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα. Η κοινωνία είναι πιο προοδευτική, δεν μοιάζει τόσο με την κοινωνία του τότε που έκανε τα στερεότυπα παρωπίδες και πορευόταν με το γνωστό moto «έτσι το μάθαμε άρα έτσι είναι». Ο αθλητισμός, και σε αυτή την επανάσταση, έπαιξε μεγάλο ρόλο αφού τα στάδια και οι αρένες είναι μία πολύ καλή επιλογή για κάποιον που θέλει να κάνει μία δήλωση, ένα statement. Ο κόσμος αναπόφευκτα θα δει και θα ακούσει. Έτσι πια δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε δει αθλήτριες και αθλητές με πολύχρωμα (το ουράνιο τόξο είναι το σύβολο της κοινότητας) περιβραχιόνια, πολύχρωμες κορδέλες, μπλούζες ή ακόμη και τατουάζ να αγωνίζονται κάνοντας παράλληλα τη δήλωσή τους, ακόμη κι αν απλά στηρίζουν την κοινότητα. Τρανταχτό παράδειγμα οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο 2020 όπου περισσότεροι από 186 αθλητές/αθλήτριες που αγωνίστηκαν ανήκουν στην κοινότητα LGBTQ+. Ήταν ένα turning point, οι Rainbow Olympics. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του Πεκίνου 2022.

Βέβαια, δεν είναι πάντα εύκολο να βγεις και να βροντοφωνάξεις τη σεξουαλικότητά σου, δεν μπορεί να είναι για όλους το ίδιο εύκολο καθώς η αποδοχή ποτέ δεν θα είναι ολική. Όμως είναι δυσκολότερο να μην μπορείς να είσαι ο εαυτός σου. Η δημοφιλής μπασκετμπολίστρια του WNBA, Μπρίτνεϊ Γκράινερ, είχε μιλήσει δημόσια για το πόσο δύσκολο ήταν να μην μπορεί να εκφράσει τον πραγματικό της εαυτό: «Αυτό το συναίσθημα, που δεν είσαι αληθινός στον εαυτό σου και κοιτάζεις στον καθρέφτη και δεν σου αρέσει αυτό που βλέπεις, είναι απαίσιο. Δεν θα ήθελα κανείς να το νιώσει αυτό. Δεν είχα ποτέ κανέναν σαν τεράστιο πρότυπο οπότε ήθελα να γίνω αυτό το τεράστιο πρότυπο για κάποιον άλλο. Όλοι με πλησίασαν [μετά την ανακοίνωσή της πως είναι ομοφυλόφιλη] και μου είπαν πως τους βοήθησα και τους ενέπνευσα. Και νομίζω πως αυτό είναι μεγαλύτερο από το μπάσκετ, ειλικρινά. Μεγαλύτερα από ένα χρυσό μετάλλιο ή ένα βραβείο. Να ξέρω ότι βοήθησα κάποιον να μη νιώθει άσχημα ή να έχει απαίσιες σκέψεις, γιατί ήμουν κι εγώ σε αυτό το σημείο».

«Πιστεύεις πως η μαμά μου και ο μπαμπάς μου θα με μισήσουν;

Η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει μία αθλήτρια σε μία άλλη κοπέλα που δεν ξέρει πως να μιλήσει ανοιχτά σε όλους για τη σεξουαλικότητά τους, καθώς φοβάται πως θα τη μισήσουν, είναι ίσως ένα κίνητρο για τις ίδιες τις αθλήτριες. Η ιστορία της Αυστραλής ποδοσφαιρίστριας Μισέλ Χέιμαν αποδεικνύει ακριβώς αυτό: «Έλαβα ένα γράμμα [αφού είχε κάνει coming out] που μου ζητούσε ένα κορίτσι τις συμβουλές μου για να μπορέσει να πει στους γονείς της πως είναι λεσβία. «Πως έκανες εσύ come out; Πιστεύεις πως η μαμά μου και ο μπαμπάς μου θα με μισήσουν; Πιστεύεις πως θα με αγαπούν ακόμη;» με ρωτούσε στο γράμμα. Στο επόμενο παιχνίδι, η μαμά του κοριτσιού ήρθε και με βρήκε και μου είπε πως ήταν πολύ χαρούμενοι όλοι που τους βοήθησα με αυτό. Ήταν μία πολύ συγκινητική στιγμή αυτή».

H δημοφιλής πρωταθλήτρια του ποδοσφαίρου από τις ΗΠΑ, Μέγκαν Ραπίνο, αποτελεί μία από τις πιο δραστικές ακτιβίστριες για τα δικαιώματα των μελών της LGBTQ+ κοινότητας. Τα λόγια της, από συνέντευξή της στο hypebae, δείχνουν την πραγματική αλληλεγγύη που θα έπρεπε να υπάρχει γύρω από τα καταπιεσμένα άτομα που προσπαθούν να κάνουν ένα μικρό βήμα στην κοινωνία και ένα μεγάλο… για την ανθρωπότητα, και αποτελούν τον πυρήνα αυτής της κοινότητας.

«Το πρώτο πράγμα που θα έλεγα σε κάποιον που περνά δύσκολες στιγμές [λόγω της σεξουαλικής του ταυτότητας] είναι ότι είσαι όμορφο, είσαι ακριβώς όπως θα έπρεπε να είσαι, είσαι τέλειο. Δεν είσαι περίεργο και δεν είσαι παράξενο. Δεν είσαι τίποτα διαφορετικό από αυτό που θα έπρεπε να είσαι. Είμαστε εδώ μαζί σου και παλεύουμε με σένα και για σένα. Υπάρχουν πολλοί κακοί άνθρωποι που κάποιες φορές θα κάνουν πολλή φασαρία αλλά κι εμείς φωνάζουμε επίσης. Υπάρχουν όμως και πολλοί άνθρωποι που θα ήθελαν να είσαι χαρούμενο και υγιές.

Για τους ανθρώπους που αγωνίζονται εναντίον τους, είστε ένα τέρας. Θα σας ενθάρρυνα να ελέγξετε την ανθρωπιά σας, να μορφωθείτε και να καθίσετε πραγματικά με το γεγονός ότι βάζετε τον αθλητισμό πάνω από τη ζωή κάποιου. Νομίζω ότι αυτό είναι απλά ένα τερατώδες πράγμα. Κανείς δεν θα κοιτάζει ποτέ πίσω στην ιστορία και δεν σκέφτεται: «Δόξα τω Θεώ, αποκλείσαμε αυτή την ομάδα ανθρώπων που καταπιέζεται». Αυτό δεν πρόκειται ποτέ να είναι καλό.

Για όσους δεν είναι ασφαλείς, είτε πρόκειται για την ψυχική υγεία είτε για ένα μη ασφαλές περιβάλλον - παρακαλείσθε να απευθυνθείτε [σε κάποιον ειδικό]. Υπάρχουν τόσοι πολλοί πόροι, είτε στο διαδίκτυο είτε στο σχολείο. Προσπαθήστε να τους βρείτε αν μπορείτε και θα προσπαθήσουμε να υποστηρίξουμε όσο το δυνατόν περισσότερους, αλλά προσπαθήστε να προσεγγίσετε και να καταλάβετε ότι υπάρχει μια ευρύτερη κοινότητα ανθρώπων εκεί έξω που σας υποστηρίζει. Μπορεί να είναι δύσκολο να το βρείτε σε ορισμένες περιοχές της χώρας, αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι μαζί σας και υπάρχουν πόροι εκεί έξω για εσάς. Είσαι όμορφο και είσαι ακριβώς όπως έπρεπε να είσαι».

Οι Μαρτίνα Ναβρατίλοβα (τένις, Τσεχία), Αστρίντ Γκουγιάρντ (ξιφασκία, Γαλλία), Τζοάνα Λόχμαν (ποδόσφαιρο, ΗΠΑ), Μισέλ Λι Άι (στίβος, Τρινιδάδ και Τομπάγκο), Σέριλ Σγούπς (μπάσκετ, ΗΠΑ), Σου Μπερντ (μπάσκετ, ΗΠΑ), Γιουλιμάρ Ρόχας και Μέγκαν Ραπίνο (ποδόσφαιρο, ΗΠΑ) είναι μόνο μερικές από όλες αυτές που έκαναν τον φόβο τους δύναμη και μίλησαν ανοιχτά για τη σεξουαλικότητά τους, προσπαθώντας να ανοίξουν έναν δρόμο και για τις επόμενες. Και ο δρόμος άνοιξε, πλάτιασε και χωράει πια κάθε αθλήτρια που θέλει να ζει ελεύθερη, απαλλαγμένη από στερεότυπα και προκαταλήψεις και να είναι ο πραγματικός της εαυτός. Όπως η πρώην μπασκετμπολίστρια του WNBA, Τζάκι Γέμελος, που έκανε πρόταση γάμου στην αγαπημένη της, πόσταρε αυτή τη στιγμή στο Instagram και γέμισε με σχόλια αγάπης και υποστήριξης.

Ακολούθησε το GWomen στο instagram

Στείλε μας νέα, ιδέες, προτάσεις, απορίες για τον γυναικείο αθλητισμό στο [email protected]