Επάνω στο λευκό ύφασμα της μπλούζας τους διακρίνεται η λέξη: Πολτάβα, γραμμένη με μαύρα και έντονα γράμματα, και από κάτω η ημερομηνία, με κεφαλαία, για να θυμίζει τη μοιραία 3η Σεπτεμβρίου 2024, όταν δύο ρωσικοί βαλλιστικοί πύραυλοι έπληξαν την πόλη Πολτάβα, σκοτώνοντας τουλάχιστον 59 άτομα και τραυματίζοντας περισσότερους από 300, στην πιο θανατηφόρα επίθεση από την αρχή της εισβολής το 2022.
Λιγότερο από 24 ώρες αργότερα, οι παίκτριες της Βόρσκλα Πολτάβα φόρεσαν τις λευκές φανέλες τους, και βγήκαν στον αγωνιστικό χώρο στο γήπεδο της Βουδαπέστης, έτοιμες να αγωνιστούν απέναντι στις πρωταθλήτριες της Λετονίας, τη Ρίγα, για τον ημιτελικό του πρώτου προκριματικού γύρου του Champions League. Κάτω από τις συνθήκες αυτές, η αναμέτρηση μοιάζει να ξεπερνά κάθε αίσθηση κανονικότητας, ενώ αναδεικνύεται ένα βαθύτερο ερώτημα: γιατί να συνεχίσεις να παίζεις ποδόσφαιρο εν καιρώ πολέμου;
Η Ανία Νταβιντένκο, πρώην αστυνομικός, απαντά στην «Athletic»: «Ήθελα να παίξω και να κερδίσω για τον αδελφό μου, που είναι στρατιώτης. Ήξερα ότι κάποιος θα γράψει για τη νίκη μας, έστω κι αν φαντάζει ασήμαντη η είδηση αυτή. Ήθελα να ευχαριστήσω όλους εκείνους που δίνουν τη ζωή τους στο πεδίο της μάχης και που δεν ξέρουν αν θα ξαναδούν το ξημέρωμα ή τα παιδιά τους».
Η Βόρσκλα σημείωσε μια ευρεία νίκης με 5-0 κόντρα στη Ρίγα, που την οδήγησε στον τελικό του πρώτου γύρου και στη συνέχεια, με μια ακόμα νίκη, προκρίθηκε στο δεύτερο γύρο, όπυ συνάντησε τη Σέλτικ. Η πορεία της Βόρσκλα στη διοργάνωση τερματίστηκε, όμως η μνήμη αυτής της συγκινητικής και γεμάτης έμπνευση βραδιάς θα παραμένει ακόμα ζωντανή στις μνήμες των παικτριών.
«Έκλαψα πριν από τον αγώνα», είπε η Νταβιντένκο. «Έκλαψα επειδή η Ρίγα φόρεσε τις ίδιες φανέλες με μας. Επιλέξαμε, παρά τον φόβο, να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που αγαπάμε».
Η ιστορία της Βόρσκλα είναι μια ιστορία δύναμης και ανθεκτικότητας, όπως και πολλών άλλων ουκρανικών ομάδων και αθλητών. Όμως, υπογραμμίζει και τις δυσκολίες για το ποδόσφαιρο γυναικών στην Ουκρανία, το οποίο βρισκόταν σε μια πορεία ανάπτυξης πριν τη ρωσική εισβολή. Το 2020, η Ουκρανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία είχε θέσει μια στρατηγική τετραετούς ανάπτυξης, που περιλάμβανε την ενσωμάτωση γυναικείων ομάδων στα ανδρικά επαγγελματικά σωματεία, προσφέροντας για πρώτη φορά πλήρη επαγγελματικά συμβόλαια σε γυναίκες αθλήτριες. Αυτή η ευκαιρία είχε ανοίξει τον δρόμο για πολλές, συμπεριλαμβανομένης και της Νταβιντένκο, που είχε εγκαταλείψει την καριέρα της ως αστυνομικός για να ακολουθήσει το ποδόσφαιρο.
Ωστόσο, με την εισβολή, πολλά ανατράπηκαν. Το ποδόσφαιρο είχε σταματήσει εντελώς, κι όταν επανήλθε, η γυναικεία κατηγορία άργησε να ανακάμψει, προκαλώντας εκροή ταλέντων από την Ουκρανία στις άλλες χώρες. Η Νταβιντένκο και η συμπαίκτριά της Λεβίτσκα περιγράφουν τη ζωή τους πλέον, μέσα σε μία εμπόλεμη κατάσταση, όπου οι αναμετρήσεις διακόπτονται από σειρήνες συναγερμού, οι προπονήσεις αναστέλλονται για να αναζητήσουν καταφύγιο, και οι αγώνες διαρκούν ώρες, περιμένοντας την ειδοποίηση ότι είναι ασφαλές να επιστρέψουν στο γήπεδο.
Το τελευταίο τους παιχνίδι όμως, τούς έδωσε μία μοναδική γεύση... κανονικότητας, ειδικά κατά την αναμέτρηση με τη Σέλτικ στη Σκωτία. «Παίξαμε χωρίς να γίνει καμία διακοπή. Ήταν σαν να ζούσαμε σε έναν άλλο κόσμο», λέει η Λεβίτσκα στην «Athletic»
Παρ’ όλα αυτά, η πραγματικότητα πίσω στην Ουκρανία παραμένει σκληρή. Σύλλογοι, όπως η Ντιναμό Κιέβου, παραμέλησαν τις γυναικείες ομάδες τους, ενώ άλλες παραμένουν σε επισφαλή θέση λόγω των προτεραιοτήτων που έχουν στραφεί αλλού. «Δεν μιλάμε πια για ανάπτυξη», εξηγεί η Αντρουστσάκ στην ίδια συνέντευξη, πρώην αθλήτρια και προπονήτρια της ανδρικής Βόρσκλα , «αλλά για επιβίωση».
Οι αθλήτριες στην Ουκρανία ονειρεύονται ένα μέλλον όπου τα νεαρά κορίτσια θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να ασχοληθούν με το ποδόσφαιρο, απαλλαγμένες από τα στερεότυπα και τις δυσκολίες του σήμερα. Αν και το μέλλον παραμένει αβέβαιο, η θέληση αυτών των γυναικών κρατά ζωντανή την ελπίδα ότι η χώρα τους θα κερδίσει όχι μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά και στον χώρο του αθλητισμού.