Ηταν καλοκαίρι του 2008 όταν η Κάστερ Σεμένια «συστηνόταν» στο κοινό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του Βερολίνου. Είχε φτάσει με άνεση στον τελικό των 800 μέτρων και όλα έδειχναν πως το χρυσό μετάλλιο δεν θα φύγει από τα χέρια της.
Ηδη όμως είχαν αρχίσει οι πρώτες… μουρμούρες. Αθλήτριες, κυρίως από τα Κοινοπολιτειακά κράτη, διαμαρτύρονταν ότι… δεν είναι γυναίκα και ότι δεν θα έπρεπε να αγωνίζεται μαζί τους.
Λίγο πριν την κούρσα μάλιστα, η Παγκόσμια ομοσπονδία έκανε συσκέψεις επί συσκέψεων για το αν θα την αποβάλει πριν καν γίνει ο τελικός. Η Νοτιοαφρικανή δρομέας πάσχει βλέπετε από υπεανδρογονισμό, παράγει δηλαδή περισσότερη τεστοστερόνη από μία μέση αθλήτρια και γυναίκα. Αυτό της έδινε ένα αβαντάζ στις κούρσες, αλλά είναι κάτι για το οποίο δεν ευθύνεται η ίδια. Ετσι γεννήθηκε. Όμως αυτό στάθηκε αιτία να τιναχτεί το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στον «αέρα».
Ετρεξε κανονικά την κούρσα και κέρδισε εύκολα, αλλά ο «πόλεμος» είχε αρχίσει από τα διεθνή ΜΜΕ. Στην μικτή ζώνη η ίδια αρνήθηκε να κάνει δηλώσεις και οι συμπατριώτες της, δημοσιογράφοι, την υπερασπίστηκαν με νύχια και με δόντια. Ορισμένοι Βρετανοί ζητούσαν να… αποδείξει αν είναι γυναίκα και η απάντηση από τους Νοτιοαφρικανούς ήταν η ίδια: «αποδείξτε εσείς ότι είστε άνδρες ή γυναίκες».
Η Σεμένια έφυγε κλαίγοντας και αρνούνταν να πάει να παραλάβει το μετάλλιο μέχρι που έκανε πίσω η IAAF. Το παρέλαβε, αλλά η κόντρα είχε ήδη αρχίσει.
Η αλλαγή των ορίων και η αδικία στο CAS
Να τονιστεί πως μία γυναίκα παράγει 0,12 με 1,79 νανογραμμομόρια ανά λίτρο στον οργανισμό τους, ενώ άτομα με διαφορές στη σεξουαλική ανάπτυξη βρίσκονται πιο κοντά στους άντρες, που παράγουν από 7,7 μέχρι 29,4 νανογραμμομόρια ανά λίτρο.
Το όριο για την τεστοστερόνη ορίζεται σε 10 νανογραμμομόρια ανά λίτρο το οποίο η Σεμένια ξεπερνούσε σημαντικά.
Η IAAF επιχείρησε να προλάβει την… συλλογή μεταλλίων από την αθλήτρια και ανακοίνωσε νέους κανονισμούς για αθλήτριες με υπερανδρογονισμό. Ετσι, την ανάγκασε να μπει σε διαδικασία θεραπείας για να μειωθεί η τιμή της τεστοστερόνης στον οργανισμό της και να πέσει κάτω από τα 10 νανογραμμομόρια.
Αυτή το έκανε για ένα διάστημα και συνέχισε τους αγώνες στα 800 μέτρα. Κέρδισε το αργυρό μετάλλιο στο Παγκόσμιο του 2011 και στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου, μετάλλια που μετατράπηκαν σε χρυσά καθώς η νικήτρια, Μαρίγια Σαβινόβα, βρέθηκε ντοπέ.
Οι αντιδράσεις εναντίον της όμως συνεχίζονταν. Η Παγκόσμια ομοσπονδία έβαλε ιατρική επιτροπή να κάνει μία έκθεση για τα πλεονεκτήματα που έχουν έναντι άλλων αθλητριών γυναίκες όπως η Σεμένια.
Τελικά άλλαξαν πάλι τον κανονισμό τους και αποφάσισαν πως θα μπορεί να τρέχει μόνο σε αποστάσεις άνω των 1.500 μέτρων, εκτός κι αν υποβληθεί σε θεραπεία με φάρμακα. Η ίδια έξαλλη έκανε λόγο για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προσέφυγε στο Αθλητικό Δικαστήριο της Λοζάνης (CAS), το οποίο όμως απέρριψε την έφεσή της κατά του κανόνα για υπερανδρογονικές αθλήτριες (έπρεπε πλέον να μειωθεί κάτω από τα 5 νανογραμμομόρια ανά λίτρο).
Η IAAF πανηγύριζε για την απόφαση, ωστόσο οι αντιδράσεις είχαν αρχίσει καθώς η κοινή γνώμη άρχισε τα τάσσεται στο πλευρό της Σεμένια που είχε χάσει κάθε ελπίδα ανθρωπιάς προς το πρόσωπό της.
«Είμαι πολύ απογοητευμένη με αυτή την απόφαση, αλλά αρνούμαι να επιτρέψω στην Παγκόσμια Ομοσπονδία στίβου να μου χορηγήσει φάρμακα, ή να με εμποδίσει να είμαι αυτή που είμαι. Ο αποκλεισμός γυναικών αθλητριών ή το να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία μας, αποκλειστικά λόγω των φυσικών δυνατοτήτων μας, βάζει την Παγκόσμια Ομοσπονδία στη λάθος πλευρά της ιστορίας», δήλωσε τότε χαρακτηριστικά η Νοτιοαφρικανή πρωταθλήτρια.
Μόνο στήριγμα η σύζυγός της
Ολη αυτή η κατάσταση την έβαλε σε σκέψεις και για ένα διάστημα άφησε τον στίβο για να ασχοληθεί με το ράγκμπι. Μέσα σε αυτό το διάστημα κλείστηκε στον εαυτό της, με μοναδικό στήριγμα την σύντροφό της, Βάιολετ Ρασεμπόγια, την οποία παντρεύτηκε το 2015 και η οποία έφερε στον κόσμο και την κόρη τους το 2020, ενώ ενάμισι χρόνο μετά ήρθε και ένα δεύτερο παιδί.
Οι δυο τους συναντήθηκαν το 2007 στις τουαλέτες ενός σταδίου όπου η Σεμένια είχε κληθεί να δώσει δείγμα για ντόπινγκ. Η Βάιολετ ομολόγησε πως στην αρχή νόμιζε πως ήταν αγόρι και ρώτησε τους ελεγκτές τι δουλειά είχε εκεί μέσα.
Αυτό δεν πείραξε την Σεμένια ωστόσο που την πλησίασε και της ζήτησε να βγουν έξω. Αυτή είχε δεσμό με έναν άνδρα, ωστόσο είχε αρχίσει να της αρέσει η νυν σύντροφός της. Αν και δεν ήθελε να παραδεχτεί ότι της άρεσε μία γυναίκα, στο τέλος ενέδωσε και πλέον έχουν μία ευτυχισμένη οικογένεια μαζί. Σε όλο αυτό το διάστημα ήταν το μοναδικό της στήριγμα. Και ήταν αυτή που την έπεισε να επιστρέψει στον στίβο και να δοκιμάσει την τύχη της στις αποστάσεις.
Η Κάστερ το έκανε (και) για το χατίρι της...