Ο αθλητισμός είναι γεμάτος ιστορίες υπερβάσεων. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι του. Συντίθεται από αυτές. Η Αναστασία Τσουρουκτζή, τριαθλήτρια και διαιτολόγος/διατροφολόγος, έχει βιώσει μία ιστορία από αυτές που σε διαμορφώνουν, σε χαλυβδώνουν, γίνονται οδηγός σου για τη συνέχεια. Πριν από περίπου έναν χρόνο, σ' έναν αγώνα στο Ταλίν, έχοντας ήδη κολυμπήσει 3,8 χιλιόμετρα, έπρεπε να καλύψει με το ποδήλατο 180χλμ. με δυνατό άνεμο, υπό χιονόπτωση, αν ήθελε να ολοκληρώσει τη full Ironman διαδρομή. «Πίστευα ότι θα πεθάνω», εξομολογείται, αφηγούμενη εκείνη την εμπειρία.
Πάμε όμως να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...
Ως παιδάκι η Αναστασία έκανε 400 μ. στίβο, τα οποία αργότερα, όταν διακρίθηκε ως τρίτη πανελληνιονίκης, της έδωσαν ποσοστό για να μπει στη σχολή της επιλογής της. Η διατροφολογία ήταν κάτι που έθεσε ως στόχο από το Γυμνάσιο κιόλας. Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών της χρόνων στην επαρχία, έκανε ένα διάλειμμα από τον αθλητισμό, προκειμένου να αφοσιωθεί στις σπουδές της. Όταν επέστρεψε στην Αθήνα, ξεκίνησε πάλι...
«Στην Καρδίτσα, όπου φοίτησα, η ζωή είχε άλλους ρυθμούς σε σχέση με την πρωτεύουσα. Έτσι, όταν επέστρεψα, για να μπορέσω να διαχειριστώ την τεράστια αλλαγή, αναγκάστηκα να πέσω στην πισίνα», αναφέρει.
Μια νέα σελίδα άνοιξε τότε στη ζωή της κι είχε την «μυρωδιά» του χλωρίου, μετά τις ατελείωτες ώρες κολύμπι. Ουδέποτε την ένοιαξε όμως.
Το τρέξιμο ήταν το τελευταίο κομμάτι στο «παζλ» του τρίαθλου.
«Τρέξιμο έκανα με τον άντρα μου, ήταν πυγμάχος, οπότε τρέχαμε μαζί. Λίγο αργότερα γνώρισα και τον προπονητή μου. Η γνωριμία μας έγινε μέσω της διατροφολόγιας, ήθελε να αναλάβω διατροφικά κάποιους αθλητές του. Μια μέρα του λέω, "αχ τι ωραία που θα ήταν -με αφορμή το τρίαθλο στο Costa Navarino, την διοργάνωση Ironman- να συμμετάσχω κι εγώ και να το βγάλω;"».
Photo Credits: Τζίνα Σκανδάμη
Τι ξεχωρίζεις από τα τρία αθλήματα (κολύμπι, ποδήλατο, τρέξιμο);
«Ξεχωρίζω την κολύμβηση. Μου αρέσει η πισίνα πολύ, παρότι δεν μπορώ να πω ότι μου αρέσει η θάλασσα. Μέσα στο νερό δεν ακούς τίποτα. Είσαι εσύ και το πλακάκι μπροστά σου. Συγκεντρώνεσαι και ό,τι μπορείς να λύσεις, το λύνεις εκεί. Είναι άλλο να βυθίζεσαι κάπου, να υπάρχει κενό και να κάνεις αυτό που σου αρέσει... Το ποδήλατο είναι πολύ ωραίο γιατί βλέπεις τοπία, το τρέξιμο είναι ωραίο γιατί δεν είναι αμιγώς ατομικό άθλημα, θα κάνεις σίγουρα προπόνηση με κάποιον άλλον μαζί. Αλλά αν έπρεπε να διαλέξω, θα έλεγα πρώτα την κολύμβηση, μετά το τρέξιμο και τελευταίο το ποδήλατο».
Τι περιλαμβάνει η προπόνησή σου πριν συμμετάσχεις σε έναν αγώνα;
«Οι ώρες προπόνησης μέσα στην εβδομάδα είναι γύρω στις 12 με 15. Όταν προετοιμαζόμαστε για μεγάλο αγώνα, όπως το Ironman, που είναι 3χ800μ. κολύμπι, 180χλμ. ποδήλατο και 42χλμ. τρέξιμο, μπορεί να φτάνει και τις 18 και τις 20 ώρες προπόνησης την εβδομάδα. Περιλαμβάνει καθημερινά δύο προπονήσεις την ημέρα, που μπορεί να διαρκούν λιγότερο μια ώρα η καθεμία και μέσα στο Σαββατοκύριακο είναι το ποδήλατο, που τρώει τον περισσότερο χρόνο, γιατί μπορεί να είναι και 5-6 ώρες. Η αποκατάστασή μας είναι ενεργητική, κάτι που σημαίνει πως είτε θα κολυμπήσουμε χαλαρά ή είτε θα τρέξουμε χαλαρά. Αλλά δεν υπάρχει μέρα που να είσαι off. Πρέπει κάτι να έχει συμβεί για να είσαι off εντελώς».
Ενδεικτικά, η Αναστασία έχει λάβει μέρος στους κάτωθι αγώνες:
-Ως μέρος της προετοιμασίας για το IronMan Greece 70.3, συμμετοχή στο Spetses Mini Marathon - 1η στην κολύμβηση στα 3χλμ στην ηλικιακή της κατηγορία και 2η στο δρόμο 25χλμ στη γενική κατάταξη.
-Στο IronNMan Greece 70.3 του 2021 - 2η θέση στη γενική κατάταξη και την 1η στην ηλικιακή της κατηγορία, όπου έδωσε την πρόκριση για τον IronMan World Championship 70.3 στη Utah, που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2022.
-Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας με επίδοση 3:09.
-AlmiraMan 2022 - 2η θέση κάνοντας την 3η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών.
-Στα Τίρανα, στο Tiranathlon - 1η θέση στην Ολυμπιακή απόσταση κάνοντας την καλύτερη επίδοση που έχει γίνει μέχρι στιγμής στη διοργάνωση.
-Δεύτερο τρίαθλο σε απόσταση IronMan, (3.8χλμ κολύμβηση, 180χλμ ποδήλατο και 42 χλμ τρέξιμο), τον Σεπτέμβρη στην Ιταλία.
-Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της IronMan 70.3 όπου διοργανώθηκε στην Utah, St.George.
Πάμε στις σπουδές σου, η διατροφολογία ήταν κάτι που προέκυψε λόγω του αθλητισμού ή κάτι που ήθελες από μικρή;
«Επειδή είμαι μέσα στον χώρο του αθλητισμού από τις αρχές του γυμνασίου, θα πω ότι στο τέλος γυμνασίου είχα καταλήξει ότι θέλω να γίνω διατροφολόγος. Είμαι τυχερή που είχα κατασταλάξει.
Η πρώτη μου μετεκπαίδευση ήταν στις διατροφικές διαταραχές, γιατί συνειδητοποίησα ότι η διατροφή με την ψυχολογία πάνε μαζί. Θεώρησα ότι έπρεπε να το κοιτάξω διαφορετικά. Οι διαιτολόγοι, παλαιότερα, ήταν για να δίνουν μια δίαιτα, να μετρούν τις θερμίδες, να λένε το "κοτόπουλο σαλάτα" που έχω κουραστεί να το ακούω. Βαρέθηκα την τόση αυστηρότητα. Είδα ότι ναι, οι διατροφικές διαταραχές είναι ένας τεράστιος κλάδος που υπάρχει ανάμεσά μας. Ένα στα τρία ατομα θεωρώ ότι αντιμετωπίζουν διαταραγμένη σχέση με την τροφή.
Δεν είναι μόνο η νευρική ανορεξία, η νευρική βουλιμία, η υπερφαγία. Είναι γενικότερα η δυσκολία με το φαγητό. Ο κόσμος το αντιλαμβάνεται λάθος και το περνάει ο ένας στον άλλο λάθος. Οπότε, προσπαθώ για την εκπαίδευση στη διαχείριση του φαγητού, ώστε στη συνέχεια να μην με έχουν ανάγκη και να βλέπουν διαφορετικά και τους άλλους.
Για παράδειγμα, ακούω συχνά επικριτικές καταστάσεις τύπου "Πηγαίνω στο σπίτι της μητέρας μου, με κοιτάζει και μου λέει ότι πάχυνα". Αυτή δεν είναι σωστή αντιμετώπιση. Πώς θα το μεταφέρω στον ασθενή μου αυτό, να το κατανοήσει και να δημιουργήσει άμυνα, ώστε να μην το περάσει στα δικά του παιδιά;»
Ποια ήταν η σχέση σου με τη διατροφή πριν σπουδάσεις το αντικείμενο;
«Η μητέρα μου μας είχε μάθει να τρώμε υγιεινά. Δεν έμπαινε σπίτι junk food. Πατατάκια κλπ. Μας έβαζε όρια. Οπότε, είχα καλές διατροφικές συνήθειες.
Μπαίνοντας στον αθλητισμό, είχαν έναν προπονητή που δεν πολυ-ασχολιόταν με το βάρος μου. Δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία. Σε επίπεδο πρωταθλητισμού, που θες το κάτι παραπάνω, ξεκίνησα και πρόσεχα. Με βοήθησε σίγουρα η σχολή μου, αλλά πιο πολύ η μετεκπαίδευσή μου στις διατροφικές διαταραχές, γιατί με έκανε να καταλάβω το πώς πρέπει να έρχονται μαζί τα γεύματα. Ακολούθησε και η εμπειρία στο γραφείο».
Σε μια επιτυχία ενός αθλητή, τι ποσοστό πιστώνεται στην διατροφή;
«Από άνθρωπο σε άνθρωπο διαφέρει. Για παράδειγμα, εάν κάποιος άνθρωπος τρώει πολύ ανθυγιεινά, η διαφορά θα είναι πολύ αισθητή. Εάν κάποιος έχει ηδη καλές διατροφικές συνήθειες, όταν τις τελειοποίησει θα δει μικρές αλλαγές. Αυτές οι μικρές αλλαγές, βέβαια, θα είναι αυτές που θα τον κάνουν να ξεχωρίσει».
«Πέρυσι σε αγώνα στο Ταλίν, αγωνιζόμουν φορώντας μαγιό ενώ χιόνιζε, νόμιζα ότι θα πεθάνω»
Ποια στιγμή στον αθλητισμό, ένιωσες πραγματικά υπερήφανη για τον εαυτό σου;
«Γενικά είμαι άνθρωπος που δεν είμαι ευχαριστημένη με τον εαυτό μου, στους 10 αγώνες οι 7 θα τελειώσουν και θα κλαίω, γιατί δεν έφτασα εκεί που ήθελα. Στους υπόλοιπους θα είμαι ικανοποιημένη και χαρούμενη.
Πέρυσι, στο Ταλίν, το Ironman ήταν ο πρώτος μου αγώνας μεγάλης απόστασης. Ήμουν με το τριαθλητικό κορμάκι μου (trisuit) και ανέβηκα στο ποδήλατο στους 13 βαθμούς με 6 μποφόρ. Σαν να μην έφταναν αυτά, η βροχή και το χαλάζι δήλωναν δυναμικά την παρουσία τους. Όταν ξεκίνησα το ποδηλατικό σκέλος, από τα πρώτα κιόλας 20 χλμ νόμιζα ότι θα εγκαταλείψω. Όταν κοντοζύγωνα στα 180, νόμιζα ότι θα πεθάνω. Είχα σίγουρα υποθερμία. Φτάνοντας στα 180 χλμ., είδα τους δικούς μου ανθρώπους, άφησα το ποδήλατο και είπα: "εγκαταλείπω". Στη μια πλευρά ήταν οι φίλοι μου που έκλαιγαν και η μαμά μου, ενώ από την άλλη πλευρά ήταν ο προπονητής μου, που μου φώναξε: "σε παρακαλώ πήγαινε άσε το ποδήλατό σου και τα λέμε μετά".
Εκείνη τη στιγμή, με το μυαλό μου πολτό, λέω "ωραία θα πάω μέχρι εκεί να αφήσω το ποδήλατό μου". Κι ενστικτωδώς έβαλα τα αθλητικά μου, για να συνεχίσω για το δρομικό σκέλος. Δεν ξέρω πόση ώρα έκανα για να ανεβάσω το ποδήλατό μου πάνω στο ρακ (η μπάρα που βάζουμε το ποδήλατο). Μπορεί να μου πήρε και 3 λεπτά απλά να το σηκώσω και να το βάλω πάνω. Μετά έκανα κι έναν μαραθώνιο υπό αυτές τις συνθήκες, δεν ξέρω πώς έγινε. Κι όταν τελείωσα τον αγώνα, όταν πέρασα τη γραμμή, δεν πίστευα τι είχα κάνει. Για μέρες, μπορεί και 4-5 μέρες, δεν μπορούσα να κοιμηθώ γιατί δεν πίστευα τι είχε γίνει. Η επίδοσή μου δεν ήταν καλή, αλλά μόνο και μόνο που τερμάτισα και δεν εγκατέλειψα, δεν πέθανα, ήταν αρκετό...»
Παρεμβαίνει η φίλη της να μεταφέρει την σκηνή όπως την έζησε εκείνη. «Ήταν άσπρη σαν το πανί, εγώ έτρεχα παράλληλα και φώναζα "θέλουμε ένα ασθενοφόρο"».
«Αλλά ναι», παίρνει εκ νέου τον λόγο η Αναστασία, «αυτό είναι το σημείο που ένιωσα εντάξει με τον εαυτό μου και είπα: ναι! Και πάνε τώρα 14, 15 μήνες και λέω: "έζησες αυτό, τι ακριβώς θα μπορούσε να σε αγχώσει;"»
Τώρα, ποιοι είναι οι επόμενοι στοίχοι σου;
«Μέσα στη χρονιά έκανα μια ακόμα ίδια απόσταση σε 10.13 και τώρα θέλω να ρίξω τον χρόνο μου κι άλλο, γεγονός που θα με κατατάξει στην πρώτη - δεύτερη - τρίτη θέση όλων των εποχών που έχει κάνει Ελληνίδα. Και θα ήθελα να κάνω κι έναν Μαραθώνιο. Η πρώτη μου επίδοση ήταν καλή, 3.09, αλλά τώρα θα ήθελα να πάω κοντά στο 3ωρο ή και κάτω από το 3ωρο».
«Το τρίαθλο δεν έχει ηλικία, υπάρχει κατηγορία για γυναίκες 85+»
Περίγραψέ μου μια τυπική ημέρα στην εβδομάδα σου:
«Ξεκινάει στις 5π.μ, και λήγει στις 9μ.μ ή στις 10μ.μ. Ξυπνάω για να κάνω βόλτα την σκυλίτσα μου μια ώρα. Μετά γυρίζω και ετοιμάζομαι για προπόνηση στο κολυμβητήριο. Έπειτα, μπορεί να έχω και δεύτερη προπόνηση στο τρέξιμο ή το ποδήλατο. Κάποιες φορές όχι.
Μετά, κατά τις 10π.μ., θα δω στο γραφείο κάποια περιστατικά. Αν έχω την πολυτέλεια, παίρνω ένα 2ωρο το μεσημέρι για να κοιμηθώ ή να ξεκουραστώ ή να μαγειρέψω.
Το απόγευμα πάλι δουλειά και προπόνηση, αν έχω. Αν δεν έχω, θα κοιμηθώ από τις 9μ.μ., δεν θα ντραπώ καθόλου».
Πώς αποσυμπιέζεσαι;
«Ένας μεγάλος κοινωνικός μου κύκλος είναι από την ομάδα μου, από τον αθλητισμό, αλλά υπάρχουν και οι φίλοι που είναι εκτός αθλητισμού. Θα πάω για έναν καφέ μαζί τους. Αλλά δεν θα ξενυχτήσω.
Όταν βγαίνουμε για ποδήλατο είμαστε όλοι μαζί κι έτσι καλύπτεις και τα δύο (σ.σ. προπόνηση και χρόνο με φίλους). Τα ταξίδια είναι αυτά που με αδειάζουν εγκεφαλικά. Προσπαθώ να κάνω τρία τον χρόνο. Είτε για αγώνα, είτε χωρίς».
Αλήθεια, πριν κλείσουμε, υπάρχει Ομοσπονδία Τριάθλου στην Ελλάδα;
«Από τον Σεπτέμβρη έχει ξεκινήσει. Τυπικά έχει ολοκληρωθεί και τώρα οργανώνεται».
Υπάρχει συμμετοχή γυναικών;
«Από έτος σε έτος, γινόμαστε όλο και περισσότερες. Παρακολουθώ σελίδες και βλέπω ότι πολλές με ρωτούν για εξοπλισμό. Ο αθλητισμός πρέπει να υπάρχει, ειδικά οι γυναίκες που καλούνται να κάνουν τόσα πολλά πράγματα μέσα στη μέρα, κάπου πρέπει να ξεσπούν, σαν ψυχοθεραπεία.
Χαίρομαι λοιπόν να βλέπω γυναίκες να ξεκινούν τρίαθλο, άλλωστε δεν έχει ηλικία. Στην απόσταση Ironman, υπάρχει ηλικιακή κατηγορία 85+ και τερματίζουν φουλ. Θέλω να πω: συνεχίστε και προσπαθήστε, γιατί ο αθλητισμός μάς κάνει να περνάμε καλά. Δημιουργεί δεσμούς, νέες φιλίες, άλλους κύκλους, ανοίγουμε τα μάτια, το μυαλό μας και βάζουμε στόχους. Κι όταν μπαίνει στόχος στον αθλητισμό, όταν μπαίνει κανείς σε αυτό το mindset, είναι πολύ εύκολο να βάλει στόχους και σε άλλους τομείς της ζωής του».