Τα ρυπογόνα οχήματα σκοτώνουν

Ο μέσος όρος της ηλικίας των κυκλοφορούντων ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων έχει ξεπεράσει στη χώρα μας τα 15 χρόνια, ενώ αυτός των ελαφρών επαγγελματικών τα 16 και των φορτηγών και λεωφορείων τα 18.

Ο μέσος όρος ηλικίας των αυτοκινήτων στην Ε.Ε. ξεπερνά ελάχιστα τα 10 έτη -και μάλιστα θεωρείται υψηλός. Δεν είναι λοιπόν μυστικό ότι στη χώρα μας κυκλοφορούν κατά κύριο λόγο πολύ παλιά και πολύ ρυπογόνα οχήματα.

Αμείλικτοι οι αριθμοί

Τα οχήματα που διαθέτουν παρωχημένες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες είναι από τις κύριες αιτίες για τα αυξημένα επίπεδα αιωρουμένων σωματιδίων (PM10 και PM2.5), οξειδίων του αζώτου και διοξειδίου του αζώτου (ΝΟΧ, ΝΟ2), ρύπους που παρουσιάζονται καθημερινά στην ατμόσφαιρα στα αστικά κέντρα.

Σε πρόσφατη δημοσίευση του ΕΚΠΑΑ (Περιβάλλον και Υγεία 2019) παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία που δείχνουν την άμεση ανάγκη για μείωση των ρύπων.

Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ετησίως 6.487 θάνατοι αποδίδονται στην έκθεση στα σωματίδια (ΡΜ2.5) στα αστικά και περιαστικά κέντρα, με τα μεγαλύτερα ποσοστά καταγραφής να αφορούν στους πληθυσμούς της Αθήνας (58%, 3.788 θάνατοι) και της Θεσσαλονίκης (13%). Ειδικά στο κέντρο της Αθήνας, οι μακροχρόνιες επιπτώσεις του ρύπου διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) αντιστοιχούν σε 160 θανάτους. Στο παρακάτω γράφημα είναι εμφανής η διαφορά ποιότητας αέρα μεταξύ του αστικού και αγροτικού περιβάλλοντος.

Οι συνεχόμενες υπερβάσεις στις ανώτατες τιμές ορίων που έχει θέσει ο ΠΟΥ είναι από τις αιτίες που αυξάνουν τα νούμερα των πρόωρων θανάτων στη χώρα μας. Ακολουθεί πίνακας με τις υπερβάσεις, όπως αυτές σημειώθηκαν από τους σταθμούς μέτρησης του ΥΠΕΚΑ για τα έτη 2014-2018:

Δημοσιεύσεις ερευνητικών κέντρων καταλήγουν πως η μείωση ρύπων κατά 50% θα είχε ως αποτέλεσμα περίπου 8.000 λιγότερους θανάτους στην Ελλάδα και συγχρόνως πολύ μεγάλο οικονομικό όφελος ως προς τους πόρους που διατίθενται ετησίως στον τομέα της δημόσιας υγείας.

Τι πρέπει να γίνει

Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων και Δικύκλων (ΣΕΑΑ), μία σειρά αυστηρότερων μέτρων κρίνεται πλέον αναγκαία για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην χώρα μας και συγκεκριμένα προτείνει τα εξής:

• Μέτρα κυκλοφορίας οχημάτων στα αστικά κέντρα που θα ενθαρρύνουν τη χρήση νεότερων, πιο καθαρών οχημάτων.

• Αυστηρότερος και πιο ακριβής έλεγχος ρύπων στα ΚΤΕΟ και άμεση εγκατάσταση σε αυτά ειδικών μετρητών εκπομπών σωματιδίων.

• Μηχανογράφηση της κάρτας καυσαερίων.

• Καλή εφαρμογή του ωραρίου φόρτωσης και εκφόρτωσης φορτηγών προμηθειών στα αστικά κέντρα.

• Αποτελεσματικότερη αστυνόμευση του δακτυλίου, με βάση και τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα.

• Ισχυρά κίνητρα κυκλοφορίας και στάθμευσης για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

• Πυκνές, σύγχρονες αστικές δημόσιες μεταφορές.