Aπό ποιες χώρες προέρχονται τα αυτοκίνητά μας;

• Διέξοδος τα κιτ συναρμολόγησης

Στο παρελθόν ήταν τα πράγματα ξεκάθαρα. Τα Audi προέρχονταν από τη Γερμανία, τα Fiat από την Ιταλία, τα Hyundai από τη Νότια Κορέα, τα Toyota από την Ιαπωνία και τα Volvo από τη Σουηδία. Σήμερα κατασκευάζεται το Audi A1 στην Ισπανία, το Fiat 500 στην Πολωνία, το Hyundai Kona Electric στην Τσεχία, το Μitsubishi Space Star στην Ταϊλάνδη και το Volvo XC90 στην Κίνα! Τίποτα δεν είναι πλέον στατικό, όλα προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες και έτσι για παράδειγμα άρχισε να παράγεται το ηλεκτρικό Hyundai Kona Electric και στην Ευρώπη, ενώ κατασκευαζόταν αρχικά μόνον στην Κορέα, εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης στη Γηραιά Ήπειρο.

Βέβαια, έχει αλλάξει και η νοοτροπία των αγοραστών. Πριν χρόνια ρωτούσε ο πελάτης πού έχει φτιαχτεί το μοντέλο το οποίο τον ενδιέφερε, σήμερα κανένας δεν δίνει δεκάρα αν π.χ. το ιαπωνικό Nissan Micra παράγεται πλέον στη Γαλλία και όχι όπως οι πρόγονοί του από τη Μεγάλη Βρετανία και ενδιάμεσα από την Ινδία. Ετσι και αλλιώς τα εργοστάσια οφείλουν να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές ποιότητας, αλλιώς κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά και να μεταφερθεί η παραγωγή τους σε μία άλλη μονάδα, ενώ στα σύγχρονα αυτοκίνητα τοποθετούνται εξαρτήματα προερχόμενα από προμηθευτές από όλες τις γωνιές της γης.

Μία από τις πλέον υποτιμημένες χώρες παραγωγής αυτοκινήτων είναι η Ταϊλάνδη, όπου ο συγκεκριμένος κλάδος συνεισφέρει το 10% στη συνολική οικονομία της χώρας. Σχεδόν τα μισά από τα παραγόμενα οχήματα είναι ανοιχτά ημιφορτηγά τύπου Pick-up, όπως το Mitsubishi L200 και το Toyota Hilux, που αποτελεί και το best seller στην Ταϊλάνδη εδώ και 14 χρόνια. Το συγκεκριμένο μοντέλο παράγεται ωστόσο και στη Νότια Αφρική, όπου διαθέτουν εργοστάσια και άλλες εταιρείες αυτοκινήτων μεταξύ των οποίων και οι Mercedes και BMW.

Σύμφωνα με συγκεντρωτικά στοιχεία του 2019, οι 12 χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή οχημάτων είναι οι εξής:

1. Κίνα, 26,7 εκατ. αυτοκίνητα

2. ΗΠΑ, 10,9 εκατ. αυτοκίνητα

3. Ιαπωνία, 9,7 εκατ. αυτοκίνητα

4. Γερμανία, 4,7 εκατ. αυτοκίνητα

5. Ινδία, 4,7 εκατ. αυτοκίνητα

6. Μεξικό, 4,0 εκατ. αυτοκίνητα

7. Νότια Κορέα, 3,9 εκατ. αυτοκίνητα

8. Βραζιλία, 2,9 εκατ. αυτοκίνητα

9. Ισπανία, 2,8 εκατ. αυτοκίνητα

10. Γαλλία, 2,2 εκατ. αυτοκίνητα

11. Ταϊλάνδη, 2,0 εκατ. αυτοκίνητα

12. Καναδάς, 1,9 εκατ. αυτοκίνητα

Όπως παρατηρούμε, η Κίνα όχι μόνον έχει εκθρονίσει τις ΗΠΑ από την πρώτη θέση αλλά κατασκευάζει πλέον περίπου 2,5 φορές περισσότερα οχήματα από τους Αμερικανούς!

Τα κριτήρια επιλογής μίας χώρας για τη λειτουργία ενός εργοστασίου αυτοκινήτων είναι πολλά. Σημαντικό ρόλο παίζουν μεταξύ άλλων το εργασιακό κόστος, η πολιτική σταθερότητα, η φορολογική διαφάνεια, ο επιδιωκόμενος όγκος παραγωγής, η ύπαρξη προμηθευτών και εξειδικευμένου προσωπικού, ενδεχόμενες συνέργειες, η εσωτερική ζήτηση, κλπ. Στα premium μοντέλα μπορεί να προσδώσει η επιλογή μίας πλούσιας χώρας με ποιοτικό brand name επιπρόσθετη αξία, γι αυτό και βλέπουμε για παράδειγμα ότι πολλά γερμανικά αυτοκίνητα πολυτελείας παράγονται στη χώρα τους.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης έχουν διαμορφωθεί δύο διαφορετικές τάσεις. Η μία είναι να κατασκευάζονται όλα τα οχήματα σε μία χώρα και να εξάγονται από εκεί σε όλες τις αγορές του πλανήτη. Για παράδειγμα σχεδόν όλα τα Mazda παράγονται και προέρχονται από την Ιαπωνία.

Στον αντίποδα έχουμε τις εταιρείες, οι οποίες μεταφέρουν τμήματα της παραγωγής τους στις αγορές, για τις οποίες κυρίως προορίζονται. Η Hyundai κατασκευάζει σχεδόν όλα τα αυτοκίνητά της που προβλέπονται για τους Ευρωπαίους στην Ευρώπη, το Toyota Yaris φτιάχνεται στη Γαλλία, η Corolla στη Μεγάλη Βρετανία και το C-HR στην Τουρκία, ενώ η Mazda έφτιαξε ειδικά εργοστάσιο για το νέο 323 στις ΗΠΑ. Συχνά γίνεται διαχωρισμός παραγωγής του ίδιου μοντέλου. Οι Mercedes C-class για την Ευρώπη κατασκευάζονται στη Βρέμη της Γερμανίας, για την Ασία στην Κίνα, για την Αμερική στις ΗΠΑ και για την Αφρική στη Νότια Αφρική. Αντιθέτως η ναυαρχίδα της γερμανικής μάρκας, η S-class νέας γενιάς θα εξακολουθήσει να παράγεται αποκλειστικά στο Ζιντελφίνγκεν της Γερμανίας, που εκσυγχρονίστηκε ενώ κέρδισε και στον σχετικό ενδοεταιρικό διαγωνισμό μεταξύ 56 εργοστασίων της Mercedes σε όλον τον κόσμο.

Διέξοδος τα κιτ συναρμολόγησης

Σε ακραίες περιπτώσεις, συμφέρει τις εταιρείες να εξάγουν τα αυτοκίνητά τους σε κιτ και να τα συναρμολογούν σε ενδιάμεσες χώρες για φορολογικούς λόγους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ΒΜW X5, που ταλαιπωρήθηκε από τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ της αμερικανικής κυβέρνησης του Τραμπ και της Κίνας. Το συγκεκριμένο SUV κατασκευάζεται αποκλειστικά στις ΗΠΑ, οπότε στην Κίνα θα κόστιζε πανάκριβα εξαιτίας των δασμών που θέσπισε η κυβέρνηση του Πεκίνου ως αντίποινα στους δασμούς εισαγωγής του Τραμπ. Η BMW σκέφτηκε μάλιστα να μεταφέρει όλη την παραγωγή της Χ5 στην Κίνα, τελικά όμως άρχισε να εξάγει το συγκεκριμένο SUV σε κιτ, που συναρμολογούνταν στην Ταϊλάνδη και μπορούσε να τα εξάγει από εκεί στην Κίνα ως ολοκληρωμένα αυτοκίνητα με πολύ χαμηλότερους εισαγωγικούς δασμούς. Τώρα ελπίζει ο κλάδος του αυτοκινήτου ότι θα εξαλειφθούν τέτοιου είδους φαινόμενα χάρη στον λογικότερο νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν!