Καταναλωτές εικόνων! (pic)

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της δυστοπικής μας εποχής δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα ευγενές, ανώτερο, ιδανικό. Ούτε το κέρδος δεν μπαίνει στην εξίσωση. Θεατές δεν υπάρχουν και η ατμόσφαιρα στην υφήλιο δεν επιτρέπει ανεπίκαιρες γιορτές. Ναι, έσοδα, διαφημίσεις, συμβόλαια, χορηγοί, όλα αυτά υπάρχουν, όχι όμως στην έκταση που είχαν συνηθίσει οι διαφημιζόμενοι, οι πολυεθνικές εταιρίες. Το προϊόν που ονομάζεται «Ολυμπιακοί Αγώνες» έχει υποτιμηθεί εδώ και καιρό και την περίοδο της πανδημίας τίποτα δεν μπορεί να γίνει θρίαμβος, τίποτα δεν μπορεί να εξαργυρωθεί. Ή σχεδόν τίποτα. Υπάρχει κάτι που ορίζει τα όρια, καθορίζει τις συμπεριφορές σε όλα τα επίπεδα και διευθύνει την παγκόσμια διοργάνωση: η εικόνα. Καθετί που γεμίζει το οπτικό μας πεδίο είναι το ελάχιστο κέρδος στη μεγάλη ζημιά των Αγώνων. Το μόνο που αντέχει, λοιπόν, είναι η ψευδαίσθηση και αυτή είναι που πουλάνε όσοι συμμετέχουν στην εν λόγω αθλητική εκδήλωση. Και συμμετέχουν όλοι: αθλητές, προπονητές, ομοσπονδίες, ΜΜΕ, εταιρίες και θεατές. Η παραισθητική εμπειρία κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον ώσπου να βρει χώρο η άδολη σκέψη και η κρυμμένη ελπίδα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες κλείστηκαν στον γυάλινο πύργο τους και η απόσταση με την αληθινή επιθυμία έγινε χάσμα αγεφύρωτο. Η εικόνα απαιτεί να καταναλωθεί και να καταναλώσει, κι ας υπάρχουν άδεια καθίσματα, μάσκες και αντισηπτικά.

Η γύμνια που επέβαλλε ο κορονοϊός μεγάλωσε τον χώρο και μίκρυνε τον χρόνο. Οι αθλητές πρέπει να ξεπεράσουν την ερημιά και να φανούν μεγαλύτεροι των Αγώνων. Αναπόφευκτα οδηγούνται στην κρεατομηχανή της εικόνας και αυτός/ή που θα δώσει περισσότερα από τον εαυτό του θα είναι και ο κερδισμένος. Η εικόνα του θα γίνει επίμονη όχληση στην προκαθορισμένη πορεία και θα βρει θέση στη μνήμη του θεατή. Αυτό περιμένει και ο τηλεθεατής. Την μία εικόνα που θα τον καθηλώσει, θα τον κερδίσει, θα τον κάνει να την εγγράψει στη συνείδηση του. Όσο αθώο κι αν ακούγεται όλο αυτό, στην πραγματικότητα δεν είναι. Η επικράτηση του οπτικού ερεθίσματος εξαφανίζει όλα τ’ άλλα και μειώνει την αξία του συναισθήματος. Ο δέκτης περιμένει το μήνυμα του πομπού για να διασκεδάσει, ψυχαγωγηθεί, ξεχαστεί ακόμη και να τονώσει τον εγωισμό του. Η ταχύτητα της εποχής, η μετατροπή των Αγώνων σε βιομηχανία κέρδους και η πανδημία «πνίγουν» τη συμπάθεια, την αναγνώριση της ανωτερότητας, της υπεροχής, την αξία της ήττας. Το μόνο που θέλουμε είναι δούμε νικητές, έντονες προσπάθειες, άμεσα αποτελέσματα και μετά… να προχωρήσουμε. Η σκέψη, η ενσυναίσθηση, η ακοή, χάνονται και κάθε εικόνα μας ενδιαφέρει για τα χρώματα της και τη γρήγορη παράσταση που εξυπηρετεί.

Η κατανάλωση εικόνας γίνεται το μοναδικό που έχουν να προσφέρουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Η εικόνα κυριαρχεί του λόγου και όσο περισσότερες μας δώσει κάποιος αθλητής, τόσο θα αυξηθεί και η χρηματιστηριακή του αξία. Οι διοργανωτές των Αγώνων, τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα, οι πολυεθνικές ένδυσης, υπόδησης, εξοπλισμού, οι πολιτικές ηγεσίες ξέρουν ότι η άψογη εικόνα θα φέρει χρήμα, φήμη, διαφήμιση, κύρος, επιρροή. Ο αθλητής προσπαθεί μεν για τον εαυτό και την πατρίδα του, όμως ξέρει ότι η εικόνα του είναι αυτή που θέλει να δει ο κόσμος. Το κοινό, εκπαιδευμένο τηλεοπτικά, υποταγμένο στις εντολές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, θέλει την εικόνα για να ικανοποιήσει ρηχές επιθυμίες και να κρατήσει άθικτη την πομφόλυγα που τον περιβάλλει. Οι επιδόσεις, μεγάλες ή μικρές, δεν υπάρχουν για να προάγουν την ανθρώπινη υπέρβαση, αλλά για να στηρίζουν το εθνικό, κοινωνικό, πολιτισμικό μας πλαίσιο. Οι εικόνες μένουν ανεπεξέργαστες και όσοι τις διακινούν ξέρουν πού θα σωρευτούν οι περισσότερες, ξέρουν ποιες θα φέρουν κέρδη και θα κάνουν τον κόσμο να ξεχάσει τη θελτική τους ψευδαίσθηση.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες οφείλουν να επαναπροσεγγίσουν τις συνθήκες κάτω από τις γεννήθηκαν. Η ευγενής άμιλλα, η συμφιλίωση των λαών, η κοινή προσπάθεια πρέπει να έρθουν ξανά στο προσκήνιο και να είναι αυτά που θα κατευθύνουν την εικόνα και τις επιθυμίες μας. Όταν η εικόνα γεμίσει με αληθινό και μόνιμο συναίσθημα τότε η κατανάλωση θα πάψει και όλοι θα ζητάνε και θα δίνουν περισσότερα.