Η γροθιά που άλλαξε την ιστορία! (vids)

Ήταν ακριβώς 45 χρόνια πριν, στις 16 Οκτωβρίου, όταν ο τελικός των 200μ των ανδρών και αργότερα η απονομή έμελε να σημαδέψει το κορυφαίο αθλητικό γεγονός του πλανήτη. Η «Μαύρη Δύναμη» έφερε την επανάσταση, αυτό το «κλικ» που χρειαζόταν για να αρχίσουν όλα. Και μάλιστα βρήκε υποστηρικτή στο πρόσωπο του Αυστραλού Νόρμαν, που τάχθηκε υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κυρίως υπέρ των συναθλητών του.

Ο Αμερικανός Τόμι Σμιθ με 19.83 έπαιρνε το χρυσό μετάλλιο στην κούρσα με νέο παγκόσμιο ρεκόρ, ενώ ο συμπατριώτης του Τζον Κάρλος συμπλήρωνε το βάθρο των νικητών (20.10), με τον Πίτερ Νόρμαν να μπαίνει «σφήνα» στους Αμερικανούς με 20.06. Όλα κυλούσαν… αθλητικά μέχρι εκείνη τη στιγμή και λίγο πριν από την απονομή.

Οι δύο Αμερικανοί εμφανίστηκαν χωρίς παπούτσια και με μαύρες αθλητικές κάλτσες, ενώ ο Σμιθ φορούσε κι ένα μαύρο μαντίλι εκπροσωπώντας έτσι την μαύρη υπερηφάνεια, με τον συμπατριώτη του Κάρλος να φοράει ένα μαύρο κολιέ θέλοντας όπως εξήγησε στη συνέχεια να τιμήσει όσους θανατώθηκαν, χωρίς ποτέ να πει κανείς μια προσευχή για αυτούς. Την ώρα της του εθνικού ύμνου οι Αμερικανοί σήκωσαν ψηλά τη γροθιά τους φορώντας από ένα μαύρο γάντι, ενώ και ο Νόρμαν φορούσε στο στήθος ένα ολυμπιακό σχέδιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η κίνηση των Αμερικανών σήκωσε θύελλα αντιδράσεων, οι νικητές αποδοκιμάστηκαν έντονα κατά την αποχώρησή τους από το Ολυμπιακό Στάδιο, όπως και από τα ΜΜΕ, ενώ η ΔΟΕ απαίτησε να αποχωρήσουν άμεσα από το Ολυμπιακό Χωριό. Παρά την άρνηση της Ολυμπιακής Επιτροπής των ΗΠΑ, η απειλή για αποκλεισμό όλης της αποστολής των Αμερικανών από τους Αγώνες οδήγησε στην απομάκρυνσή τους.

Χρόνια αργότερα, στην αυτοβιογραφία του, ο Σμιθ ανέφερε ότι η κίνηση αυτή δεν ήταν χαιρετισμός στη «Μαύρη Δύναμη», αλλά στα ανθρώπινα δικαιώματα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όμως ήταν η αρχή της επανάστασης που αργότερα εκφράστηκε όχι μόνο μέσα από τον αθλητισμό, αλλά τη μουσική και την τέχνη.

Σήμερα, ένα γλυπτό, από την σκηνή της απονομής, όπου οι γροθιές είναι υψωμένες, κοσμεί το San Jose State University.