La Liga: Η «αόρατη προπόνηση» και πώς μεγιστοποιείς την απόδοση των παικτών σου

• Στο τεχνικό τιμ της Γρανάδα υπάρχει ένα μότο, το οποίο βρίσκει εφαρμογή σε όλο και περισσότερες ομάδες: «Πρέπει να είμαστε σπεσιαλίστες 21 διαφορετικών ποδοσφαιριστών»
• «Κάποιες φορές σκεφτόμαστε ότι είναι θέμα δύναμης, αλλά στην πραγματικότητα όλα εξαρτώνται από μια πρωτογενή διαδικασία όπου ο εγκέφαλος κυριαρχεί και δίνει εντολές»

Υπάρχει ο τέλειος αθλητής; Αυτός που μπορεί να αντέξει στο φουλ και τα 90 λεπτά ενός αγώνα, στα 60 παιχνίδια που περιλαμβάνει περίπου κάθε σεζόν, χωρίς μάλιστα να τραυματιστεί; Όχι, αλλά στα προπονητικά κέντρα της ισπανικής La Liga γίνεται εξαιρετική δουλειά προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.

Η σύγχρονη τεχνολογία, αποτέλεσμα μελετών και πειραμάτων, τίθεται στην υπηρεσία των ομάδων, ώστε να μεγιστοποιήσουν την απόδοση του ποδοσφαιριστή, προσέχοντας μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια της υγείας του: Συστήματα GPS, Big Data, neuropriming, διατροφή, συστήματα δονήσεων, αδράνειας, μελέτες ύπνου, υδροθεραπεία, συσκευές χωρίς βαρύτητα, ψυχολογία και πάει λέγοντας.

«Το πτυχίο του γυμναστή είναι μόνο μια από τις ιδιότητες σου. Σε τελική ανάλυση, εμείς είμαστε βελτιστοποιητές της απόδοσης» εξηγεί ο γυμναστής της Γρανάδα, Βίκτορ Λαφουέντε. «Φαίνεται πως σημασία έχει μόνο ποιος τρέχει περισσότερο, ποιος πηδάει πιο ψηλά και ποιος αντέχει περισσότερο. Αλλά υπάρχουν πολλά παραπάνω: Ο ύπνος, τα εργοεργικά βοηθήματα, οι διαπροσωπικές σχέσεις με τους παίκτες... Δεν είναι μόνο η δομή ασκήσεων ενδυνάμωσης» συμπληρώνει.

«Πρώτα πρέπει να ξέρεις ποιο είναι το παιχνίδι σου. Θέλεις πίεση ψηλά, γρήγορες αντεπιθέσεις όταν παίρνεις την μπάλα... Κάθε άσκηση που σχεδιάζουμε επικεντρώνεται σε αυτό, με την ανάλογη φυσική προετοιμασία» προσθέσει ο γυμναστής της Οσασούνα, Σέρτζι Πέρεθ.

«Σήμερα όλα αυτά μοιάζουν δεδομένα, αλλά χρειάστηκε ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν ξεκίνησα, η βίβλος μας ήταν «Η φυσική προετοιμασία στο ποδόσφαιρο βασισμένη στον αθλητισμό», από τον Κάρλος Άλβαρεθ ντελ Βιγιάρ. Αυτό τα λέει όλα. Παλιά, οι προπονητές αυτό που ήθελαν ήταν ένας άνθρωπος να δίνει εντολή στους παίκτες να τρέχουν. Τίποτε άλλο. Τώρα κυρίως πρόκειται για δουλειά στο γήπεδο και με μπάλα» επισημαίνει ο Ντάνι Παστόρ, γυμναστής της Μαγιόρκα που υπήρξε συνεργάτης του Μανόλο Χιμένεθ, στην πρώτη του θητεία στην ΑΕΚ, το 2011.

Οι βάσεις της προετοιμασίας

Στη σύγχρονη εποχή, η φυσική προετοιμασία στο ποδόσφαιρο βασίζεται στην προσφορά της τεχνολογίας, στην εξατομίκευση των ασκήσεων, στην προσαρμογή σε ένα ποδοσφαιρικό στιλ με περισσότερες ασκήσεις στο γήπεδο απ' ότι στο γυμναστήριο, στην πρόληψη των τραυματισμών και στην επιρροή διαφόρων ιατρικών και βιολογικών εργασιών και μελετών.

Η φυσική προετοιμασία δεν έχει να κάνει μόνο με το να τρέχεις απλώς για να το κάνεις και να παρατηρείς πόσο ανεβαίνουν οι παλμοί, ακουμπώντας τον λαιμό του ποδοσφαιριστή. Ο Χαβιέρ Μινιάνο, θρύλος των γυμναστών στην Ισπανία και πλέον στην Βαλένθια, υποστηρίζει ξεκάθαρα ότι «το μέλλον περνάει από την τεχνολογία και πιο συγκεκριμένα την χρησιμοποίηση του Big Data. Πρέπει να δώσουμε την σκυτάλη σε κάτι πιο επιστημονικό σε επίπεδο έρευνας για να απλοποιηθούν αυτά τα στοιχεία. Το μέλλον βρίσκεται επίσης στην ατομική δουλειά: Να εξατομικευτούν ακόμα περισσότερο οι προπονήσεις».

Στο τεχνικό τιμ της Γρανάδα υπάρχει ένα μότο, το οποίο βρίσκει εφαρμογή σε όλο και περισσότερες ομάδες: «Πρέπει να είμαστε σπεσιαλίστες 21 διαφορετικών ποδοσφαιριστών»

Οδηγοί στο ισπανικό ποδόσφαιρο γι' αυτή την εξέλιξη είναι γυμναστές – τοτέμ όπως ο Πάκο Σεϊρούλο (διευθυντής του τομέα μεθοδολογίας της Μπαρτσελόνα) ή ο Γκρεγκορί Ντιπόν (Ρεάλ Μαδρίτης), παγκόσμιος πρωταθλητής με την Γαλλία το 2018.

Μέσα στο γήπεδο, αντίστοιχα, βετεράνοι ποδοσφαιριστές που μοιάζουν... 25άρηδες, όπως είναι ο Χοακίν (Μπέτις, 38 ετών), ο Ντιέγο Λόπεθ (Εσπανιόλ, 38), ο Αρίτς Αντούριθ (Αθλέτικ Μπιλμπάο, 38), ο Χόρχε Μολίνα (Χετάφε, 37), ο Σάλβα Σεβίγια (Μαγιόρκα, 35) και πάει λέγοντας.

Γρανάδα: Η τοπική μυϊκή δόνηση

Η Γρανάδα επέστρεψε τον περασμένο Μάιο στην πρώτη κατηγορία, ούσα η ομάδα με τους λιγότερους τραυματισμούς σε όλο το ισπανικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο: Μόλις πέντε. Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην επαναστατική τοπική μυϊκή δόνηση, ένα σύστημα που εισήγαγε στην προετοιμασία ο γυμναστής Βίκτορ Λαφουέντε, ένας από τους πιονιέρους στην Ευρώπη.

«Εμφανίστηκε το 2016» εξηγεί. «Έψαχνα μια τεχνική μυϊκής ενεργοποίησης και συνάντησα τη Neuromecanica LAB, η οποία το πετύχαινε με προσέγγιση από τη νευρολογική πλευρά. Ο πατέρας μου είχε Αλτσχάιμερ και ήταν το πρώτο κίνητρο που με οδήγησε στο να γνωρίσω πως λειτουργεί ο εγκέφαλος» συνεχίζει ο Λαφουέντε.

«Άλλο κίνητρο ήταν να ανακαλύψω γιατί πολλοί παίκτες παθαίνουν υποτροπή σε τραυματισμούς τους. Και ανακάλυψε ότι οι τραυματισμοί δεν διαταράσσουν το σώμα μόνο σε μυϊκό – σκελετικό επίπεδο, αλλά και στους νευρολογικούς μηχανισμούς. Ακόμα και αν ιατρικά ξεπεράσεις έναν τραυματισμό, εξακολουθούν να υπάρχουν νευρολογικές διαταράξεις που μπορούν να οδηγήσουν στο να εμφανιστεί ξανά αυτός ο τραυματισμός» εξηγεί.

«Κάποιες φορές σκεφτόμαστε ότι είναι θέμα δύναμης, αλλά στην πραγματικότητα όλα εξαρτώνται από μια πρωτογενή διαδικασία όπου ο εγκέφαλος κυριαρχεί και δίνει εντολές»

Η τοπική μυϊκή δόνηση – με εργαλεία διαφόρων μορφών – λειτουργεί ώστε να ενεργοποιηθεί ο συγκεκριμένος προβληματικός μυς, κάτι που βοηθάει στην αναδιοργάνωση και επανασύνδεση των νευρολογικών κυκλωμάτων. Δεν αρκεί ο μυς να είναι υγιής, αλλά πρέπει και ο εγκέφαλος να ξέρει ότι είναι υγιής.

Βασισμένη σε παρόμοιες θεωρίες, άλλη πρακτική neuropriming (αύξηση της διέγερσης του εγκεφάλου) που αναπτύσσει η Γρανάδα είναι μέσω της παρακολούθησης εικόνων. Το σύστημα εικονικής πραγματικότητας «Motor Imagery», το χρησιμοποίησαν στον σοβαρά τραυματία Κίνι, ο οποίος έβλεπε τον εαυτό του να κάνει συγκεκριμένες κινήσεις στο γήπεδο, αφού πρώτα είχε δει μια σειρά από επιλεγμένες εικόνες. Διαπίστωσαν ότι αυτή η διαδικασία βοηθούσε στην αποκατάσταση.

Το τεχνικό τιμ της Γρανάδα, σε συνεννόηση με τα υπόλοιπα τμήματα του συλλόγου, μελετάει και τον ύπνο των ποδοσφαιριστών, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητά του και, μέσω αυτού, την υγεία τους. Όλα με στόχο την μεγιστοποίηση της απόδοσης των παικτών.

Μαγιόρκα: Ο καρδιακός ρυθμός και τα GPS

Πριν από δύο σεζόν, η Μαγιόρκα έπαιζε στην τρίτη κατηγορία και πλέον το κάνει στην πρώτη, καταφέρνοντας να νικήσει ομάδες όπως η Ρεάλ Μαδρίτης ή η Βαλένθια. Ένα από τα μυστικά της ομάδας των Βαλεαρίδων Νήσων; Ο γυμναστής Ντάνι Παστόρ, ο οποίος δουλεύει στο ποδόσφαιρο πάνω από είκοσι χρόνια.

Στηριζόμενη και στην παρουσία του Αμερικανού μεγαλομετόχου, Ρόμπερτ Σάρβερ (μεγαλομέτοχος και των Φοίνιξ Σανς του ΝΒΑ), η Μαγιόρκα βελτιώνει συνεχώς το επίπεδο των μηχανημάτων με τα οποία παρακολουθεί και τελειοποιεί την καθημερινή δουλειά των ποδοσφαιριστών.

Μια από τις μεθοδολογίες που ξεχωρίζει είναι η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού για τη μέτρηση της κόπωσης του παίκτη, μέσω ενός απλού software το οποίο μέσα σε τρία λεπτά κάνει την απαραίτητη μέτρηση. Οι γυμναστές κάνουν αυτή την μέτρηση στους παίκτες δύο με τρεις φορές την εβδομάδα, όταν οι παίκτες προσέχονται στο προπονητικό κέντρο, προτού καν πάνε για πρωινό.

Ο Παστόρ, επίσης, διαθέτει ένα σύστημα μέτρησης ισχύος και δύναμης σε αδρανειακά συστήματα, συγκεκριμένα με κωνικές τροχαλίες, ανεπτυγμένα όργανα σε σχέση με τα παραδοσιακά του γυμναστηρίου, αφού προκαλούν πολλές περισσότερες κινήσεις, οι οποίες προσεγγίζουν καλύτερα την πραγματικότητα του ίδιου του παιχνιδιού.

Υπάρχει, επίσης, μια πλατφόρμα αλμάτων που είναι πολύ αποτελεσματική τόσο για τα οριζόντια άλματα και τις επιδόσεις σε αυτά, όσο και για την μέτρηση πιθανών ασυμμετριών στην προσγείωση, οι οποίες μπορεί να είναι συνώνυμες κάποιας ενόχλησης.

Και, βεβαίως, υπάρχουν τα πολύ διαδεδομένα GPS, τα οποία συλλέγουν πολύτιμες πληροφορίες, ακόμα και σε χαλαρωτικές ασκήσεις όπως το ποδοτένις. Σε μια τέτοια, ο Παστόρ διαπίστωσε μια σχετική επιβάρυνση στα χτυπήματα του ποδιού στήριξης και έπραξε ανάλογα. Τίποτα δεν ξεφεύγει από τον «Μεγάλο Αδελφό», όπως είναι πλέον τα GPS για το ποδόσφαιρο.

Οσασούνα: Big Data και Mediacoach

Σύμφωνα με μια στατιστική για το πρώτο μισό της φετινής La Liga, η Οσασούνα θα βρίσκονταν στις θέσεις υποβιβασμού, αν υπολογίζονταν μόνο τα αποτελέσματα των πρώτων ημιχρόνων στους αγώνες της. Από την άλλη, όμως, θα ήταν στην πρώτη εξάδα αν υπολογίζονταν μόνο τα αποτελέσματα των δευτέρων ημιχρόνων!

Αυτή η διατήρηση της φυσικής κατάστασης σε όλο το 90λεπτο οφείλεται πρωτίστως στον γυμναστή Σέρτζι Πέρεθ, αδελφό του Χεσούς, ο οποίος υπήρξε γυμναστής στην δευτεραθλήτρια Ευρώπης Τότεναμ του Μαουρίσιο Ποτσετίνο.

Η βασική έγνοια του Σέρτζι ήταν η σωστή διαχείριση όλων των στοιχείων απόδοσης που συλλέγονται μέσω των GPS που φορούν οι ποδοσφαιριστές και, γι' αυτό, πρότεινε την δημιουργία ενός νέου τμήματος Big Data.

«Στις προπονήσεις δουλεύουμε με ένα σύστημα GPS, ελέγχοντας παραμέτρους όπως την απόσταση που διανύουν οι παίκτες μας, την προσπάθεια σε υψηλή ένταση, την μέγιστη ταχύτητα, επαφές, επιταχύνσεις... Μπορείς να τα παρακολουθείς όλα αυτά την ώρα που γίνονται, κάτι που είναι χρήσιμο για παίκτες με κάποια ενόχληση. Αυτά τα στοιχεία τα διασταυρώνουμε με όσα προκύπτουν μέσω GPS στα παιχνίδια, αλλά και την Mediacoach, την πλατφόρμα βίντεο – ανάλυσης που προσφέρει η La Liga στις 42 επαγγελματικές ομάδες της» εξηγεί ο γυμναστής της Οσασούνα.

«Με την Mediacoach μπορούμε να δούμε επίσης τι κάνουν οι αντίπαλοί μας. Στις αρχές της εβδομάδας, λοιπόν, δίνουμε έναν φάκελο στον προπονητή με τα στοιχεία της αντίπαλης ομάδας, ώστε να μπορεί να προβλεφθεί πως μπορεί να εξελιχθεί το επικείμενο παιχνίδι: Σε τι ύψος πιέζει η αντίπαλη ομάδα, το βάθος και το πλάτος της, που κλέβει περισσότερες μπάλες, πόσες καταστάσεις τελικής προσπάθειας γίνονται ανά αγώνα κλπ.» συνεχίζει.

Η χρήση του Big Data είναι τόσο διαδεδομένη στο σύγχρονο ποδόσφαιρο που η Οσασούνα εν προκειμένω χρησιμοποιεί τα στοιχεία της Mediacoach και όταν θέλει να αποκτήσει έναν ποδοσφαιριστή που αγωνίζεται στην Ισπανία, αφού σε πέντε λεπτά έχει όλα τα στοιχεία του στο πιάτο.

Βαλένθια: Ο δάσκαλος Μινιάνο

Δεξί χέρι προπονητών πρώτης γραμμής όπως ο Βιθέντε ντελ Μπόσκε και ο Ράφα Μπενίτεθ, ο Χαβιέρ Μινιάνο έχει στο βιογραφικό του, μεταξύ άλλων, δύο Champions League και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο.

Δάσκαλος για τους γυμναστές για πάνω από τριάντα χρόνια, ο γυμναστής της Βαλένθια στάζει μέλι για το Big Data, μέσω του οποίου γίνεται επιστημονική προσέγγιση των αμέτρητων στοιχείων που μπορείς να συλλέξεις για έναν ποδοσφαιριστή μέσω των GPS.

Πριν από είκοσι χρόνια, όντας στην Ρεάλ Μαδρίτης, χρησιμοποίησε ένα πρόγραμμα ονόματι AMESCO, μέσω του οποίου μπορούσε να πληροφορηθεί την προσπάθεια ενός παίκτη ανά αγώνα. Πλέον, μέσω του GPS αυτό είναι εφικτό για κάθε παίκτη, σε κάθε αγώνα και σε κάθε προπόνηση.

«Έτσι μπορούμε να σεβαστούμε την πραγματική απαίτηση και να δώσουμε στον ποδοσφαιριστή το απαραίτητο τρόφιμο» λέει ο Μινιάνο ο οποίος, με την αύξηση των αγώνων, διαπιστώνει και τεράστια διαφοροποίηση στις προπονήσεις.

«Ο ποδοσφαιριστής έχει πλέον μια αθλητική κουλτούρα πολύ πιο σημαντική. Όχι μόνο στην καθημερινή δουλειά, αλλά και στη προσωπική φροντίδα, σε ότι έχει να κάνει με ξεκούραση, βάρος, διατροφή και πάει λέγοντας» συμπληρώνει ο γυμναστής της Βαλένθια. Γιατί, καλή και άγια η τεχνολογία, αλλά πρέπει να συνεργάζεται και ο ανθρώπινος παράγοντας.