Κανόνας του 50+1: Πριμ στην κουλτούρα ή περιορισμός ανάπτυξης; (poll)

Αν εξετάσεις κάθε ένα από τα εδραιωμένα ως Top-5 πρωταθλήματα, μπορείς να βρεις κι από ένα σήμα-κατατεθέν. Η Premier League πλασάρει τον πιο υψηλό ανταγωνισμό, για τους περισσότερους το πλουσιότερο θέαμα. Η Serie A φημίζεται για τις «κόντρες» της εξέδρας, που δίνουν το δικό τους χρώμα ανεξαρτήτως εποχής και αγωνιστικού επιπέδου. Η La Liga έμαθε να ταυτίζεται με το δίπολο Ρεάλ Μαδρίτης-Μπαρτσελόνα, αλλά κρύβει κι εκείνη τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της, ιδίως στους «μικρούς» της κατηγορίας. Σίγουρα, η Bundesliga συναντάται στο λήμμα δίπλα από τη λέξη «ρομαντισμός».

Το «Against Modern Football» βρίσκει θιασώτες τους Γερμανούς οπαδούς, οι οποίοι κινούν τα νήματα για να διατηρείται αναλλοίωτη η κουλτούρα δεκαετιών και η αγάπη για το άτοφιο παιχνίδι, την ατμόσφαιρα πάνω από όλα. Το «κλειδί» για να μην παραβιαστεί αυτή η άγραφη σύμβαση αποτελεί το «50+1»: ο κανόνας πλειοψηφίας που ακούγεται και γράφεται συχνά και γύρω του στήνονται αντιπαραθέσεις, πολεμικές και περιστρέφονται τα σωματεία της χώρας.

Πρόσφατα επανήλθε στην επικαιρότητα το debate, με την αιώνια αφορμή του 21ου αιώνα, που λέγεται Ντίτμαρ Χοπ. Ο αμφιλεγόμενος big player μεγαλομέτοχος της Χόφενχαϊμ κατέκλυσε τα πρωτοσέλιδα εφημερίδων και τα πανό των οπαδών στα τέλη του Φεβρουαρίου, με την αντίδραση των παικτών της ομάδας και της Μπάγερν Μονάχου στο μεταξύ τους ματς όπου αντάλλαζαν πασούλες για 13 λεπτά μέχρι το φινάλε να χρίζεται «iconic» εις το διηνεκές.

Ο 79χρονος ιδρυτής της SAP λογίζεται ως ο κατεξοχήν «παραβάτης» του περιβόητου κανόνα λειτουργίας. Παραδόξως, στο διάστημα από τα γεγονότα της 29ης Φεβρουαρίου μέχρι σήμερα, η υπόληψη του στην παγκόσμια κοινότητα αναβαθμίστηκε, εν μέσω κορονοϊού. Η φαρμακευτική εταιρεία Cure Vac στην οποία είναι συνιδρυτής ανακοίνωσε ότι εργάζεται για την παραγωγή του εμβολίου για τον Covid-19, ο Ντόναλντ Τραμπ προσπάθησε να κλείσει συμφωνία για την αποκλειστική χορήγηση του στις ΗΠΑ, όμως ο Χοπ απάντησε προς τιμήν του πως «το εμβόλιο θα δοθεί στο σύνολο της ανθρωπότητας και μόνο».

Πίσω στα ποδοσφαιρικά, μπορεί να διείσδυσε στα πράγματα του αγαπημένου του συλλόγου καθ’ όλα νόμιμα και να ανέλαβε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών με τις ευλογίες της Λίγκας (DFL), αυτό όμως δεν ανταποκρίνεται στην κοσμοθεωρία της λαϊκής βάσης, που έχει αναδειχθεί σε ηγετικό παράγοντα των συλλόγων με το πέρασμα των χρόνων.

(Η αναλυτική ιδιοκτησιακή σύνθεση των ομάδων της Bundesliga. Πηγή: KPMG Football Benchmark)

Παραδοσιακά, οι ενώσεις μελών (τα αρχικά e.V στις ομάδες) ήταν εκείνες που εκπροσωπούσαν από νομική σκοπιά τα κλαμπ στη Γερμανία. Ο έλεγχος ήταν αποκλειστικά δική τους αρμοδιότητα, απορρίπτοντας τους επιφανείς ιδιώτες και μελλοντικά τις εταιρείες-κολοσσούς. Ακόμα και όταν η σταδιακή επαγγελματοποίηση του αθλήματος επέφερε το 1998 τη διάκριση σε μία ερασιτεχνική ένωση για τα υπόλοιπα αθλήματα και μια καθαρά κερδοσκοπική εταιρεία ως νομικό πρόσωπο για το ποδοσφαιρικό τμήμα, η δύναμη των μελών ήταν η κυρίαρχη, σε ένα μοντέλο δημοκρατικής-συμμετοχικής λειτουργίας που ικανοποιούσε την μάζα και διατηρούσε αγνή τη συνείδηση.

Οι 50+μία ψήφοι αποτέλεσαν την δικλείδα ασφαλείας για να μην εισχωρήσει εξωτερική δύναμη στο οικοδόμημα της Bundesliga, μέχρι να δημιουργηθούν τα παραθυράκια στον κανόνα.

Το 2011 η DFL εισήγαγε την εξαίρεση, κατά την οποία αν ένας επενδυτής συνεισφέρει στο κλαμπ οικονομικά ως μειοψηφία για τουλάχιστον 20 χρόνια, μπορεί να διεκδικήσει τον απόλυτο έλεγχο του κλαμπ, κατόπιν έγκρισης, όμως, της DFL. Κατ’ αυτόν τον τρόπο απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών ο Ντίτμαρ Χοπ στη Χόφενχαϊμ, οι Μπάγερ Λεβερκούζεν και Βόλφμσπουργκ, που ιδρύθηκαν και διοικούνται από την φαρμακευτική βιομηχανία Bayer και την αυτοκινητοβιομηχανία Βόλφσμπουργκ αντίστοιχα. Από την άλλη, η απόπειρα του Μάρτιν Κιντ να αναλάβει το Ανόβερο το 2009 έπεσε εμφατικά στο κενό, με τις 32 από τις 36 ομάδες να ψηφίζουν αρνητικά.

Ανάμεσα σε αυτές τις περιπτώσεις βέβαια, ξεπροβάλλει και το παράδειγμα της Λειψίας, η οποία αποτελεί μοναδική περίπτωση και εγείρει νέο αντίλογο ως προς την λειτουργικότητα του κανόνα στη σημερινή εποχή. Τυπικά, τα εγγεγραμμένα μέλη του συλλόγου διαθέτουν τον έλεγχο, όμως, από τα 750 σε σύνολο (η Μπάγερν αριθμεί 293.000), δικαίωμα ψήφου έχουν μόλις τα 19! Κι όλα ανήκουν στα στελέχη της Red Bull, καταρρίπτοντας την ουσία του κανόνα, αιτία που έχει συσπειρώσει το γερμανικό κοινό κατά του συλλόγου.

(Η λίστα των εγγεγραμμένων μελών για κάθε σύλλογο της Bundesliga. Πηγή: KPMG Football Benchmark)

Το ουσιαστικό σημείο της αντιπαράθεσης γύρω από το «50+1», που βλέπει υποστηρικτές και με βάση την ελληνική νοοτροπία, είναι οι επιχειρηματικές ευκαιρίες που απορρίπτει και που θα μπορούσαν να ευεργετήσουν συνολικά το γερμανικό ποδόσφαιρο. Αυτή τη στιγμή η Bundesliga κρατά σε αξιοπρεπές σημείο την εμπορική της σημαία, χάρη στην υψηλή προσέλευση των γηπέδων (43.000 εισιτήρια μ.ο.) και τις χορηγικές συμφωνίες. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα της αποφέρουν λιγότερα συγκριτικά με Premier League, La Liga, Serie A. Ακόμη κι έτσι, βρίσκεται στη 2η θέση με τα περισσότερα έσοδα, χωρίς όμως περαιτέρω προοπτική για την απόλυτη εκτόξευση.

Ο Χανς-Γιόακιμ Βάτσκε, πρόεδρος της Ντόρτμουντ, συντηρεί την κυρίαρχη άποψη του πώς επιδρά ο κανόνας στην Bundesliga: «Το 50+1» κάνει περισσότερο καλό, παρά κακό. Οι περισσότερες ομάδες δεν θα μπορούσαν να βρουν έναν Ρόμαν Αμπράμοβιτς, που θέλει να βλέπει την Τσέλσι πραγματικά να κερδίζει. Κατά βάση, οι επενδυτές θέλουν περισσότερο χρήμα. Και από ποιους θα το αποκτήσουν; Από τους θεατές».

Η δεύτερη ανάγνωση ανήκει σε εσάς, μέσω του παρακάτω poll.