Το πρωτάθλημα με τη μεγαλύτερη πίεση

Σε νέα του έρευνα, το BBC παρουσιάζει μερικά ενδεικτικά στοιχεία για την προπονητική... ανθρωποφαγία που εξελίσσεται στο Νησί. Μολονότι έχουν γράψει ιστορία ομάδες με σταθερότητα στον πάγκο, τα τελευταία χρόνια η αλλαγή προπονητών γίνεται μόδα, με την Αγγλία να πλησιάζει τα άλλα μεγάλα πρωταθλήματα. Σχεδόν 200 managers από την Premier League και τις χαμηλότερες κατηγορίες της Football League έχουν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους. Η περσινή σεζόν έσπασε κάθε ρεκόρ, με 58 συνολικά απολύσεις, δείχνοντας μια ανοδική τάση. Την πλησιάζει μόνο η περίοδος 2001-02, όπου έπεσε... τσεκούρι σε 53 managers. Για δεύτερη σερί σεζόν και τρίτη στις τελευταίες τέσσερις, πρώτη σε απολύσεις βρίσκεται η Championship, η δεύτερη τη τάξει κατηγορία στο Νησί.

Μέχρι στιγμής φέτος έχουν απομακρυνθεί ο Ρομπέρτο Ντι Ματέο από την Άστον Βίλα, ο Τζίμι Φλόιντ Χασελμπάινκ από την ΚΠΡ, ο Κένι Τζάκετ από τη Γουλβς, ο Πολ Τρόλοπ από την Κάρντιφ, ο Άλαν Σταμπς από τη Ρόδεραμ, ο Βάλτερ Τζένγκα της Γουλβς, ο Γκάρι Κάλντγουελ της Γουίγκαν, ενώ υπάρχουν κι άλλοι που βρίσκονται υπό συνεχή κρίση.

Είναι αρκετά διαδεδομένη πλέον σε όλους η άποψη πως πέραν του βραχυπρόθεσμου, η αλλαγή στους πάγκους δεν αλλάζει και τόσο τη μοίρα των ομάδων. «Πρόκειται για μια από τις πιο ανησυχητικά ζητήματα του αγγλικού ποδοσφαίρου», ανέφερε χαρακτηριστικά η LMA, η Ένωση Επαγγελματιών Προπονητών, προσθέτοντας πως: «αυτή η αστάθεια δεν είναι υγιής, ούτε οδηγεί στην μακροπρόθεσμη επιτυχία των συλλόγων». Ο Ολλανδός οικονομολόγος Μπας τερ Βιλ, έχοντας μελετήσει την επίδραση της αλλαγής στους πάγκους σε 18 σεζόν της Eredivisie κατέληγε: «Το να αλλάζεις έναν προπονητή σε περίοδο κρίσης βελτιώνει τα αποτελέσματα στο άμεσο μέλλον. Αλλά αυτό είναι ένα στατιστικό που παραπλανεί, επειδή το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο κι αν δεν το έκανες».

Ο ισχυρισμός του βασίζεται σε ευρήματα, καθώς συνέκρινε τα κλαμπ που άλλαξαν τεχνικό με εκείνα που τον κράτησαν. Ο Ολλανδός ξεκαθαρίζει ότι τα ευρήματα του ισχύουν για όλες τις λίγκες και η Αγγλία των δικαιώνει: Από τα επτά κλαμπ που έχουν αλλάξει 5+ προπονητές από τη σεζόν 2012-13, μόλις τα 2 βρίσκονται σε καλύτερη θέση από ό,τι ήταν. Υπάρχουν επίσης και τα case studies. Ομάδες όπως η Μπόρνμουθ, η Μίντλεσμπρο, η Μπέρνλι. Έχτισαν το πρότζεκτ τους στη σταθερότητα, χάραξαν ένα κοινό πλάνο ανάμεσα στους chief executives, τους προπονητές και τα όλο το ποδοσφαιρικό τμήμα και πορεύτηκαν έτσι με επιτυχία. Παρόλα αυτά, πολλές ομάδες, κυρίως της Championship, συνεχίζουν να επενδύουν στην συνεχή αλλαγή.

Πηγή: BBC

Τη μεγαλύτερη επίδραση ως προς αυτή τη στάση των ομάδων την έχει η τεράστια πίεση που συγκεντρώνεται στις ομάδες της Championship. Και είναι πολυεπίπεδη. Ήταν κάτι που βίωσε από πρώτο χέρι ο Απόστολος Βέλλιος και το εξήγησε κατά τη διάρκεια της βράβευσής του από την Ελληνική Λέσχη Φιλάθλων Νότιγχαμ Φόρεστ: Η πίεση είναι τεράστια από τον κόσμο, που βλέπει μια ομάδα με τεράστιο παρελθόν να μένει καθηλωμένη για χρόνια στη δεύτερη κατηγορία της Αγγλίας και απαιτεί άμεση επιστροφή. Δύο ματς είναι αρκετά για γκρινιάξουν ή να αποθεώσουν. Κι αν κάνουν το πρώτο, η πίεση ενισχύεται. Η Φόρεστ δεν είναι η μοναδική περίπτωση που η ιστορία βάζει τον πήχη ψηλότερα από το τωρινό της status Η Λιντς, η Ντέρμπι, η Άστον Βίλα, η Γουλβς, η Νόριτς. Ακόμα η Μπράιτον, που φτάνει τα τελευταία χρόνια στην πηγή αλλά δεν πίνει νερό, η Μπέρμπιγχαμ, η Ίπσουιτς. Η Νιούκαστλ πάει τρένο προς επιστροφή, ωστόσο αν κάποια στιγμή κάνει κοιλιά, η πίεση είναι δεδομένο ότι θα εμφανιστεί και εκεί.

Μια άλλη όψη του ίδιου νομίσματος είναι το οικονομικό. Η Μπόρνμουθ, ας πούμε, που ήταν... χωριό και έφτασε να διεκδικεί τα εκατομμύρια της ανόδου, προστάτευσε το πρότζεκτ της χτίζοντας ασπίδα γύρω από τον Έντι Χάου. Για άλλες ομάδες, το μεγάλο οικονομικό bonus της ανόδου λειτούργησε ως μοχλός συνεχούς αναδιάταξης. Τα parachute payments, τα οποία θεσπίστηκαν ως οικονομικές «ενέσεις» στους συλλόγους που υποβιβάζονται από την Premier League προκειμένου να αντέξουν τη μετάβαση στο στρίμωγμα της Championship. Aγγίζουν στο σύνολό τους τα 60 εκατομμύρια και μοιράζονται σε τέσσερις ισόποσες δόσεις. Πέραν του ότι δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό, αν η ομάδα δεν καταφέρει να επιστρέψει μέχρι να στερέψει η κάνουλα, το χάος παραμονεύει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ΚΠΡ. Οι σύλλογοι εγκλωβίζονται σε ένα deadline που θέτουν για την άνοδο κι αυτό δεν βοηθάει την ομαλή μετάβαση ενός πρότζεκτ. Μια άλλη πτυχή είναι και η αγωνιστική πίεση. Τα συνεχή ματς σε πολύ υψηλό ρυθμό και ο βαθμός ανταγωνιστικότητας συχνά να δημιουργούν παρατεταμένη «κοιλιά». Και οι ομάδες ξεχνούν εύκολα και πατούν εκ νέου restart.

Σε αυτό έρχεται να κουμπώσει και ένα άλλο στοιχείο που έχει το δικό του ρόλο στο ότι η Championship αποτελεί την κατηγορία με τις περισσότερες «ηλεκτρικές» καρέκλες στο Νησί. Το άνοιγμα των συλλόγων σε μεγαλομετόχους αμφιβόλου αξίας. Προφανώς αυτοί δεν υπάρχουν μόνο στην Championship, ωστόσο είναι πολύ συχνό φαινόμενο τα μεγαλεπήβολα πρότζεκτ τους να κολλούν στη δεύτερη κατηγορία. Η Λιντς του σκοτεινού Μάσιμο Τσελίνο άλλαζε με αστείο ρυθμό προπονητές μέχρι να καταλήξει φέτος στον Γκάρι Μονκ που δείχνει να τη σταθεροποιεί. Η Νότιγχαμ Φόρεστ, από τότε που κατέληξε στα χέρια του Φαουάζ αλ Χασαουί λειτουργεί χωρίς CEO ή managing director. Έχει αυξημένες αρμοδιότητες ο οικονομικός διευθυντής, ο οποίος προφανώς δεν είχε ιδέα από αθλητικό management και αλλάζει συνεχώς προπονητές. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαδικασία μεταβίβασης στον Αμερικανό Τζον Τζέι Μουρ. Ο Ρώσος ιδιοκτήτης της Ρέντινγκ έκανε το ίδιο μετά τον υποβιβασμό της από την Premier League το 2013.

Η Τσάρλτον υποβιβάστηκε με την ίδια λογική, ενώ το παράδειγμα των Venky's στη Μπλάκμπερν, που καλούσαν μέλη του τιμ στην Ινδία για να συνοδεύσει τη γάτα τους στην Αγγλία, είναι πολύ πρόσφατο. Το ίδιο και τις Κάρντιφ, που από τον Δεκέμβριο του 2013 μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, άλλαξε 5 προπονητές. Οι ιδιοκτήτες, δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και τις απαιτήσεις, ενώ συχνά τους λείπει και η τεχνογνωσία για να το κάνουν. Επιλέγουν την εύκολη λύση, που είναι η αλλαγή προπονητή. Και όλο αυτό λειτουργεί σαν φαύλος κύκλος πίεσης...