Ετήσια έκθεση Deloitte: Λεφτά... υπάρχουν στο ποδόσφαιρο!

Τα τηλεοπτικά χρήματα δίνουν την μεγαλύτερη ώθηση και οι νέες συμφωνίες που ενεργοποιήθηκαν το 2015/16 για την UEFA, καθώς και εκείνες που επιβεβαιώθηκαν στην Αγγλία και άλλες χώρες για το 2016/17, συνεχίζουν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο οικονομικό τοπίο των πέντε μεγάλων πρωταθλημάτων, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Deloitte που επικεντρώθηκε στην αγωνιστική χρονιά 2015/16.

Οι νέες συμφωνίες σε Ιταλία και Ισπανία, η οποία βρέθηκε στην πρώτη της σεζόν συλλογικής διαχείρισης, γεγονός που δημιούργησε ακόμα περισσότερες προϋποθέσεις για τις ομάδες «δεύτερων» και «τρίτων» ταχυτήτων, παρουσίασαν νέες αυξήσεις. Το νέο συμβόλαιο της Bundesliga για τα διεθνή δικαιώματα θα ακολουθήσει συμφωνία για τα εγχώρια που θα εφαρμοστεί τη σεζόν 2017/18. Υπόσχεται αύξηση της τάξης του 85% στα έσοδα σε σχέση με το 2015/16!

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι σημαντικές αυξήσεις στην κατανομή χρημάτων από την UEFA έκαναν ακόμα πιο κερδοφόρα την συμμετοχή στις διοργανώσεις της για τις ομάδες. Χαρακτηριστικά, στα ισπανικά κλαμπ οι αυξήσεις έφτασαν το 50% και στα αγγλικά το 80%, κάνοντάς τα να αξιολογούν διαφορετικά την προοπτική που μπορεί να προσφέρει μια θέση στις διασυλλογικές διοργανώσεις. Για την UEFA, αποτελεί έναν τρόπο να ωθήσει τις ομάδες στο να εναρμονιστούν πλήρως και άμεσα με τους οικονομικούς κανονισμούς και τo Financial Fair Play, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως σε χώρες που δεν έχουν τόσο μεγάλη τηλεοπτική δύναμη, ο αντίκτυπος των χρημάτων της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας ήταν μεγαλύτερος. Συνολικά, με δεδομένο και τον αντίκτυπο του Euro 2016, τα έσοδα των ποδοσφαιρικών ευρωπαϊκών αγορών έφτασαν τα 25 δις το 2015/16, παρουσιάζοντας 13% αύξηση.

Ωστόσο, παρά τις αλλαγές σε χώρες όπως η Ισπανία, η Premier League συνεχίζει να βρίσκεται μια ταχύτητα μπροστά, αφού τα τηλεοπτικά deals στο Νησί αποτελούν μια κατηγορία μόνα τους. Η συλλογική κατανομή των τηλεοπτικών εσόδων πάνω στην οποία έχει χτιστεί το σύστημα της Premier League τις τελευταίες δεκαετίες αποτελεί τη μεγάλη δύναμη και έχει κάνει το αγγλικό πρωτάθλημα το περισσότερο «ίσο» από τα πέντε μεγάλα, παρέχοντας την πλατφόρμα για «θαύματα» όπως αυτό της Λέστερ. Σε κανένα άλλο πρωτάθλημα μια ομάδα του βεληνεκούς των «Αλεπούδων» δεν θα μπορούσε να βάλει στα ταμεία της 90 εκατομμύρια λίρες μόνο από τηλεοπτικά!

Το 2015/16 τα έσοδα της Premier League έφτασαν στο ποσό-ρεκόρ των 3.6 δισεκατομμυρίων, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 9%. Κάθε ομάδα είχε έσοδα που κατά μέσο όρο ξεπερνούν εκείνα και των 22 συλλόγων τη σεζόν 1991/92, ενώ τα εμπορικά κέρδη ξεπέρασαν το ένα δις για πρώτη φορά στην ιστορία της λίγκας. Ωστόσο, παρά το δίκαια δομημένο σύστημα κατανομής των τηλεοπτικών, εντοπίζονται σημαντικές διαφορές ανά κλαμπ στα εμπορικά έσοδα και στα χρήματα που μπαίνουν στα ταμεία τις ημέρες των αγώνων. Τα μπόνους από τη συμμετοχή στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις παίζουν πλέον και εδώ σημαντικό ρόλο. Όσον αφορά το καθαρό χρέος των ομάδων της Premier League, έπεσε κατά 125 εκατομμύρια, παρουσιάζοντας πτωτική τάση για τρίτη σερί σεζόν. Στα τέλη του 2012/13 αντιπροσώπευε το 99% των εσόδων. Μετά το 2015/16, έπεσε στο 61%.

Η Λέστερ είδε τα έσοδα της να αυξάνονται κατά 25 εκατομμύρια λίρες και παρόλα αυτά είχε 40% λιγότερα έσοδα από τις 6 «μεγάλες» ομάδες. Τα χρήματα που δαπάνησαν το καλοκαίρι του 2016 για να ενισχυθούν ήταν περισσότερα από κάθε άλλης ομάδας, επιστρέφοντας στις έξι πρώτες θέσεις της βαθμολογίας το 2016/17.

Τα εκατομμύρια που μπαίνουν στα ταμεία των αγγλικών ομάδων, συνοδεύτηκαν τη σεζόν 2015/16 από μία τάση για να μετουσιωθούν σε αγωνιστική ισχύ. Οι ομάδες της Premier ξόδεψαν με διαφορά περισσότερα από κάθε άλλη χώρα για μεταγραφές, φτάνοντας το 1.3 δις, ενώ οι γερμανικές και γαλλικές ήταν εκείνες με τις περισσότερες... εξαγωγές ταλέντων. Η «έκρηξη» της Κίνας έφερε σημαντικά έσοδα από μεταγραφές και στους Άγγλους. Οι οικονομικοί κανονισμοί, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εγχώριο επίπεδο είχε ως αποτέλεσμα μόνο η Ligue 1 και η Serie A από τα πέντε μεγάλα πρωταθλήματα να καταγράψουν ζημίες. Η συνολική προσέλευση στα γήπεδα της Premier League και της Football League αυξήθηκε κατά 5% σε σχεδόν 32 εκατομμύρια.

Η κατάκτηση του τίτλου από τη Λέστερ έφερε τέσσερις σερί διαφορετικούς πρωταθλητές στην Αγγλία για πρώτη φορά στην ιστορία του πρωταθλήματος, κάτι που δεν συνέβη στις υπόλοιπες λίγκες. Για την ακρίβεια, η σεζόν 2015/16 ήταν η τέταρτη σερί που η Γιουβέντους, η Παρί και η Μπάγερν κατακτούν τίτλους σε Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία αντίστοιχα.

Μαζί με τα χρήματα για μεταγραφές, οι Άγγλοι κατέγραψαν άνοδο και στα χρήματα για τα συμβόλαια. Το 2015/16 έφτασαν τα 2.3 δις, παρουσιάζοντας 12% αύξηση. Το ποσοστό αύξησης σχεδόν διπλασιάστηκε σε σύγκριση με τα προηγούμενα δύο χρόνια, αφού οι σύλλογοι ξόδεψαν περιμένοντας τα νέα τηλεοπτικά έσοδα από τη σεζόν 2016/17. Ωστόσο, σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, το ποσοστό των εσόδων που δαπανώνται για συμβόλαια έχει μειωθεί σε 44%, από 99% που ήταν μέχρι το 2012/13. Παλιότερα δηλαδή οποιαδήποτε αύξηση ερχόταν στα έσοδα μιας ομάδας επενδυόταν σε συμβόλαια παικτών. Τώρα, η διαχείριση είναι διαφορετική. Η σεζόν της Premier League έδειξε άλλωστε πως τα χρήματα για τα συμβόλαια δεν εγγυώνται την επιτυχία.

Η Λέστερ που κατάκτησε τον τίτλο ήταν 15η σε αυτόν τον τομέα, ενώ η δεύτερη στα συμβόλαια Τσέλσι τερμάτισε οκτώ θέσεις χαμηλότερα. Η Άστον Βίλα, που υποβιβάστηκε, ήταν η όγδοη ομάδα με τα περισσότερα χρήματα σε παίκτες. Στη σεζόν 2016/17 αντίθετα η αναλογία επανήλθε, αφού οι έξι ομάδες που δαπάνησαν τα περισσότερα χρήματα στα συμβόλαια τερμάτισαν και στις έξι πρώτες θέσεις της βαθμολογίας. Τα μικτά λειτουργικά έσοδα των ομάδων που ανέβηκαν στην Premier League (28 εκατομμύρια) σε σχέση με την κατά είκοσι εκατομμύρια μεγαλύτερη ζημιά του προηγούμενου έτους στην Championship καταδεικνύει αφενός τη σημασία της ανόδου για τις ομάδες που δίνουν τη μάχη στη δεύτερη κατηγορία, αφετέρου το ότι δεν λειτουργούν με βάση τα έσοδά τους. Για τρίτη σερί σεζόν τα κλαμπ της Championship ξόδεψαν περισσότερα σε μισθούς από τα έσοδά τους, ενώ κατέγραψαν ποσά-ρεκόρ σε ζημιές, που έφτασαν τα 261 εκατομμύρια.

*Η πλήρης έκδοση της Deloitte βρίσκεται εδώ