Σερβία vs Αλβανία: Κάτι παραπάνω από ένα ματς

• Ακόμα ψάχνουν την αναγνώριση
• Λάδι στη φωτιά

Μια γνώριμη εικόνα. Οι αστυνομικοί στο Βελιγράδι είναι πολύ έμπειροι. Τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο αυτές οι δυνάμεις, στην πλήρη παράταξή τους, είναι στο ίδιο σημείο της πόλης, όπου βρίσκεται επίσης το άλλο γήπεδο, το Μαρακανά. Προστατεύουν την ειρήνη. Ή τουλάχιστον προσπαθούν. Το ντέρμπι του Βελιγραδίου ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κλαμπ της Σερβίας, την Παρτιζάν και τον Ερυθρό Αστέρα, είναι ένα από τα πιο άγρια του κόσμου. Η αντιπαλότητα συνοδεύεται με βία και αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα στους Delije και τους Grobari.

Ωστόσο, το ντέρμπι είναι προγραμματισμένο για την Κυριακή. Τώρα είναι τα διεθνή ματς. Η αστυνομία βρίσκεται εδώ για διαφορετικό λόγο. Οι Αλβανοί βρίσκονται στην πόλη. Η Σερβία τους φιλοξενεί στα προκριματικά του Euro 2016.

«Η επιχείρηση είναι μεγαλύτερη από το αιώνιο ντέρμπι», εξηγεί ο Νίκολ Πόποβατς, εκ των επικεφαλής της αστυνομίας. «Περισσότεροι από 3500 αστυνομικοί παίρνουν μέρος στην επιχείρηση. Διπλός έλεγχος με ανιχνευτές μετάλλου και αντίδραση σε ό,τι γίνει στις κερκίδες. Επίσης, ο εισαγγελέας και ο δικαστής θα είναι παρόντες στο γήπεδο και όποιος συλλαμβάνεται θα διώκεται αμέσως. Είμαστε πανέτοιμοι». Για την Εθνική της Αλβανίας είναι η πρώτη επίσκεψη στο Βελιγράδι από το 1967, όταν η Γιουγκοσλαβία την νίκησε εύκολα 4-0. Από τότε, πολλά άλλαξαν. Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε στον αιματηρό πόλεμο των 90s, με 100άδες ή χιλιάδες ζωές να θυσιάζονται. Χωρίστηκε σε έξι διαφορετικές χώρες. Και το Κόσοβο.

Ακόμα ψάχνουν την αναγνώριση

Σχεδόν 4.212 τετραγωνικά μίλια στα νότια της Σερβίας και Βορειοανατολικά της Αλβανίας αποτελούν το μήλον τις έριδος για αιώνες. Πήρε τη σημερινή του μορφή ως αυτόνομο κομμάτι υπό τον έλεγχο της Σερβίας στην Γιουγκοσλαβία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους Αλβανούς να αποτελούν πλειοψηφία στο Κόσοβο από τον 19ο αιώνα.

Στη δεκαετία του '80, ο θάνατος του Τίτο, ο οποίος ηγούταν της χώρας από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ξύπνησε τς εθνικές εντάσεις. Ενώ η Σλοβενία, η Κροατία, η Βοσνία και η ΦΥΡΟΜ όδευαν προς την ανεξαρτησία, αλλά και εν μέσω πολέμου, η αλβανική κοινότητα στο Κόσοβο ξεκίνησε την ίδια μάχη.

Η επιθυμία τους για μεγαλύτερη αυτονομία από τη Σερβία οδήγησε στον πόλεμο για την ανεξαρτησία, η οποία ολοκληρώθηκε το 1999 μετά από δύο χρόνια αβάσταχτης σύγκρουσης και τον βομβαρδισμό του ΝΑΤΟ στη Σερβία. Τα Ηνωμένα Έθνη πήραν τον έλεγχο του Κοσόβου για τα επόμενα εννιά χρόνια, πριν η τοπική κυβέρνηση, σχηματισμένη από τους Αλβανούς, αποφασίσει να κηρύξει την ανεξαρτησία.

Τον Φεβρουάριο του 2008, παρά τις διαμαρτυρίες από τη Σερβία, τη Ρωσία και τους άλλους στον ΟΗΕ, το Κόσοβο αναγνωρίστηκε από της ΗΠΑ. Μέχρι τις 13 Αυγούστου του 2014, 108 κράτη των Ηνωμένων Εθνών τις ακολούθησαν. Ωστόσο, η χώρα με έναν πληθυσμό περίπου 1.8 εκατομμυρίων, η πλειονότητα των οποίων Αλβανοί, είναι κολλημένη στο χάος. Ακόμα δεν έχει αναγνωριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη και είναι το κράτος-φάντασμα.

Αυτό σημαίνει ότι η Εθνική Κοσόβου, η οποία σχηματίστηκε αμέσως μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας δεν μπορεί να παίξει επίσημα ματς. Οι Αλβανοί του Κοσόβου στράφηκαν στους «Αετούς», όπως ονομάζουν την Εθνική Αλβανίας. Μετά την κλήρωση για τα προκριματικά του Euro 2016 και τη συνάντηση με τη Σερβία, η ένταση αυξήθηκε.

Οι Κοσοβάροι, μαζί με τους Αλβανούς της διασποράς αλλά και τους κατοίκους της χώρας αυτής καθεαυτής, ξεκίνησαν να σχεδιάζουν την εκδρομή στο Βελιγράδι. Η Ομοσπονδία τους ζήτησε 2000 εισιτήρια. Ωστόσο, οι Σέρβοι απάντησαν με ένα αίτημα, θέλοντας οι κάτοχοι να δώσουν το όνομά τους και να αποδείξουν την αλβανική υπηκοότητά τους.

Αυτή η διαφορά ανάμεσα στις δύο Ομοσπονδίες ολοκληρώθηκε με την προτροπή της FIFA να μην υπάρξουν φιλοξενούμενοι οπαδοί στο γήπεδο, όπως και στο ματς της Αλβανίας. Ωστόσο, με τη μέρα του αγώνα να πλησίαζει, οι Αλβανοί οπαδοί ξεκαθάρισαν ότι θα κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να φτάσουν στο Βελιγράδι. Μια φωτογραφία με τρία λεωφορεία που έφυγαν για Σερβία δημοσιεύτηκαν στα ΜΜΕ. Την Τρίτη το πρωί, φωτογραφίες Αλβανών με τα χρώματα της ομάδας τους να βολτάρουν στο Βελιγράδι εμφανίστηκαν στα Social Media.

«Οι οπαδοί της Αλβανίας δεν επιτρέπεται να επισκεφτούν το γήπεδο», εξηγεί ο Μιλιβόι Μάρκοβ, υπεύθυνος ασφαλείας της Ομοσπονδίας. «Κάθε Αλβανός φίλαθλος που θα προσπαθήσει να παρακολουθήσει το ματς θα συλληφθεί και θα διωχθεί».

Λάδι στη φωτιά

Από την άλλη, οι σερβικές εφημερίδες δεν δίστασαν να ρίξουν λάδι στη φωτιά. Επτά παίκτες από την ομάδα της Αλβανίας γεννήθηκαν στο Κόσοβο, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού Λορίκ Τσάνα και προφανώς είναι ένα μεγάλο ματς και για αυτούς.

«Αν οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός από τους γείτονές μας μας επισκεπτόταν σήμερα, το γήπεδο θα ήταν μισοάδειο. Αλλά ένα ματς σαν αυτό ελκύει κόσμο που θέλει να ξεσπάσει στην κερκίδα. Είναι ένα είδος βαλκανικής νοοτροπίας», τονίζει ένας Σέρβος οπαδός.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα σχόλιο του μπακ της Μάντσεστερ Σίτι, Αλεξάνταρ Κολάροδφ, μετά την ισοπαλία της Σερβίας με την Αρμενία και την κριτική του κόσμου. «Φαίνεται ότι κάποιοι οπαδοί περιμένουν μια ήττα για να μας επιτεθούν. Ποτέ δεν είχαμε πραγματική στήριξη από το λαό μας. Δεν ξέρω γιατί».

Ένα ακόμα ματς στα Βαλκάνια που είναι κάτι παραπάνω από ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι...