Ο σεισμός της Μεσσήνης που έγινε σαν σήμερα το 1908 παραμένει ο πιο καταστροφικός στην Ευρώπη, με απολογισμό 100.000 θανάτους (vid)

Newsroom
Ο σεισμός της Μεσσήνης που έγινε σαν σήμερα το 1908 παραμένει ο πιο καταστροφικός στην Ευρώπη, με απολογισμό 100.000 θανάτους (vid)
Η Μεσσήνη έχασε σχεδόν τον μισό πληθυσμό της και ολόκληρο το ιστορικό της κέντρο ερειπώθηκε από τον καταστροφικό σεισμό.

Ο σεισμός της Μεσσήνης του 1908, γνωστός και ως «σεισμός της Μεσσήνης και του Ρέτζιο ντι Καλάμπρια», συνέβη το πρωί της 28ης Δεκεμβρίου στη Σικελία και στην Καλαβρία της νότιας Ιταλίας, καταστρέφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά τις πόλεις Μεσσήνη και Ρέτζιο ντι Καλάμπρια. Εκτιμάται ότι σκότωσε 100 χιλιάδες ανθρώπους, κάτι που τον καθιστά τον πιο πολύνεκρο σεισμό στην ευρωπαϊκή ιστορία.

Η Σικελία και η Καλαβρία γνωστές και ως «la terra ballerina» (η γη που χορεύει) εξαιτίας της έντονης σεισμικής δραστηριότητας σε αυτές τις περιοχές, είχαν «χτυπηθεί» και πριν το 1908. Το 1693 σκοτώθηκαν 60.000 άνθρωποι στη Νότια Σικελία από σεισμό και το 1783 το μεγαλύτερο μέρος των ακτών της Τυρρηνίας και της Καλαβρίας χάθηκαν από έναν μεγάλο σεισμό που σκότωσε 50.000 ανθρώπους.

Ωστόσο, ο σεισμός του 1908 αποδείχθηκε ακόμα πιο καταστροφικός διότι σημειώθηκε στις 5:20 το πρωί, βρίσκοντας τους περισσότερους ανθρώπους μέσα στα σπίτια τους. Εκτιμάται ότι ήταν της τάξεως των 7,5 Ρίχτερ προκαλώντας ένα καταστροφικό τσουνάμι με κύματα ύψους 12 μέτρων που κατέκλυσαν παραθαλάσσιες πόλεις. Η αισθητή διάρκεια της κύριας δονήσεως ήταν 30 ως 40 δευτερόλεπτα και οι επιπτώσεις της σημειώθηκαν σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων περίπου.

Ο σεισμός γκρέμισε ή κατέστησε κατεδαφιστέα το 91% και άνω των κτισμάτων στη Μεσσήνη. Το Ρέτζιο και άλλα μέρη της Καλαβρίας υπέστησαν επίσης μεγάλες ζημιές. Το ιστορικό κέντρο του Ρέτζιο σχεδόν ισοπεδώθηκε. Συνολικά καταμετρήθηκαν 293 αισθητές μετασεισμικές δονήσεις μέχρι τις 11 Μαρτίου 1909.

 

Η Μεσσήνη έχασε σχεδόν τον μισό πληθυσμό της και ολόκληρο το ιστορικό της κέντρο ερειπώθηκε, συμπεριλαμβανόμενου του καθεδρικού ναού, ο οποίος είχε αντέξει προηγούμενους μεγάλους σεισμού. Η ακτογραμμή της Μεσσήνης άλλαξε για πάντα, καθώς μεγάλα τμήματά της βυθίστηκαν μέτρα μέσα στη θάλασσα. Οικίες, ναοί, ανάκτορα και μνημεία, στρατώνες, εμπορικά και δημόσια/δημοτικά κτήρια είχαν καταρρεύσει ή είχαν υποστεί μεγάλες ζημιές. Συνολικά 348 εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους σκοτώθηκαν όταν κατέρρευσαν οι δύο σιδηροδρομικοί σταθμοί της πόλεως.

Μια καταρρακτώδης βροχή που είχε αρχίσει μερικά μόλις λεπτά πριν τον κυρίως σεισμό επέτεινε τη σύγχυση, μειώνοντας την ορατότητα μαζί με το σκοτάδι και τα σύννεφα σκόνης. Πυρκαγιές ξέσπασαν εξαιτίας των σπασμένων αγωγών φυσικού αερίου. Αμφότερα τα νοσοκομεία της Μεσσήνης και του Ρέτζιο κατέρρευσαν και όλοι σχεδόν οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό σκοτώθηκαν, οπότε οι τραυματίες στις πόλεις αυτές δεν είχαν ιατρική περίθαλψη μέχρι να φθάσει βοήθεια από άλλες περιοχές. Διασώστες ερευνούσαν τα ερείπια για εβδομάδες και ολόκληρες οικογένειες ανασύρονταν ζωντανές από αυτά ακόμα και αρκετές ημέρες μετά τον σεισμό, αλλά χιλιάδες παρέμειναν θαμμένοι...

Η καταστροφή επηρέασε την τοπική οικονομία και η Μεσσήνη αντιμετώπισε μια προσωρινή ερήμωση, αφού οι άστεγοι σεισμόπληκτοι είχαν αναζητήσει καταφύγιο αλλού, ιδίως στην Κατάνη και στο Παλέρμο, όπου πολλοί βρήκαν εργασία ως τεχνίτες. Εκτιμάται ότι μόνο 19.000 παρέμειναν στη Μεσσήνη και μόλις 2.000 στο παλιό κέντρο της. Ωστόσο, σύντομα υπήρξε μεγάλη εισροή εσωτερικών μεταναστών, κυρίως από κοντινές περιοχές της Σικελίας και της Καλαβρίας, που χρειάζονταν ως εργάτες για την ανοικοδόμηση της πόλεως. Κατά την απογραφή του 1911 ο πληθυσμός της Μεσσήνης είχε αυξηθεί και πάλι σε 127.000. Μεταξύ τους ήταν και πολλοί παλαιοί κάτοικοι που είχαν επιστρέψει στη γενέτειρά τους. Οι άνδρες ήταν σαφώς περισσότεροι από τις γυναίκες, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα μειωμένο αριθμό γάμων τα επόμενα έτη.