Καλίνινγκραντ, η μικρή περιοχή της Ρωσίας μέσα στην κεντρική Ευρώπη

Καλίνινγκραντ, η μικρή περιοχή της Ρωσίας μέσα στην κεντρική Ευρώπη
Αν και ανήκει στη Ρωσία, το Καλίνινγκραντ βρίσκεται 600 χιλιόμετρα μακριά από τα ρωσικά σύνορα, έχοντας γειτονικά κράτη την Πολωνία και τη Λιθουανία. Γιατί αποτελεί στρατηγικό σημείο για το Κρεμλίνο;

Η Ρωσία, η μεγαλύτερη χώρα του πλανήτη με έκταση 17,13 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, συνορεύει συνολικά με δεκαέξι χώρες, εκ των οποίων οι έντεκα βρίσκονται στο δυτικό της τμήμα. Μεταξύ αυτών είναι η Λιθουανία και η Πολωνία, με τις οποίες βέβαια δεν συνορεύει άμεσα, αλλά μέσω του μοναδικού ρωσικού εδάφους, που βρίσκεται «χωμένο» μέσα στην κεντρική Ευρώπη.

Μιλάμε φυσικά για την πόλη-λιμάνι του Καλίνινγκραντ. Μπορεί κάποιοι να το γνωρίζουν και ως Κόνιγκσμπεργκ, όνομα το οποίο είχε η περιοχή όταν ήταν πρωτεύουσα της Ανατολικής Πρωσίας από τον 16ο αιώνα έως το 1945. Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου προσαρτήθηκε στη Σοβιετική Ένωση, όπως αποφασίστηκε στη διάσκεψη του Πότσδαμ.

Η περιφέρεια του Καλίνινγκραντ βρίσκεται περίπου 600 χιλιόμετρα μακριά από σύνορα με τη Ρωσία. Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Μιχαήλ Καλίνιν και σήμερα έχει πληθυσμό περίπου 500.000 κατοίκων. Η πόλη του Μπάλτιγισκ, λίγο έξω από το Καλίνινγκραντ, είναι το μοναδικό ρωσικό λιμάνι επί της Βαλτικής Θάλασσας, το οποίο λέγεται ότι παραμένει «ελεύθερο πάγων» για όλη την διάρκεια του χρόνου, με την περιοχή να παίζει, ως εκ τούτου, σημαντικό ρόλο στην συντήρηση του Βαλτικού Στόλου.

 

Επίσης, εκτός από το ότι διαθέτει λιμάνι στη Βαλτική θάλασσα, το Καλίνινγκραντ είναι περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για τη Ρωσία. Λόγω της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η περιφέρεια αυτή μετατράπηκε σε θύλακα, γεωγραφικά αποκομμένο από το υπόλοιπο τμήμα της Ρωσίας. Η απομόνωση αυτή από την υπόλοιπη Ρωσία έγινε ακόμη πιο αισθητή σε πολιτικό επίπεδο όταν η Πολωνία και η Λιθουανία έγιναν μέλη του NATO και, στην συνέχεια, της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004.

Δεδομένης της κατάστασης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, η οποία χειροτέρεψε μετά τη σύγκρουση με την Ουκρανία, η χώρα του Βλαντιμίρ Πούτιν δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό το μικρό κομμάτι ρωσικής γης. Εκπρόσωπος της Ρωσίας άλλωστε είχε επιβεβαιώσει στο παρελθόν την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων Iskander ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές στο Καλίνινγκραντ.

Ωστόσο, η σύνδεση της περιοχής με τη Ρωσία είναι το πιο αδύναμο σημείο της, αφού από ξηρά, για να φτάσει κανείς στη ρωσική χώρα, είναι απαραίτητο να περάσει από τη Λιθουανία και την Πολωνία, εδάφη που βρίσκονται στο ΝΑΤΟ. Παράλληλα, η θαλάσσια σύνδεσή του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαδρομή του Φινλανδικού κόλπου, μια περιοχή στην οποία μέρος της δικαιοδοσίας των υδάτων ανήκει στην Εσθονία.