Η κατάρριψη του ελληνικού Νοράτλας από κυπριακά πυρά στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο: «Πήδηξα στο κενό, μού έκαναν κηδεία ενώ ήμουν ζωντανός»
- «Επιχείρηση Νίκη» ή «αποστολή αυτοκτονίας»;
- «Άνοιξα τη πόρτα του αεροσκάφους και πήδηξα στο κενό»
- «Ρε σεις, τι κάνατε, χτυπήσατε δικό μας αεροπλάνο;»
Μαύρη επέτειος σήμερα για την Κύπρο και την Ελλάδα, καθώς στις 20 Ιουλίου το 1974 ξεκίνησε η τουρκική εισβολή με απόβαση και αεροπορική επιδρομή από 40.000 εισβολείς, που ξεκίνησαν την εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού. Η Ελλάδα των συνταγματαρχών παρά το γεγονός ότι γνώριζε τα σχέδια των Τούρκων, καθυστέρησε τρομερά να αντιδράσει. Οι Τούρκοι μπήκαν κοντά στην Κερύνεια λίγο μετά τις 5:00 το πρωί και η Αθήνα αντέδρασε στις 8:40! Τότε ήταν που δόθηκε εντολή για πολεμική κινητοποίηση.
Όπως αναφέρει η Μηχανή του Χρόνου, το ελληνικό ραδιόφωνο του ΕΙΡΤ μετέδωσε την είδηση της εισβολής στις 11:00 το πρωί και ακολούθησε η διαταγή για γενική επιστράτευση. Μία παρωδία που αποκάλυψε τη διάλυση του ελληνικού στρατού. Η Εθνική Φρουρά και η ΕΛΔΥΚ απαριθμούσαν 12.000 άνδρες, δίχως σύγχρονα όπλα και με καμία αεροπορική κάλυψη, τη στιγμή που οι Τούρκοι εξαπέλυσαν 70 με 80 μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία πραγματοποίησαν συνεχόμενους βομβαρδισμούς στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας και στο στρατόπεδο ΕΛΔΥΚ, το οποίο βρισκόταν κοντά στην πόλη.
«Επιχείρηση Νίκη» ή «αποστολή αυτοκτονίας»;
Την επόμενη μέρα της εισβολής, η κυβέρνηση των Συνταγματαρχών διέταξε την ενίσχυση της Κύπρου με ελληνικές δυνάμεις, οι οποίες θα έφταναν χωρίς αεροπορική και ναυτική κάλυψη για να αιφνιδιαστούν οι Τούρκοι. Μόνο και μόνο που ο διεθνής Τύπος χαρακτήρισε την όλη επιχείρηση «αποστολή αυτοκτονίας», καταλαβαίνει κανείς…
«Άνοιξα τη πόρτα του αεροσκάφους και πήδηξα στο κενό»
Από τη Σούδα της Κρήτης απογειώθηκαν 15 αεροσκάφη Νοράτλας που μετέφεραν Έλληνες καταδρομείς. Με σβηστά τα φώτα, πέταξαν χαμηλά, με τα δύο να προσγειώνονται στη Ρόδο και τα υπόλοιπα στην Κύπρο. Τα 13 Νοράτλας έφτασαν στη Λευκωσία χωρίς να εντοπιστούν από τους Τούρκους, ωστόσο, οι Κύπριοι επειδή νόμιζαν ότι πρόκειται για τουρκικά αεροσκάφη τους επιτέθηκαν με αντιαεροπορικά. Όπως καταλαβαίνετε υπήρχε παντελής έλλειψη επικοινωνίας και συνεννόησης μεταξύ των ελληνικών και των κυπριακών δυνάμεων, με αποτέλεσμα να χτυπηθούν δυο Νοράτλας από φίλια πυρά κατά την προσγείωση τους στο αεροδρόμιο, με αποτέλεσμα τη συντριβή του «ΝΙΚΗ 4» στο έδαφος. Τέσσερις αεροπόροι και 27 καταδρομείς σκοτώθηκαν επί τόπου.
Ο μόνος που κατάφερε να γλιτώσει ήταν ο Θανάσης Ζαφειρίου, που πήδηξε από το φλεγόμενο αεροσκάφος σε ένα χωράφι χωρίς αλεξίπτωτο. Όπως ο ίδιος ανέφερε πολλά χρόνια αργότερα: «Οι χειριστές ήταν νεκροί και το αεροσκάφος ακυβέρνητο δεχόταν πυρά. Είχαν πάρει φωτιά τα κασόνια με τις χειροβομβίδες δίπλα μου και ένιωθα να καίγομαι, κοίταζα για αλεξίπτωτο, αλλά δεν βρήκα πουθενά. Άνοιξα τη πόρτα του αεροσκάφους και πήδηξα στο κενό. Οι γονείς μου έκαναν την κηδεία και τα εννιάμερα, ενώ ήμουν ζωντανός».
«Ρε σεις, τι κάνατε, χτυπήσατε δικό μας αεροπλάνο;»
Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία του Κυριάκου Λάρκου ο οποίος το 1974 ήταν χειριστής στα κυπριακά αντιαεροπορικά πυροβόλα: «Μας είχαν δώσει διαταγή να είμαστε συνεχώς πάνω στο αντιαεροπορικό και όταν ακούσουμε βόμβο αεροπλάνου να ρίξουμε. Στη συνέχεια ήρθε μια δεύτερη διαταγή που έλεγε ότι αν δείτε πράσινη φωτοβολίδα να βάλλετε, αν δείτε κόκκινη να δεσμεύσετε τα πυροβόλα. Τα μεσάνυχτα ακούσαμε τις μηχανές των αεροσκαφών, είδαμε την πράσινη φωτοβολίδα και αρχίσαμε και ρίχναμε. Χτυπήσαμε ένα αεροπλάνο, έπεσε, αλλά εμείς δεν το είδαμε. Ήρθε ένας αξιωματικός και με οργισμένα ύφος μας είπε: «Ρε σεις, τι κάνατε, χτυπήσατε δικό μας αεροπλάνο;’ Έχω τύψεις γι’ αυτό που κάναμε. Εμείς εκτελούσαμε διαταγές και για μια διαταγή που δεν εκτελέσαμε, κοντέψανε να μας εκτελέσουν».
Ο Γιώργος Καλογήρου είναι ο άνθρωπος που άθελά του, κατέρριψε το Noratlas διηγείται: «Λίγο πριν νυχτώσει ήρθε κάποιος και μου είπε ότι η σημερινή νύχτα είναι επικίνδυνη. Υπάρχουν πληροφορίες ότι τη νύχτα ενδέχεται να έρθουν τούρκικα αεροπλάνα και ζήτησε να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα και να μην αφήσουμε να προσγειωθεί κανένα. Όταν άκουσα τον βόμβο του αεροπλάνου δεν μπόρεσα να το δω, είχε όλα τα φώτα σβηστά και ήμουν έτοιμος να το καταρρίψω. Μόλις πλησίασε, το σκόπευσα, του έριξα και αυτό ήταν. Το αεροπλάνο κατερρίφθη».
