Το τέλος του Τσάρλι Τσάπλιν από τις ΗΠΑ: Του απαγόρευσαν την είσοδο επειδή τον θεωρούσαν «επικίνδυνο κομμουνιστή»

Ο Τσάρλιν Τσάπλιν έκανε για περίπου 40 χρόνια μια λαμπρή καριέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής όπου και διέμενε μόνιμα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στο Βεβέ της Ελβετίας, καθώς έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών πολιτικών φρονημάτων του.

Όπως γράφει «Η Μηχανή του Χρόνου» η περιπέτεια του κινηματογραφικού «Σαρλό» άρχισε στις 19 Σεπτεμβρίου 1952. Ο Τσάρλι Τσάπλιν βρισκόταν μέσα σε ένα πλοίο στη μέση του Ατλαντικού, με προορισμό την Αγγλία. Τότε έφτασαν τα νέα από τις ΗΠΑ. Αν ξαναπατούσε το πόδι του, οι Αρχές θα προχωρούσαν στη σύλληψή του. Ο λόγος; Επειδή τον θεωρούσαν «επικίνδυνο κομμουνιστή».

Στα 26 του χρόνια το 1914 αποφάσισε να φύγει από τη γενέτειρά του Αγγλία για να κυνηγήσει την τύχη του στο Χόλιγουντ. Τη δεκαετία του 1950, είχε συμπληρώσει 40 χρόνια καριέρας στις ΗΠΑ και ήταν ο διασημότερος σταρ του βωβού κινηματογράφου. Είχε παντρευτεί και είχε κάνει οικογένεια. Τον Σεπτέμβριο του 1952, εν όψει της πρεμιέρας της νέας του ταινίας «Τα Φώτα της Ράμπας», αποφάσισε να επισκεφθεί την Αγγλία, όπου και είχαν γίνει τα γυρίσματα. Επιβιβάστηκε στο πλοίο «Βασίλισσα Ελισάβετ» στις 18 Σεπτεμβρίου, μαζί με τη γυναίκα και τα τέσσερα παιδιά τους. Μια μέρα αργότερα και δίχως να το γνωρίζει, το όνομά του φιγουράριζε στα πρωτοσέλιδα των αμερικανικών εφημερίδων.

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων, ο διαβόητος Γερουσιαστής Τζόζεφ Μακ Κάρθι, είχε αφήσει να διαρρεύσει ότι εάν ο Τσάρλι Τσάπλιν επέστρεφε στις ΗΠΑ, οι αρχές θα τον συνελάμβαναν. Στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου και της Μαύρης Λίστας, έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών πολιτικών φρονημάτων του. Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, υπήρξε έντονος ο φόβος για κομμουνιστική διείσδυση και επιρροή των αμερικανικών ιδρυμάτων και οργανισμών μέσω σοβιετικών πρακτόρων. Εκείνη την εποχή είχε δημιουργηθεί η περίφημη Μαύρη Λίστα του Χόλιγουντ. Ήταν ένας άτυπος κατάλογος που κυκλοφορούσε στις κινηματογραφικές εταιρείες του Χόλυγουντ, με καλλιτέχνες που θεωρούνταν μέλη ή επηρεάζονταν από το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Ο Γενικός Εισαγγελέας, Τζέιμς Μακγκρέινρι είχε εκδώσει επίσημη ανακοίνωση ότι είχε ανασταλεί η πράσινη κάρτα του Τσάρλι Τσάπλιν και για να ξαναμπεί στη χώρα, θα έπρεπε να περάσει από συνέντευξη. Στη συνέντευξη αυτή θα εξετάζονταν οι «πολιτικές του απόψεις και οι ηθικές του αρχές». Ήταν προφανές ότι όλα αυτά γίνονταν εν όψει της αντικομμουνιστικής μανίας του Ψυχρού Πολέμου. Όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, το όνομα του Τσάρλι Τσάπλιν είχε προστεθεί στην επίσημη λίστα του FBI με τους ύποπτους για κομμουνισμό, τη γνωστή «Μαύρη Λίστα». Ο ίδιος βέβαια, όταν είχε ρωτηθεί για τα πιστεύω του, είχε δηλώσει: «Δε θέλω να κάνω καμία επανάσταση, το μόνο που θέλω είναι να κάνω κι άλλες ταινίες».

Ο Τσάπλιν δεν ήθελε να ρισκάρει το μέλλον του ίδιου και της οικογένειάς του. Όταν έφτασε στο Λονδίνο, στις 23 Σεπτεμβρίου, κλήθηκε να δώσει συνέντευξη τύπου. Για ακόμη μία φορά, οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν αν ήταν κομμουνιστής. Η απάντησή του αυτή τη φορά ήταν λιγότερο διπλωματική. «Δεν είμαι κομμουνιστής, είμαι απλώς κάποιος που το μόνο που θέλει για την ανθρωπότητα είναι μία στέγη πάνω από το κεφάλι κάθε ανθρώπου». Η δυσαρέσκειά του για τις ΗΠΑ πλέον ήταν φανερή. Έτσι επέλεξε να παραμείνει στην Ευρώπη. Δεν επέστρεψε ούτε όταν οι επικεφαλής που άσκησαν τις διώξεις εναντίον του έφυγαν από την εξουσία. Δήλωνε χαρακτηριστικά ότι δεν θα επέστρεφε στην Αμερική ακόμα κι αν ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός γινόταν πρόεδρος.

Σχεδόν τήρησε την υπόσχεσή του και τη στάση του. Η μόνη φορά που πάτησε το πόδι του ξανά στο αμερικανικό έδαφος ήταν 20 χρόνια μετά, το 1972, για να παραλάβει ένα Όσκαρ. Η παραμονή του ήταν για μερικές μόλις μέρες. Έφυγε και δεν επέστρεψε ποτέ ξανά στην Αμερική όπου γνώρισε μεγάλη δόξα.