Το αεροδρόμιο «φάντασμα» έχει ακόμα και σήμερα τρία εγκαταλελειμμένα αεροπλάνα
Όποιος- ενδεχομένως κατά τύχη- βρεθεί στο νησί Σαχαλίνη, το οποίο ανήκει στη Ρωσία, αν τολμήσει να το εξερευνήσει, σίγουρα θα πέσει πάνω στο… «αεροδρόμιο φάντασμα».
Έναν διάδρομο 2,5 χλμ., είκοσι περίπου αεροπορικές εγκαταστάσεις από τον πάλαι ποτέ «Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Στρατό», αλλά και δύο παρατημένα αεροσκάφη. Το όλο σκηνικό μοιάζει κάπως με θρίλερ, με ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά έχει μακρά ιστορία!
Όπως διαβάζουμε στη Μηχανή του Χρόνου, η Σαχαλίνη, που βρίσκεται στο Βόρειο Ειρηνικό ωκεανό, είναι το μεγαλύτερο νησί της Ρωσίας και μία από τις πλουσιότερες περιφέρειές της. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αλλά και 20ου αιώνα δεν διεκδικήθηκε μόνο από τους Ρώσους αλλά και από τους Ιάπωνες.
Αρχικά, κατοικήθηκε από Ιάπωνες αλιείς και το 1853, μετοίκησαν οι πρώτοι Ρώσοι στο βόρειο τμήμα της. Αποτέλεσμα; το 1855 το νησί μοιράστηκε μεταξύ Ρωσίας και Ιαπωνίας. Το 1875 η Ρωσία αντάλλαξε το νησί, για να περάσει όλο στην κυριότητά της, δίνοντας τις Κουρίλες νήσους. Μετά το Ρωσοϊαπωνικό πόλεμο και τη συνθήκη Πόρτσμουθ το 1905, η Ιαπωνία έλαβε το νότιο τμήμα της Σαχαλίνη το οποίο και ονόμασε Καραφούτο.
Το 1918 μετά τη Ρωσική Επανάσταση, οι Ιάπωνες ανακατέλαβαν ολόκληρη τη νήσο από την οποία όμως αποχώρησαν το 1924. Τον επόμενο χρόνο εκδιώχθηκαν οι Λευκορώσοι από το βόρειο τμήμα της. Η ιαπωνική κυριαρχία στο νότιο τμήμα της νήσου διήρκεσε μέχρι το 1945. Με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση επανέκτησε την περιοχή και οι Ιάπωνες εκδιώχθηκαν οριστικά, αν και μέχρι σήμερα συνεχίζουν να διεκδικούν τέσσερα νησιά από τις Κουρίλες.
Πως φτάνουμε όμως στο εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο; Σε μία από τις μάχες μεταξύ των Ιαπώνων και των Ρώσων, ο διοικητής του ρώσικου τάγματος Λεονίντ Σμύρνιχ έχασε τη ζωή του κοντά στην περιοχή που βρισκόταν το αεροδρόμιο «Κέτον». Το 1946, με την επιστροφή της σοβιετικής κυριαρχίας, το αεροδρόμιο ονομάστηκε «Σμύρνιχ» προς τιμήν του διοικητή.
Το αεροδρόμιο το 1966 πήρε την μορφή που έχει μέχρι και σήμερα. Πραγματοποιήθηκαν μια σειρά ανακατασκευές, ανάμεσα στις οποίες ήταν και η επέκταση του διαδρόμου, με το αρχικό μάκρος των 1.200 μέτρων να φτάνει στα 2.500 μέτρα.
Η αεροπορική βάση στο «Σμύρνιχ», που μπορούσε πλέον να φιλοξενήσει περισσότερα αεροσκάφη, ήταν ζωτικής σημασίας για την συνέχεια της σοβιετικής κυριαρχίας στην περιοχή. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης όμως το 1994, το αεροδρόμιο εγκαταλείφθηκε και τα αεροσκάφη που φιλοξενούσε μεταφέρθηκαν σε άλλες ρωσικές βάσεις. Εκτός από τρία εναπομείναντα μαχητικά, που βρίσκονται ακόμα σταθμευμένα στα υπόστεγα, αποτελώντας μέχρι και σήμερα «αναμνήσεις» εκείνης της εποχής.
Η νήσος Σαχαλίνη έγινε παγκοσμίως γνωστή τον Σεπτέμβριο του 1983, όταν η πτήση KAL 007 της Korean Airlines (της Νότιας Κορέας) καταρρίφθηκε από σοβιετικά πολεμικά αεροσκάφη αναχαίτισης. Η κατάρριψη έγινε όταν εισήλθε στον εθνικό εναέριο χώρο της Σοβιετικής Ένωσης και μάλιστα σε απαγορευμένο τομέα.
Η κατάρριψη, που συνέβη πάνω από τη θάλασσα της Ιαπωνίας, δυτικά της νήσου, θεωρείται η μεγαλύτερη στιγμιαία τραγωδία του Ψυχρού Πολέμου, καθώς άφησε πίσω της εκατοντάδες νεκρούς. Στο αεροσκάφος επέβαιναν συνολικά 269 άτομα, ανάμεσά τους 22 ανήλικοι κάτω των 12 ετών, ένα μέλος του Κογκρέσου των ΗΠΑ, ο γερουσιαστής Λώρενς ΜακΝτόναλντ και 23 μέλη του πληρώματος. Όλοι οι επιβάτες βρήκαν τραγικό θάνατο.
Η Σαχαλίνη είναι ιδιαίτερα πλούσια σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο και αποτελεί το πλουσιότερο ομπλάστ της Ρωσίας. Στις 5 Νοεμβρίου 1952 ένα τεράστιο κύμα τσουνάμι έπληξε τα βόρεια Νησιά Κουρίλ. Η πόλη Severo-Kurilsk, τα χωριά Paramushir και Shumshu καταστράφηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά, ενώ περισσότεροι από 2.300 άνθρωποι πέθαναν.
Στις 28 Μαΐου 1995 ένας ισχυρός σεισμός κατέστρεψε τον οικισμό Neftegorsk και περίπου 2.000 άνθρωποι πέθαναν. Ανάμεσα στους πεντακόσιες χιλιάδες κατοίκους, στο νησί ζουν και οι αυτόχθονες φυλές των Αΐνού, Ορόκ και Νιβχ. Σύμφωνα με την απογραφή του 2002, η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι ρωσικής καταγωγής (84,3%). Ακολουθούν οι Κορεάτες (5,4%) και οι Ουκρανοί (4%).