Η Δώρα Παρδάλη στο Gazzetta: «Υπάρχουν σκοτεινά κομμάτια που είναι ανθρώπινα και βίαια» (vid)
- «Το κείμενο έχει κομμάτια που είναι βγαλμένα από την καθημερινότητα μας»
- «Η πραγματική επικοινωνία με το κοινό μόνο χαρά μου δίνει»
- «Αυτό το "πρέπει" είναι συστημικό»
- «Αισθάνομαι ότι η πολιτεία δεν στηρίζει του καλλιτέχνες, τους υποτιμάει»
Τα κορίτσια και τα αγόρια δεν ξέρουν αν θα μεγαλώσουν συναισθηματικά και πνευματικά. Η ωριμότητα είναι αυτό που εύχεσαι και αυτό που δεν ξέρεις αν θα συμβεί. Ο χρόνος φέρνει κοντά τη γυναίκα και τον άνδρα και μαζί τη δοκιμασία της εξουσίας. Η κοντόθωρη κοινωνία τους μαθαίνει την επιβολή και την καταστολή. Κι όταν το καλό ερέθισμα βρεθεί χάνεται στην ανάγκη για υποταγή. Το μου ανήκεις-είμαι κυρίαρχος ορίζει τις κινήσεις και τις σχέσεις, οπλίζει το χέρι και όλα τελειώνουν μέσα στο άκαρδο μαύρο. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται η παράσταση «Girls and Boys» (παίζεται για 4η χρονιά), στο θέατρο «104», και σε αυτό λάμπει και μας καθηλώνει η Δώρα Παρδάλη με την ερμηνεία της. Η ηθοποιός μας μιλά για τον μονόλογο-δοκιμασία, τα θέματα που θίγει (βία και εξουσία στις σχέσεις) και σχολιάζει την απόφαση της πολιτείας να εξισώσει τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών με τα απολυτήρια Λυκείου. Την ευχαριστούμε.
Ποια ήταν η αντίδραση σου όταν διάβασες το κείμενο;
Σοκαρίστηκα. Διαθέτει πολλές ανατροπές, ειδικά προς το τέλος, και αναπόφευκτα σε οδηγεί σε αυτή την κατάσταση. Κάτι που επιτείνει το εν λόγω συναίσθημα είναι η σύνδεση με τα παιδιά. Το κείμενο είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο που σε «δένει» μαζί τους. Όταν, λοιπόν, γίνεται η ανατροπή, καταλαβαίνεις πόσο έχεις συνδεθεί μαζί τους. Βέβαια, ήρθα σε στενή επαφή και με το πρώτο κομμάτι του έργου. Εκεί που η ηρωϊδα περιγράφει πολύ γλαφυρά τη σχέση της με τον μέλλοντα σύζυγο της. Είναι ένα σημείο που μπορούν να συνδεθούν πολλοί θεατές. Εκεί μιλά για τον έρωτα, για τη σχέση…
…το πώς εξελίσσεται.
Ακριβώς!
Ο Κέλι, λοιπόν, αποτύπωσε αυτό που έχουν βιώσει πολλοί στο πεδίο των σχέσεων, ερωτικών, οικογενειακών.
Ναι και το κάνει μέσα από μια ηρωϊδα που είναι πάρα πολύ ειλικρινής και τολμηρή στην περιγραφή της. Μάλιστα, φτάνει σε σημείο να περιγράψει κομμάτια της ζωής της ντροπιαστικά θα έλεγα. Μιλά για πράγματα που οι υπόλοιποι θα ντρεπόμασταν να πούμε. Εκείνη, όμως, τολμάει να τα πει. Το κάνει γιατί δεν έχει να χάσει τίποτα και γιατί αυτά θέλει να επικοινωνήσει με το κοινό. Συνεπώς, σε αυτό το κομμάτι -της ειλικρινούς αφήγησης- συνδεόμαστε όλοι.
Λέει πράγματα που θα μπορούσαμε να εκμυστηρευτούμε στον φίλο μας ή στη μάνα μας.
Ναι, ακριβώς! Μοιράζεται μυστικά σε κοινή θέα.
«Το κείμενο έχει κομμάτια που είναι βγαλμένα από την καθημερινότητα μας»
Το έργο ακόμα σε σοκάρει;
Ναι και κάπως νιώθω ότι είναι κομμάτι της δουλειάς μου να συντηρώ και το πώς βλέπω αυτό το θέμα. Τι εννοώ; Θέλω να είμαι πάντα παρούσα στη σκηνή και αυτά που μοιράζεται η ηρωϊδα να τα μοιράζομαι σαν να είναι η πρώτη φορά. Οπότε υπάρχει ένα κομμάτι μου που ακόμα σοκάρεται. Φυσικά, εκτός απ’ αυτό της ηθοποιού υπάρχει και το ανθρώπινο κομμάτι. Ως άνθρωπος, λοιπόν, φυσικά και σοκάρομαι ακόμα με το έργο και με το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά τέτοια περιστατικά στη ζωή μας, στην καθημερινότητα.
Ως ηθοποιός, σε αυτό το έργο, με αυτή τη θεματική, οφείλεις να σοκάρεσαι; Μετά από τα τέσσερα χρόνια θα μπορούσες να δίνεις μια πειστική ερμηνεία και να μένει μόνο το μυθοπλαστικό κομμάτι.
Όλο αυτό είναι μυθοπλασία και ξέρω, όταν παίζω, ότι είναι μια ιστορία που δεν είναι αληθινή. Παρ’ όλα αυτά, το κείμενο έχει κομμάτια που είναι βγαλμένα από την καθημερινότητα μας. Δεν ξέρω αν οφείλω να σοκάρομαι, σίγουρα, όμως, Αλέξανδρε οφείλω να συνδέομαι με το έργο! Το προσπαθώ πάντα και για να μη βαριέμαι πάνω στη σκηνή και γιατί θεωρώ πως η ιστορία αυτή πρέπει να ειπωθεί! Η ιστορία είναι πάνω από μένα, πάνω από την ερμηνεία μου. Η ιστορία είναι πάνω απ’ όλα για μένα. Προσπαθώ, λοιπόν, να είμαι έντιμη απέναντι της.
Πώς προετοιμάστηκες για τον ρόλο;
Έχω μια πολύ καλή σκηνοθέτιδα -την Άννα-Μαρία Στεφαδούρου- η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο και στο πώς προετοιμάστηκα και στο πώς όλο αυτό έγινε παράσταση. Με βοήθησε πάρα πολύ η Άννα-Μάρια! Όταν προέκυπτε πρόβλημα γνώριζε πώς να με οδηγεί στη λύση. Καταλάβαινε τι χρειαζόμουν και τι είχα ανάγκη στη διάρκεια της δουλειάς. Ακόμα κι αν δεν ήξερε ποια ήταν η λύση σε αυτό που με προβλημάτιζε, μου έδινε τα εργαλεία για να τη βρω. Βίωσα τη διαδικασία των προβών με μεγάλη δημιουργικότητα και μεγάλο κομμάτι ελευθερίας. Την ίδια στιγμή, η Άννα-Μαρία είχε φτιάξει το πλαίσιο με το οποίο δούλευε. Αυτό αφορούσε στο πώς ήθελε να είναι ο χαρακτήρας και πώς είχε στο μυαλό της την παράσταση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο με άφησε να δημιουργήσω. Επίσης, με βοήθησε στο να συνδεθώ με το κομμάτι της μητρότητας.
«Η πραγματική επικοινωνία με το κοινό μόνο χαρά μου δίνει»
Όλο αυτό είναι πολύ έντονο. Όταν τελειώνει η παράσταση πώς ισορροπείς;
Έχω φτιάξει αυτόν τον κόσμο στον οποίο μπαίνω όταν είμαι στην παράσταση. Υπάρχει ένα κομμάτι μου που λέει αφηγούμαι αυτή την ιστορία, είμαι ηθοποιός, είμαι εδώ… Οπότε, δεν μου είναι τόσο δύσκολο να φύγω απ’ αυτό όταν τελειώνει. Μάλιστα, όταν η παράσταση έχει πάει καλά -έχω επικοινωνήσει με το κοινό- νιώθω χαρούμενη! Ξέρω ότι πρόκειται για δύσκολο έργο και ίσως είναι αντιφατικό αυτό που αναφέρω, αλλά η πραγματική επικοινωνία με το κοινό μόνο χαρά μου δίνει. Όταν τελειώνει η παράσταση θέλω πέντε λεπτά στο καμαρίνι για να ηρεμήσω. Ύστερα θα βρω τους φίλους μου και ίσως πάμε για ποτό. Κάπου εκεί τελειώνει όλο αυτό. Τόσο απλά. Τον πρώτο καιρό, βέβαια, χρειαζόμουν περισσότερο χρόνο πριν την παράσταση. Η συγκέντρωση πριν είναι πάντα πιο δύσκολη. Τώρα, με τα χρόνια και την εμπειρία, είναι λίγο πιο εύκολο και το πριν
Είναι ο πιο δύσκολος ρόλος που έχεις ερμηνεύσει;
Σίγουρα! Πρώτον γιατί είναι μονόλογος κι αν γίνει λάθος πρέπει μόνη μου να το σώσω. Έπειτα είναι οι έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις που έχει το έργο. Η ηρωϊδα μου περνά από πολλά στάδια. Πρέπει να πω εδώ ότι υπάρχει κι ένα κομμάτι χιούμορ στην ιστορία, στην αρχή. Στις πρόβες δεν μπορούσα να το συλλάβω, δυσκολευόμουν να το βρω. Ένιωθα ενοχικά που μια τόσο τραυματισμένη γυναίκα στην αρχή ήταν ανάλαφρη. Η Άννα-Μαρία, όμως, μου είπε ότι το έργο έτσι πρέπει να ξεκινάει. Συνεπώς, ναι, είναι το πιο δύσκολο πράγμα που έχω κάνει.
Το πιο δύσκολο μέχρι το επόμενο.
Αυτό! (γέλια).
«Αυτό το "πρέπει" είναι συστημικό»
Βασικό θέμα του έργου η εξουσία πάνω στις σχέσεις. Κάθε σχέση είναι θέμα εξουσίας;
Είναι και θέμα εξουσίας μερικές φορές. Το έργο πραγματεύεται πολύ αυτό το κομμάτι και πώς η εξουσία συνδέεται με τη βία. Παρατηρούμε τη σχέση του ζευγαριού και πώς ανατρέπεται η ισορροπία όταν η γυναίκα γίνεται πιο δυνατή οικονομικά από τον σύζυγο.
Μέχρι να γίνει η ανατροπή δεν έχουμε κάποιο στοιχείο ότι υπάρχει βία στο ζευγάρι, έρχεται ξαφνικά. Είναι, τελικά, εγγενές στοιχείο η βία;
Όσο ο σύζυγος διατηρούσε το στάτους του, η βία δεν εκδηλωνόταν. Το μεγάλο κρακ, αυτό που μας ξαφνιάζει, συμβαίνει όταν χάνει τελείως τον ρόλο του. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει ξαφνικά γιατί και η σύζυγος σοκάρεται. Κάποια στιγμή λέει στο κοινό θα βλέπατε κάτι που δεν είδα; Στη αφήγηση, βέβαια, υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι που αυτός έχει αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά. Είναι το κομμάτι που σιγά-σιγά πέφτει σε κατάθλιψη όταν αποτυγχάνει επαγγελματικά.
Αυτός δούλευε με καλύτερους όρους και το εισέπραττε σκεπτόμενος είμαι ανώτερος της.
Ακριβώς! Σκεφτόταν θα τη βοηθήσω, θα τη στηρίξω να ανέλθει…
Είναι δυσδιάκριτο αυτό. Καταλαβαίνεις την αφορμή, αλλά η έκταση που παίρνει η αντίδραση του και η ένταση είναι σοκαριστική.
Ναι, είναι τεράστια και σοκαριστική.
Αναρωτιέμαι, μπορούμε να ζήσουμε χωρίς βία;
Θα έλεγα ότι είναι ουτοπικό να πούμε πως μπορούμε να ζήσουμε σ’ έναν κόσμο χωρίς βία. Υπάρχουν σκοτεινά κομμάτια που είναι ανθρώπινα και βίαια. Το θέμα είναι το πόσο αναγνωρίζουμε αυτά τα κομμάτια, αν έχουμε επίγνωση αυτών κι αν τα δουλεύουμε, αν δεν κλείνουμε τα μάτια σε αυτά. Εγώ φοβάμαι τους ανθρώπους που λένε όχι, όχι, δεν είμαι βίαιος, δεν υπάρχει περίπτωση να γίνω βίαιος. Η βία είναι κομμάτι ανθρώπινο. Το λέει και η ηρωϊδα κάποια στιγμή. Ο σύζυγος, μάλιστα, σοκάρεται κάπως από το γεγονός ότι εκείνη αναγνωρίζει εκείνα (σ.σ τα βίαια) τα κομμάτια και στον εαυτό της και στους άλλους και εκείνος δεν θέλει να τα δει.
Η ερώτηση μου έχει να κάνει και με το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Και να μη θες να είσαι βίαιος σε προκαλούν πολλά εξωτερικά ερεθίσματα. Αν, για παράδειγμα, χάσεις τη δουλειά σου και δεν σε πληρώσουν, χωρίς λόγο, αυτό είναι βία.
Βέβαια!
Πώς αντιδράς; Μήπως είναι συστημικό πράγμα η βία;
Είναι και συστημικό. Το βλέπουμε και στην παράσταση. Ο σύζυγος έχει μάθει να ορίζει την αξία του μέσα από την επαγγελματική επιτυχία. Κοινωνικά έχει μάθει ότι πρέπει να είμαι επιτυχημένος! Πρέπει να προσφέρω στην οικογένεια μου. Πρέπει να… Αυτό το πρέπει είναι συστημικό. Όταν, λοιπόν, αποτυγχάνει, χάνει την ταυτότητα του, διαλύεται και αντιδρά με τον τρόπο που αντιδρά στο τέλος. Πολλές φορές αισθάνομαι ότι η κοινωνία μας οδηγεί σε συμπεριφορές, ή ενισχύει συμπεριφορές, για τις οποίες αργότερα μας τιμωρεί! Παράγει βία και μετά σε τιμωρεί για τη βία που παρήγαγε!
Γι’ αυτό αναρωτιέμαι πώς μπορούμε να το αποφύγουμε.
Ο μόνος τρόπος Αλέξανδρε είναι αυτό που λες, να το βλέπουμε. Να λέμε συνειδητά δεν θέλω να πάμε προς τα κει ή να ρωτάμε πώς προκαλείται αυτό.
«Αισθάνομαι ότι η πολιτεία δεν στηρίζει του καλλιτέχνες, τους υποτιμάει»
Πριν λίγο καιρό εκδόθηκε Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνα με το οποίο τα διπλώματα δραματικών σχολών εξισώνονται με αυτά του λυκείου. Πώς το σχολιάζεις;
Το θεωρώ απαράδεκτο. Έχουμε σπουδάσει τόσα χρόνια! Αισθάνομαι ότι η πολιτεία δεν στηρίζει του καλλιτέχνες, τους υποτιμάει, τους υποβαθμίζει. Οι ηθοποιοί -και όσοι ασχολούνται με το θέατρο- κάνουν τεράστιες προσπάθειες.
Προσπαθώ να καταλάβω το «γιατί» και δεν μπορώ.
Και γω το συζητάω με φίλους.
Αναρωτιέμαι, θέλουν οι κυβερνώντες σύγχρονο πολιτισμό; Ένας νέος που θέλει να γίνει ηθοποιός…
…θα αποθαρρυνθεί! Δεν μπορεί να είναι μόνο αυτό Αλέξανδρε (σ.σ να μη θέλουν σύγχρονο πολιτισμό). Το συζητούσα πρόσφατα με μια φίλη και λέγαμε Τι μπορεί να υπάρχει από πίσω; Αυτό που συμβαίνει είναι πραγματικά απαράδεκτο!
Ταυτότητα παράστασης
«Girls and Boys», του Ντένις Κέλι
Στο θέατρο 104 [έως 22/1]
Μετάφραση – Σκηνοθεσία: Άννα-Μαρία Στεφαδούρου
Σκηνικά: Ηλέκτρα Σταμπούλου
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Trailer: Έλενα Κώτση
Eπικοινωνία - Δημόσιες σχέσεις: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παίζει η Δώρα Παρδάλη
Ημέρες παραστάσεων: Σάββατο, Κυριακή στις 19:00.
Εισιτήρια: Από 10 ευρώ.
