Ο Κυριάκος Βέρης στο Gazzetta: «Κάθε άνθρωπος μπορεί να πετύχει και να αποτύχει» (vid)
Οι Σκληρές Φωτογραφίες είναι αυτές που μένουν στον σκοτεινό θάλαμο της μνήμης. Είναι οι εικόνες που δεν περιορίζονται στο (ψηφιακό) κάδρο. Τέτοιες αναμνήσεις μας δίνουν οι μεγάλες προσπάθειες, αυτές που μας ωθούν στο όριο, αυτές που κάνουν τον λαιμό μας να πονάει στην προσπάθεια για το photo finish. Ο Κυριάκος Βέρης έγραψε τις «Σκληρές Φωτογραφίες» για να μας υπενθυμίσει το πώς πιεζόμαστε για τη νίκη και πώς, κυνηγώντας την, ευνουχίζουμε και αυτοευνουχιζόμαστε. Τα λόγια του… κάλπασαν και ανέβηκαν στη σκηνή του θεάτρου «Studio Μαυρομιχάλη». Η παράσταση (μέχρι 21/2) θα σας θυμίσει γιατί αξίζει να κοιτάμε τέτοιες φωτογραφίες. Ο συγγραφέας μας μίλησε για το έργο και τον ευχαριστούμε.
Πώς προέκυψαν οι «Σκληρές Φωτογραφίες»;
Οι εμπνεύσεις μας ξεκινούν πάντα από τα βιώματα, από τα διαβάσματα μας, από έργα που βλέπεις και επηρεάζεσαι. Η αρχική ιδέα για τις Σκληρές Φωτογραφίες εντοπίζεται στην εφηβική μου ηλικία. Αν θυμάσαι, το έργο ξεκινά με ένα ευνουχισμένο άλογο. Όταν, λοιπόν, έφηβος, πήγα στον ιππόδρομο ανακάλυψα ότι τα άλογα ευνουχίζονται! Συνειδητοποίησα την εγκληματική συμπεριφορά των ανθρώπων προς τα ζώα, η οποία δυστυχώς συνεχίζεται ακόμα. Αυτό μου έμεινε. Βέβαια, αυτή η συμπεριφορά εκδηλώνεται και προς τους ανθρώπους. Εδώ, και νομίζω φαίνεται στο έργο, υπάρχει ο παραλληλισμός των ευνουχισμένων ανθρώπων. Στερούμαστε δηλαδή οποιαδήποτε ευχαρίστηση, όχι μόνο το σεξ, για κάποιους λόγους.
Άρα, η αρχή είναι ο πόνος του ζώου.
Ναι. Διαβάζοντας το πρόγραμμα του ιπποδρόμου έγραφε Α ή Φ ή Εκτ. Ρωτάω τους παλιούς και μου λένε Το Α είναι αρσενικό, το Φ φοράδα και το Εκτ εκτομή. Μα, λέω, εδώ όλα είναι Εκτ (γέλια).
Οι χαρακτήρες του έργου πώς δημιουργήθηκαν; Ήταν από γνωστά σου πρόσωπα, από αυτά που είδες στον ιππόδρομο…
Πριν τους χαρακτήρες να μείνουμε λίγο στο έργο. Το κείμενο μιλάει για τις νίκες, τις ήττες, το πώς πιεζόμαστε για τη νίκη, πώς ευνουχίζουμε και πώς αυτοευνουχιζόμαστε. Όσον αφορά τους χαρακτήρες, σε όσους διάβαζα το έργο τους άρεσε η ιστορία με το άλογο. Με παίδεψε πολύ να βγάλω ολόκληρο έργο με το άλογο.
Το να μιλάει το άλογο ήταν κάτι που είχες αποφασίσει από την αρχή;
Ναι, το είχα σκεφτεί από την αρχή. Στο έργο πρωταγωνιστής είναι ο αναβάτης, όμως προσπάθησα πολύ να είναι και το άλογο. Αυτό με παίδεψε πολύ. Στη δημιουργία, στην πλοκή, με βοήθησε το γεγονός ότι βρέθηκα στην Αβάνα την εποχή που πέθανε ο Φιντέλ Κάστρο. Έτσι, όλα αυτά περί νίκης, ήττας, τα μεταφέραμε και σε επίπεδο κοινότητας και επανάστασης.
«Δούλευα 2-3 χρόνια το έργο»
Γνώρισες τζόκεϊ για να φτιάξεις τον πρωταγωνιστή;
Όχι.
Ο ηθοποιός, πάντως, που τον υποδύεται είναι πολύ κοντά σε αληθινό τζόκεϊ.
Ναι, ισχύει αυτό. Βέβαια, στη δραματουργία είναι πολύ λίγα τα βιογραφικά στοιχεία. Ο δραματουργός βάζει πολλά κομμάτια μυθοπλασίας.
Εμένα μου έχει μείνει ο ρόλος του Δημοσθένη Φίλιππα. Υποδύεται τόσο καλά το άλογο…
Ναι, είναι πολύ καλός.
Για μένα είναι ρόλος-κλειδί. Ενώνει τη σιωπή με τον λόγο, το συναίσθημα με τη λογική. Το άλογο ενώνει πατέρα-γιο.
Σε αυτή την ιστορία ενώθηκαν και οι τρεις, κι ας ήταν μακριά ο ένας από τον άλλο.
Δύσκολο να κάνει κάποιος το άλογο. Ο Φίλιππας, όμως, σε πείθει!
Τα μπράβο γι’ αυτό ανήκουν στη σκηνοθέτιδα (σ.σ Χριστίνα Χριστοφή) και στον ηθοποιό. Εγώ όταν έγραφα, ένα άλογο σκεφτόμουν. Δούλευα 2-3 χρόνια το έργο και όταν το είδα να παίρνει σάρκα και οστά, συγκινήθηκα. Η Χριστίνα ξεκινάει το έργο με το άλογο να φορά κουκούλα. Στο κείμενο μου ήταν διαφορετικά. Στα δύστροπα άλογα στον ιππόδρομο βάζουν κουκούλα, αλλά όχι αμέσως. Η Χριστίνα, πάντως, το ξεκινάει πολύ όμορφα. Εδώ φαίνεται το ωραίο μεταξύ ανάγνωσης και γραφής. Εγώ γράφω κάτι και αλλιώς θα το διαβάσεις εσύ, αλλιώς κάποιος άλλος και αλλιώς ο σκηνοθέτης που είναι και αναγνώστης.
Το ήθελες από την αρχή να γίνει θεατρικό;
Ναι. Μόνο θεατρικά γράφω.
«Υπάρχουν πάντα άνθρωποι που μας πιέζουν»
Στην παράσταση θίγεται το θέμα της επικοινωνίας. Ο πατέρας προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον γιο, να αποκτήσουν ξανά επαφή.
Είναι δύσκολη η σχέση πατέρα-γιου.
Πού βρίσκεται η ουσία της επικοινωνίας; Υπάρχει ή την ψάχνουμε διαρκώς;
Εδώ δεν είναι η συνηθισμένη σχέση πατέρα-γιου. Συνεπώς είναι δύσκολο να βρεθεί η ουσία της επικοινωνίας. Ο πατέρας έχει εγκαταλείψει την οικογένεια και βγαίνουν διάφορες αντιπαλότητες. Ο πατέρας πιέζει τον γιο να μπει στον ίσιο δρόμο, ενώ αυτός, ο Οδυσσέας, πιέζει το άλογο. Αργότερα αντιστρέφονται οι ρόλοι.
Και μετά ξαναέρχεται η πίεση από τον πατέρα προς τον γιο.
Είναι αυτό που είπα νωρίτερα. Πάντα πιεζόμαστε, από μικροί και αυτό περνά στην ψυχολογία μας. Συνεχώς προσπαθούμε για τη νίκη και την επιτυχία. Αυτό δεν αφορά μόνο τον αθλητικό αγώνα. Πασχίζουμε για επιτυχία στην καριέρα, στην οικογένεια, στις προσωπικές σχέσεις… Υπάρχουν πάντα άνθρωποι που μας πιέζουν. Η οικογένεια, οι δάσκαλοι, οι γονείς, τα μεγαλύτερα αδέρφια μας, οι προϊστάμενοι, οι προπονητές… Και ενώ μας πιέζουν μας ευνουχίζουν, μας στερούν πολλά. Όταν, όμως, πετύχουμε είμαστε ευτυχισμένοι και τους θεωρούμε αδέλφια, πατεράδες, μέντορες, ηγέτες…
Έτσι, όμως, δεν μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε την αποτυχία. Υπάρχει κι αυτή.
Αυτό ακριβώς! Αυτό λέει και το έργο.
Θεωρώ ότι είναι και μια αλληγορία για τον χρόνο που περνά και τα σημάδια που αφήνει. Ο Οδυσσέας στην αρχή είναι στην κορυφή και μετά, λόγω χρόνου, έρχεται η πτώση.
Για να νιώσεις την πτώση πρέπει να έχεις κάνει και κάποιες νίκες έτσι; Το θέμα είναι πόσο καταπιεζόμαστε γι’ αυτό, για τη νίκη. Συμβαίνει όλη μας τη ζωή. Το ωραίο είναι ότι όταν γίνουμε γονείς, προϊστάμενοι, αφεντικά, κάνουμε τα ίδια στους υφισταμένους μας, στα παιδιά μας. Καταπιέζουμε, ευνουχίζουμε… Βέβαια, ευνουχισμός είναι και το να πρέπει να ξυπνήσω να πάω στη δουλειά. Τι θα κάνουμε; Θα κοιμόμαστε όλη μέρα; (γέλια). Πρέπει να προσπαθείς, αλλά με ένα μέτρο. Πρέπει να μάθεις να διαχειρίζεσαι και την ήττα. Ο πατέρας στο έργο το λέει με ένα παράδειγμα, αυτό του Μ. Αλέξανδρου και του Διογένη. Σε αυτό το σημείο αναδεικνύονται δύο απόψεις, κάτι που πρέπει να βάζει πάντα ο θεατρικός συγγραφέας. Αντιπαραθέτουμε σε κάποια κατάσταση τις απόψεις και αφήνουμε τον θεατή να αποφασίσει.
Δεν υποδεικνύεις μια κατεύθυνση.
Όχι, βέβαια! Ποιος είμαι εγώ που θα πω στον άλλο τι να κάνει; Φυσικά και μέσα στο κείμενο υπάρχει η γνώμη μου για τα πράγματα. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο. Εν προκειμένω, δεν πρέπει να τα δίνουμε όλα για τη νίκη ή να μην κάνουμε τίποτα. Υπάρχει και το ενδιάμεσο. Κάθε άνθρωπος μπορεί να πετύχει και να αποτύχει. Σε κάποια φάση της ζωής του θα κάνει το ένα και σε άλλη το άλλο. Έτσι λειτουργούν και τα έργα. Μπορείς να ταυτιστείς με ένα κομμάτι κάποιου χαρακτήρα και με ένα κομμάτι κάποιου άλλου. Στα υπόλοιπα (κομμάτια) μπορεί να είσαι αντίθετος. Κάπως έτσι γίνεται και στη ζωή μας. Κάποιες στιγμές είμαστε ενεργητικοί, δραστήριοι και κάποιες μπορεί να πέσουμε σε κατάθλιψη. Σημασία έχει να ξανασηκωθούμε.
Ταυτότητα παράστασης
«Σκληρές Φωτογραφίες» του Κυριάκου Βέρη [έως 21/2]
Στο «Studio Μαυρομιχάλη»
Σκηνοθεσία: Χριστίνα Χριστοφή
Σκηνικά -Κουστούμια: η ομάδα
Σχεδιασμός φωτισμών: Δημήτρης Μαργαρίτης
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παίζουν:
Πρίγκιπας (άλογο): Δημοσθένης Φίλιππας
Οδυσσέας (αναβάτης): Σπύρος Ασημένιος
Πατέρας: Δημήτρης Μαργαρίτης
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου ΜΠΙΠ
Ημέρες παραστάσεων: Δευτέρα-Τρίτη, 21:00
Εισιτήρια: 12 ευρώ.
