Η Mi55t στο Gazzetta: «Συνεχίζω να δημιουργώ όπως δημιουργούσα στα 15 μου» (vid)
- «Δεν θέλω να γράψω κάτι για το οποίο θα μετανιώσω σε δέκα χρόνια!»
- «Δεν έχω στοχεύσει ποτέ να κάνω χιτ, νούμερα»
- «Είμαι ράπερ,τελεία»
- «Αν ανοίξεις το Youtube θα βρεις πολλούς καβαλημένους που δεν ξέρουν καν να πατήσουν στο μέτρο»
- «Αν έχω ανάγκη να πειραματιστώ θα πειραματιστώ!»
«Εδώ μιλάει η Θεώνη» και θα την ακούσεις! Ναι, αυτή η καλλιτέχνιδα, αυτή η ράπερ, η Θεώνη Αντωνίου, γνωστή ως Mi55t, κερδίζει την εμπιστοσύνη σου, την ακρόαση σου. Το κλισέ το κρατάει αληθινό, ισχύει απόλυτα στην περίπτωση της. Βρίσκεται αρκετά χρόνια στη ραπ σκηνή και με τον τελευταίο της δίσκο –«Λέξεις»- έδειξε γιατί της αξίζουν άπειρα respect. Δέχτηκε να μας μιλήσει και την ευχαριστούμε πολύ. [οι φωτογραφίες είναι της Μαρίλης Ζάρκου]
Τι είναι η ραπ για σένα;
Είναι τρόπος έκφρασης, εκτόνωση, αποτύπωση των αναμνήσεων και, κοινότοπα, ένας τρόπος ζωής.
Σου ταίριαξε από μικρή; Ποια ήταν η αφορμή για να ασχοληθείς με τη ραπ;
Ναι, μου ταίριαξε από μικρή. Συνδέθηκα άμεσα μαζί της λόγω της κουλτούρας που αντιπροσώπευε, λόγω της προσέγγισης που είχε πάνω στη ζωή. Επιπλέον, ως έφηβη, είχα την ανάγκη να εκφραστώ με ένα τρόπο πιο άμεσο. Η πρώτη σχέση με τη ραπ ήταν αυτή της ακροάτριας. Όταν κατάλαβα ότι έχει να μου δώσει κι άλλα πράγματα, ξεκίνησα να γράφω στίχους. Αυτό έγινε όταν ήμουν περίπου 15 ετών.
Από τότε μέχρι σήμερα πόσο έχεις εξελιχθεί;
Καμία σχέση με το πώς ξεκίνησα! Υπάρχει εξέλιξη σε όλα. Στο λεξιλόγιο, στον στόμφο, στην άρθρωση, στα μετρήματα… Γενικά, όσο ασχολείσαι με αυτό που κάνεις, εξελίσσεσαι.
Δεν αρκεί το ταλέντο.
Το ταλέντο είναι βάση, κίνητρο, για να φτιάξεις κάτι. Από κει και πέρα χρειάζεται αγάπη, μεράκι και δουλειά.
«Δεν θέλω να γράψω κάτι για το οποίο θα μετανιώσω σε δέκα χρόνια!»
Όσον αφορά το δημιουργικό πού δίνεις έμφαση; Στο στιχουργικό, στο μουσικό ή και στα δύο;
Τα περισσότερα χρόνια ασχολούμαι με τον στίχο. Τώρα τελευταία, στο πλαίσιο της εξέλιξης, έχω μπει και στο τριπάκι της σύνθεσης. Ξέρεις, αισθάνομαι ότι η κονσερβοποιημένη παραγωγή, στο σημείο που βρίσκομαι, δεν με αφορά όσο παλαιότερα. Προσπαθώ, λοιπόν, να φτιάξω κάτι πραγματικά νέο. Γι’ αυτό ασχολούμαι και με τη μουσική. Παρ’ όλα αυτά, το κρατάω, ακόμη, στην άκρη. Συνεπώς, δίνω έμφαση περισσότερο στον στίχο.
Το πιο σημαντικό σε ένα ραπ κομμάτι είναι ο στίχος;
Ναι, η λυρικότητα, ο λόγος. Αυτό είναι η ραπ ουσιαστικά. Στίχοι, έμμετροι, πάνω σε μια μουσική. Αν το δούμε και ιστορικά, ο ρόλος του «Master of ceremony» (MC) ήταν αυτός. Να μιλάει δηλαδή και να γκρουβάρει τον κόσμο. Η μουσική υπήρχε από πριν. Οι DJ μπλέκανε τα break beats και υπήρχε ένας άνθρωπος που κράταγε το μικρόφωνο και πάταγε πάνω.
Άρα, αν έχεις δυνατό στίχο κάνεις και καλό κομμάτι;
Σχετικό είναι αυτό. Γιατί τι είναι καλό κομμάτι;
Ίσως αυτό που θα ακούσει πιο εύκολα ο ακροατής;
Θα απαντήσω με ένα παράδειγμα. Υπάρχει ένας καλλιτέχνης, παλιός, ο Μέγας, κατά κόσμον Χρήστος Πακιώτης, που διαθέτει μια πένα θεόβαρη! Το έργο του είναι βαρύ και το υλικό που δίνει δεν είναι πρώτης ακρόασης. Πρέπει, δηλαδή, να κάτσεις να το ακούσεις πολλές φορές για να το αποδομήσεις. Αυτό το έργο, λοιπόν, μπορεί να μην φαίνεται καλό στο δοσμένο πλαίσιο που κυριαρχεί. Εξάλλου, πώς μετριέται το καλό; Την ποιότητα ενός έργου την ορίζει ο ακροατής, ο οποίος όμως μπορεί να μην έχει τη μουσική παιδεία, ή τις θεωρητικές, ιστορικές γνώσεις για να το αντιληφθεί όλο αυτό. Οπότε, το θέμα του καλού είναι σχετικό. Εγώ προσπαθώ να γράφω αυτά που θεωρώ σωστά και να γράφω διαχρονικά. Δεν θέλω να γράψω κάτι για το οποίο θα μετανιώσω σε δέκα χρόνια! Παράλληλα, θέλω να εκφράζομαι όσο πιο ωμά και ειλικρινά γίνεται.
«Δεν έχω στοχεύσει ποτέ να κάνω χιτ, νούμερα»
Δημιουργείς πρώτα για τον εαυτό σου και μετά για το κοινό;
Κυρίως για τον εαυτό μου! Δεν σκέφτομαι το κοινό όταν δημιουργώ. Δεν έχω στοχεύσει ποτέ να κάνω χιτ, νούμερα. Κάποια, βέβαια, έχουν έρθει και χαίρομαι. Από κει και πέρα συνεχίζω να δημιουργώ όπως δημιουργούσα στα 15 μου. Δημιουργώ για μένα, για τους φίλους μου…
Όταν λες δεν έχεις στοχεύσει να κάνεις χιτ, εννοείς ότι θα μπορούσες και το αποφεύγεις;
Υπάρχουν ρεύματα, τάσεις, υπάρχει το προσωπικό, υπάρχει και το εύπεπτο. Οι περισσότεροι που είναι ψηλά στα νούμερα δημιουργούν προϊόν, προϊόν προς κατανάλωση. Δεν έχω μπει σε αυτή τη διαδικασία. Αυτό που γράφω, από το λεξιλόγιο και μόνο, δεν νομίζω ότι μπορεί να το πάρει ο μέσος ακροατής. Επίσης, δεν κάνω “διασκεδαστική” μουσική. Η τραπ ας πούμε είναι μια μουσική που μπαίνει στα κλαμπ και χορεύει ο κόσμος. Πολλές φορές μπορεί να είναι μια κοπέλα που χορεύει και να μην αντιλαμβάνεται πάνω στον χορό της ότι οι στίχοι την προσβάλλουν!
Τι άποψη έχεις για την τραπ;
Δεν έχω κάποια άποψη. Η μουσική που παράγεται και διακινείται, είναι ο καθρέπτης της κοινωνίας. Από τη στιγμή που υπάρχουν ακροατές γι’ αυτήν, υπάρχει και χώρος να ακουστεί, να συνεχίσει να δημιουργείται. Είναι μια μουσική που διασκεδάζει, καλώς ή κακώς. Εγώ, πάντως, δεν είμαι υπέρ της όλης φάσης, για διάφορους λόγους.
Τα βιώματα σου τα «εκμεταλλεύεσαι» όλα καλλιτεχνικά; Τα περνάς στην τέχνη σου;
Τα περισσότερα τα περνάω. Η ραπ με αυτό έχει να κάνει, με την προσέγγιση στα βιώματα σου.
Αν είναι κάτι πολύ προσωπικό και έντονο δεν θα το αφήσεις έξω;
Μπορεί και να το αφήσω. Αν είμαι σε φάση που δεν νιώθω έτοιμη να το μοιραστώ δεν θα το κάνω. Ωστόσο, δεν βάζω περιορισμούς του τύπου αυτό δεν θα το πιάσεις. Ξέρεις, η μουσική είναι κι ένας τρόπος ψυχοθεραπείας, είναι ο καθρέφτης μας. Ο διανοητής/ποιητής Τζίντου Κρισναμούρτι έχει πει: Όταν ασχολείσαι με ένα θέμα γίνεσαι το θέμα! Όταν, λοιπόν, αναλύεις ένα θέμα γίνεσαι αυτό και δείχνεις τη θέση σου πάνω σε αυτό. Οπότε έχει να κάνει με την προσέγγιση σου. Συνεπώς, όταν έχω ανάγκη να μοιραστώ, να δείξω κάτι, το κάνω για να του δώσω μια θέση στον χάρτη, για οποιονδήποτε λόγο.
«Είμαι ράπερ,τελεία»
Ακούγοντας και ψάχνοντας τη ραπ μουσική, παρατήρησα ότι υπάρχει ο όρος «Fem Rap». Για μένα αυτό είναι λάθος χαρακτηρισμός. Για μένα υπάρχει μόνο ραπ.
Συμφωνώ απόλυτα!
Δεν είναι λάθος αυτός ο διαχωρισμός;
Δεν υπάρχει αντρικό και γυναικείο ραπ. Όπως δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα αστροναύτης αλλά αστροναύτης, άντρας και γυναίκα δημοσιογράφος αλλά δημοσιογράφος, έτσι και δω. Είμαι ράπερ, τελεία. Είμαι γυναίκα. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Τυχαίνει να είμαι γυναίκα που κάνει ραπ. Ο όρος που είπες υπάρχει, υπάρχει ένας διαχωρισμός…
Ο διαχωρισμός υπάρχει μέσα από τον χώρο…
… Μέσα από το κοινό!
Το θεωρώ υποτιμητικό. Όταν ανακάλυψα τη δουλειά σου δεν σκέφτηκα το φύλο. Για να πω την αλήθεια δεν είχα ακούσει ξανά γυναίκα ράπερ.
Υπάρχουν πολλές γυναίκες, με χρόνια στον χώρο και πολύ αξιόλογες δουλειές. Δεν είχες ακούσει την Sadahzinia, την Dogmother, την Πελίνα, την Inka, την Sugahspank!…?
Τη Sadahzinia την είχα ακουστά. Παρ’ όλα αυτά δεν είχα ανακαλύψει κάτι ολοκληρωμένο. Όταν, λοιπόν, άκουσα τους δίσκους σου δεν με ενδιέφερε το φύλο. Σκεφτόμουν τα λέει ωραία; Τέλος.
Γι’ αυτό πιστεύω ότι έχω γίνει αποδεκτή στον χώρο. Κάτι κάνω καλά, ασχέτως φύλου. Όταν ξεκίνησα δεν υπήρχε το θέμα να με διαχωρίσουν ή να με συγκρίνουν στο πλαίσιο του φύλου. Το κοινό μπορεί να το έχει κάνει, όμως οι άνθρωποι που είναι μέσα στον χώρο δεν το έχουν κάνει ποτέ! Βέβαια, είμαι άνθρωπος που του αρέσει να ακούει αρνητικά σχόλια! Μου αρέσει να τα παίρνω και να τα αποδομώ. Να τα χρησιμοποιώ για να διορθώνω και να εξελίσσομαι. Εντούτοις, ποτέ δεν έχει γίνει αρνητικός σχολιασμός σε έμφυλο πλαίσιο.
«Αν ανοίξεις το Youtube θα βρεις πολλούς καβαλημένους που δεν ξέρουν καν να πατήσουν στο μέτρο»
Είπες ότι μπορεί να υπάρχει μερίδα του κοινού που κάνει τον διαχωρισμό. Κάποιος έχει εκπαιδεύσει αυτό το τμήμα του πληθυσμού.
Η κοινωνία! Ό,τι παράγεται είναι ουσιαστικά αυτό που βλέπουμε στην κοινωνία. Ο σεξισμός, που διαχωρίζει, φυσικά και υπάρχει. Όχι μόνο στη ραπ, αλλά γενικότερα. Παράδειγμα. Έχω μια φίλη, μηχανικό, που εργάζεται σε μεγάλο γραφείο και στις υψηλές θέσεις είναι η μόνη γυναίκα! Μάλιστα, όταν μπαίνει σε ένα γραφείο μπορεί να πούνε “καλά, τη γραμματέα τι τη φέρανε εδώ;” Ε, αυτό περνάει και στη μουσική.
Τι δεν σου αρέσει στον χώρο σου; Υπάρχει κάτι που δεν γουστάρεις στη ραπ σκηνή της Ελλάδας;
Δεν μου αρέσουν οι σεξιστικοί στίχοι, οι ρατσιστικοί, η αλαζονεία που μπορεί να έχει κάποιος…
Έχεις δει αλαζονικές συμπεριφορές;
Ναι! Αν ανοίξεις το Youtube θα βρεις πολλούς καβαλημένους που δεν ξέρουν καν να πατήσουν στο μέτρο. Ας είσαι λίγο πιο ταπεινός, λίγο πιο προσγειωμένος.
Το να δημιουργείς ραπ στην Ελλάδα πόσο δύσκολο είναι;
Πλέον δεν είναι και αυτό οφείλεται στην εξέλιξη των τεχνολογικών μέσων. Ο καθένας μπορεί να κατεβάσει ένα instrumental από το Youtube και να γράψει πάνω ραπ. Το να έχεις μια κάρτα ήχου, ένα μικρόφωνο, δύο ηχεία, είναι εφικτό.
Μπορείς, όμως, να ζήσεις απ’ αυτό; Μπορείς να κάνεις κάτι καλό;
Αν θες να ζήσεις απ’ αυτό και να κάνεις κάτι καλό, τότε πρέπει να είσαι αφοσιωμένος και να διαθέσεις χρήματα. Η ενασχόληση σε επαγγελματικό επίπεδο, εννοώντας να κάνεις έναν δίσκο, σημαίνει ότι πρέπει να αγοράσεις τα beats, να βρεις στούντιο, να ηχογραφήσεις, να γίνουν οι μίξεις, το master, να φτιάξεις τα εικαστικά, τα γραφιστικά, ένα account για τη διανομή… Θέλει, λοιπόν, χρήμα και χρόνο. Το αν θα βγάλεις λεφτά, αυτό εξαρτάται από το πώς θα αντιληφθεί το κοινό τη δουλειά σου.
«Αν έχω ανάγκη να πειραματιστώ θα πειραματιστώ!»
Ο τελευταίος σου δίσκος, «Λέξεις», γιατί είναι η καλύτερη σου δουλειά;
Είναι ο πιο ολοκληρωμένος. Έχει να κάνει με το πώς είναι δουλεμένη η ροή. Ξέρεις, μέσω αυτού του δίσκου με προσέγγισαν άνθρωποι που δεν ακούν χιπ-χοπ! Γενικά, έχω λάβει όμορφα λόγια γι’ αυτή τη δουλειά.
Ακούγοντας τα κομμάτια σου, κατάλαβα ότι μερικά δεν ήταν καθαρόαιμο χιπ-χοπ…
…και τι είναι καθαρόαιμο χιπ-χοπ;
Ακούγοντας τη διασκευή που έκανες με τη Μαρίλη (σ.σ Ζάρκου) στο «Γερνάω μαμά» και κάποια άλλα παραξενεύτηκα. Ίσως γιατί έχω συνηθίσει το οld school ραπ. Το αποτέλεσμα, βέβαια, ήταν απολαυστικό. Το αναφέρω γιατί είπες ότι σε προσέγγισαν άνθρωποι εκτός χιπ-χοπ.
Πιστεύω ότι ως άνθρωποι είμαστε πολυδιάστατοι και δεν νιώθω ότι χωράω στα κουτάκια των στερεοτύπων. Όταν έχω ανάγκη να εκφραστώ θα το κάνω με οποιοδήποτε μέσο διαθέσιμο. Μπορεί να δώσω ένα ραπ κομμάτι και παράλληλα να γράφω ποιήματα. Οι παραγωγές μου πάντως βασίζονται στο «Boom bap» και στο ωμό ύφος. Τώρα αν έχω ανάγκη να πειραματιστώ θα πειραματιστώ! Όλα είναι θέμα έκφρασης και μπορώ να κάνω πολλά διαφορετικά πράγματα.
Τώρα ετοιμάζεις κάτι;
Έκανα την παρουσίαση του δίσκου «Λέξεις» στο An κλαμπ. Το γιορτάσαμε με μια συναυλία. Μάλιστα, επειδή κυκλοφόρησε στην καραντίνα ήθελα να γίνει με ιδιαίτερο τρόπο. Μπήκα, λοιπόν, στη διαδικασία να στήσω ένα σκετσάκι, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο σε ραπ συναυλίες. Αυτό ολοκληρώθηκε με επιτυχία και τώρα είμαι πάλι στη φάση της δημιουργίας.
Το καλοκαίρι θα κάνεις πράγματα;
Ακόμη δεν έχω κλείσει κάτι, αλλά σίγουρα θα έρθουν διάφορα πράγματα το καλοκαίρι. Από live εμφανίσεις και σίγουρα αρκετή μουσική.