Όταν οι άνθρωποι θέλουν τον κόσμο δικό τους!
Οι άνθρωποι είναι ικανοί για όλα! Σε αυτή τη διαπίστωση χωρά το κοινό και η έκπληξη, σε αυτήν περικλείεται η ουσία και το εντυπωσιακό θέαμα του βιβλίου «Καθάρματα» (Εκδ. Μεταίχμιο), του Πάτρικ Ράντεν Κιφ. Συνεχίζω με κλισέ. Αυτό που ξεκινάει με το η λεπτή γραμμή που χωρίζει… Ναι, πάντα υπάρχει κάτι το αδιόρατο, το ημιδιαφανές, κάτι που παίζει με τη σκιά και το φως. Και πάντα -μα πάντα- βρίσκεται ένας, μία, που θα θελήσει να βγει από τον ίσιο δρόμο, θα ζητήσει τη γεύση του απαγορευμένου και στο τέλος θα πνιγεί από την ίδια του τη λαχτάρα! Φέρτε στο μυαλό σας τον «Σημαδεμένο», τον αρχετυπικό γκάγκστερ, τον Τόνι Μοντάνα. Τι ήθελε; «Τον κόσμο και όλα όσα περιέχει!» (sic). To σαγηνευτικό, υπνωτιστικό, πνεύμα της «εύκολης» ζωής συναντά το σκοτεινό του μη αναστρέψιμου εγκλήματος. Εδώ, έρχονται οι σελίδες του Κιφ, έρχεται η καταγραφή της πραγματικότητας που ξεφεύγει από τα προκαθορισμένα και συναντάμε αυτούς που μας μοιάζουν, μας αγγίζουν, μας προκαλούν και μας γεμίζουν ερωτήματα μα και δυσκολοχώνευτες απαντήσεις. Στο βιβλίο που παρουσιάζουμε 12 αληθινές ιστορίες χωρούν το μυστήριο του κόσμου τούτου και της ανθρώπινης ύπαρξης. Εδώ, τα αποτυπώματα δεν φεύγουν και εγγράφονται στο κοντινό (μας) μέλλον.
Όλα διαγράφονται με μια σκέψη
Οι 466 σελίδες περιλαμβάνουν αυτά που οι περισσότεροι αποφεύγουμε, για διάφορους λόγους. Ατολμία, σύνεση, ενσυναίσθηση, εγκράτεια, φόβος… Για κάποιους όλα αυτά διαγράφονται με μία σκέψη, με μία πράξη, με μία ψεύτικη ελπίδα. Πλουτισμός με μια κίνηση. Δόξα με μια κίνηση. Δολοφονία με μια κίνηση. Γλυκές παραισθήσεις με μια κίνηση. Η εξαπάτηση των άλλων επιστρέφει σε αυτόν που εξαπατά και η κίνηση-απάντηση της Δικαιοσύνης τιμωρεί, ενίοτε αμείλικτα.
Οι ήρωες αυτού του βιβλίου είναι αληθινοί. Είναι πρόσωπα που ενδεχομένως είδατε στην τηλεόραση, διαβάσατε γι’ αυτά στις εφημερίδες και το διαδίκτυο. Είναι πρόσωπα που απασχόλησαν την παγκόσμια κοινή γνώμη και καθήλωσαν το κοινό με τις ιστορίες τους. Η προσωπική παρέκβαση αγγίζει το συλλογικό και η αλήθεια του παράνομου μπλέκεται με τον μύθο του γλυκού εκδικητή. Ο Πάτρικ Ράντεν Κιφ (σ.σ έχει γράψει και το «Μην πεις λέξη», από τις ίδιες εκδόσεις) αρπάζει τις μεγάλες ειδήσεις και «βουτά» σε αυτές. Ψάχνει, ψάχνει, ψάχνει και προσπαθεί να ανακαλύψει πώς γίνεται κάποιος μεγαλέμπορος ναρκωτικών επηρεάζοντας -αρνητικά φυσικά- τις ζωές πάρα πολλών ανθρώπων; Πώς συλλαμβάνεται; Πώς φτάνει κάποιος στην απαγωγή του αφεντικού πασίγνωστης ζυθοποιίας και γιατί τον ξεσκεπάζει η αδελφή του; Πώς αποφασίζει μια δικηγόρος να υπερασπιστεί κάποιον που έχει καταδικαστεί σε θάνατο; Πώς βοήθησε γνωστό ριάλιτι επιβίωσης άντρα να αναρριχηθεί στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ; Γιατί διάσημος σεφ/παρουσιαστής έκανε καταχρήσεις και στο τέλος αυτοκτόνησε;
Ασταμάτητο!
Το βιβλίο εντάσσεται στην κατηγορία του non fiction και είναι αυτή η ορμή, ο κυνισμός και η αδρεναλίνη που εκπέμπει το αναπάντεχο το ζωής. Ο Κιφ συνδυάζει την εξονυχιστική ερευνητική δημοσιογραφία με το κινηματογραφικό ύφος. Το «Καθάρματα» είναι «page turner» βιβλίο και θες κι άλλες ιστορίες, κι άλλες. Τα όσα μαθαίνεις σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό. Για παράδειγμα. Διαβάζουμε στη σελίδα 255: «Αυτό είναι κάτι που άκουσα συχνά από τα χείλη ανθρώπων που εργάστηκαν στο The Apprentice: ότι το σόου ήταν ειρωνικό, και πως η εικόνα του Τραμπ ως μεγιστάνα αποτελούσε ένα μεγάλο αστείο. Με κάποιο τρόπο, η ερμηνεία αυτή του πράγματος διέφυγε πλήρως από το ευρύ κοινό». Στην σελίδα 405: «Η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει πως το 40% του ιδιωτικού πλούτου της Αφρικής βρίσκεται εκτός ηπείρου». Και υπάρχουν κι άλλα. Όπως οι τρόποι που διέφευγε από τις αρχές ο Χοακίν Γκουζμάν Λοέρα, ο γνωστός «Ελ Τσάπο». Ο Κιφ καταφέρνει να πάει εκεί που οι άλλοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν. Επίμονος, οξυδερκής, ψύχραιμος, άμεσος, σου προσφέρει με τα λόγια του πάθος, αγωνία, ευχαρίστηση, θαυμασμό. Τα «Καθάρματα» είναι έξοχο δείγμα δημοσιογραφίας και αφήγησης. Η πολύ καλή μετάφραση ανήκει στον Κωστή Πανσέληνο.
