Τι σημαίνει Mayday και γιατί χρησιμοποιείται ως σήμα κινδύνου στα αεροπλάνα;

Γιάννης Μπαϊρακτάρης
Τι σημαίνει Mayday και γιατί χρησιμοποιείται ως σήμα κινδύνου στα αεροπλάνα;
Αυτή η λέξη, που υιοθετήθηκε διεθνώς ως σήμα κινδύνου στην αεροπορία, έχει τις ρίζες της στις πρώτες δεκαετίες της αεροπορικής επικοινωνίας. Όμως τι ακριβώς σημαίνει "Mayday";

Όταν ένα αεροπλάνο αντιμετωπίζει μια σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπου η επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας και κάθε δευτερόλεπτο μετράει, ο πιλότος ανοίγει την επικοινωνία και φωνάζει "Mayday" τρεις φορές προς τον πύργο ελέγχου, ενώ ταυτόχρονα κάνει τα αδύνατα δυνατά για να σώσει το πλήρωμα και τους επιβάτες.

Αυτή η λέξη, που υιοθετήθηκε διεθνώς ως σήμα κινδύνου στην αεροπορία, έχει τις ρίζες της στις πρώτες δεκαετίες της αεροπορικής επικοινωνίας. Όμως τι ακριβώς σημαίνει "Mayday";

Αν το μεταφράζαμε στα ελληνικά, θα λέγαμε ότι είναι η «Ημέρα Μαΐου». Ωστόσο, ο όρος προέρχεται από τα γαλλικά και πιο συγκεκριμένα από τη φράση "m' aider" (που σημαίνει "βοήθα με"), μια απλοποιημένη εκδοχή του "venez m' aider". Ο στρατός των ΗΠΑ έβαλε επίσημα στο λεξιλόγιό του το το «Mayday» ως σήμα κινδύνου το 1927.

Για να βρούμε την προέλευση αυτής της λέξης θα πρέπει να πάμε λίγο μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε ουσιαστικά έγινε η «έκρηξη» της εναέριας κυκλοφορίας στην ηπειρωτική Ευρώπη, ειδικά μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας. Έτσι, προέκυψε η ανάγκη για όλα τα γειτονικά έθνη να μπορούν να επικοινωνούν γρήγορα και καθολικά για να προειδοποιούν για προβλήματα αέρα.

....

Πριν από αυτό, χρησιμοποιούνταν η τυπική κλήση κινδύνου «SOS» με χρήση κώδικα Μορς (τρεις τελείες, τρεις παύλες και τρεις τελείες) για στιγμές έκτακτης ανάγκης. Σήμερα πάντως, η χρήση του «Mayday» ως σήμα κινδύνου δεν περιορίζεται μόνο στην αεροπορία. Χρησιμοποιείται επίσης στη θαλάσσια ναυσιπλοΐα και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στην ξηρά. Η διεθνής υιοθέτησή του βασίζεται στην ανάγκη για αποτελεσματική επικοινωνία σε περιόδους κινδύνου.

Ο κάτοχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας αυτής της λέξης ήταν ο Frederick Stanley Mockford, ανώτερος αξιωματούχος του ραδιοφώνου του Λονδίνου, ο οποίος υποστήριξε ότι δεδομένου ότι μεγάλο μέρος της εναέριας κυκλοφορίας ήταν μεταξύ του Croydon και του αεροδρομίου Le Bourget στο Παρίσι, είχε νόημα να «πειράξουν» κάπως τη γαλλική λέξη.

Γιατί τώρα επαναλαμβάνεται πάντα τρεις φορές; Η απάντηση είναι πως με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ακουστεί δυνατά και καθαρά, παρά τις παρεμβολές ή τον θόρυβο του περιβάλλοντος.