Henry Kissinger: Ο πιο αμφιλεγόμενος νικητής του Νόμπελ Ειρήνης
Ο Henry Kissinger, ένα όνομα που αντηχεί στα χρονικά της ιστορίας του 20ού αιώνα, παραμένει μια φιγούρα έντονης συζήτησης. Ο ρόλος του ως βασικός «αρχιτέκτονας» της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ υπό διάφορους προέδρους, από τον Τζον Κένεντι έως τον Τζόζεφ Μπάιντεν, τον χαρακτήρισε ως μετρ της πολιτικής, επηρεάζοντας κοσμοϊστορικά παγκόσμια γεγονότα. Ανάμεσα στις πολλές δράσεις και αποφάσεις του, μία από τις πιο αμφιλεγόμενες και συζητήσιμες είναι η παραλαβή του Νόμπελ Ειρήνης το 1973. Το βραβείο αυτό, που προοριζόταν να τιμήσει όσους προάγουν την ειρήνη, έγινε δίνη διαμάχης, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ίδια τη φύση της ειρήνης και τα μέσα για την επίτευξή της.
Το πλαίσιο της απονομής του Νόμπελ Ειρήνης στον Kissinger περιστρέφεται γύρω από τον ρόλο του στον πόλεμο του Βιετνάμ, ιδίως στις ειρηνευτικές συνομιλίες του Παρισιού. Ως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Νίξον, ο Kissinger ξεκίνησε μια διπλή στρατηγική με έντονη στρατιωτική πίεση και διπλωματικές διαπραγματεύσεις. Η προσέγγιση αυτή κορυφώθηκε με τη μαζική εκστρατεία βομβαρδισμών πάνω από το Ανόι, την πρωτεύουσα του Βόρειου Βιετνάμ, τον Δεκέμβριο του 1972, μια κίνηση που ερχόταν σε έντονη αντίθεση με την επιδίωξη της ειρήνης.
Το σκεπτικό για την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Kissinger έγκειται στην τελική έκβαση αυτών των συνομιλιών. Τον Ιανουάριο του 1973, επιτεύχθηκε συμφωνία, η οποία οδήγησε στην απόσυρση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από το Βιετνάμ. Η εξέλιξη αυτή, που θεωρήθηκε ως ένα καίριο βήμα προς τον τερματισμό της σύγκρουσης, ώθησε τον Νορβηγό ακαδημαϊκό John Sanness, μέλος της επιτροπής Νόμπελ, να προτείνει τον Kissinger και τον Βορειοβιετναμέζο ομόλογό του, Le Duc Tho. Ο Sanness υποστήριξε ότι η αναγνώριση αυτή θα υπογράμμιζε τη σημασία των συνομιλιών για τον τερματισμό της σύγκρουσης ΗΠΑ-Βόρειου Βιετνάμ. Παρά τις εσωτερικές επιφυλάξεις για τη διάρκεια της εκεχειρίας, η επιτροπή Νόμπελ προχώρησε στη βράβευση, όπως αναφέρει ο Guardian.
Ωστόσο, η ανακοίνωση της βράβευσης αντιμετωπίστηκε άμεσα με αντιδράσεις. Η συνέχιση των μαχών στο Βιετνάμ, αν και χωρίς την εμπλοκή των ΗΠΑ, οδήγησε σε ευρεία κριτική. Η ειρήνη που επιδιώχθηκε μέσω των συμφωνιών του Παρισιού φαινόταν εφήμερη, με τον πόλεμο να ολοκληρώνεται μόνο με την πτώση της Σαϊγκόν το 1975. Η απόφαση να βραβευθεί ο Kissinger θεωρήθηκε από πολλούς ως παράδοξο, πυροδοτώντας συζητήσεις σχετικά με τη φύση της ειρήνης και τη νομιμότητα της βράβευσης όσων εμπλέκονται σε πολεμικές επιχειρήσεις. Για πρώτη φορά στην ιστορία της, η επιτροπή Νόμπελ είδε την παραίτηση δύο μελών της, άμεση συνέπεια της αμφιλεγόμενης απόφασης.
