Κοκαΐνη βρέθηκε σε εγκεφάλους ανθρώπων που πέθαναν τον 17ο αιώνα: Η ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα για τη χρήση ναρκωτικών

Επιμέλεια: Newsroom
Κοκαΐνη βρέθηκε σε εγκεφάλους ανθρώπων που πέθαναν τον 17ο αιώνα: Η ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα για τη χρήση ναρκωτικών
Η παρουσία κοκαΐνης σε αυτά τα άτομα θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι το ναρκωτικό είτε χρησιμοποιούνταν για ιατρικούς σκοπούς είτε καταναλωνόταν ψυχαγωγικά σε κάποια μορφή.

Σε μια ανακάλυψη που αμφισβητεί μακροχρόνιες πεποιθήσεις σχετικά με την ιστορία των ναρκωτικών στην Ευρώπη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ίχνη κοκαΐνης στον μουμιοποιημένο εγκεφαλικό ιστό δύο ατόμων που πέθαναν τον 17ο αιώνα. Το εύρημα, το οποίο έκαναν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μιλάνου, ανέτρεψε το χρονοδιάγραμμα της χρήσης κοκαΐνης στην Ευρώπη κατά περίπου 200 χρόνια, αλλάζοντας την αντίληψή μας για την ιστορική επικράτηση του ναρκωτικού.

Τα άτομα θάφτηκαν σε μια κρύπτη που χρονολογείται από το 1600 στο πρώην νοσοκομείο Ca' Granda στο Μιλάνο της Ιταλίας. Η επικεφαλής ερευνήτρια Gaia Giordano και η ομάδα της διεξήγαγαν δοκιμές σε διάφορα μουμιοποιημένα σώματα όταν έκαναν την απροσδόκητη ανακάλυψη ιχνών κοκαΐνης στον εγκεφαλικό ιστό δύο από τις μούμιες.

Πριν από αυτή την ανακάλυψη, υπήρχε η ευρεία πεποίθηση ότι η χρήση κοκαΐνης στην Ευρώπη άρχισε μόλις τον 19ο αιώνα, αφού ένας Γερμανός χημικός απομόνωσε επιτυχώς την ένωση από το φυτό κόκα στα μέσα της δεκαετίας του 1800. Το ίδιο το φυτό κόκα, που κατάγεται από τη Νότια Αμερική, έχει μακρά ιστορία χρήσης που χρονολογείται περίπου 7.000 χρόνια πριν, κυρίως για τις διεγερτικές του επιδράσεις. Όμως η ανακάλυψη στο Μιλάνο υποδηλώνει ότι η κοκαΐνη υπήρχε ήδη στην Ευρώπη δύο αιώνες νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

 

Η κοκαΐνη είναι σήμερα ένα διαβόητο παράνομο ναρκωτικό, με ευρεία χρήση σε όλη την Ευρώπη και ευρηματικές μεθόδους διακίνησης που διασχίζουν ωκεανούς. Ωστόσο, η παρουσία της στον εγκεφαλικό ιστό ατόμων από το 1600 εγείρει ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με το πώς έφτασε στην Ευρώπη τόσο πολύ νωρίτερα. Δεδομένου ότι οι εμπορικοί δρόμοι που συνέδεαν την Ευρώπη με την αμερικανική ήπειρο είχαν εδραιωθεί σταθερά μέχρι εκείνη την εποχή, είναι πιθανό τα φύλλα κόκας ή κάποια μορφή του ναρκωτικού να είχαν μεταφερθεί από τον Νέο Κόσμο πολύ νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν.

Η παρουσία κοκαΐνης σε αυτά τα άτομα θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι το ναρκωτικό είτε χρησιμοποιούνταν για ιατρικούς σκοπούς είτε καταναλωνόταν ψυχαγωγικά σε κάποια μορφή. Ωστόσο, οι ακριβείς συνθήκες υπό τις οποίες τα άτομα αυτά ήρθαν σε επαφή με την κοκαΐνη παραμένουν ασαφείς, αφήνοντας περιθώριο για περαιτέρω έρευνα.

Η ανακάλυψη αυτή έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο οι ιστορικοί και οι επιστήμονες κατανοούν την πολιτιστική και ιατρική ιστορία της Ευρώπης. Υποδηλώνει ότι οι Ευρωπαίοι μπορεί να πειραματίζονταν με ουσίες από την Αμερική πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε καταγραφεί προηγουμένως. Το εύρημα αμφισβητεί επίσης τη μακροχρόνια αφήγηση ότι η ευρεία χρήση κοκαΐνης στην Ευρώπη ήταν αποκλειστικά προϊόν του 19ου αιώνα, αναδιαμορφώνοντας το ιστορικό πλαίσιο της χρήσης ναρκωτικών στην ήπειρο.