Γιάννης Μπουτάρης: O avant-garde δήμαρχος που «τάραξε» τα νερά του Βορρά (vid)

«Όσα πέρασα με το ποτό, τα βλέπω πια με συμπάθεια. Νομίζω ότι αν ξαναζούσα τα ίδια θα έκανα, δε μετανιώνω για τα καλά και τα κακά που έζησα...» είναι μερικά από τα λόγια του Γιάννη Μπουτάρη στο τελευταίο του βιβλίο: «Εξήντα χρόνια τρύγος…».

Δεν τον είχα γνωρίσει, αλλά η αύρα του εξέπεμπε τη γοητεία ενός ανθρώπου γήινου και υπερβατικού, κοσμοπολίτη και λαϊκού, σοβαρού και πλακατζή ταυτοχρόνως.

Ήταν τολμηρός, αιρετικός, αυθεντικός, Αρειανός, προοδευτικός, αθεράπευτα ρομαντικός και έζησε μια πραγματικά μυθιστορηματική ζωή γεμάτη κρασί, δυσκολίες και σκληρές αποφάσεις.

«Η πόλη γουστάρει για δήμαρχο Μπουτάρη»

Ο Γιάννης Μπουτάρης εξελέγη ως ο 60ος δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 2010 και παρέμεινε στο δημαρχιακό θώκο για δύο διαδοχικές θητείες, έως το 2019. Ο θρύλος λέει ότι ο Μπουτάρης εκλέχθηκε για πρώτη φορά δήμαρχος, χάρη στον μητροπολίτη Άνθιμο!

Παραμονές των δημοτικών εκλογών, ο υποψήφιος τότε δήμαρχος είχε αποκαλέσει τον μητροπολίτη της πόλης «μουτζαχεντίν». Στη δοξολογία στον Άγιο Δημήτριο, τη μέρα του εορτασμού της πόλης, ο Άνθιμος λέγεται ότι τον πλησίασε και του είπε: «Αν δεν ανακαλέσεις, θα συνεχίσω να σε πολεμάω, και όσο ζω δεν πρόκειται να γίνεις δήμαρχος».

Η στιχομυθία κυκλοφόρησε αμέσως και όπως ήταν λογικό συσπείρωσε ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος

Τελικά, όπως φάνηκε, όλοι αυτοί πήγαν και ψήφισαν τον κυρ-Γιάννη, ο οποίος κέρδισε στον δεύτερο γύρο τον συντηρητικό Κώστα Γκιουλέκα. Το βράδυ της εκλογικής νίκης, ένα πλήθος συγκεντρώθηκε στο εκλογικό κέντρο του Μπουτάρη στη Τσιμισκή και Κομνηνών. Σήκωσαν τον νέο δήμαρχο στα χέρια και φώναζαν «η πόλη γουστάρει για δήμαρχο Μπουτάρη».

Το σπίτι του Κεμάλ και το Thessaloniki Pride

Με την εκλογή Μπουτάρη, μία ομάδα επαγγελματιών στον τουριστικό κλάδο άρχισε να εργάζεται για την προσέλκυση Τούρκων τουριστών. Μέχρι τότε, κάθε χρόνο στην επέτειο θανάτου του Κεμάλ συγκεντρώνονταν 30-40 άτομα στο τουρκικό προξενείο,ενώ οι αφίξεις από την Τουρκία ήταν ελάχιστες.

Μέσα σε μόλις δύο χρόνια πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη ανακαίνιση στο τριώροφο σπίτι-μουσείο που γεννήθηκε και έζησε τα παιδικά του χρόνια ο αναμορφωτής της Τουρκικής Δημοκρατίας, Κεμάλ Ατατουρκ και άνοιξε επίσημα για το κοινό στις 16 Αυγούστου του 2013. Το επόμενο διάστημα οι τουριστικές αφίξεις από την Τουρκία τετραπλασιάστηκαν, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι οι επισκέπτες στην επέτειο θανάτου του Κεμάλ έφτασαν το 2015 τους 1.000, ενώ πλέον ξεπερνούν τις 5.000!

Ο ίδιος ο δήμαρχος θεωρούσε πως μέσα από την εννιαετή παρουσία του στον δημαρχιακό θώκο η Θεσσαλονίκη κέρδισε «αναγνωρισιμότητα» χάρη στον «αντισυμβατικό» του χαρακτήρα. «’Αρχισαν ολοι να μιλάνε για την πόλη και να υπάρχουν δημοσιεύματα» είχε πει σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ - ΜΠΕ.

«Το κέρδος είναι πως οι επαφές που είχα με διάφορους ανθρώπους ανέδειξαν τη Θεσσαλονίκη. ‘Αρχισαν να μιλάνε και να υπάρχουν δημοσιεύματα σε όλο τον κόσμο για την πόλη και τον δήθεν «αντισυμβατικό» δήμαρχο της. Εμείς αναδείξαμε το παρελθόν της, καθώς έχουμε πολλά μνημεία ρωμαϊκά, τούρκικα και εξαφανισμένα εβραϊκά. Κανένας δεν έδινε σημασία στην ιστορία της Θεσσαλονίκης. Η Ροτόντα είναι αντίγραφο του Πανθέου της Ρώμης και είναι μοναδική. Αναδείχθηκε η ιστορία και το πακέτο όλο με τον Κεμάλ. Αναδείξαμε την ιστορία των Εβραίων, που ήταν κρυμμένη κάτω από το χαλί», είχε αναφέρει ο Γιάννης Μπουτάρης.

Εκτός αυτού, το 2012 διοργανώθηκε το πρώτο Thessaloniki Pride, κάτι σχεδόν αδιανόητο έως τότε. Ο Γιάννης Μπουτάρης υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ενώ δήλωνε συχνά τη στήριξή του σε δραστηριότητες και εγχειρήματα που σχετίζονται με ομοφυλόφιλα άτομα και ζευγάρια. Το 2015 τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του συμφώνου συμβίωσης ομοφυλόφιλων ζευγαριών και της υιοθεσίας παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια. Αυτές του οι επιλογές τον έκαναν για ακόμη μια φορά στόχο ακροδεξιών στοιχείων και παρα-θρησκευτικών οργανώσεων.

Μάλιστα, το 2018 δέχθηκε άνανδρη, φασιστική επίθεση από ακραίους που υποδύονταν τους πατριώτες κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Η επίθεση ήταν οργανωμένη. Με την εμφάνιση του τότε δημάρχου στην εκδήλωση οργανωμένη ομάδα φασιστοειδών που είχε ακροβολιστεί σε διάφορα σημεία της ξεκίνησε να βρίζει, ενώ λίγο αργότερα, μπροστά στα μάτια δεκάδων αστυνομικών, τον περικύκλωσαν και άρχισαν να τον προπηλακίζουν και να τον χτυπάνε.

Το «αλάνι» που σιχαινόταν τους φασίστες

Ο Κυρ-Γιάννης δεν πτοήθηκε ποτέ από τις επιθέσεις, από τις απειλές και και την ακραία ρητορική μίσους. Σιχαινόταν τον σκοταδισμό και τον φασισμό και πίστευε πως υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων: οι συντηρητικοί και οι προοδευτικοί. «Πιστεύω πως υπάρχουν δύο ειδών άνθρωποι: οι συντηρητικοί, που θα τους βρεις όχι μόνο στα δεξιά κόμματα αλλά σε όλα ανεξαιρέτως, και οι προοδευτικοί, που επίσης δρουν σε όλες τις πλευρές. Φοβάμαι πως είναι σπανιότεροι στην Αριστερά, που έχει μπερδέψει τα παπούτσια της όσον αφορά το τι σημαίνει προοδευτική αλλαγή. Όταν γίνεται κάτι σωστό για πρώτη φορά, οι πραγματικά προοδευτικοί το αγκαλιάζουν χωρίς να νοιάζονται τι σφραγίδα φέρει, αλλά αυτό είναι έξω από τις μεθοδεύσεις των εγκλωβισμένων σε κόμματα. Ο μοναδικός χώρος που με αηδιάζει είναι η Χρυσή Αυγή και οι δορυφόροι της, ας πάει στο πυρ το εξώτερον κάθε σκοταδιστικό στοιχείο» είχε πει σε συνέντευξη του στην «Κ».

Μπορεί ο Γιάννης Μπουτάρης να είχε περάσει από διάφορα κόμματα, ωστόσο, αισθανόταν ότι δεν ανήκε πουθενά. Στο βιβλίο του αναφέρει: «Εμένα ο αδερφός μου με θεωρούσε πάντα κουλτουριάρη. Μπορεί όμως οι κουλτουριάρηδες να άφηναν να με περιμένει μια θέση στην παρέα τους, αλλά ποτέ δεν μπόρεσα να ενσωματωθώ στον χώρο τους γιατί δεν άντεχα θεατρίνους και ξερόλες. »Άλλοι πάλι με αποκαλούσαν “αλάνι”. Κι αν τα βρίσκω με τύπους λαϊκούς και περιθωριακούς, οι αυθεντικοί μάγκες δε με νιώθουνε δικό τους όμως, με τέτοια καταγωγή και τέτοιο βαλάντιο που διαθέτω. Μάλλον δεν ανήκω πουθενά, πράγμα που μου βγήκε τελικά σε καλό, γιατί αναγκάστηκα να ψάξω ποιος πραγματικά είμαι και τι θέλω».

Το ταξίδι της ζωής του Γιάννη Μπουτάρη ήταν συναρπαστικό και όλοι τον έχουμε στο μυαλό μας σαν τον ορισμό του «άξιζε που έζησε». Αυτό, όμως, δεν είναι τυχαίο. Ο κυρ- Γιάννης είχε πει κάτι πολύ σημαντικό: «Οταν καταφέρεις να γνωρίσεις τα όρια του εαυτού σου, τότε θα είσαι ευτυχισμένος. Πάντοτε πίστευα ότι, όσα χρόνια ζήσουμε, πρέπει τουλάχιστον να τα ευχαριστηθούμε»