Αξέχαστες σκηνές: «Δώσε μου δικαιοσύνη!» (vid)
Η σκηνή αυτή εξηγεί τα πάντα! Όχι μόνο για την εν λόγω ταινία, αλλά και για το πώς λειτουργεί η κοινωνία και το σύστημα που μας επιβάλλεται. Τρεις λέξεις, μια φράση, «σπάνε» το «κάδρο» του σκηνοθέτη, «δραπετεύουν» από το σενάριο και απομακρύνονται από τις ερμηνείες των ηθοποιών: «Δώσε μου δικαιοσύνη!». Η απαίτηση, παράκληση, απευθύνεται στον «Νονό» και «Νονός» σημαίνει δύναμη, έλεγχος της εξουσίας, επιβολή του νόμου του ισχυρού, εφαρμογή του στον δρόμο και μεταξύ των ανθρώπων. Ο άνθρωπος, ένας από εμάς, προσπαθεί να επιβιώσει, να προκόψει, να αφήσει κάτι πίσω του, να κρατήσει το όνομά του ψηλά. Αρκεί, όμως, μια στιγμή, μια επαφή με το περιθώριο, με τον κάτω κόσμο, και όλα χάνονται. Έγκλημα, επίθεση, απόπειρα βιασμού της κόρης, νοσοκομείο. Ο νομοταγής πολίτης πάει στην αστυνομία. Χαμογέλα με τη σύλληψη των ενόχων. Ο δικαστής, ωστόσο, θα του πάρει τα λίγα λεπτά δικαίωσης και θα του δώσει μέρες οργής και πόνου. Οι δράστες έξω με αναστολή! Η αυλαία σηκώνεται, η κάμερα γράφει και «Ο Νονός» μένει η αναλλοίωτη αλήθεια που πάντα θα μας συντροφεύει. Μερικές φορές τη δικαιοσύνη θα τη βρεις αφού πέσει το σκοτάδι. Οι «Δον Κορλεόνε» μας χαιρετούν!
Ποιος κινεί τα νήματα; Φυσικά οι «Δον» του κόσμου τούτου
Η σκηνή αυτή είναι χαιρετισμός, φόβος, σεβασμός στον τρόμο, επιβεβαίωση ότι τα τέρατα γεννούν τέρατα και πως αυτά κάνουν κουμάντο στον κόσμο. Τότε. Τώρα. Πάντα; Ας βάλουμε το ερωτηματικό για να μείνει η ελπίδα ζωντανή. Ένας «Δον» ασκεί πάντα την εξουσία. Η μαριονέτα δεν έχει ζωή και περιμένει τη δύναμη του άλλου για να κινηθεί. Και όσο το αόρατο χέρι της δίνει αυτό που θέλει, αυτή ενεργεί, εκφράζεται, συνομιλεί, παίρνει αποφάσεις και στο τέλος νομίζει ότι είναι ζωντανή και κυρίαρχη. Αν είναι ποτέ δυνατόν! Η ψευδαίσθηση οδηγεί στο θράσος και αυτό στη βλασφημία απέναντι στο ανίερο! Αυτός που ελέγχει τη μαριονέτα δεν θα ανεχτεί άλλο την «ελευθερία» της κούκλας. Παίρνει το ψαλίδι και κόβει! Οι υποταγμένοι είναι πολλοί, περιμένουν τη σειρά τους. Και αυτό κυρίες και κύριοι είναι η πολιτική που ζούμε και βιώνουμε. Ε, «Ο Νονός» δείχνει τι γίνεται πίσω απ’ αυτήν, δείχνει ποιος κρατά και κινεί τα νήματα. Η σκηνή αυτή είναι ο ορισμός του ποιος ελέγχει και ασκεί την εξουσία. Ο μέσος άνθρωπος έχει βιώσει την αδικία του συστήματος και ζητά από τον μαφιόζο την «αληθινή» δικαιοσύνη. Πρώτα, όμως, πρέπει να υποταχθεί. Θα το κάνει, κι ας κινδυνεύει η ψυχή του.
Το τρομακτικό μεγαλείο του «Νονού»
Η σκηνή διαρκεί, περίπου, εφτά λεπτά. Ξεκινά με κοντινό, γκρο, πλάνο στο πρόσωπο του εργολάβου κηδειών. Σιγά-σιγά, η κάμερα οπισθοχωρεί και η εικόνα ανοίγει. Όσο γίνεται αυτό, ακούμε την εξομολόγηση, εξιστόρηση, του Μπονασέρα. Απέναντι του «Ο Νονός», ακούει. Στην αρχή βλέπουμε μόνο την πλάτη της καρέκλας του και το χέρι του. Ο απελπισμένος πατέρας, που η κόρη του κακοποιήθηκε βάναυσα, απευθύνεται στο άμορφο πρόσωπο του ισχυρού. Στη διάρκεια της ομιλίας του «σπάει», κλαίει. Αφού του δίνουν ένα ποτό να ηρεμήσει, σηκώνεται και πάει δίπλα στον «Νονό». Του ψιθυρίζει αυτό που θέλει, αυτό που δεν τολμά να εκστομίσει. Αμέσως μετά η κάμερα θα μας δείξει τον Δον Κορλεόνε. Ήρεμος και με θιγμένο ύφος. Ο Μάρλον Μπράντο δείχνει με την εκφραστικότητά του την ενόχληση για τον τρόπο που του μιλά ο Μπονασέρα, γι’ αυτό που απαιτεί απ’ αυτόν και την ίδια στιγμή την τεράστια δύναμή του. Χαϊδεύει μια γάτα ενόσω μιλάνε και είναι καθιστός, στην αρχή. Η κάμερα αναδεικνύει το «μέγεθος» του «Νονού» και την κυριαρχία του. Όταν ο Μπονασέρα τον ρωτά πόσα θες;, αυτός κρύβει την οργή του πίσω από την απελπισία που του προκαλεί η ασέβεια. Ήρεμα και σταθερά, θα αναγκάσει τον αιτούντα να υποταχθεί, θα του πάρει ό,τι έχει για να του κάνει μια μικρή χάρη. Η κάμερα με αθόρυβο τρόπο αποτυπώνει το τρομακτικό μεγαλείο του «Νονού» και πώς αυτός ορίζει την κοινωνία, τον κόσμο. Η σκηνή αυτή είναι υπόδειγμα τεχνικής, σεναρίου, ερμηνειών. Πραγματικά αξέχαστη.
