«Adolescence»: Διαρκής πόλεμος για διαρκή ειρήνη (vid)
Ο απόηχος της έκρηξης του… κουρδισμένου πορτοκαλιού δεν έσβησε ποτέ. «Ο ελέφαντας στο δωμάτιο» δεν κρύφτηκε πίσω από κατάξανθα μαλλιά και ροδοκόκκινα μάγουλα. Και ο «Ακήρυχτος Πόλεμος» δεν τελείωσε ποτέ! Από τις εγκαταλειμμένες αστικές γειτονιές, στις φροντισμένες (;) σχολικές υποδομές. Και από τις σφαίρες που αγοράστηκαν σε μίνι μάρκετ (!) των ΗΠΑ, στον ψηφιακό οπλισμό του σήμερα. Και η ελπίδα; Ο Μπετόβεν κρατούσε ένα κομμάτι. Ο έρωτας δύο νέων και η φιλία τους άλλο ένα. Και το πινέλο της ζωγραφικής αντιστεκόταν στο δερματικό αποτύπωμα και στην ψηφιακή γραφίδα. Και κάπως έτσι πασχίζουμε να καταλάβουμε τι σημαίνει διαρκής πόλεμος για διαρκή ειρήνη. Γονείς, παιδιά, άνθρωποι χωρίς παιδιά, δάσκαλοι, καθηγητές, επιστήμονες, αρχές και γνώση που δακρύζει, αυτά είναι τα σημεία κατάληψης, ανακατάληψης, αυτά είναι τα χαρακώματα που στήνονται πρώτα στο σπίτι. Πόλεμος σε τέσσερις τοίχους και για το «σπιρτόκουτο» που μας αναλογεί, μια σπίθα αρκεί για να γίνουν όλα στάχτη. Αυτό που γυρίζει πάνω από τα κεφάλια μας είναι μοναξιά, όπως έλεγε, προειδοποιούσε, η Κατερίνα Γώγου. Και ξέρετε ποιο είναι συνώνυμό της; Η εφηβεία. Το «τσεκούρι» της μπορεί ανά πάσα στιγμή να κόψει τους κοινωνικούς, οικογενειακούς, ανθρώπινους δεσμούς. Κάποτε γίνεται! Κι αν γίνει μία φορά, η δεύτερη δεν είναι πολύ μακριά. Η τηλεοπτική σειρά «Adolescence» εισβάλλει στα εφηβικά, υπαρξιακά, κοινωνικά, οικογενειακά, χαρακώματα.
Τι γίνεται στον κόσμο των εφήβων σήμερα
Η σειρά που κάνει θραύση, η σειρά του «Netflix» που έχει γίνει θέμα συζήτησης, η σειρά που έφτασε στη βρετανική Βουλή, η σειρά που δείχνει μέχρι πού μπορεί να φτάσει η αφρόντιστη, ακαθοδήγητη, ανασφαλής εφηβεία. Οι αρχικές αναφορές σε «Κουρδιστό Πορτοκάλι», «Ελέφαντα», «Ακήρυχτο Πόλεμο» και «Σπιρτόκουτο», μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του σκοπού της σειράς. Οι δημιουργοί της σειράς ήθελαν να δείξουν τι γίνεται στον κόσμο των εφήβων σήμερα και να προτρέψουν άπαντες να συζητήσουν το θέμα. Ο Κιούμπρικ ήθελε να δείξει πώς ανακυκλώνεται η κοινωνική βία. Ο Γκας Βαν Σαντ ήθελε να δείξει πώς «επιστρέφει» το bullying στους θύτες. Ο Μάικλ Μουρ ήθελε να δείξει πού οδηγεί η ελευθερία της οπλοκατοχής-οπλοχρησίας και πόσο εύκολα ένας έφηβος μπορεί να γίνει δολοφόνος. Και ο Γιάννης Οικονομίδης ήθελε να δείξει πώς διαλύει η βία του κοινωνικού αδιεξόδου τις ζωές μιας οικογένειας που έχει νεαρά παιδιά.
Το «Adolescence» ακολουθεί αυτές τις καλλιτεχνικές αναφορές και υπηρετεί τον σκοπό του βασιζόμενο σε δύο πυρηνικά στοιχεία της ύπαρξής μας: τη βία και την άγνοια μας. Τα παιδιά που μπαίνουν στην εφηβεία εισπράττουν ήδη τεράστιες ποσότητες βίας. Τη βλέπουν-βιώνουν στο σπίτι τους, στα παραδοσιακά ΜΜΕ, στα social media, στη συνάντησή τους με τις αρχές... Δεν ξέρουν τίποτα και ανακαλύπτουν την αγριότητα του κόσμου με οδυνηρή έκπληξη. Οι ενήλικοι, γονείς και μη, νομίζουν ότι ξέρουν, αλλά ξέρουν ελάχιστα πράγματα. Μια λάθος κίνηση, ένα αυθόρμητο νεύμα, ο στιγμιαίος εφησυχασμός, και όλα μπορούν να γίνουν μοιραία. Δράση, αντίδραση, φόνος, καταδίκη, διάλυση.
Όλοι τρέχουν να σώσουν ό,τι μπορούν. Δεν μπορούν
Η σειρά αποτελείται από τέσσερα επεισόδια. Πρώτα είναι η σύλληψη του 13χρονου Τζέιμι Μίλερ. Κατηγορείται για τη δολοφονία της συνομήλικης του Κέιτι Λέοναρντ. Παρακολουθούμε όλη τη διαδικασία μέχρι την ολοκλήρωση της ανάκρισης. Ακολουθεί η επίσκεψη δύο αστυνομικών στο σχολείο του Τζέιμι. Ντυμένοι με πολιτικά ρούχα μιλούν σε συμμαθητές του και προσπαθούν να καταλάβουν και να μάθουν πού είναι το όργανο, το μαχαίρι, της δολοφονίας. Επόμενος χώρος δράσης το ίδρυμα ειδικής αγωγής που βρίσκεται ο 13χρονος. Εκεί βλέπουμε τη συνεδρία του με την ψυχολόγο. Το ξεφλούδισμα του ψυχισμού του είναι σταθερό και εντυπωσιακό. Τελευταίο επεισόδιο και μπαίνουμε στον χώρο και στον κόσμο της οικογένειας του Τζέιμι. Λίγες μέρες μένουν μέχρι να γίνει η δίκη του γιού τους. Ο πατέρας έχει τα γενέθλια και μαζί με τη μητέρα και την κόρη θέλουν να γιορτάσουν τη μέρα. Αυτό δεν θα γίνει. Ο κοινωνικός ρατσισμός και η νοσηρότητα της κοινότητας δεν αφήνουν περιθώρια. Η ενοχή έχει εισβάλλει στο μυαλό και στη σκέψη της οικογένειας. Οι γονείς αναρωτιούνται πού έκαναν λάθος και όλα τελειώνουν με το ασταμάτητο κλάμα του πατέρα.
Το «Adolescence» υποδεικνύει ως βασική πηγή βίας για τους εφήβους τα social media. Ο άγνωστος στους ενήλικες κόσμος του Instagram και η επιρροή τοξικών ανθρώπων όπως ο Άντριου Τέιτ (κύριος φορέας του της επικίνδυνης θεώρησης με τον κωδικό “Incel”) αρκούν για να πυροδοτήσουν τα πιο ταπεινά και επικίνδυνα ένστικτα των εφήβων. Η αδυναμία των καθηγητών να αντιδράσουν, των γονιών να επικοινωνήσουν και των αρχών να αποκωδικοποιήσουν (μόνο καταστολή στην ουσία), ενισχύουν το επιβαλλόμενο από τις πολιτικές, εργασιακές συνθήκες αίσθημα της παραίτησης. Όλοι τρέχουν να καταλάβουν, να προλάβουν και να σώσουν ό,τι μπορούν. Δεν μπορούν.
Το σενάριο των Τζακ Θορν, Στέφεν Γκράχαμ είναι στιβαρό και αξιοποιεί τέλεια την έμπνευση του, τα αληθινά, δηλαδή, γεγονότα εφηβικής βίας. Η σκηνοθεσία του Φίλιπ Μπαραντίνι δικαίως αποθεώνεται. Η επιλογή του μονοπλάνου είναι καταλυτική. Και φυσικά, στις ερμηνείες τίποτα δεν περισσεύει. Οι Stephen Graham, Ashley Walters, Erin Doherty, Owen Cooper, Faye Marsay, Christine Tremarco, Mark Stanley, Jo Hartely, Amelie Pease δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Το «Adolescence» φώτισε το μονοπάτι τη εφηβικής βίας. Τον δρόμο και τις σκιές του εμείς πρέπει να τον διαβούμε.
