Αυξητικές τάσεις στη μετεγκατάσταση προσφύγων σε χώρες της ΕΕ

Ο ρυθμός εφαρμογής του προγράμματος παρουσιάζει αυξητικές τάσεις, ωστόσο εξακολουθούν να σημειώνονται σημαντικές καθυστερήσεις από την πλευρά των άλλων κρατών μελών στη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων ανηλίκων, αλλά και στους χρόνους υλοποίησης της συνολικής διαδικασίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Ασύλου, που παρουσιάστηκαν σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, η πλειονότητα των μετεγκαταστάσεων έγινε στη Γαλλία (3.080 άτομα από την έναρξη του προγράμματος έως τις 30 Απριλίου 2017) και ακολουθούν η Γερμανία (2.423), η Ολλανδία (1.211), η Πορτογαλία (969) και η Φινλανδία (780).

Τα πέντε αυτά κράτη μέλη έχουν δεχτεί σχεδόν το 70% του συνόλου των επωφελούμενων από την Ελλάδα. Η Φινλανδία επίσης έχει στηρίξει τις μετεγκαταστάσεις ασυνόδευτων ανηλίκων, έχοντας δεχτεί 131 άτομα σε σύνολο 352.

Οι Σύροι αποτελούν την πλειονότητα των επωφελούμενων (10.296) και ακολουθούν οι Ιρακινοί (1.718 άτομα). Ωστόσο, οι Αφγανοί συνεχίζουν να μην έχουν δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα, παρά το γεγονός ότι, όπως είπε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, στην διάρκεια της συνέντευξης, το υπουργείο ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενταχθούν κάποιες κατηγορίες Αφγανών που εμπίπτουν στο προφίλ του πρόσφυγα, «αλλά αυτό δεν έγινε αποδεκτό».

Ανοδική τάση των εγγεγραμμένων στο πρόγραμμα

Από τον Δεκέμβριο του 2016 μέχρι σήμερα, παρατηρείται ανοδική τάση των εγγεγραμμένων στο πρόγραμμα. Οι δεσμεύσεις εκ μέρους των κρατών μελών έχουν αυξηθεί σημαντικά από την αρχή του έτους: από 15.132 τον Ιανουάριο του 2017 έφτασαν τις 20.917 τον Απρίλιο 2017.

Οι αιτήσεις μετεγκατάστασης από την Υπηρεσία Ασύλου προς τα κράτη μέλη κινήθηκαν στους ίδιους ρυθμούς, από 15.004 τον Ιανουάριο 2017, στις 20.837 τον Απρίλιο του 2017. Επίσης, ο αριθμός των εγκρίσεων, αν και δεν ακολούθησε τον ίδιο ρυθμό, παρουσιάζει επίσης αυξητική τάση.

Μόνο την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου μεταφέρθηκαν 861 άτομα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, φτάνοντας τον συνολικό αριθμό των μετεγκαταστάσεων τον Απρίλιο 2017 από την Ελλάδα στις 1.211.

Ωστόσο, όπως παρατήρησε ο ειδικός γραμματέας για θέματα Μετανάστευσης του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Γιώργος Φλωρεντής, «ο αριθμός των μετεγκαταστάσεων απέχει αρκετά από τον αρχικό στόχο, γιατί αρκετά κράτη μέλη αγνοούν τις αποφάσεις των κοινοτικών οργάνων με διάφορες δικαιολογίες».

Η Υπηρεσία Ασύλου έχει στείλει 20.871 αιτήματα μετεγκατάστασης και έχουν γίνει 16.652 αποδοχές από τα άλλα κράτη μέλη, οπότε εκκρεμούν για απάντηση 4.218 υποθέσεις. Επίσης, έχουν επιδοθεί 16.542 αποφάσεις μετεγκατάστασης, έχουν γίνει 12.490 μετεγκαταστάσεις, οπότε υπάρχει αναμονή για 3.561 άτομα.

Σημαντικές καθυστερήσεις

Σύμφωνα με την επικεφαλής του Αυτοτελούς Κλιμακίου Μετεγκατάστασης της Υπηρεσίας Ασύλου, Ζωή Νασίκα, ο χρόνος από την αποστολή αιτημάτων από την Υπηρεσία Ασύλου μέχρι τη λήψη απάντησης των αιτημάτων από τα άλλα κράτη μέλη κυμαίνεται για την πλειονότητα των περιπτώσεων, από 60 ως 120 ημέρες, ενώ δεν θα έπρεπε να ξεπερνά τις δέκα ημέρες για να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα.

Μεγάλες καθυστερήσεις σημειώνονται και στο χρόνο που μεσολαβεί από την επίδοση της απόφασης μετεγκατάστασης και τη μεταφορά των αιτούντων στα κράτη μέλη. Σύμφωνα με στοιχεία, για το 35% των αιτούντων, το διάστημα αυτό κυμάνθηκε το 2017 από 60 ως 180 ημέρες, ενώ θα έπρεπε να ολοκληρώνεται εντός δύο μηνών.

Εξάλλου, σημαντικές καθυστερήσεις σημειώνονται και στη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων ανηλίκων, καθυστερήσεις που όπως σχολίασε η κ. Νασίκα «δεν δικαιολογούνται. Οι αιτήσεις πρέπει να εξετάζονται κατά προτεραιότητα και με ταχύτητα».

Το πρόγραμμα μετεγκατάστασης λήγει στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. Σύμφωνα με την διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, Μαρία Σταυροπούλου, επιπλέον 14.135 άτομα μπορούν να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα έως τη λήξη του προγράμματος, σε πέντε μήνες, στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. «Ο στόχος είναι απόλυτα εφικτός για την Ελλάδα γιατί έχουν διαμορφωθεί οι κατάλληλες επιχειρησιακές συνθήκες» διευκρίνισε.

Ωστόσο, όπως πρόσθεσε η κ. Νασίκα, πρέπει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να διαθέτουν θέσεις σε μηνιαία βάση και να μειωθεί ο χρόνος αναμονής για απάντηση, να μην υπάρχουν περιοριστικές προτιμήσεις από τα κράτη μέλη σε σχέση με το προφίλ των αιτούντων και να υπάρξει μείωση του χρόνου μεταφοράς με τη δημιουργία επαρκών δομών υποδοχής στα άλλα κράτη μέλη.

Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής διευκρίνισε, ότι έχει διασφαλιστεί πως οι όποιες χρονικές καθυστερήσεις από τα άλλα κράτη μέλη «δεν θα επηρεάσουν το στάτους των ανθρώπων. Ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το δέχτηκε, ότι αν υπάρχουν ακόμα άτομα που δικαιούνται να μπουν στο πρόγραμμα και δεν έχουν μπει λόγω των καθυστερήσεων, τότε το πρόγραμμα θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και μετά το πεντάμηνο».

Ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στην Ελλάδα, Δανιήλ Εσδράς, ζήτησε να υπάρξει επέκταση του προγράμματος μετεγκατάστασης για άλλους έξι μήνες «προκειμένου να βοηθήσουμε όλους όσους είναι εδώ και θέλουν να πάνε σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα» αλλά και να υλοποιηθεί ένα πρόγραμμα με μόνιμο χαρακτήρα, που θα βοηθάει τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη «γιατί σήμερα είναι η Ελλάδα και η Ιταλία αλλά αύριο μπορεί να είναι στη θέση αυτή κάποια άλλη χώρα».

Εξάλλου, σημερινό δημοσίευμα της «Εφημερίδας των Συντακτών» κάνει λόγο για περιορισμό, από την πλευρά της Γερμανίας, στον αριθμό των ατόμων που θα δέχεται για οικογενειακή επανένωση. Ωστόσο, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής αρνήθηκε ότι το υπουργείο έχει δεχτεί πιέσεις από τη Γερμανία. «Δεν υπάρχει τέτοια πίεση, δεν υπάρχει τέτοιο διάβημα. Πιθανώς υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες. Τον περασμένο μήνα οι επανενώσεις ήταν 300», απάντησε.

Τέλος, ο κ. Μουζάλας, απαντώντας στην κοινή δήλωση 15 ΜΚΟ με την οποία επικρίνουν την πολιτική του υπουργείου για περιορισμό στο δικαίωμα προσφυγής και στην εθελούσια επιστροφή, επισήμανε: «Δεν πρόκειται για επιλογή ανάμεσα σε δύο δικαιώματα, αλλά για επιλογή ανάμεσα σε ένα δικαίωμα να ακολουθήσει τη διαδικασία του ασύλου και ανάμεσα σε ένα προνόμιο, το να φύγει με οικειοθελή επιστροφή στη χώρα του. Είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης της κατάχρησης του ασύλου που γίνεται και ο καθένας δικαιούται και υποχρεούται να πάρει θέση».

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ