Μόνο εμείς θα σώσουμε τα παιδιά μας

Η υπόθεση του προπονητή ταε κβο ντο στην Ηλιούπολη, που συνελήφθη για τον κατ’ εξακολούθηση βιασμό πέντε ανήλικων αθλητριών το, θα ήταν συγκλονιστική αν δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να…συγκλονιζόμαστε με τέτοια περιστατικά πολύ συχνά πλέον. Και για να μην παρεξηγηθώ, η -ακόμα μια- τέτοια περίπτωση είναι αποτρόπαια. Το θέμα όμως είναι, τι ακριβώς γίνεται ώστε να μη βιώνουμε και αυτά τα φαινόμενα ως μια κακή συνήθεια, την οποία θα βάζουμε στο «σακούλι» με τα υπόλοιπα εφιαλτικά γεγονότα τούτης της χώρας.

Ένα ερώτημα είναι αν αυτά συνέβαιναν και παλιά και απλά, τώρα, τα μαθαίνουμε πιο συχνά (ή τα μαθαίνουμε…σκέτο) καθώς παλαιότερα ήταν και οι ίδιες οι οικογένειες που τα έβαζαν κάτω από το χαλί ή τα θύματα δεν τολμούσαν να μιλήσουν για να μην φορτωθούν το στίγμα αυτά και όχι ο θύτης. Η απάντηση σε αυτό ίσως θα βοηθήσει και αθλητές ή αθλήτριες που βίωσαν τέτοιες καταστάσεις, σε άλλες δεκαετίες, να τις διαχειριστούν (έστω και τώρα) με τέτοιο τρόπο ώστε να μην στοιχειώνουν τη ζωή τους. Σε καθαρά προσωπικό επίπεδο, ναι πιστεύω ότι είχαμε και παλιά αρκετά τέτοια φαινόμενα. Αλλά τώρα που τα στόματα ανοίγουν (σχετικά έστω) πιο εύκολα να δούμε πως τα αντιμετωπίζουμε;

Καταρχάς είναι εντυπωσιακό ότι, εν μέσω των αποκαλύψεων της Σοφίας Μπεκατώρου για τα όσα βίωσε και παράλληλα με την υπόθεση του προπονητή ιστιοπλοϊας, επίσης για σχέση με ανήλικη, αλλά και τα όσα ήρθαν τότε στην επιφάνεια, ο συγκεκριμένος προπονητής συνέχιζε την δραστηριότητα του χωρίς να φοβάται για τίποτα. Χωρίς να ανησυχεί για τίποτα. Οι ψυχολόγοι θα μπορούσαν να μιλήσουν για το μέγεθος του θράσους, ή της «ασθένειας» (προσοχή παρακαλώ στα εισαγωγικά καθώς δεν είμαι αρμόδιος να κάνω διάγνωση). Αυτό μας δείχνει ότι ακόμα και η δημοσιότητα δεν βάζει φρένο σε τέτοιες ορέξεις, επειδή προφανώς υπάρχει διαμορφωμένο ένα υπόβαθρο που συνεχίζει να τις ευνοεί. Η απορία η δικιά μου όμως, αφορά κατά κύριο λόγο τις οικογένειες και στο δεύτερο σκέλος τις ασφαλιστικές δικλείδες του ίδιου του αθλητισμού, των ομοσπονδιών και των σωματείων απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα. Τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αντιμετώπισή τους.

Είναι δύσκολο –ξεκινώντας από την οικογένεια- να κουνήσεις το δάχτυλο σε γονείς που βιώνουν αυτές τις καταστάσεις, που πρέπει να στηρίξουν τα παιδιά τους τα οποία βγήκαν έστω και μετά από χρόνια να καταγγείλουν τα όσα πέρασαν. Να σημειώσω όμως, ότι αυτό το θάρρος το βρήκαν ως ενήλικες πλέον οι συγκεκριμένες γυναίκες. Κάτι που σίγουρα δημιουργεί ερωτηματικά στο κατά πόσο, τα χρόνια που προηγήθηκαν, ένιωσαν ότι μπορούν να εμπιστευθούν την οικογένειά τους για τις αποκαλύψεις τους. Είναι απλά ερωτηματικό, γιατί δεν θέλω να είμαι άδικος.

Αν πάντως μπορώ να είμαι για κάτι σίγουρος βλέποντας το τοπίο του σωματειακού αθλητισμού και των (κάθε είδους και φύσης) «σχολών» σε όλη την Ελλάδα είναι πως οι γονείς εύκολα πέφτουν θύμα επιτήδειων οι οποίοι εκμεταλλεύονται το «ψώνιο» τους (των γονιών) και τα αθλητικά απωθημένα που αυτοί θέλουν να εκπληρώσουν μέσω των τέκνων τους. Και αφού παρουσιάζονται διάφοροι τύποι ως «γκουρού» του αθλήματός τους, με την υπόσχεση ότι θα αναπτύξουν το…φοβερό ταλέντο που έχουν δει να έχει το παιδί, πιάνουν αιχμάλωτο τον γονιό. Με λύτρα στην «καλύτερη» περίπτωση τα χρήματα από κάθε είδους ατομικές προπονήσεις και στη χειρότερη το ίδιο το παιδί, το σώμα και την ψυχή του.

Διευκρινίζω και πάλι. ΟΧΙ! Δεν είναι όλοι, όσοι κάνουν ατομικές προπονήσεις ή λένε ότι ένα παιδί έχει ταλέντο επικίνδυνοι ή ψεύτες. Μπορεί να θεωρώ μια μεγάλη μπαρούφα την φάμπρικα των ατομικών προπονήσεων αλλά οι επικίνδυνοι είναι οι πολύ, πολύ λιγότεροι. Τουλάχιστον στο σκέλος της σεξουαλικής κακοποίησης. Όμως επειδή το φαινόμενο επαναλαμβάνεται με μεγάλη συχνότητα, δεν τίθεται θέμα ότι υπάρχουν γονείς που είτε εμπιστεύονται τον λάθος άνθρωπο (που πολλές φορές μπαίνει κανονικά μέσα στο σπίτι τους), είτε απλά «παρκάρουν» τα παιδιά τους σε κάποιον για να μην ασχοληθούν περισσότερο, αφού – οι ίδιοι- έχουν άλλες ασχολίες. Απλά αντί να το κάνουν μπροστά σε ένα video game το κάνουν στον αθλητισμό και θεωρούν πως κάνουν και το καθήκον τους. Συγγνώμη αν ακούγομαι σκληρός αλλά αν δεν δούμε τα πράγματα όπως είναι απλά θα μιλάμε (και εδώ) απλά για «κακιά στιγμή».

Οι οικογένειες στην Ελλάδα λοιπόν (και αυτές) δεν έχουν αθλητική παιδεία. Και εδώ που τα λέμε ακόμα και αυτές που το ψάχνουν περισσότερο δεν ξέρουν ποιον να εμπιστευθούν. Το ότι πάντα πρέπει να κοιτάνε και να αναγνωρίζουν τα σημάδια για κάτι κακό, είναι δεδομένο και δεν αφορά μόνο τον αθλητισμό αλλά όλη την καθημερινότητα του παιδιού. Ας μείνουμε όμως στον αθλητισμό, όπου ο προπονητής έχει μεγαλύτερη επαφή και διάδραση με το παιδί , απ ότι σε άλλη «μαθησιακή» δραστηριότητα για να δούμε πόσο οχυρωμένος είναι ο ελληνικός αθλητισμός απέναντι σε τέτοια φαινόμενα. Να σας πω λοιπόν ότι… δεν είναι ούτε στο ελάχιστο.

Θεωρητικά στις αθλητικές ομοσπονδίες θα έπρεπε να υπάρχει και κάποιος αρμόδιος (πείτε τον αξιωματούχο αν θέλετε) επί της ακεραιότητας (integrity officer). Κα η «ακεραιότητα» περιλαμβάνει πολλά πράγματα. Από τον επηρεασμό για τη διαμόρφωση αποτελέσματος με οποιοδήποτε σκοπό (ας μη μένουμε μόνο στον στοιχηματισμό αλλά ας δούμε π.χ. ακόμα και τη διαμόρφωση αγώνων που δίνουν μόρια για εισαγωγή σε ΑΕΙ) μέχρι τη σεξουαλική όχι μόνο κακοποίηση αλλά και εκμετάλλευση και ότι άλλο μπορεί να μπει κάτω από αυτή την ομπρέλα.

Το ρεπορτάζ λέει ότι η ΓΓΑ έχει ζητήσει από τις ομοσπονδίες να ορίσουν τέτοιο υπεύθυνο αλλά λίγες έχουν ανταποκριθεί, έστω και τυπικά σε αυτό. Στο ουσιαστικό σκέλος ακόμα λιγότερες. Αντίθετα (πάλι το ρεπορτάζ λέει) ότι στην περίπτωση της Ηλιούπολης υπήρξαν κάποια στελέχη του αθλήματος που σαν πρώτο μέλημα, όταν βγήκε η είδηση, είχαν όχι το πώς θα την αντιμετωπίσουν όσον αφορά τη στήριξη του αθλήματος αλλά πως θα εξαφανίσουν οποιαδήποτε δικιά τους σύνδεση με το συγκεκριμένο σωματείο!

Τι εννοώ «στήριξη του αθλήματος»; Ότι ο μικρός γιός μιας πολύ καλής μου φίλης, που κάνει τάε κβο ντο στη συγκεκριμένη περιοχή έχει ταραχτεί τόσο μαθαίνοντας το περιστατικό, που δεν ξέρει να διαχειριστεί την κατάσταση. Και οι γονείς προσπαθούν όπως μπορούν να παραμείνει στον αθλητισμό και όχι να κλειστεί στο σπίτι του. Όχι, δεν είναι παραμύθι αυτό για να στηρίξει ότι γράφω. Είναι αλήθεια η οποία δυστυχώς με τάραξε, όταν συνειδητοποίησα ότι ζούμε σε εποχή που η πληροφορία φτάνει στα παιδιά πολύ εύκολα μέσω της τεχνολογίας.

Οι ομοσπονδίες λοιπόν και ο αθλητισμός συνολικά είναι ανοχύρωτες μπροστά σε τέτοια φαινόμενα, ούτε έχουν εξειδικευμένο μηχανισμό στήριξης αν συμβεί κάτι. Βέβαια ολόκληρη η κοινωνία είναι σε τέτοια κατάσταση στην Ελλάδα, αφού όλα είναι χύμα. Η πιστοποίηση των προπονητών είναι απλά «κάτι» το οποίο δεν αρκεί, ειδικά όταν αυτοί είναι (όντας ιδιοκτήτες σχολής) και…πρόεδροι και προπονητές μαζί οι οποίοι δεν ελέγχονται με κανέναν τρόπο από ομοσπονδίες που θέλουν απλά πολλές συμμετοχές στις διοργανώσεις τους (τις περισσότερες φορές με πληρωμή με το…κεφάλι) και σωματεία ψηφοφόρους. Όταν σκάσει όμως η κακιά η είδηση, οι περισσότεροι θα κρυφτούν σε «καταφύγιο» βγάζοντας μια ανακοίνωση ότι θα τα ψάξουν όλα (ναι καλά) και κάποιοι άλλοι θα πουν ότι έβλεπαν «ύποπτες κινήσεις».

Ακόμα και υπήρχε μια Εθνική Αρχή Διαφάνειας για τον αθλητισμό, κάτι που ακούγεται αστείο αλλά με το χρήμα που κινείται γύρω από αυτόν και τον όγκο αθλητών και αθλουμένων δεν είναι, δεν είμαστε σίγουρο ότι θα λειτουργούσε σωστά. Παρ όλα αυτά αν κάποιος ήξερε τι είναι ο αθλητισμό, θα το προσπαθούσε. Αλλά μέχρι τότε (ποτέ μάλλον) η λύση είναι η πρώτη γραμμή άμυνας, δηλαδή η οικογένεια. Αν θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι, πραγματικοί γονείς ας μην λέμε στα παιδιά μας πως θα κάνουν ντρίμπλα, αιφνιδιασμό, σουτ, άλμα ή κολύμπι επειδή κάποτε κάναμε ένα άθλημα και εμείς. Ας είμαστε δίπλα τόσο όσο πρέπει για να είναι ασφαλές το περιβάλλον. Είναι ένας δρόμος για να μας σέβονται όταν μεγαλώσουν και να μη μας θυμούνται ως δεσποτικούς γιατί βγάζαμε τα απωθημένα μας ή ως…βλάκες γιατί δεν βλέπαμε τι γίνεται γύρω μας.