Σχολικές εξετάσεις και Αθλητισμός
Ο τελευταίος μήνας της άνοιξης και ο πρώτος του καλοκαιριού είναι καθοριστικοί για διαφορετικών ειδών προσπάθειες, άλλες φορές ακαδημαϊκές κι άλλοτε αθλητικές. Είναι ένας από τους παράγοντες που αποδεικνύουν, πόσο κακοχτισμένο είναι το σύστημα που διαχωρίζει τις σχολικές με τις αθλητικές επιδόσεις, πόσο πίσω είμαστε στη σύνδεση εκπαίδευσης και αθλητισμού και πόσο ασύμβατες θεωρούμε τις δυο ιδιότητες για έναν νέο άνθρωπο με φιλοδοξίες και στα δύο πεδία.
Συνάντησα πρόσφατα έναν πιτσιρικά πελαγωμένο μέσα σε μια αντίθεση, που απλά δεν θα έπρεπε να υπάρχει. «Παράτησα τις προπονήσεις για να διαβάζω περισσότερο, ενώ ο προπονητής μου έλεγε πως είναι η πιο κρίσιμη περίοδος της σεζόν». Αχαρακτήριστος κι ο προπονητής, αχαρακτήριστο και το σύστημα. «Μου έλεγαν, έλα να κερδίσουμε το πρωτάθλημα κι άσε το βαθμούς, δε θα τους χρειάζεσαι μετά»
Είμαστε τόσο «προηγμένοι» που δίναμε επί χρόνια τη δυνατότητα να περνούν άνευ εξετάσεων αγράμματοι πρωταθλητές και να μην αθλούνται οργανωμένα γραμματιζούμενοι αριστούχοι. Εξαιρέσεις υπήρξαν, για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Τόσες ώστε να χωρούν σε πάνελ τηλεοπτικών εκπομπών σε στυλ, «κοιτάξτε το θαύμα, έπαιξε στην Α κατηγορία και τελείωσε την Ιατρική ή την Νομική»
Στο μεταξύ αν το καλοσκεφτούμε, οι αθλητές με σοβαρούς στόχους και καριέρα έχουν τέτοια soft skills που είναι αρκετά παρόμοια με ανθρώπων, που έκαναν πρωταθλητισμό στις επιστήμες. Αφοσίωση, πειθαρχία, πρόγραμμα, στοχοπροσήλωση. Ίσως είχαν την ευκαιρία να συνδυάσουν για τη δική τους ικανοποίηση και καλλιέργεια ακαδημαϊκή ζωή και υψηλές αθλητικές επιδόσεις, αν … Αν δε φαινόταν περίεργο και παράλογο στους διοικούντες την Παιδεία και τον Αθλητισμό.
Τα μοντέλα των αθλητικών σχολείων δεν χρειάζεται να έρθουν με παρθενογένεση, υπάρχουν αλλού και λειτουργούν με μεγάλη επιτυχία. Οι ακαδημαϊκοί και οι αθλητικοί στόχοι συμβαδίζουν ή τουλάχιστον υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να συμβεί αυτό, χωρίς ο «αριστούχος πρωταθλητής» να γίνει συνώνυμος του U.F.O. Αντί να πρέπει ο πιτσιρικάς και η πιτσιρίκα να γίνουν λάστιχα μεταξύ σχολείων, γηπέδων, φροντιστηρίων, κολυμβητηρίων, μελέτης και προπόνησης κι από κοντά οι οικογένειες τους μαμάδες-οδηγοί ταξί και μπαμπάδες-οδηγοί ΚΤΕΛ, δεν μπορεί, κάποιος πιο σωστός τρόπος θα υπάρχει.
Ταξιδεύοντας σε ευρωπαϊκές πόλεις ένα από τα πράγματα που μου κάνουν πάντα εντύπωση, είναι η σχέση των ανθρώπων με τον αθλητισμό, πόσο ενταγμένος είναι στη ζωή τους. Σίγουρα ρόλο παίζουν οι υποδομές, οι χώροι και τα πάρκα για τρέξιμο, οι ειδικές λωρίδες για ποδήλατο που γίνονται σεβαστές, η ευρύτερη κουλτούρα. Πιστεύω πως ένα από τα στοιχεία αυτής της κουλτούρας είναι ίσως, πως δεν βίωσαν αυτή την εφηβική ελληνική συνθήκη, «στρώσου και διάβασε». Κυρίως γιατί είναι αναληθές.
Το «στρώσου και διάβασε» στην πραγματικότητα σημαίνει, «εξαφάνισε οτιδήποτε άλλο από τη ζωή σου και πήγαινε σχολείο κι έπειτα φροντιστήριο κι αν χωράει άλλη μετακίνηση ή ασχολία στη ζωή σου, καλή επιτυχία» Αν δηλαδή απομείνει κουράγιο, διάθεση, σωματική ενέργεια για να μη σαλτάρεις. Μην ασχοληθούμε παρακαλώ με όσους μπαίνουν αέρα πατέρα στις εισαγωγικές εξετάσεις, μιλάω για μαθητές και μαθήτριες με πραγματικούς στόχους, όχι οικογενειακές ονειρώξεις.
Σε καμία περίπτωση δεν χρειάζονται αναξιοκρατικές διευκολύνσεις, μερικές προβλέψεις και ρυθμίσεις χρειάζονται, όπως ας πούμε διαφορετικοί τρόποι και χρόνοι εξέτασης προόδου για αθλητές – μαθητές.
Τελικά ο καλός μαθητής ή φοιτητής είναι κατά πλειοψηφία «το φυτό», ο συμμαθητής μας που ήταν και λίγο άμπαλος, η συμμαθήτρια που «είχε περίοδο» την ώρα της γυμναστικής. Μακάρι να άλλαζαν τα πράγματα στην πρόοδο του χρόνου, θα ήθελα να διευκολύνονται περισσότερο οι ισορροπίες αλλά δεν το πολυβλέπω φοβάμαι. Το μοντέλο, «κούτσουρο απελέκητο αλλά παίζει μπαλάρα», δεν ταιριάζει νομίζω στο 2023, μας αδικεί συνολικά.
Και θα είχε πιστεύω ένα ενδιαφέρον, να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση από το κορυφαίο αθλητικό μέσο και όσους ενδιαφέρονται ειλικρινά να κάνουμε ένα βήμα … στο παρόν. Από το να ασχολούμαστε καθημερινά με τα κυνηγητά και τα μαχαιρώματα στις πλατείες και τα «τι ομάδα είσαι;», ας ασχοληθούμε με κάτι πιο ουσιαστικό και παραγωγικό.