Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον 2ο γύρο των εκλογών στην Κύπρο (pics)

Gazzetta team
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον 2ο γύρο των εκλογών στην Κύπρο (pics)
Ο αγώνας για την ανάδειξη πρόεδρου στην Κύπρο συνεχίζεται αυτή την Κυριακή, αφού ο συντηρητικός πρώην πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης κέρδισε τον πρώτο γύρο, αλλά απέτυχε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία, σε μια ψηφοφορία που επισκίασε η υψηλή αποχή.

Ο Αναστασιάδης εξασφάλισε το 35,5% των ψήφων και θα αναμετρηθεί και πάλι με τον Σταύρο Μαλά, ανεξάρτητο υποψήφιο που υποστηρίχθηκε από το αριστερό κόμμα ΑΚΕΛ, ο οποίος συγκέντρωσε το 30,2%. Ο Νίκος Παπαδόπουλος ήρθε τρίτος με 25,7%.

Πριν από την ψηφοφορία, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν έναν δύσκολο αγώνα μεταξύ του Μάλα και του Παπαδόπουλου, κάτι που τελικά δεν έγινε. Στα γραφεία του Αναστασιάδη, αλλά και του Μαλά οι υποστηρικτές τους γιόρτασαν το αποτέλεσμα και δήλωναν αισιόδοξοι για το αποτέλεσμα του β' γύρου. Αυτό όμως θα εξαρτηθεί από τις συμμαχίες.

Χωρίς συμμαχίες

Στις εκλογές του α' γύρου υπήρχαν εννέα υποψήφιοι. Οι δυο που συνεχίζουν ξεκίνησαν από την επόμενη κιόλας ημέρα τις συζητήσεις για να κερδίσουν την υποστήριξη των υποψηφίων που βγήκαν ήδη εκτός διεκδίκησης.

 

Οι συμμαχίες θα έπρεπε να αφορούν και την τροποποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων των δύο υποψηφίων σε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένου του μακροχρόνιου προβλήματος της κατοχής της Κύπρου.

Τόσο ο Αναστασιάδης όσο και ο Μαλάς υποστηρίζουν ανοιχτά μια λύση βασισμένη στις αρχές μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας (BBF). Λένε ότι θα επιδιώξουν να ξαναρχίσουν τις διαπραγματεύσεις εάν εκλεγούν, σε αντίθεση με τον Παπαδόπουλο, ο οποίος πρότεινε να μπουν ορισμένοι όροι και προϋποθέσεις στις διαπραγματεύσεις, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.

Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου την Τρίτη ανακοίνωσε την στήριξη του στον Νίκο Αναστασιάδη, ενώ την ίδια μέρα ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Αντρος Κυπριανού έκανε άνοιγμα στα κόμματα που στήριξαν τον Νικόλα Παπαδόπουλο, σημειώνοντας πως υπάρχει χώρος για συνεργασία σε κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα, αλλά αναγνωρίζοντας ότι στο Κυπριακό υπάρχουν δυσκολίες.

Ο πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου πάντως ανέφερε τη Δευτέρα ότι θα έστελνε ερωτηματολόγιο στους δύο υποψηφίους, μέσω του οποίου θα κριθεί η στάση που θα κρατήσει στον β' γύρο, αλλά ο Σταύρος Μαλάς είχε ξεκαθαρίσει πως δεν τον ενδιέφερε μια τέτοια συνεργασία.

«Ψήφο κατά συνείδηση» αποφάσισε να εισηγηθεί η Συμμαχία Πολιτών, σε όλους όσοι ψήφισαν στον πρώτο γύρο τον πρόεδρο της, Γιώργο Λιλλήκα.

Τελικά οι δύο υποψήφιοι πηγαίνουν στον β' γύρο των εκλογών χωρίς αν ε΄χουν ανακοινώσει επίσημα καμία συνεργασία.

Νικήτρια α' γύρου η αποχή

Για ένα μεγάλο μερίδιο του Κυπριακού λαού πάντως η Κυριακή 4 Φεβρουαρίου θα είναι μια ημέρα σαν όλες τις άλλες. Τι κι αν πρόκειται να εκλεγεί ο νέος τους πρόεδρος. Ένας στους τέσσερις ψηφοφόρους, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, δεν θα ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα. Η αποχή δείχνει να είναι ο μεγάλος νικητής.

Οι εκλογές στην Κύπρο διεξάγονται κάτω από την σκιά της δυσπιστίας και της απογοήτευσης σε ό, τι θεωρείται ευρέως ως μια σειρά από ανεπιθύμητες προεδρικές επιλογές.

Η οικονομική ανασφάλεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και οι ανησυχίες για τη διαφθορά έχουν τροφοδοτήσει ευρεία δυσαρέσκεια. Η ψηφοφορία της προηγούμενης Κυριακής χαρακτηρίστηκε από τη χαμηλή προσέλευση: μόλις το 28,1% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων κατέφυγαν στις κάλπες.

Μάλιστα το 75% των ψηφοφόρων που είχαν δικαίωμα να ψηφίσουν για πρώτη φορά δεν πήγε καν να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, στον πρώτο γύρο. Δεν θα το κάνει φυσικά ούτε στον β' γύρο.

Όμως, ενώ πολλοί δείχνουν να αποστασιοποιούνται από την πολιτική, το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών θεωρείται κρίσιμο για τους Κύπριους τη στιγμή που εξέρχονται από μια χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ παράλληλα εξετάζεται το πώς και το εάν θα καταφέρει να προχωρήσει σε μια αδιέξοδη ειρηνευτική διαδικασία με τους Τουρκοκύπριους.

«Κρατάει» ακόμα το οικονομικό σοκ του 2013

Την τελευταία φορά που οι Κύπριοι κατέφυγαν στις κάλπες για να εκλέξουν πρόεδρο, το 2013, η χώρα τους - η οποία προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 και στην ευρωζώνη τέσσερα χρόνια αργότερα - βρισκόταν στο χείλος οικονομικής κατάρρευσης.

Οι διεθνείς οργανισμοί αξιολόγησης είχαν ήδη υποβαθμίσει την οικονομία τους, ενώ η τότε κυβέρνηση του Δημήτρη Χριστόφια, του ΑΚΕΛ, είχε χάσει την πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Το τελικό, συντριπτικό, χτύπημα συνέβη όταν ο υπερπληθωρισμένος τραπεζικός τομέας της Κύπρου υπέστη σημαντικές ζημίες από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2012.

Καθώς η οικονομία επιδεινώθηκε, ο Αναστασιάδης νίκησε τον Μάλα με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ στον δεύτερο γύρο των εκλογών του Φεβρουαρίου του 2013.

Ένα μήνα αργότερα, η νεοσυσταθείσα κυβέρνησή του συμφώνησε με διεθνείς δανειστές για ένα πακέτο διάσωσης 10 δισ. ευρώ για την αποφυγή της πτώχευσης.

Σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος διάσωσης, η Λευκωσία συμφώνησε να κλείσει το δεύτερο μεγαλύτερο δανειστή του νησιού, τη Λαϊκή Τράπεζα, ενώ οι καταθέτες της Τράπεζας Κύπρου αναγκάστηκαν να χάσουν το 50% των αποταμιεύσεων τους όταν αυτές ξεπερνούσαν τα 100.000 ευρώ.

Η κατάσχεση των καταθέσεων σηματοδότησε την πρώτη φορά στην ιστορία της κρίσης της ευρωζώνης που οι καταθέτες αναγκάστηκαν να αναλάβουν το οικονομικό βάρος της ανακεφαλαιοποίησης ενός δανειστή.

Γι' αυτό άλλωστε και πολλοί Κύπριοι ακόμα πιστεύουν ότι οι πιστωτές χρησιμοποίησαν τη χώρα τους ως πεδίο δοκιμών.

Παράλληλα η κυβέρνηση Αναστασιάδη αναγκάστηκε να επιβάλει αυστηρά μέτρα λιτότητας, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών αυξήσεων και των περικοπών μισθών και παροχών.

Ωστόσο, μέχρι το 2015, οι δημοσιονομικοί δείκτες της χώρας άρχισαν να βελτιώνονται. Το δεύτερο εξάμηνο του έτους, η Κύπρος βγήκε επίσημα από την ύφεση. Ένα χρόνο αργότερα, ολοκλήρωσε με επιτυχία το πρόγραμμα διάσωσης της, οδηγώντας τους διεθνείς δανειστές να την χαρακτηρίσουν ως «success story» (επιτυχημένη ιστορία).

Ο Αναστασιάδης, με σύνθημα της καμπάνιας «σταθερά βήματα μπροστά», θέλησε να υπογραμμίσει τη σταθεροποίηση της οικονομίας και την επιστροφή της στην ανάπτυξη, – ο βασικός του αντίπαλος όμως σημειώνει ότι η Κύπρος δεν έχει φτάσει στο επιθυμητό σημείο, επισημαίνοντας τα επίμονα προβλήματα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, της διαρθρωτικής ανεργίας και της ανισότητας.

Παράλληλα όμως ο Μάλας επικρίνεται καθώς υπηρετούσε ως υπουργός Υγείας για 14 μήνες στην κυβέρνηση του ΑΚΕΛ για την περίοδο 2008-2013, την οποία πολλοί Κύπριοι κατηγορούν για την οικονομική κακουχία των τελευταίων ετών.

Η επίδραση των εκλογών στο Κυπριακό

Ενώ το ζήτημα της οικονομίας επικεντρώνει σε μεγάλο βαθμό τις ανησυχίες των ψηφοφόρων, η διαίρεση του νησιού έγινε - ως συνήθως - η «σκιά» στην προεκλογική εκστρατεία.

Αυτή τη φορά, η εστίαση ήταν στην πρόσφατη κατάρρευση της τελευταίας μεσολαβητικής προσπάθειας του ΟΗΕ για την επανένωση της Κύπρου βάσει μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας (BBF) μεταξύ των δύο κύριων κοινοτήτων του νησιού.

Οι διαπραγματεύσεις της πενταμερούς Διάσκεψης, που διεξήχθησαν στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντανά το περασμένο καλοκαίρι και στις οποίες συμμετείχαν η Ελλάδα, η Τουρκία και η Βρετανία, χαρακτηρίστηκαν ως «η καλύτερη ευκαιρία των τελευταίων δεκαετιών» για να επιτευχθεί η διευθέτηση της μακρόχρονης σύγκρουσης.

Μετά από κάποιες αρχικές ελπίδες για πιθανή πρόοδο, οι συνομιλίες τερματίστηκαν θεαματικά τον Ιούλιο, λόγω της αδιάλλακτης στάσης της Τουρκίας στο θέμα της παραμονής των 35.000 τουρκικών στρατευμάτων στο νησί και η εμμονή της Άγκυρας στη διατήρηση του παρεμβατικού δικαιώματος επέμβασης και των εγγυήσεων για τουλάχιστον 15 χρόνια μέχρι την επανεξέτασή τους.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Αναστασιάδης υποσχέθηκε πως θα ξαναρχίσει τις διαπραγματεύσεις από το σημείο στο οποίο σταμάτησαν.

Ωστόσο, ο Σταύρος Μαλάς σε μια τηλεοπτική συζήτηση την προηγούμενη εβδομάδα, κατηγόρησε τον πρόεδρο για την απώλεια μιας «ιστορικής ευκαιρίας» για την επίτευξη συμφωνίας βασιζόμενης στις αρχές του BBF.