Το Σάββατο θα πάω στον Louis CK
Αρχικά, να πω τι είναι για μένα ο Louis CK. Νομίζω ότι δεν υπάρχει άλλος εξωγενής άνθρωπος (εκτός οικογενείας, φίλων, καθηγητών) που να έχει επηρεάσει περισσότερο το τι άνθρωπος είμαι σήμερα. Δεν υπάρχει καλλιτέχνης του οποίου τη δουλειά να έχω δει περισσότερο. Έχω δει όλα τα stand-up specials που έκανε, και τα 61 επεισόδια από τις 5 seasons του Louie, πολλές συνεντεύξεις, κάποιες ταινίες και τα 10 μοναδικά επεισόδια του Horace & Pete.
Κι εδώ έρχεται το πρώτο ερώτημα. Μπορεί κανείς να διαμορφώσει άποψη για το τι άνθρωπος είναι κάποιος που δεν γνώρισε προσωπικά ποτέ; Εγώ είμαι στην κατηγορία του "ίσως". Σίγουρος για την κρίση του δεν μπορεί να είναι γιατί δεν τον ζει. Αλλά υπάρχουν κριτήρια. Ιδιαίτερα όταν μιλάμε για δημιουργούς. Ο Louis CK είναι δημιουργός γιατί ο ίδιος γράφει το υλικό του. Δεν πιστεύω ότι γίνεται να δημιουργήσεις κάτι χωρίς να δείξεις μέρος του εαυτού σου.
Ο Louis CK, λοιπόν, με έχει συγκινήσει όσο κανείς. Κι αυτό μπορεί να σας φαίνεται περίεργο γιατί για τους περισσότερους είναι ένας κωμικός με ξεκαρδιστικά edgy κείμενα. Η φιλοσοφία πίσω από αυτά τα κείμενα, όμως, είναι πολύ βαθιά και πολύ ανθρώπινη. Η ευαισθησία της σκηνοθεσίας του επίσης είναι μοναδική. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το επεισόδιο με τον Robin Williams και την ατάκα "whoever dies first". Δεν θα ξεχάσω ποτέ το επεισόδιο "So Did the Fat Lady". Δεν θα ξεχάσω ποτέ το τελευταίο επεισόδιο στο Horace & Pete που με συγκλόνισε. Αλλά καμία από τις καλλιτεχνικές δημιουργίες που έχω δει σε όλη μου τη ζωή δεν με άγγιξε περισσότερο από αυτό:
"Misery is wasted on the miserable". Τι ατάκα. Πόσο με βοήθησε στη ζωή μου να διαχειρίζομαι τον πόνο ως κάτι ευτυχές. Ευτυχισμένος είναι αυτός που νιώθει. Τη χαρά και τον πόνο. Μία κατάσταση είναι δυστυχής, κι αυτή είναι της απραξίας και της βαρεμάρας. Αυτά τα λεπτά με σημάδεψαν.
Και είναι τόσες και τόσες οι στιγμές που είτε με τρανταχτά γέλια είτε με συγκίνηση ο Louis CK με προχώρησε σαν άνθρωπο. Έχω ξαναπεί ότι οι κωμικοί είναι στην ύψιστη μορφή τους ένα είδος φιλοσόφων. Όσοι ξέρουν τον George Carlin καταλαβαίνουν για τι μιλάω. Και έρχεται πάλι το ερώτημα. Μπορεί κάποιος που δημιούργησε όλα τα παραπάνω να είναι ένα σκατόψυχο κάθαρμα;
Θυμάμαι τη μέρα που το διάβασα. Είδα το όνομα του Louis να γίνεται trend στο twitter. Είδα το άρθρο. Μπήκα να το διαβάσω. Είναι διαφορετικό να κάνει κάτι άσχημο κάποιος άγνωστος και διαφορετικό να το κάνει κάποιος για τον οποίον νοιάζεσαι. Σκεφτείτε να κάνει κάτι άσχημο ο κολλητός σας. Εκείνη τη στιγμή το μυαλό σας θα επικεντρωθεί στο θύμα ή στον φίλο σας; Μπορεί να είμαι εξαίρεση, πιστεύω όχι, εγώ στεναχωρήθηκα πρώτα για τον Louis. Όχι για το αν "θα την γλίτωνε". Δεν έπρεπε να τη γλιτώσει. Αλλά για το ότι ήταν ένας άνθρωπος που η σεξουαλική του ανωμαλία και η αδυναμία του να μη χρησιμοποιήσει την εξουσία του θα του κατέστρεφε τη ζωή.
Κι εδώ πρέπει να πούμε κάτι σημαντικό. Αυτό που έκανε ήταν απαίσιο. Όχι μόνο γιατί η πράξη αυτή καθαυτή σίγουρα τραυμάτισε τον ψυχισμό των εμπλεκόμενων γυναικών αλλά και επειδή την έκανε με τη γνώση ότι το όνομα του θα μπορούσε να φοβίσει την οποιαδήποτε αντίδραση. Χρησιμοποίησε την εξουσία του κι αυτό ήταν το ανεπίτρεπτο. Δεν είναι το ίδιο να το κάνει ένας φτωχός ανώμαλος επιδειξίας και το ίδιο να το κάνει ο πιο δημοφιλής κωμικός στον κόσμο.
Από την άλλη, το πλήρωσε. Έχασε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Αλλά πες ότι αυτό δεν έχει καμία σημασία γιατί δεν είναι ότι βρέθηκε και στον δρόμο. Το πλήρωσε πανάκριβα γιατί από εκεί που εκατομμύρια άνθρωποι είχαν την εικόνα που σας έδωσα εγώ παραπάνω και ήταν καθ' οδόν για τον πάνθεον των καλύτερων κωμικών όλων των εποχών, είναι ένας άνθρωπος που τώρα θεωρείται από τη συντριπτική πλειοψηφία ένα τέρας που δεν του αξίζει να έχει καμία άλλη χαρά στη ζωή του.
Σίγουρα υπάρχουν χειρότερες πράξεις (Weinstein) και σίγουρα υπάρχουν και ελαφρύτερες (Aziz Ansari) αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Αυτό που έκανε ο Louis παραμένει πολύ άσχημο και δεν έχουν νόημα οι συγκρίσεις.
Εγώ, λοιπόν, γιατί εξακολουθώ να τον βλέπω με τα ίδια μάτια; Στεναχωρημένος για ό,τι έκανε αλλά με την ίδια αίσθηση ότι είναι ένας καλός στη ψυχή άνθρωπος; Θα ξεκινήσω από έναν διάλογο της εξαιρετικής σειράς Barry. "Do you think I am a bad person?" ρωτάει ο Barry που έχει κάνει ένα σωρό αποτρόπαιες πράξεις ως πληρωμένος δολοφόνος. Και ο Gene Cousineau του απαντάει "I think you 're deeply human. You did a terrible thing. But do I think that defines you? No".
Είμαστε το σύνολο των πράξεων μας. Σίγουρα κάποιες πράξεις έχουν τεράστια βαρύτητα. Αλλά αν δεν ξέρουμε το σύνολο των πράξεων ενός ατόμου δεν είναι εύκολο να αποφανθούμε γι' αυτό το άτομο. Μπορούμε μόνο να εικάσουμε. Κι εγώ, με βάση όσα έχω δει, κρίνω ότι αυτός ο άνθρωπος, που από ένα, με βάση τα κοινωνικά πρότυπα, χοντρό και άσχημο παιδί που δεχόταν bullying σε όλη του την παιδική ηλικία, έγινε ένας κωμικός με τόση δύναμη και δημοφιλία και λειτούργησε εξουσιαστικά για να ικανοποιήσει τη σεξουαλική ανωμαλία του (θεωρώ ότι δένει η διαδρομή του με αυτό που έκανε), είναι ένας άνθρωπος που έχει μέσα του καλοσύνη και ευαισθησία.
Και εδώ έρχεται το συμπέρασμα που είναι και ο λόγος που γράφω το κείμενο. Δεν είναι τόσο ενδιαφέρον το τι γνώμη έχω εγώ για τον Louis CK. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι με πόση αυστηρότητα κρίνουμε τους ανθρώπους. Πόσο πιο εύκολα τους μισούμε αντί να τους λυπόμαστε. Όλοι γεννιόμαστε μωρά. Και ύστερα συμβαίνουν τόσα πολλά που δεν ελέγχουμε μέχρι να φτάσουμε πολλές φορές με πληγές και απωθημένα σε μεγαλύτερη ηλικία. Ναι, πρέπει να τιμωρούνται οι κακές πράξεις και να πληρώνονται τα τιμήματα. Αλλά εμείς ως εξωτερικοί παρατηρητές ας είμαστε λίγο πιο άνθρωποι.
Ξέρετε κιόλας γιατί; Γιατί δεν είμαστε τέλειοι. Σκεφτείτε όλες τις πράξεις της ζωής σας. Καμία δεν ήταν αρκετά άσχημη; Σκεφτείτε όλες τις σκέψεις της ζωής σας. Καμία δεν ήταν αρκετά άρρωστη; Δεν είμαστε τέλειοι. Μπορούμε, όμως, να είμαστε ανθρώπινοι.
Φυσικά (of course). Φυσικά (of course) και ο Louis CK έκανε κάτι πολύ άσχημο. Αλλά ίσως (but maybe) μετά τη διαπόμπευση του ονόματος του και την ολοσχερή πτώση του να αξίζει μια δεύτερη ευκαιρία.
Δομήνικος
Shake n' Bake Social Media
facebook | twitter | instagram
Shake n' Bake Podcast
spotify | itunes | mixcloud | youtube
Διαβάστε επίσης:
