Την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία στην Ανατολική Αττική, ανέλαβε με την εισήγησή του μπροστά στο υπουργικό του συμβούλιο, ο πρωθυπουργός. Ο Αλέξης Τσίπρας, ξεκαθάρισε πως κανείς δεν πρόκειται να παραιτηθεί την ώρα της μάχης και πως οι ευθύνες θα αναζητηθούν, μετά το τέλος των επιχειρήσεων.
Ακόμα προανήγγειλε ένα «εθνικό σχέδιο» για τις «οικιστικές στρεβλώσεις» τις οποίες θεωρεί υπεύθυνες για τον αριθμό των θυμάτων.
«Ζήτησα εκτάκτως να συνεδριάσει το υπουργικό. Ίσως η πιο βαριά στιγμή της κυβερνητικής θητείας. Με διακατέχουν ανάμικτα συναισθήματα. Πόνος, συντριβή για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν αλλά και αγωνία.
Αγωνία, αν πράξαμε σωστά σε όσα έπρεπε να πράξουμε. Αν αντιδράσαμε σωστά τις κρίσιμες ώρες, αν μπορούσαμε να κάνουμε παραπάνω, να σώσουμε έστω και μια ψυχή από αυτές που έφυγαν. Δεν αποφεύγω και τη σκέψη ή το φόβο, μήπως από κάποιο αίσθημα αυτοσυντήρησης διαπράττουμε το ίδιο λάθος που διέπραξαν άλλοι. Γι αυτό να είμαι ειλικρινής.
Δεν πρόκειται να ακολουθήσω την αλυσίδα των χαρακτηρισμών των εύκολων καταδικαστικών αποφάσεων, της χωρίς όρια και σεβασμό στους νεκρούς, κριτικής. Αυτή οδηγεί στη συσκότιση της αλήθειας για μια μικροπολιτική σκοπιμότητα. Οι νεκροί δεν μπορούν να μιλήσουν, το λιγότερο που οφείλουμε στη μνήμη τους, είναι σεβασμός.
«Αναλαμβάνω ακέραια την πολιτική ευθύνη της καταστροφής»
Σας κάλεσα σήμερα γιατί θέλω, να αναλάβω ακέραια ενώπιον του υπουργικού και του λαού, την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία. Εμείς δεν θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας. Όπως δεν το κάναμε όταν αναλάβαμε τη χώρα χρεοκοπημένη και φορτωθήκαμε λάθη δεκαετιών. Όπως δεν το κάναμε όταν αντιμετωπίσαμε το φάσμα μια τεράστιας ανθρωπιστικής καταστροφής. Έτσι δε θα το κάνουμε και τώρα. Δεν είμαστε εδώ για να διαιωνίζουμε την εξουσία που μας έδωσε ο λαός διαιωνίζοντας συμπεριφορές του παρελθόντος.
Οφείλουμε να πάμε βαθιά στην πραγματικότητα γιατί πιστεύουμε ότι έτσι μπορούμε να την αλλάξουμε. Οι τραγωδίες συχνά φέρνουν στην επιφάνεια ολιγωρίες και λάθη που φυσιολογικά κρύβονται. Σήμερα κρίνουμε όλοι ότι κυβερνάμε μια χώρα που επί χρόνια κυριάρχησαν στρεβλώσεις, που ολόκληροι οικισμοί χτίστηκαν αυθαίρετα σε παραλίες. Να αναρωτηθούμε μήπως διστάσαμε να αντιμετωπίσουμε όσο αποφασιστικά έπρεπε τον κίνδυνο της καταστροφής. Όσο τα αυθαίρετα είναι εκεί και τα ρεύματα δε ξεμπαζώνεται, όσο η πρόσβαση στις παραλίες παραμένει απαγορευμένη από βίλες.
«Χτυπήστε εμάς, όχι τους πυροσβέστες»
Δεν θα μασήσω τα λόγια μου. Οι αποκεφαλισμοί την ώρα της μάχης, που ήταν κανόνας σε προηγούμενες τραγωδίας, αποτελούν πράξεις πολιτικής δειλίας. Η εύκολη καταδίκη και οι αποκεφαλισμοί, αστυνομικών, πυροσβεστών και της ηγεσίας τους, που έδωσαν και δίνουν τη μάχη με αίσθημα καθήκοντος και με ηρωισμό και κίνδυνο της ζωής τους. Ας μην πυροβολούν οι διάφοροι κριτές και πολέμαρχοι του καναπέ, εκείνους που δίνουν στη ζωή τους, στα μέτωπα της φωτιάς.
Ας μην πυροβολούν τους πυροσβέστες που έσπευσαν στον αγώνα, τους αστυνομικούς που αν δεν βρισκόντουσαν στο πεδίο της μάχης, θα θρηνούσαμε πολύ περισσότερους, τους λιμενικούς που στη θάλασσα γλίτωσαν από θάνατο, συνανθρώπους μας. Ας πυροβολούν εμάς, που είμαστε εδώ και δεν έχουμε σκοπό να αποδράσουμε. Αφού η μάχη αυτή τελειώσει, αφού και η τελευταία εστία κινδύνου εκλείψει, θα υπάρξει η πιθανή απόδοση ευθυνών. Διαφορετικά είναι κυνήγι μαγισσών και ψάξιμο αποδιοπομπαίων τράγων.
Αν πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική, δεν αφορά σε επιχειρησιακές πτυχές απέναντι σε μια πρωτοφανή καταστροφή που βιώσαμε. Αυτή η συζήτηση θα γίνει όταν έρθει η ώρα από τους αρμόδιους, τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής. Που μπορούν να αποτιμήσουν το έργο των μηχανισμών διάσωσης. Από πολιτική άποψη έχει σημασία, πέρα και έξω από τις εμφανείς προσπάθειες εκμετάλλευσης της τραγωδίας, μια έμπρακτη έκφραση αυτοκριτικής. Όχι όμως στα εύκολα λόγια που δεν οδηγούν πουθενά. Αλλά στη δύσκολη πράξη, στη δέσμευση ότι δεν πρόκειται να μείνουμε στα μέτρα ανακούφισης των θυμάτων, αλλά θα προχωρήσουμε με ταχύτητα και αποφασιστικότητα, στην κατάρτιση εθνικού σχεδίου που θα αντιμετωπίσει τις οικιστικές στρεβλώσεις.
Και στην προσπάθεια αυτή, καλώ από τώρα να συμμετάσχουν οι πάντες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, γιατί είναι προσπάθεια εθνική και καθήκον που απορρέει για όλους».
«Να εγγυηθούμε ότι δεν θα ξανασυμβεί τέτοια τραγωδία»
«Αν χρειαστεί να σπάσουμε αυγά ας γίνει. Δε μπορούμε και δεν πρόκειται να περιμένουμε με σταυρωμένα χέρια και με μέτρα ασπιρίνες και μεγάλα λόγια να περιμένουμε άβουλοι την επόμενη τραγωδία. Με ταχύτατους ρυθμούς θα πρέπει να αναβαθμίσουμε -με βάση τις νέες ανάγκες- τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας για να εγγυηθούμε το αυτονόητο: ότι δε θα υπάρξουν παρόμοιες τραγωδίες.
Θα ξέρετε πια όλοι ότι οι ενδείξεις των Αρχών υποδεικνύουν ότι πίσω από τις φονικές πυρκαγιές είχαμε εμπρησμούς. Δε θα μπούμε σε κυνήγι μαγισσών και σενάρια, ούτε θα κρυφτούμε πίσω από θεωρίες συνωμοσίας. Ξέρουμε ότι έχοντας αυτή τη γνώση, οφείλουμε να οργανώσουμε την άμυνα της πολιτείας και της κοινωνίας απέναντι σε τέτοιες εγκληματικές πράξεις. Το λέω γιατί το καλοκαίρι δεν τελείωσε. Αν στόχος των δραστών είναι να πλήξουν την κοινωνική συνοχή και να δημιουργήσουν αίσθημα ανασφάλειας, ίσως το ξαναπροσπαθήσουν. Πρέπει να είμαστε σε θέση να εγγυηθούμε την ασφάλεια του κάθε πολίτη».
«Να θυμίσω εδώ ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Σε λίγες μέρες ανακτά έπειτα από 8 χρόνια την κυριαρχία της και διεκδικεί με αξιώσεις τον ηγετικό ρόλο που της αναλογεί. Έχουμε ιστορική ευθύνη να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να ανακόψει την πορεία μας και να μας απομακρύνει από αυτόν τον εθνικό στόχο. Σας καλώ να εργαστούμε άμεσα και αποτελεσματικά προς αυτή την κατεύθυνση. Να σταθεί η πολιτεία κοντά στους ανθρώπους που πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος. Να μη μείνει κανείς αβοήθητος, κανένας και τίποτα να μην ξεχαστεί», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
