11η Σεπτεμβρίου: Τι άλλαξε μέσα σε 18 χρόνια (pics & vids)
Η καταστροφική έκρηξη από την πρόσκρουση του αεροσκάφους παρέδωσε το κτήριο στις φλόγες. Εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώνονται ενώ αρκετοί είναι αυτοί που πηδούν στο κενό για να σωθούν.
Λίγα λεπτά αργότερα στις 9:03 π.μ. κάμερες τηλεοπτικών σταθμών που έχουν σπεύσει στο σημείο μεταδίσουν σε απευθείας μετάδοση ένα ακόμη αεροσκάφος της ίδιας εταιρείας, με 64 επιβαίνοντες, να προσκρούει στον νότιο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου.
Ωστόσο. το έργο των τρομοκρατών δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Στις 9:43 π.μ. η πτήση 77 της American Airlines, που ξεκίνησε από την Ουάσιγκτον και είχε προορισμό το Λος Άντζελες, με 64 επιβάτες, προσκρούει στο Πεντάγωνο, μέρος του οποίου καταρρέει. Κανείς δεν ξέρει τι θα ακολουθήσει και για προληπτικούς λόγους εκκενώνονται ο Λευκός Οίκος, το Καπιτώλιο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το Ανώτατο Δικαστήριο και όλα τα ομοσπονδιακά κτήρια στην Ουάσινγκτον, καθώς επίσης και τα κτίρια των Ηνωμένων Εθνών και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Η τραγωδία, όμως, στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου δεν έχει τελειώσει. Με διαφορά λίγων λεπτών, καταρρέουν διαδοχικά οι δίδυμοι πύργοι και ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης καλύπτει τον ουρανό του Μανχάταν. Χιλιάδες άνθρωποι βρίσκουν τραγικό θάνατο κάτω από τόνους τσιμέντου.
Όπως έγινε αργότερα γνωστό, ένα ακόμα αεροσκάφος της United Airlines, που είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο του Νιου Τζέρσεϊ, με προορισμό το Λος Άντζελες, είχε καταληφθεί επίσης από τρομοκράτες. Τα σχέδιά τους απέτυχαν από επιβάτες που εξεγέρθηκαν, όπως εικάζεται, και έτσι το αεροσκάφος κατέπεσε περίπου 100 χλμ. ανατολικά του Πίτσμπουργκ, στην πολιτεία της Πενσιλβάνια.
Από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου υπολογίζεται πως έχασαν τη ζωή τους περίπου 3.000 άνθρωποι, ενώ κάποιοι αγνοούνται ακόμη και σήμερα.
Από την πρώτη στιγμή, οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν ως υπ’ αριθμόν ένα καταζητούμενο τον πολυεκατομμυριούχο σαουδάραβα Osama bin Laden, αρχηγό του τρομοκρατικού δικτύου της Αλ Κάιντα. Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του προς τους αμερικανούς πολίτες, ο πρόεδρος Bush υποσχέθηκε σκληρή απάντηση, όχι μόνο στους τρομοκράτες, αλλά και σε όσους τους υποθάλπουν στο όνομα του «πολέμου κατά της διεθνούς τρομοκρατίας»
Όπως πολλοί αναλυτές είχαν προβλέψει, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, «ο κόσμος δεν θα είναι πια ο ίδιος». Όσοι Αμερικανοί έζησαν την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου - μέρα που δεν ξεχάσουν ποτέ – την παρομοιάζουν με την είδηση του Περλ Χάρμπορ κι ότι αυτή σηματοδότησε για τις προηγούμενες γενιές. Κι όπως είχαν ορθά προβλέψει οι αναλυτές η μέρα άλλαξε τόσο την πορεία της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, καθώς και την στάση και την ευαισθητοποίηση των Αμερικανών απέναντι στα προβλήματα της Μέσης Ανατολής και των Μουσουλμάνων.
Εξωτερική Πολιτική
Μόλις η Αλ Κάιντα αναγνωρίστηκε ως υπεύθυνη για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο τότε πρόεδρος George Bush έδωσε εντολή για την έναρξη του πολέμου κατά της τρομοκρατίας, διατάσσοντας ένα μήνα αργότερα την εισβολή στο Αφγανιστάν, ανατρέποντας τους Ταλιμπάν, που παρείχαν άσυλο στον Laden. Τον Μάρτιο του 2003 οι ΗΠΑ επιτίθονται στο Ιράκ, ανατρέποντας τον Saddam Hussein. Βέβαια η Αλ Κάιντα απάντησε με επιθέσεις κατά συμμάχων των Αμερικανών, όπως στις 11 Μαρτίου 2004 στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μαδρίτης και στις 7 Ιουλίου 2005 στο μετρό του Λονδίνου.
Η φιλοσοφία ότι η Αμερική πρέπει να αντιμετωπίσει τις απειλές της τρομοκρατίας στη Μέση Ανατολή με την βοήθεια του στρατού ώστε να αποτρέψει μελλοντικές αντίστοιχες επιθέσεις, μετατράπηκε σε βασικό πυλώνα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Σε κάθε προεκλογικό debate η ενημέρωση για την πορεία των Αμερικανών στο Αφγανιστάν ήταν δεδομένη και οι Αμερικανοί πολίτες έδιναν μεγάλη σημασία στο πώς η εκάστοτε μελλοντική κυβέρνηση επρόκειτο να χειριστεί το Ισλαμικό Κράτος και στο ποια στάση που θα κρατούσε στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι αυτό που τροφοδότησε την απόφαση των ΗΠΑ να εισβάλλει στο Ιρακ ήταν περισσότερο ο φόβος της τρομοκρατικής απειλής απ’ ότι τα ελάχιστα αποδεικτικά ότι ο Saddam Hussein διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής.
Πολιτική
Πριν από το 2001, η τρομοκρατία είχε μετά βίας εγγραφεί στη συνείδηση των Αμερικανών ως ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε η χώρα. Μετά, όμως, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες οποιασδήποτε κυβέρνησης. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως μετά το τραγικό συμβάν, το 46% των Αμερικανών επισήμανε την τρομοκρατία ως το σημαντικότερο πρόβλημα των ΗΠΑ.
Αυτή η μαζική εστίαση στην τρομοκρατία, στην ουσία διαφοροποίησε την πολιτική των ΗΠΑ. Κανένας υποψήφιος κατά την προεκλογική του εκστρατεία δεν ήταν σε θέση να αγνοήσει την απειλή της τρομοκρατίας, και το θέμα στις περισσότερες των περιπτώσεων μονοπωλούσε τις συζητήσεις και μεταξύ των ψηφοφόρων, οι οποίοι προσπαθούσαν σχεδόν αποκλειστικά να αποτιμήσουν ποιος θα ήταν σκληρότερος και εξυπνότερος στις αντιτρομοκρατικές του προσπάθειες. Ακόμα και ο Donald Trump, τόσα χρόνια μετά, περιγράφει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ως μία από τις μεγαλύτερες προτεραιότητες του, παρόλο που πολλοί υποστηρίζουν ότι η χώρα έχει μεγαλύτερες προτεραιότητες.
Παρακολούθηση
Στον απόηχο της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Bush υπέγραψε το νόμο Patriot, ο οποίος ανανεώθηκε το 2011 από τον πρόεδρο Barack Obama. Η κυβέρνηση διεύρυνε την δυνατότητα της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας να συλλέγει δεδομένα για τους Αμερικανούς πολίτες, για τους αλλοδαπούς που διαβιούν στη χώρα καθώς και για τις ξένες κυβερνήσεις. Το γεγονός παρέμενε άγνωστο στους Αμερικανούς μέχρι ο Edward Snowden να ομολογήσει δημοσίως το 2013, ότι η NSA είχε εγκρίνει στο πλαίσιο του νόμου Patriot, τη συλλογή δεδομένων από κινητά τηλέφωνα και e-mail χωρίς ένταλμα. Τον Ιούνιο του 2015, ο νόμος περί Ελευθερίας των ΗΠΑ περιόρισε σημαντικά την δυνατότητα της NSA για μαζική παρακολούθηση τηλεφωνικών γραμμών. Έκτοτε η μαζική παρακολούθηση των πολιτών έχει μονοπωλήσει ουκ ολίγες φορές την δημόσια συζήτηση ως προς την νομιμότητά της.
Μεταναστευτική πολιτική
Δραστικά, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, άλλαξε και η μεταναστευτική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, με την ανανεωμένη νομοθετική πράξη για την Εσωτερική Ασφάλεια (Homeland Security Act) και τον νόμο για την Ενίσχυση Ασφάλειας των Συνόρων και την σχετική Μεταρρύθμιση για την έκδοση βίζας (Enhanced Border Security and Visa Entry Reform Act) που θεσπίστηκε ένα χρόνο αργότερα, το 2002, σύμφωνα με την American Bar Association. Οι θεωρήσεις βίζας έγιναν πιο δύσκολες για τους τουρίστες, του φοιτητές και τους αλλοδαπούς και όσοι εισέρχονταν στη χώρα ήταν υποχρεωμένοι να υποστούν περαιτέρω ελέγχους και συλλογή βιομετρικών τους χαρακτηριστικών.
Η μετανάστευση κατοίκων από αραβικές χώρες εξακολουθεί, 17 χρόνια μετά να αποτελεί καυτό ζήτημα. Ο Trump μάλιστα διατρανώνει πως θα προχωρήσει σε προσωρινή απαγόρευση της μουσουλμανικής μετανάστευσης με στόχο την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής. Ακόμα και η διαγνωστική διαδικασία για τους Σύρους πρόσφυγες συμπεριλαμβάνει ακραίους ελέγχους, κάνοντας τους επικριτές της πολιτικής αυτής να μιλούν για καταπάτηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων.
Υπηρεσία Ασφαλείας στα Αεροπλάνα
Η 11η Σεπτεμβρίου είναι ο λόγος που πρέπει να βγάλετε τα παπούτσια σας όταν περνάτε την ασφάλεια του αεροδρομίου. Λίγο μετά τις επιθέσεις, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δημιούργησε την Υπηρεσία Ασφάλειας των Μεταφορών (TSA) και, στις 19 Νοεμβρίου του 2001, το Κογκρέσο ψήφισε το νόμο Ασφάλειας των Αεροπορικών Μεταφορών. Βάσει του νόμου αυτού δημιουργήθηκαν κανονισμοί για την πρόληψη μελλοντικών επιθέσεων, όπως για παράδειγμα οι περιορισμοί στην ποσότητα των υγρών και άλλων αντικειμένων που μπορεί κανείς να πάρει μαζί του στο αεροπλάνο.
Η ασφάλεια των αεροπλάνων άλλαξε μετά την 11η Σεπτεμβρίου και με τις πρακτικές που υιοθέτησε η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας για την πρόληψη της αεροπειρατείας: τα πιλοτήρια πλέον είναι κλειδωμένα και μόνο ο πιλότος μπορεί να ξεκλειδώσει τις πόρτες τους.
Ισλαμοφοβία και ακροδεξιές οργανώσεις
Παρόλο που η 11η Σεπτεμβρίου δεν ήταν η αρχή της ισλαμοφοβίας, μετά την επίθεση διογκώθηκε η επιφυλακτική ή και προκατειλημμένη στάση έναντι του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων στις ΗΠΑ.
Τον Οκτώβριο του 2001, μια δημοσκόπηση του ABC διαπίστωσε ότι μόνο το 47% των Αμερικανών είχε θετική άποψη για το Ισλάμ. Με τον καιρό, το 2010, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 37%, ενώ το 2014 στο 27%.
Παρόλα αυτά, τόσο τα εγκλήματα μίσους υποκινούμενα από το αντι-ισλαμικό αίσθημα καθώς όσο και οι ακροδεξιές οργανώσεις έχουν γνωρίσει μεγάλη άνθιση έκτοτε και αυξάνονται ραγδαία μετά από κάθε τρομοκρατική επίθεση που δέχεται ο δυτικός κόσμος.
Οι κακοί της τηλεόρασης
Για να κατανοήσει κανείς την επίδραση που είχε η καταστροφή που έζησε ο αμερικανικός λαός την 11η Σεπτεμβρίου αρκεί να σκεφτεί πως χάρη σε αυτή άλλαξε και το στερεότυπο του «κακού» στις τηλεοπτικές σειρές. Πριν από την τραγική αυτή ημέρα, ο κακός των τηλεοπτικών σειρών και του κινηματογράφου συνήθως ήταν ο Ρώσος, με την δυσαρέσκεια που είχε απομείνει από τον Ψυχρό Πόλεμο να έχει εδραιώσει τους φαύλους Σοβιετικούς ως το αρχετυπικό κακό που συνωμοτούσε εναντίον της Αμερικής.
Αυτό το μοτίβο άλλαξε την 11η Σεπτεμβρίου. Η τρομοκρατία έγινε η πιο επείγουσα απειλή στο μυαλό πολλών Αμερικανών και η βιομηχανία του θεάματος έπρεπε να προσαρμοστεί σε αυτό. Ξαφνικά οι τηλεοπτικές εκπομπές όπως το πολύ επιτυχημένο «24» ή το Homeland επικεντρώθηκαν στον πόλεμο κατά του Ισλαμ και στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας ενώ ο μουσουλμάνος άνδρας έγινε ο κατεξοχήν ύποπτος για εγκληματικές ενέργειες οποιασδήποτε μορφής. Πολλοί μάλιστα πιστεύουν ότι αυτή η μετατόπιση έχει συμβάλλει στη διαιώνιση της ισλαμοφοβίας στη χώρα.
