Σαν σήμερα η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, το πολιτικό-στρατιωτικό σκάνδαλο της δεκαετίας του 60 (pics)
Ήταν 18 Μαΐου του 1965 η εφημερίδα της Λάρισας, Ημερήσιος Κήρυξ, όργανο του πρώην προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Ροδόπουλου, τοποθετημένου στην ακραία δεξιά πτέρυγα της ΕΡΕ, κυκλοφορεί με δημοσίευμα στο οποίο αναφέρει πως μέσα στις τάξεις του στρατού υπάρχει μια μυστική οργάνωση με το όνομα ΑΣΠΙΔΑ (από τα αρχικά των λέξεων Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα, Ιδανικά, Δημοκρατία, Αξιοκρατία) κι έχει στόχο την ανατροπή του καθεστώτος, την κατάργηση της βασιλευομένης δημοκρατίας και την επιβολή δικτατορίας.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο αρχηγός των κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Γεώργιος Γρίβας, ενημερώνει τον Βασιλιά Κωνσταντίνο και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Πέτρο Γαρουφαλιά, όχι όμως και τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, για την υπόθεση αυτή.
Κεντρικό πρόσωπο στις κινήσεις αυτές παρουσιαζόταν ο λοχαγός Άρις Μπουλούκος, παλαιό μέλος της οργάνωσης Χ του Γρίβα, ο οποίος μαζί με άλλους αξιωματικούς, είχαν επισκεφθεί επανειλημμένα τον Ανδρέα Παπανδρέου, με πρόσχημα κάποιο ρουσφέτι, αλλά στην πραγματικότητα επιθυμούσαν να δημιουργήσουν μια εικόνα προς τους υπόλοιπους αξιωματικούς πως είχαν υψηλές γνωριμίες.
Την ίδια ημέρα του δημοσιεύματος η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανέθεσε στον αντιστράτηγο της στρατιωτικής δικαιοσύνης, Ιωάννη Σίμο, να προχωρήσει σε ανακρίσεις σχετικά με τις πληροφορίες. Ο Σίμος πληροφορήθηκε για την έκθεση που έστειλε ο Γρίβας στον Γαρουφαλιά και στον Κωνσταντίνο, και αρχίζει το ανακριτικό του έργο. Στις 19 Μαΐου, 13 βουλευτές της ΕΡΕ και των Προοδευτικών, κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή για το θέμα αυτό, ενώ γίνον ται προσπάθειες από ακροδεξιά στελέχη όπως ο προσωπικός φίλος του μετέπειτα δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου, βουλευτής τότε της ΕΡΕ, Νίκος Φαρμάκης, να αναδείξει την ΑΣΠΙΔΑ ως το κεντρικό κίνημα που ετοιμάζεται να προκαλέσει δικτατορία.
Μετά από λίγες ημέρες στο πόρισμά του, ο Σίμος επιβεβαίωσε την ύπαρξη του ΑΣΠΙΔΑ, η οποία είχε ιδρυθεί από ομάδα αξιωματικών για την εξυπηρέτηση ατομικών συμφερόντων τους τονίζοντας όμως πως δεν υπήρχαν πολιτικές επιδιώξεις ή σύνδεσμος με κάποιο πολιτικό πρόσωπο.
Ο ανώτατος στρατιωτικός δικαστής πρότεινε να παραπεμφθούν στο ανακριτικό συμβούλιο με το ερώτημα απόταξης οι λοχαγοί Πεζικού Αριστόδημος Μπουλούκος, Ιωάννης Πανούτσος, Δημήτριος Παπαγιαννόπουλος και Ιωάννης Θεοδοσίου, ως πρωτεργάτες της οργάνωσης, ενώ για έξι ακόμη λοχαγούς και υπολοχαγούς πρότεινε τον αυστηρό πειθαρχικό τους έλεγχο. Ζήτησε, ακόμη, να επιβληθεί πειθαρχική ποινή στον συνταγματάρχη Αλέξανδρο Παπατέρπο, πρώην διοικητή της ΚΥΠ, για αμέλεια στην εκτέλεση των καθηκόντων του.
Το πόρισμα του αντιστρατήγου Σίμου δεν ικανοποίησε τους ακραίους της Δεξιάς, που δεν δίστασαν να εξαπολύσουν επίθεση και κατά του ίδιου του αντιστράτηγου. Η υπόθεση αντί να λήξει με την επιβολή των πειθαρχικών ποινών, οδηγήθηκε στη διενέργεια κύριας ανάκρισης, διευρύνοντας τον κύκλο των κατηγορουμένων. Η εξέλιξη αυτή ήταν ολοφάνερο πως μεθοδεύτηκε από κύκλους που συνδέονταν με τα Ανάκτορα και βρήκε πολιτική κάλυψη από ένα κομμάτι του Κέντρου, με βασικό εκφραστή τον Πέτρο Γαρουφαλιά.
Η δημοσίευση του βουλεύματος του Δικαστικού Συμβουλίου του Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, την 1η Οκτωβρίου του 1966, αποτέλεσε πραγματική πολιτική βόμβα: Παραπέμφθηκαν να δικαστούν 29 αξιωματικοί, οι περισσότεροι «επί ενώσει προς στάσιν» και «επί συνωμοσία προς εκτέλεσιν πράξεως εσχάτης προδοσίας». Το βούλευμα ενοχοποιούσε φιλοπαπανδρεϊκούς αξιωματικούς με την κατηγορία ότι σκόπευαν να εγκαθιδρύσουν «δικτατορία νασερικού τύπου».
Στις 14 Νοεμβρίου 1966, ξεκίνησε η δίκη στο Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών, που συνεδρίαζε στο Μέγαρο του Αρσακείου, ενώ στις 24 Φεβρουαρίου ο εισαγγελέας ζήτησε την άρση της βουλευτικής ασυλίας του Ανδρέα Παπανδρέου και του Παύλου Βαρδινογιάννη για να παραπεμφθούν σε δίκη για τον ΑΣΠΙΔΑ. Το αίτημα απορρίφθηκε από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, αλλά τα πολιτικά πάθη οξύνθηκαν ακόμη περισσότερο.
Δεκαπέντε από τους κατηγορουμένους καταδικάσθηκαν σε ποινές φυλάκισης από 2 χρόνια έως ποινές κάθειρξης 18 ετών, ενώ 13 αθωώθηκαν, χωρίς να αποδειχθεί ανάμιξη του Ανδρέα Παπανδρέου στην υπόθεση.
Η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ έκλεισε οριστικά στις 23 Δεκεμβρίου 1967, με την παροχή αμνηστίας από τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, δέκα μέρες μετά το αποτυχημένο κίνημα του βασιλιά Κωνσταντίνου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:
- Η ανατρεπτική δήλωση του Βασίλη Διαμαντόπουλου: «Kαλά κάνανε και κάψανε την ελληνική σημαία γιατί αυτό το πανί αντιπροσωπεύει μια σαπίλα» (vid)
- Μπρούνο Μπρεγκέ: Ντοκιμαντέρ για τον χαμένο υπολοχαγό του «Κάρλος» - Ένα θρίλερ που μετρά 29 χρόνια
- ΕΥΠ: Γιατί αποχαρακτήρισε τα αρχεία της Κύπρου 50 χρόνια μετά τον «Αττίλα» - Το παρασκήνιο μιας ιστορικής απόφασης