Ελλάδα - Γεωργία: κάτι πολύ παραπάνω από 90’ λεπτά ποδοσφαιρικού παιχνιδιού

Τέτοιες μέρες συμπληρώνω 22 χρόνια στην επαγγελματική μελέτη και παρατήρηση της Εθνικής Ομάδας ποδοσφαίρου. Το πρώτο επίσημο παιχνίδι που κάλυψα για “Το Βήμα” ως ρεπόρτερ της Εθνικής Ομάδας ήταν στις 27 Μαρτίου 1999· το τελευταίο ματς του Ανχελ Ιορντανέσκου. Σαν σήμερα πριν από 22 χρόνια έκανα το πρώτο μου ταξίδι με την Εθνική Ομάδα στην Ρίγα για ένα ματς με την Λετονία· το πρώτο του Βασίλη Δανιήλ. Αυτά ήταν παιχνίδια της προκριματικής φάσης του Euro 2000. Σήμερα ο καιρός με βρίσκει στην Θεσσαλονίκη για να σχολιάσω στην CosmoteTV έναν αγώνα για την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022.

Στα μάτια κάποιου που έχει δει και ζήσει πολλά με την Εθνική Ομάδα, και τούτες τις μέρες βλέπει το βιβλίο του για το χτίσιμο της Εθνικής Ομάδας 2004 να κυκλοφορεί στην αγγλική γλώσσα από έναν αγγλικό εκδοτικό οίκο, αυτό που έχει σήμερα μπροστά της η Εθνική είναι μια σπουδαία ευκαιρία για να ξαναμπεί στις ράγες της “κανονικότητας 2001-2014”· μια ευκαιρία για να ρίξει περισσότερο τσιμέντο στα θεμέλια που βάζει εδώ και περίπου 20 μήνες ο Τζον Φαν’τ Σχιπ ως project manager του project Qatar 2022. Είναι τέτοια η φύση του ποδοσφαίρου: δοκάρι και μέσα, το πρότζεκτ χαρακτηρίζεται “επιτυχημένο”· δοκάρι και έξω, το πρότζεκτ χαρακτηρίζεται “αποτυχημένο”. Είναι αυτή η μοίρα που ορίζεται από τη φύση του ποδοσφαίρου για το έργο των προπονητών στις εθνικές ομάδες: τα αποτελέσματα τους κάνουν να δείχνουν επιτυχημένοι ή αποτυχημένοι, διότι η φύση της δουλειάς που κάνουν στις εθνικές ομάδες είναι πολύ διαφορετική από τη φύση της δουλειάς του προπονητή συλλόγου.

Πολύ πρόσφατα είχα τη συζήτηση με έναν δημοσιογράφο της δικής μου σειράς, που παρακολουθεί εδώ και δεκαετίες την Εθνική Ομάδα, για να φιλοσοφήσουμε και να αναλύσουμε τα αίτια της αποτυχίας της ΕΠΟ να επενδύσει πάνω στο θαύμα της κατάκτησης του Euro 2004 για να δημιουργήσει τις βάσεις για την ευημερία του εθνικού ποδοσφαίρου. Συμφωνούσαμε με αναστεναγμό πάνω στη διαπίστωση ότι οι Πρωταθλητές Ευρώπης 2004 “φταίνε” που δεν συνειδητοποίησαν αμέσως την δύναμη που είχε τότε η φωνή τους για να ενωθούν και να απαιτήσουν την αλλαγή της επικρατούσας κατάστασης στο εθνικό ποδόσφαιρο. Αν τότε όλοι μαζί εμφανίζονταν σε μια από τις συναντήσεις που έκαναν με προέδρους της Δημοκρατίας και πρωθυπουργούς και απαιτούσαν την δημιουργία προπονητικού κέντρου και την μετατροπή ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου σε έδρα της Εθνικής, ποιος θα τους είχε πει όχι; Μήπως δεν υπήρχαν λεφτά για να υλοποιηθούν τότε οι υποσχέσεις; Η αγορά των διαφημιζόμενων παρακαλούσε να βρει τρόπο για να συνδεθεί με το πιο love brand της εποχής, την Εθνική Ομάδα, η κυβέρνηση έταζε λεφτά σε όποιον μιλούσε ελληνικά, η ομοσπονδία είχε τον τρόπο να βρίσκει λεφτά για την Εθνική. Τον καιρό εκείνο όμως οι Πρωταθλητές Ευρώπης ήταν παιδιά, δηλαδή ακόμη ποδοσφαιριστές, και είχαν να αντιμετωπίσουν άλλη πρόκληση: προσπαθούσαν να διαχειριστούν για τον εαυτό τους μια επιτυχία που κανένα ελληνικό μυαλό δεν μπορούσε να έχει φανταστεί ώστε να προετοιμαστεί για την διαχείριση αυτής της επιτυχίας. Σε εκείνη την ομάδα κυκλοφορούσαν ένα σωρό παιδιά που καταλάβαιναν ότι δεν θα υπάρξει ουσιαστική επίδραση της επιτυχίας στο ελληνικό ποδόσφαιρο για να αλλάξει την κατάστασή του, αλλά δεν ήξεραν τι να κάνουν και πώς να το κάνουν. Εκείνο τον καιρό ήταν απασχολημένοι με τα συμβόλαιά τους και την καριέρα· δεν είχαν μυαλό για “πολιτική”.

Σήμερα όμως είναι αλλιώς. Στη θέση του προέδρου της Ομοσπονδίας βρίσκεται ένα από εκείνα τα παιδιά, το οποίο έχει πλέον μεγαλώσει, τον Οκτώβριο θα κλείσει τα 50. Και πολλές από τις άσπρες τρίχες στα μαλλιά του οφείλονται στην εμπειρία και τη γνώση που κατέκτησε ασκώντας διοίκηση μιας ποδοσφαιρικής εταιρείας για περίπου μια 5ετία. Ο Ζαγοράκης την έχει στο πετσί του την Εθνική Ομάδα. Και έχει το λογισμικό για να επεξεργαστεί τα δεδομένα που θα δημιουργήσει η δυναμική που θα αναπτύξει η Εθνική αν αυτή αρχίσει να δημιουργεί την προοπτική ουσιαστικής διεκδίκησης της πρόκρισης στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Αν όχι το βασικότερο, ένα από τα βασικά κίνητρα πίσω από την απόφαση του Ζαγοράκη να “μπλέξει” με την ΕΠΟ είναι η Εθνική Ομάδα. Έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τους συνεργάτες που μπορεί να έχει σε αυτό το έργο, έχει επίγνωση και γι’ αυτό οραματίζεται την αλλαγή των προδιαγραφών στο εθνικό ποδόσφαιρο με την οργάνωση και την ανάπτυξή του από την βάση. Ξέρει τι θέλει να κάνει. Θα βρει κι αυτούς που είναι ικανοί να το κάνουν. Για να γίνουν όμως όλα αυτά χρειάζονται πόροι. Και οι πόροι θα εξασφαλιστούν μόνο αν “βοηθήσει” με τα αποτελέσματα της η Εθνική Ανδρών. Αυτή είναι που φέρνει τα λεφτά.

Τούτη τη φορά έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι μια πρόκριση μπορεί να αλλάξει τη μοίρα του εθνικού ποδοσφαίρου, διότι έχουμε την εμπιστοσύνη σε αυτόν που θα επιχειρήσει να διαχειριστεί και να εκμεταλλευτεί αυτή την επιτυχία. Ο Ζαγοράκης πήγε εκεί για να “μεγαλώσει” τις εθνικές ομάδες. Αν η ομάδα τον βοηθήσει, ξέρει πώς φτιάξει πράγματα για τις εθνικές. Και θα το προσπαθήσει, για την υστεροφημία του. Αυτή η δουλειά είναι απείρως πιο σημαντική από τη δουλειά που έκανε ως ποδοσφαιριστής για να συνεισφέρει στην επιτυχία της κατάκτησης του Euro.

Απόψε στην Θεσσαλονίκη η Εθνική Ομάδα δίνει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Στο μυαλό μου αυτό το ματς είναι κάτι πολύ παραπάνω από ένα συνηθισμένο ποδοσφαιρικό παιχνίδι. Δεν παίζονται τρεις βαθμοί· παίζεται η προοπτική του Μουντιάλ, δηλαδή η προοπτική της ανάπτυξης του εθνικού ποδοσφαίρου. Δεν λέω με αυτό ότι στην περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος καίγεται αυτή η προοπτική. Θα χαθεί όμως πολύς χρόνος και θα χρειαστεί μεγαλύτερος κόπος, διότι όποιο άλλο αποτέλεσμα πλην της νίκης θα δημιουργήσει ή θα μεγαλώσει μια εσωστρέφεια που ο οργανισμός της Εθνικής δεν έχει μάθει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά, όπως δείχνει η ιστορία των τελευταίων περίπου 6,5 ετών. Και Μουντιάλ συμβαίνει μόνο κάθε 4 χρόνια… Συνεπώς το βράδυ θα βρεθώ στην Τούμπα με αυτή τη συνείδηση· έχω δει αμέτρητα ματς της Εθνικής από κοντά. Έχω δει τον τελικό του Euro 2004. Αυτό εδώ όμως θα μπει εξ ορισμού στην λίστα των πιο σημαντικών αγώνων που έχω παρακολουθήσει. Δεν θα το θυμάμαι μόνο επειδή διέσχισα την Ελλάδα στην εποχή του lockdown. Είναι το ματς - ευκαιρία της Εθνικής να επιστρέψει στο παρελθόν της και να αγοράσει το την προοπτική να αλλάξει το μέλλον της.